بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
شرایط لازم برای دریافت تخمک اهدایی چیست؟
- برای دریافت تخمک اهدایی باید رحم سالم داشته باشید.
- بیشینه سن دریافت تخمک اهدایی، ۵۰ سال است.
- آزمایشهایی که برای هر گونه ناهنجاری در دستگاه باروری انجام میشود اگر نتیجه آن نشان دهد ناهنجاری در لانه گزینی یا بارور سازی تخمک اختلال درست میکند باید پیش از گرفتن تخمک، درمان انجام شود.
چه آزمایشهایی پیش از گرفتن تخمک اهدایی انجام میشود؟
- برخی از آزمایشهای پیش از دریافت تخمک، سونوگرافی رحم، آزمایش خون، آزمایش کارکرد تیروئید و همچنین آزمایش آنالیز کامل منی و اسپرم می باشد.
- پاپ اسمیر و ماموگرافی برای زنان بالای ۴۰ سال نیز باید انجام شود.
- برای زنان بالای ۴۵ سال، آزمایش غربالگری دیابت و نوار قلب نیز برای بررسی سلامت قلب ممکن است انجام شود.
بیشتر چه کسانی از تخمک اهدایی استفاده میکنند؟
بیشترین متقاضیان تخمک اهدایی زنان بالای ۴۰ سال هستند. درمان آی وی اف با تخمک اهدایی درمان بسیار موفقی است چرا که از تخمکهای جوان و با کیفیت استفاده میشود.
از چه کسانی میتوان تخمک اهدایی دریافت کرد؟
دو دسته تخمک اهدایی میتوانید بگیرید، تخمک ناشناس که اطلاعات هویتی از دهنده آن به شما داده نمیشود و نمیتوانید او را ببینید و تخمک شناس که معمولا از اعضای خانواده یا دوستان هستند که آمادگی اهدای تخمک به عزیزان خود را دارند.
همچنین بخوانید: بهترین سن برای بارداری
از کجا بدانیم تخمکی که میگیریم سالم است و ناقل بیماری نیست؟
همه تخمکهای اهدایی غربالگری میشوند. معمولا تنها از زنان ۲۱ تا ۳۲ ساله تخمک دریافت میشود. اهدا کنندگان برای بیماریهای مقاربتی ارزیابی میشوند و سابقه پزشکی آنها دریافت میشود تا اطمینان حاصل شود شرایط لازم برای اهدا را دارند. همچنین وضعیتهای ژنتیکی ارثی مانند تالاسمی، سلولهای داسی شکل، فیبروز سیستیک بررسی میشوند. گیرنده تخمک میتواند با پرداخت هزینه جداگانه، آزمایشهای غربالگری ژنتیکی کاملتری را درخواست نماید.
گیرنده تخمک چگونه برای انتقال جنین آماده میشود؟
باید چرخه ماهانه دهنده تخمک و گیرنده تخمک همزمان سازی شود به گونه ای که هنگامی که از تخمک های دهنده تخمک برداشته شده و بارور میشوند، دیواره رحم گیرنده تخمک هم آماده لانه گزینی باشد. این کار معمولا با دارو انجام میشود.
هنگامی که چرخه ماهانه هر دو نفر همزمان شد، داروهایی برای تحریک تخمدانها به دهنده تخمک داده میشود تا تخمکهای بیشتری رسیده و برداشت شوند. سپس با سونوگرافی و آزمایش خون تا ۱۰ الی ۱۴ روز تحت نظر می ماند تا این که تخمکها آماده برداشت شوند. همزمان داروهایی هم به گیرنده تخمک داده میشود تا دیواره رحم برای لانه گزینی جنین آماده شود.
پس از گرفتن تخمک از اهدا کنند، اسپرم اهدایی یا اسپرم همسر شما برای بارور سازی تخمک استفاده میشود. هنگامی که جنین به مرحله خوبی برای انتقال رسید (معمولاروز سوم پس از بارور سازی)، برای انتقال جنین به رحم باید به کلینیک بروید.
نکات و مراقبت های دوران بارداری
معمولا چند جنین به رحم انتقال داده میشود؟
معمولا پیشنهاد میشود یک یا دو جنین از اهدا، در رحم جایگذاری شود ولی پیش از این کار، با شما در اینباره گفتگو میشود. دیگر جنینها اگر کیفیت بالا داشته باشند یخ زده و نگهداری میشوند تا در آینده اگر نیاز بود استفاده شوند.
کسانی که تخمکشان را اهدا کرده اند چه شرایطی داشته اند؟
- تخمک اهدایی معمولا از کسانی گرفته میشود که ۲۱ تا ۳۲ سال سن دارند.
- همچنین فرد دهنده تخمک نباید سیگاری یا معتاد باشد.
- شاخص توده بدنی (بی ام آی) کسی که تخمک اهدا میکند باید ۲۹ به پایین باشد.
با تخمک اهدایی چقدر شانس بچه دار شدن داریم؟
احتمال تولد نوزاد زنده در آی وی اف با تخمک اهدایی در آمریکا به طور میانگین ۵۰ تا ۷۰% براورد میشود ولی بسته به عواملی همچون ویژگیهای اسپرم، رحم، مهارت کلینیک و غیره این مقدار متفاوت است.
هر مرحله از فرایند هم میزان موفقیت متفاوتی دارد. برای نمونه احتمال درست شدن جنین خوب و رو به رشد از یک تخمک اهدایی بارور شده حدود ۸۰% است و احتمال این که این جنین ها درست در رحم لانه گزینی کنند چیزی میان ۷۵ تا ۸۵% است.
خطرات و عوارض احتمالی دریافت تخمک اهدایی
انجام آی وی اف با تخمک اهدایی درمانی بسیار کم خطر و ایمن است و خطرات و عوارض انجام آی وی اف با گرفتن تخمک از دیگری، همانند آی وی اف با تخمک خودتان است و رویه هم رفته عوارض چندانی ندارد.
عوارض آی وی اف بستگی به سابقه پزشکی، وضعیت دستگاه باروری و بیماری های زمینه ای و همچنین سن و شرایط بدنی شما دارد.
گرفتن تخمک از دیگری گاهی وقتها برای افراد نگران کننده است و ممکن است نیاز به پشتیبانی بیشتر خانواده و دوستان داشته باشند تا از پس این درمان برآیند.
چقدر راجب بیماری های دوران بارداری میدانید؟
- در آی وی اف، دارویی برای آماده شدن بدن برای پذیرش جنین و رشد دادن آن دریافت میکنید. این دارو تزریقی بوده و در جای تزریق کبودی یا حساس شدن پوست را میتواند در پی داشته باشد هرچند این عارضه خفیف و گذراست. همچنین خود داروهایی که دریافت میکنید هم عوارض خفیفی بر جای میگذارند که گذراست.
- باید بدانید در بارداری با آی وی اف کمی احتمال بارداری بیرون از رحم بیشتر از بارداری طبیعی است. دلیل آن میتواند به عواملی که باعث شده اند نتوانید به صورت طبیعی باردار شوید برگردد یا چیزهای دیگر که هنوز در دست بررسی و پژوهش قرار دارد.
- در آی وی اف با تخمک اهدایی چون معمولا بیش از یک جنین در رحم کاشته میشوند، احتمال چندقلویی افزایش می یابد. گزارش Data collected by the Human Fertility & Embryology Authority (HFEA) نشان میدهد هنگامی که دو جنین ساخته شده از تخمک خود زن در آی وی اف به رحم منتقل میشوند، احتمال چند قلویی برای زنانی که زیر ۳۵ سال هستند بیشتر است (بالای ۳۰%) و با با افزایش سن در افراد بالای ۴۴ سال کمتر میشود (۱۵%). ولی هنگامی که از تخمک اهدایی استفاده شده است، آمار چند قلویی در همه سنین در حدود ۳۰% بوده است. بارداری چند قلویی عوارض و خطرات بارداری برای مادر و جنین را افزایش میدهد. از این رو اکنون در بسیاری از مراکز درمانی، اغلب هنگام استفاده از تخمک اهدایی تنها یک جنین را به رحم منتقل میکنند.
- پژوهشها نشان میدهند ریسک دیابت بارداری در بارداریهایی که با تخمک اهدایی است اندکی بیشتر از آی وی اف با تخمک خود فرد است. بخشی از این میتواند به میانگین بالاتر سن زنان هنگام آی وی اف با تخمک اهدایی هم برگردد.
- فشار خون بالا در بارداری یکی از شایعترین خطرات آی وی اف با تخمک اهدایی است. در یک پژوهش که National Institute for Health and Care Research انجام داد، چنین گمان میرود که احتمال فشار خون بالای بارداری در کسانی که آی وی اف با تخمک اهدایی انجام میدهند نزدیک به دو برابر کسانی است که با تخمک خود آی وی اف میکنند. فشار خون بالا میتواند به پره اکلامپسی در نیمه دوم بارداری (تا پس از زایمان) بینجامد. بیشتر موارد پره اکلامپسی خفیف هستند ولی باید بیمار تحت نظر باشد تا احتمال عوارض جدی برای مادر یا کودک کاهش یابد.
