علت و درمان استفراغ نوزاد

استفراغ نوزاد نشانه چیست؟

توضیح کامل توسط دکتر بیگی یکی از بهترین متخصصان کودکان

انواع استفراغ نوزاد

استفراغ در نوزادان را می‌توان به چند نوع دسته‌ بندی کرد که هر کدام دارای ویژگی‌ های مشخص و علل خاصی هستند. درک انواع استفراغ نوزادان می‌تواند به والدین کمک کند تا شدت و مسائل اساسی مربوط به استفراغ نوزادشان را بسنجند.

• Possetting: این به مقدار کمی شیر اشاره دارد که ممکن است نوزادان پس از تغذیه، استفراغ کنند. به طور کلی طبیعی در نظر گرفته می‌شود و اغلب دلیلی برای نگرانی نیست.
• استفراغ پرتابه: این نوع استفراغ نوزاد شامل بیرون راندن شدید محتویات معده است و می‌تواند نشان دهنده وضعیت جدی‌ تری مانند انسداد در خروجی معده باشد. اگر یک نوزاد به طور مداوم استفراغ پرتابه دارد، بهتر است نوزاد را نزد پزشک متخصص ببرید.
• رفلاکس: رفلاکس معده به مری زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه بالای معده به اندازه کافی سفت نباشد و باعث برگشت غذا به مری شود. پس از تغذیه اتفاق می افتد و ممکن است با ناراحتی همراه باشد.

برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان رفلاکس معده

• استفراغ صفراوی: این حالت با استفراغ سبز یا زرد مشخص می‌شود که نشان دهنده وجود صفرا است. استفراغ صفراوی اغلب نشانه انسداد روده است و نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارد.
• استفراغ به دلیل عفونت: عفونت های رایج مانند گاستروانتریت ویروسی می‌تواند منجر به استفراغ شود. این نوع اغلب با علائم دیگری مانند تب و اسهال همراه است.
• استفراغ ناشی از عدم تحمل غذایی یا آلرژی: برخی از نوزادان ممکن است در پاسخ به برخی غذاها، به ویژه پروتئین شیر گاو، استفراغ کنند.

علائم همراه با استفراغ نوزاد

علائم رایج همراه با استفراغ نوزاد را در ادامه ذکر می‌کنیم:

• تب: تب خفیف تا متوسط ​​ممکن است رخ دهد که نشان دهنده عفونت زمینه‌ای است.
• درد یا اتساع شکم: نوزادان ممکن است علائم ناراحتی مانند گریه یا تحریک پذیری را نشان دهند و ممکن است شکم متورم داشته باشند.
• کم آبی: علائم کم آبی بدن شامل خشکی لب‌ ها، کاهش خیسی پوشک (عدم ادرار کردن به مدت ۳ تا ۶ ساعت) و بی‌حالی یا خواب آلودگی غیر معمول است.
• خفگی یا علائم تنفس شدید: برخی از نوزادان ممکن است علائم خفگی را نشان دهند یا ناراحتی تنفسی داشته باشند، که می‌تواند با شرایطی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) مرتبط باشد.
• تغذیه ضعیف یا بی‌ اشتهایی: امتناع از تغذیه یا کاهش محسوس اشتها می‌تواند نشانه مهمی از بیماری باشد.
• بی‌حالی یا شل بودن: این علائم می‌تواند نشان دهنده کم آبی شدید یا یک بیماری زمینه‌ای جدی‌تر باشد.
• خون در استفراغ یا اسهال: استفراغ سبز روشن یا خونی، نگران کننده است و هر چه سریعتر باید به پزشک مراجعه کرد.
• اسهال: اغلب با استفراغ همراه است که ممکن است آبکی باشد و گاهی اوقات حاوی خون باشد.

برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان اسهال

چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است؟

اگر کودک شما مکررا استفراغ می‌ کند یا به نظر می‌رسد خوب نیست، فورا با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. علائم نگرانی عبارتند از: گریه مداوم، تب بالا، درد، امتناع از تغذیه، پوشک که بیش از ۶ ساعت خیس نشده است، اسهال، خشکی لب و دهان، خواب آلودگی اضافی، استفراغ خون یا مایع سبز رنگ، یا شکم نفخ کرده است. در این موارد به مراقبت‌ های پزشکی نیاز است.

علت بالا آوردن شیر نوزاد

علل استفراغ در نوزادان عبارتند از:

1. گاستروانتریت (بیماری التهاب معده‌ای روده‌ای)
2. آلرژی غذایی یا عدم تحمل شیر
3. رفلاکس معده – مری – جایی که محتویات معده به سمت روده فرار می‌کند.
4. یک سوراخ بسیار بزرگ در بطری، که باعث می‌شود کودک شما بیش از حد شیر ببلعد.
5. بلعیدن تصادفی چیزی سمی
6. تنگی مادرزادی پیلور: (در نوزادان ۳ تا ۶ هفته) وضعیتی که در بدو تولد وجود دارد که در آن مسیر معده به روده باریک شده است، بنابراین غذا نمی‌تواند به راحتی از آن عبور کند. این باعث استفراغ پرتابه می‌شود.
7. تنگی یا انسداد مجرای خروج از معده (تنگی پیلور)
8. انسداد روده ناشی از نقایص مادرزادی، مانند پیچ ​​خوردگی (ولولوس) یا تنگی روده
9. لغزش یک بخش از روده به قسمت دیگر (انواژیناسیون) در نوزادان ۳ تا ۳۶ ماهه
10. عدم تحمل غذایی، حساسیت به پروتئین شیر گاو و برخی اختلالات متابولیک ارثی غیرمعمول نیز ممکن است باعث استفراغ در نوزادان شود.

همچنین بخوانید: راه های درمان حالت تهوع و استفراغ

بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم؟

پس از استفراغ نوزاد، مدیریت دقیق وضعیت برای اطمینان از راحتی او و جلوگیری از کم‌ آبی ضروری است. ابتدا دهان و صورت کودک را تمیز کنید. سپس وضعیت نوزاد را ارزیابی کنید. تعیین کنید که آیا استفراغ خفیف است یا علائم ناراحتی یا بیماری را نشان می دهد. استفراغ خفیف شایع است و اغلب دلیلی برای نگرانی نیست، اما استفراغ مداوم یا شدید ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد.

برای جلوگیری از کم آبی، مقدار کمی مایعات بدهید. برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، شیردهی را ادامه دهید، اما اگر استفراغ ادامه داشت، مقدار آن را در هر بار شیردهی کاهش دهید. برای نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، هر ۱ تا ۲ ساعت بعد از استفراغ، نصف مقدار معمول شیر خشک را بدهید.

اگر نوزاد شما بعد از استفراغ گرسنه به نظر می‌رسد، می‌توانید مقدار کمی شیر یا شیر خشک به او بدهید. با چند قاشق چایخوری شروع کنید و منتظر بمانید تا ببینید آیا می‌تواند آن را نگه دارد یا خیر. اگر دوباره استفراغ کردند، صبر کنید.

آیا بعد از استفراغ نوزاد شیر بدهیم؟

در بیشتر موارد، می‌توانید مدت کوتاهی پس از استفراغ به نوزاد خود شیر بدهید. تغذیه با شیر مادر می‌تواند به جلوگیری از کم آبی بدن و رفع حالت تهوع کودک شما کمک کند. با مقدار کمی شیر مادر شروع کنید و منتظر بمانید تا ببینید آیا نوزادتان دوباره استفراغ می‌کند یا خیر. حتی اگر دوباره شیر را استفراغ کنند، بهتر است باز هم کمی شیر بدهید.

همچنین بخوانید: راه های درمان تب و لرز در کودکان

از تغذیه بیش از حد خودداری کنید. بین شیر خوردن و بعد از آن نوزاد را تشویق به آروغ زدن کنید. حداقل ۳۰ دقیقه پس از شیر خوردن کودک خود را در حالت ایستاده نگه دارید تا از رفلاکس جلوگیری شود.

اگر کودک شما حداقل ۶ ماهه است و پس از چندین بار استفراغ نمی‌خواهد شیر بخورد، برای جلوگیری از کم‌ آبی آب در یک بطری یا قاشق به نوزاد بدهید.

راه های درمان استفراغ نوزاد

در بیشتر موارد استفراغ نوزاد نیاز به درمان و مداخله پزشکی ندارد و خود به خود برطرف می‌شود. اما اگر استفراغ نوزاد شما جای نگرانی دارد و خطرناک است، پس از مراجعه به پزشک متخصص کودکان داروهای تجویز شده را به نوزاد بدهید. این داروها ممکن است عوارض جانبی از جمله خواب آلودگی، سرگیجه، سردرد و یبوست داشته باشند. با این حال، اگر تهوع یا استفراغ شدید باشد یا از بین نرود، پزشکان ممکن است به کودکان بالای ۲ سال پرومتازین، پروکلروپرازین، متوکلوپرامید یا اندانسترون بدهند.

عوارض استفراغ نوزاد

استفراغ نوزاد می‌تواند منجر به عوارض متعددی شود که در درجه اول به دلیل خطر کم آبی بدن و علل زمینه‌ای است که ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد.

در اینجا برخی از مهمترین عوارض استفراغ در نوزادان را ذکر می‌کنیم:

• کاهش وزن: استفراغ مداوم می‌تواند منجر به دریافت ناکافی مواد مغذی شود که منجر به کاهش وزن و عدم رشد می‌شود. این امر به ویژه در نوزادانی که هنوز در حال رشد هستند بسیار مهم است.
• عدم تعادل الکترولیت: در کنار کم آبی، استفراغ می‌تواند تعادل الکترولیت‌ ها را در بدن که برای عملکرد طبیعی سلول ضروری است، مختل کند. در نهایت ممکن است منجر به عوارض بیشتر مانند ضعف عضلانی، گیجی، یا تشنج در موارد شدید می‌شود.
• پنومونی آسپیراسیون: اگر استفراغ در حالی که نوزاد دراز کشیده است رخ دهد، خطر آسپیراسیون وجود دارد که در آن استفراغ وارد ریه‌ ها می‌شود که نیاز به درمان پزشکی دارد.
• بیماری رفلاکس معده به مری (GERD): استفراغ مکرر ممکن است نشان دهنده GERD باشد که می‌تواند باعث ناراحتی و دوره های استفراغ بعدی شود. در صورت عدم مدیریت صحیح می‌تواند منجر به عوارضی مانند مری یا مشکلات تنفسی شود.
• کم آبی بدن: مهمترین عوارض استفراغ در نوزادان کم آبی بدن است. استفراغ منجر به از دست دادن مایعات و الکترولیت‌ها می‌شود که به‌ویژه در نوزادان که به دلیل اندازه بدن کوچک‌تر و گردش مایعات بیشتر می‌تواند خطرناک باشد. علائم کم آبی بدن شامل کاهش ادرار، خشکی دهان و بی‌حالی است.

متن انگلیسی:

“If vomiting progresses to fever and diarrhoea, it will usually be caused by a virus infection. If this persists for 12 hours or more, dehydration is likely.”

ترجمه فارسی: «اگر استفراغ به تب و اسهال تبدیل شود، معمولا ناشی از عفونت ویروسی است. اگر این به مدت ۱۲ ساعت یا بیشتر ادامه یابد، احتمال کم آبی بدن وجود دارد.»

به نقل از سایت betterhealth

راه‌ های پیشگیری  از استفراغ نوزاد

برای پیشگیری از استفراغ نوزادان محلول‌ های آبرسانی خوراکی (ORS) که پزشک تجویز کرده است بدهید. پس از استفراغ، حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید و مقدار کمی محلول آبرسانی که پزشک تجویز کرده را به نوزاد بدهید. این محلول می‌کند تا مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته را بدون اینکه معده را تحت تأثیر قرار دهد، دوباره پر کنید.

برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، در صورت بروز استفراغ، زمان تغذیه را به ۵-۱۰ دقیقه هر ۱-۲ ساعت کاهش دهید. برای نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، نصف مقدار معمول شیر خشک را هر ۱ تا ۲ ساعت بعد از استفراغ بدهید.

نوزاد را روی شکم یا پهلو بخوابانید تا خطر استفراغ در ریه‌ ها کاهش یابد.

هنگام شیر دادن، شیرخوار را در وضعیت عمودی نگه دارید و پس از آن از جابجا کردن زیاد نوزاد خودداری کنید تا خطر رفلاکس و استفراغ به حداقل برسد.

کلام آخر

استفراغ نوزاد می‌تواند منجر به عوارض قابل توجهی، در درجه اول کم آبی بدن و خطرات مرتبط با آن شود. اگر استفراغ نوزاد شما غیرعادی است. در اولین فرصت به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید تا از عوارض بعدی خودداری کنید. به یاد داشته باشید که پس از شیر دادن به نوزاد، آن را سریعا جابجا نکنید و اجازه دهید نوزاد در حالت عادی بماند.

اکثر نوزادان به سرعت بهبود می‌یابند. پس از استفراغ، نوزاد شما ممکن است گرسنه و تشنه باشد. مقداری شیر مادر بدهید تا دچار کم آبی نشود. اگر کودک شما مدام استفراغ می‌کند و به نظر ناخوشایند است، به پزشک مراجعه کنید. برای جلوگیری از استفراغ نوزادان از دارو استفاده نکنید.