دوران بارداری بخاطر تغییراتی که در فعالیت غدد و همچنین شرایط جسمی خانم‌ها ایجاد می‌شود، همراه با تاثیرات جانبی دیگری می‌باشد. یکی از این تاثیرات، ایجاد هموروئید در بعضی بانوان است. بیماری که در حالت کلی خیلی پیچیده و خطرناک نیست، اما مشکلاتی را برای فرد بوجود می‌آورد. برای همین موارد در این مطلب به دلایل ایجاد هموروئید، روش‌های تشخیص و راه‌های درمان بیماری هموروئید در زمان بارداری خواهیم پرداخت. از نشانه های هموروئید در بارداری میتوان به خونریزی، احساس سنگینی در مقعد، دفع دشوار مدفوع، بیرون زدن ضایعه گوشتی از مقعد، خارش و احساس درد در ناحیه مقعد اشاره کرد.
تعریف هموروئید
به صورت خلاصه هموروئید به تورم و التهاب رگ‌های مقعد گفته می‌شود. بسته به اینکه محل تورم و التهاب درون مقعد باشند یا بیرون از مقعد باشند، هموروئید به دو دسته هموروئید داخلی و هموروئید خارجی تقسیم می‌شود.
ایجاد هموروئید در دوران بارداری هم ناشی از افزایش ترشح بعضی هورمون ها می باشد و هم ناشی از رشد جنین در بدن مادر است که با افزایش وزن مادر و فشار به ناحیه نشیمنگاه می‌باشد. در زمینه هورمونی نیز با افزایش هورمون پروژسترون در دوران بارداری و مخصوصا ماه‌های آخر روبرو هستیم که عاملی برای گشاد شدن و متورم شدن رگ‌های بدن می‌باشد.
نکته دیگری که باید در نظر بگیرید وضعیت یبوست مادر است. پیشنهاد می‌شود در ماه‌های اول بارداری وضعیت یبوست تحت کنترل باشد چرا که اگر عروق خونی در قسمت خروجی مقعد تضعیف شوند باعث التهاب و تورم در این ناحیه می‌شوند و بستر مناسب برای ایجاد هموروئید شکل می‌گیرد.
مهمترین علائم هموروئید در دوران بارداری
در واکنش با بیماری هموروئید بدن واکنش‌هایی از خود نشان می‌دهد که با دانستن این واکنش‌ها و علامت‌ها، می‌توانید تشخیص بدهید که به هموروئید مبتلا شده‌اید یا نه؟ این نشانه‌ها و علائم عبارتند از :
- دردهای مقطعی در ناحیه مقعد
- درد و سوزش در هنگام دفع مدفوع
- تصور وجود ضایعه یا پوست اضافی در ناحیه مقعد
- خونریزی مقعدی در حین اجابت مزاج (خون به رنگ روشن)
اطلاعات بیشتر : آبسه مقعدی
پیشگیری از هموروئید در دوران بارداری
از آنجایی که دلایل ایجاد هموروئید در دوران بارداری مشخص است، میتوان با ایجاد تغییراتی از ابتلا به هموروئید در دوران بارداری تا حد زیادی پیشگیری کرد. در زیر چند مورد از این راهکارها آورده شده است:
- استفاده از بالشتک‌های طبی برای نشستن‌های طولانی مدت.
- تغییر حالت بدن در فاصله های کوتاه، مانند تغییر در نوع نشستن یا دراز بودن
- تغییر وضعیت بدن از حالت نشسته به نیمه دراز، دراز، ایستاده و … با توجه به وضعیتی که در آن هستید، سعی کنید بدن را برای دقایقی در وضعیت های دیگر قرار دهید.
- عدم پوشیدن لباس های چسب و جذب، لباس های نخی راحتی گزینه مناسبی برای دوران بارداری است.
- رعایت نظافت شخصی و استحمام با آب گرم و ولرم.
- عدم استفاده از غذاهای آماده و فست فودی
- افزایش مصرف سبزیجات، مایعات و میوه‌های فیبر دار.
- انجام حرکات استاندارد کششی و نرمشی که ویژه دوران بارداری می‌باشد.
درمان هموروئید در دوران بارداری
تفاوت زیادی بین درمان هموروئید در شرایط معمولی و دوران بارداری وجود ندارد. در مرحله اولیه دکتر پمادهای التیام دهنده را تجویز می‌کند و در صورت ادامه دار بودن وضعیت زیر نظر پزشک باید به مصرف و تزریق دارو بپردازید. در آخرین مرحله و تحت شرایط حاد و ویژه، انجام جراحی امکان پذیر می‌باشد.
توصیه می‌شود شرایط درمان به صورت تخصصی زیر نظر پزشک انجام شود تا با توجه به وضعیت بدن که در دوران بارداری به سر می‌برد، با مصرف خودسرانه دارو و موارد دیگر، مشکلاتی را برای خود و جنین خود بوجود نیاورید.
اطلاعات بیشتر : هموروئید در کودکان
درمان خانگی هموروئید بارداری
اگر در شرایطی بودید که امکان انجام معاینه و درمان حرفه‌ای وجود نداشت، می‌توانید به کمک چند راه حل خانگی میزان درد و فشار هموروئید را برای مدتی بهبود ببخشید. این روش‌های خانگی عبارتند از:
- نشستن در وان آب گرم یا تشت آب گرم
- استفاده از کمپرس سرد و گرم
- شستن مقعد با آب ولرم و ماساژ سطح خارجی دهانه مقعد
- استفاده از دستمال‌های پنبه‌ای بدون بو و غیر شیمیایی برای خشک کردن مقعد
- انجام فعالیت‌های روزانه ورزشی و پیاده روی
- استفاده از برنامه غذایی کامل شامل فیبر که در مجموعه میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود.
- ماساژ سطح خارجی مقعد با استفاده از روغن نارگیل
- استفاده از یخ در محل مورد نظر
- پوشیدن لباس‌های نخی و راحتی
در صورتی که انجام این روش‌ها مثمر ثمر نباشد، مراجعه به پزشک یک امر واجب و حتمی می‌باشد. داروهایی که دکتر در این مرحله برای بیمار تجویز می‌کند شامل آنتی بیوتیک‌ها و آنتی هموروئید‌ها می‌باشد. در صورتی که بازهم جوابی گرفته نشد و وضعیت بیماری سر جای خود بود، برای درمان نیاز به جراحی خواهد بود که توصیه می‌شود بعد از زایمان برای انجام جراحی لیزر اقدام نمایند.
هموروئید بعد از بارداری
در موارد بسیار نادر، هموروئید بعد از زایمان هم ادامه پیدا می‌کند و در مادر بهبودی حاصل نمی‌شود. در چنین شرایطی شما تمام مراحل درمانی که در قسمت قبل بیان شد را باید پیگیری کنید تا به نتیجه درستی برسید.
البته یک نکته را در نظر بگیرید که بعد از زایمان به دلیل میزان شیری که مادر به کودک می‌دهد و آب بدن او کاسته می‌شود، شرایط یبوست ماندگارتر می‌شود. به همین خاطر ممکن است تا مدتی بعد از زایمان وضعیت هموروئید بوجود آمده بدون خطر ادامه پیدا کند. نوشیدن آب و مایعات را حتما در برنامه روزانه خود داشته باشید و حتما از غذاهای فیبر دار استفاده کنید.
در شرایطی که بیماری هموروئید به وضعیت وخیم خود نرسیده باشد، امکان درمان و بهبودی کامل بعد از زایمان وجود دارد. پس شما باید درمان را زیر نظر پزشک خود ادامه دهید.
