بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
هنگامی که فردی در انجام امور روزمره ای چون رانندگی، مطالعه و … دچار مشکل شده و این مشکل به دلیل تیره و کدر شدن عدسی چشم ها اتفاق می افتد آب مروارید به وجود می آید.
این نکته لازم به ذکر است که این بیماری از همان اوایل مشکل بینایی ایجاد نمی کند بلکه به تدریج و پس از شدیدتر شدن این عارضه مشکلات بینایی را به وجود می آورد.
غالبا این مشکل در سنین بالاتر خصوصا در افراد بالای ۶۵ سال پدید آمده و افراد را به درجات مختلفی از این عارضه مبتلا می کند یعنی ممکن است اوایل صرفا تار شدن عدسی اتفاق بیفتد اما در ادامه با شدیدتر شدن کدر شدن مشکلات بینایی نیز پدید بیاید با ما همراه باشید تا این عارضه و علت و علائم آن را به طور کامل بشناسید.
علل آب مروارید
عدسی چشم که نور وارد شده در خود را متمرکز کرده و تصویر واضح اجسام را در شبکیه چشم متجلی می کند از آب و پروتئین ساخته شده است ممکن است گاهی به دلیل به هم ریختگی پروتئین های سازنده خود تیره شده و باعث مشکل در به وجود آمدن تصویر واضحی در شبکیه چشم شود.
این مشکل معمولا در زنان و سیاه پوستان شایع تر است و علت خیلی مشخصی ندارد اما معمولا توصیه پزشکان این است که افراد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید جلوگیری کنند و سیگار را برای این عارضه مضر می دانند.
در یک دسته بندی کلی علل آب مروارید به موارد زیر تقسیم می شود :
- مصرف مشروبات و مواد مخدر
- استفاده از داروهایی که حاوی استروئید هستند
- جراحت یا بیماری های چشمی در گذشته
- بیماری های قندی همچون انواع دیابت
- ضربه دیدگی چشم
- سابقه جراحی های چشمی
- درمان های جایگزینی هورمون
- اضافه وزن و چاقی
- نزدیک بینی بسیار شدید
- سابقه خانوادگی ابتلا به این عارضه
انواع آب مروارید
این نوع بیماری چشمی شکل انحصاری و خاصی نداشته و انواع مختلفی را در خود جای داده که با توجه به انواع آن پزشک معالج سبک درمان مختص به آن را در پیش خواهد گرفت.
این عارضه بر اساس مادرزادی بودن، ناشی از آسیب دیدگی و … به انواع مختلفی تقسیم می شود اما به طور کلی انواع آب مروارید به سه دسته تقسیم می شود:
- آب مروارید زیر کپسولی: این نوع از عارضه که بیشتر در افراد دیابتی و افرادی که به دلایل دارویی مبتلا می شوند به چشم می خورد در ناحیه پشت عدسی چشم به وجود می آید.
- آب مروارید هسته ای: این نوع که دلیل خیلی زیادی به بالا رفتن سن و به هم ریختن ساختمان پروتئین چشم دارد دقیقا در مرکز عدسی ایجاد می شود.
- آب مروارید قشری: این نوع از عارضه که به دلایل مختلفی ایجاد می شود به صورت لکه های ریز ریز خود را نشان می دهد به طوری که از اطراف چشم پیشروی کرده و به مرور زمان کل چشم را پوشش می دهد.
علائم و نشانه های آب مروارید
این عارضه مشخصا اوایل خود را به صورت تاری دید نشان می دهد اما تاری دید به طور حتم به معنای آب مروارید نیست بلکه نشانه های دیگری را در خود جای داده که هنگام مواجه شدن با آنها باید به متخصص چشم برای معاینه مراجعه کرد از این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حساسیت شدید به انواع نور
- تغییر مداوم شماره عینک و نیاز شدید به آن
- دو بینی
- مشکلات دید در تاریکی
- استفاده از نور بیشتر هنگام مطالعه
- مشکلات تشخیص رنگ
- نزدیک بینی
تشخیص آب مروارید
برای تشخیص آب مروارید مراجعه به متخصص چشم ضروری است او معاینه کاملی را جهت تشخیص انجام می دهد که شامل موارد زیر می شود:
- تست بینایی: قدرت بینایی بیمار با استفاده از جدول مخصوص اندازه گیری می شود.
- اندازه گیری فشار چشم : پزشک در این مرحله نخست قطره بی حس کننده را درون چشم ریخته و سپس با دستگاه های خاصی شروع به اندازه گیری فشار داخلی چشم می کند.
- معاینه مردمک : پزشک با استفاده از قطره مخصوصی مردمک چشم را گشاد کرده و شروع به معاینه عصب نوری چشم می کند و آسیب دیدگی چشم را تشخیص می دهد.
درمان آب مروارید
درمان آب مروارید در گذشته و امروز یکسان نبوده زیرا عقیده پزشکان در گذشته این بود که پس از کدر شدن کامل عدسی جراحی لازم است در حالی که امروزه عقیده جراحی قبل از آسیب دیدگی کامل عدسی جریان دارد.
برای درمان آب مروارید تنها راهکار جراحی است اما هنگامی که شما نیاز به عمل فوری نداشته باشید راهکارهای خانگی همچون عینک های آفتابی ضد نور، لنزها و عینک های بزرگنمایی، استفاده از چراغ های روشن تر و … می تواند راهگشا باشد.
جراحی آب مروارید نیز انواع مختلفی دارد مثلا در روشی جدید لنزی کریستال جایگزین عدسی می شود و یا در عمل فیکو لنز جایگزین عدسی چشم می شود اما به طور کلی انجام جراحی ضروری است.
برای اطلاعات بیشتر: انواع عمل ها برای از بین بردن عیوب چشم
پیشگیری از آب مروارید
اکثر مواقع آب مروارید به اقتضای سن به وجود آمده و راه فراری ندارد اما با به کار بستن بعضی روش ها می توانید احتمال آن را کم کرده و به نوعی پیشگیری کنید:
- رژیم غذایی سالم شامل میوه و سبزیجات زیاد مخصوصا سبزیجاتی چون اسفناج و انواع کلم
- استفاده از استروژن پس از یائسگی
- ترک سیگار و مشروبات الکلی
- استفاده از عینک و کلاه آفتابی هنگام تابش شدید آفتاب
- معاینه چشم بالخصوص افراد بالای ۶۰ سال حداقل دو سالی یک بار
- درمان منظم و بی وقفه در صورت ابتلا به بیماری هایی چون دیابت
- حفظ تناسب اندام
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
آب مروارید معمولا در هر دو چشم ایجاد می شود اما در یک چشم کمی شدیدتر از آن یکی است افراد معمولا با اختلالاتی هنگام انجام کارهای روزمره خصوصا تاری دید مواجه می شوند و نیاز به مراجعه به متخصص دارند علائم آب مروارید خصوصا در سنین بالاتر احتمال بیشتری به ابتلا به آب مروارید تقویت می کند و نیاز سریع به مراجعه به متخصص چشم دارد.
پس از مراجعه به متخصص هم راهکار درمانی در صورت تشخیص عمل جراحی است که ممکن است فوری یا غیر فوری باشد اما بر خلاف تصور عموم این عارضه نیازی به رسیدن ندارد و قبل از رسیدن نیز قابل جراحی است.
اطلاعات بیشتر : بیمارستان های معروف چشم
سخن پایانی
عارضه چشمی آب مروارید که معمولا در سنین بالا ایجاد می شود نیاز جدی به مراجعه به متخصص چشم و تنها راه درمان یعنی عمل جراحی دارد زیرا در صورت عدم درمان اختلالات بینایی شدیدتر شده و حتی ممکن است بینایی کامل از دست برود پس انجام راهکارهایی چون عینک آفتابی و تغذیه سالم جهت پیشگیری و درمان سریع هنگام مواجهه بهترین راهکارهای مقابله با این بیماری است.
سلام من شنیدم اگه لیزیک چشمو تو سنین پایین انجام بدی تو میانسالی زودتر آب مروارید میگیری و نمیتونی ام عملش کنی چون دیگه نمیشه قرنیه رو تراش داد. این درسته؟
سلام وقت بخیر
هیچ ارتباطی بین لیزیک و آب مروارید وجود ندارد و تاکنون گزارشی ثبت نشده و بعد از عمل لیزر به کمک لیزیک و روش های اصلاح لیزری، جراحی آب مروارید نیز انجام می شود.