ام آر آی گردن چیست؟
ام آر آی گردن از یک میدان مغناطیسی، تکانه های فرکانس رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از اندام ها، بافت های نرم و استخوان های ناحیه سر و گردن استفاده می کند.
پس از ایجاد تصاویر، میتوان آنها را بر روی یک مانیتور کامپیوتر مشاهده کرد، در یک سی دی کپی کرد یا به صورت الکترونیکی منتقل کرد. ام آر آی گردن ابزار تشخیصی قدرتمند است که می تواند به شناسایی علل ریشهای گردن درد، تسهیل مداخله زودهنگام و درمان مناسب کمک کند.
دلایل انجام ام آر آی گردن
اگر از گردن درد شدید رنج می برید که با درمان های متداول و اولیه بهبود پیدا نمی کند و تبدیل به یک مشکل همیشگی برای شما شده است بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با تشخیص پزشک ام آر آی گردن انجام بدهید و دلیل اصلی درد گردن شناسایی شود. البته باید این نکته را ذکر کرد که انجام ام آر آی گردن فقط برای گردن درد نیست و اگر فرد ناحیه متورم روی گردن داشته باشد نیز پزشک انجام این نوع ام آر آی را تجویز میکند.
سایر دلایل برای انجام ام آر آی گردن عبارتند از:
- نقایص مادرزادی ستون فقرات
- عفونتی که ستون فقرات را درگیر میکند.
- آسیب یا ضربه به ستون فقرات
- مولتیپل اسکلروزیس یا
- MS
- تومور یا سرطان در گردن یا ستون فقرات
- آرتریت در ستون فقرات
- فتق دیسک
- آنوریسمها (رگبرآمدگی)
- سایر ناهنجاریها در استخوانها، مفاصل گردن یا ستون فقرات
برای اطلاعات بیشتر: آمادگی قبل از ام آر آی
برای کدام آسیب یا بیماری ها ام آر آی ناحیه گردنی تجویز می شود؟
اگر علائمی دارید که میتواند ناشی از ناهنجاری در ساختار گردن باشد، پزشک شما ممکن است MRI گردن را توصیه کند. ممکن است متوجه یک توده، ناراحتی در گردن یا مشکل در بلع شوید، یا ممکن است پزشک در هنگام معاینه گردن چیزی احساس کند، مانند بزرگ شدن غدد لنفاوی.
بیماریها و اختلالات گردن که با استفاده از ام آر آی گردن می توان آنها را تشخیص داد شامل موارد زیر است:
- گردن درد: MRI گردن معمولا برای بررسی علت گردن درد مداوم یا شدید انجام میشود. این آزمایش به شناسایی مشکلاتی مانند فتق دیسک، بیماری دژنراتیو دیسک، تنگی نخاع، کشیدگی عضلانی و آسیبهای لیگامان (کشیده شدن شدید رباط) کمک میکند.
- فشرده شدن عصب: ام آر آی گردن میتواند فشردگی یا گیرافتادگی عصب را در شرایطی مانند فتق دیسک که ممکن است باعث علائمی مانند گردن درد، درد بازو، بیحسی یا ضعف شود، ارزیابی کند.
- تروما: در موارد ضربه به گردن، MRI میتواند تصاویر دقیقی را برای ارزیابی شکستگی، دررفتگی، آسیب بافت نرم یا آسیب نخاع ارائه دهد.
- تشخیص تومور: MRI گردن میتواند به شناسایی و ارزیابی تومورها یا تودههای ناحیه گردن، از جمله تومورهای ستون فقرات، غدد لنفاوی، غدد بزاقی، غده تیروئید یا سایر بافتهای نرم کمک کند.
- عفونت یا التهاب: MRI گردن میتواند به تشخیص عفونتها (مانند آبسه) یا شرایط التهابی (مانند اسپوندیلیت) که بر گردن تأثیر میگذارد کمک کند.
- ناهنجاریهای مادرزادی: MRI میتواند ناهنجاریهای مادرزادی در گردن، مانند ناهنجاریهای نخاعی یا موقعیت غیر طبیعی مهرهها را ارزیابی کند.
مزایای ام آر آی گردن
اسکن MRI حساسترین نوع تست تصویربرداری موجود در حال حاضر است که ناهنجاریهایی را که با استفاده از روشهای دیگر قابل مشاهده نیست، تشخیص میدهد. اسکن MRI گردن غیرتهاجمی و بدون درد است. ام آر آی گردن پزشک را قادر میسازد تقریبا هر نوع ساختاری از جمله استخوان، غضروف و بافت نرم را از طریق یک آزمایش غیرتهاجمی بررسی کند. در مقایسه با سی تی اسکن، MRI تصویر بهتری از ساختارهای حاوی مایع مانند نخاع، دیسکهای برآمده و سایر بافتهای نرم ارائه میدهد.
متن انگلیسی:
“This test does not involve any exposure to ionizing radiation, making it safer than some other diagnostic tests.”
ترجمه فارسی:
«این آزمایش شامل هیچ گونه قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان نمیشود و این امر آن را ایمنتر از برخی آزمایشهای تشخیصی دیگر میکند.»
به نقل از سایت endovascularsurgery
نحوه آماده شدن برای انجام آزمایش
قبل از ام آر آی گردن، بیماران باید تمام لباسها و لوازم جانبی فلزی، از جمله جواهرات، عینک و گیرههای مو را خارج کنند، زیرا ممکن است با میدان مغناطیسی تداخل داشته باشند. بیماران باید در مورد هر گونه ایمپلنت یا دستگاه به اپراتور اطلاع دهند.
در برخی موارد، این ام آر آی را میتوان برای تطبیق با وضعیت خاص بیمار تنظیم کرد، اما برای برخی از بیماران، برای مثال کسانی که ضربانساز دارند، باید از یک آزمایش تصویربرداری جایگزین استفاده شود.
متن انگلیسی:
“In some cases, a contrast agent may be administered to enhance the visibility of certain structures or abnormalities. Usually, a good contrast agent is injected in the arm through a vein before the MRI scan.”
ترجمه فارسی:
«در برخی موارد، یک ماده حاجب ممکن است برای افزایش دید برخی ساختارها یا ناهنجاریها تجویز شود. معمولاً قبل از اسکن MRI یک ماده حاجب خوب از طریق ورید به بازو تزریق میشود.»
به نقل از سایت ganeshdiagnostic
اگر برای انجام ام آر آی نیاز به تزریق ماده حاجب (معمولا گادولینیوم) باشد، به بیماران توصیه میشود که قبل از اسکن چیزی نخورند و ننوشند.
نحوه انجام ام آر آی سر و گردن چگونه است؟
ام آر آی گردن در مراکز درمانی انجام میشود و معمولا بین ۶۰-۳۰ دقیقه طول میکشد.
- برای انجام ام آر آی گردن بیمار باید لباس مخصوصی بپوشد.
- سپس بیمار روی یک میز متحرک دراز میکشد که ممکن است دارای بند یا تکیه گاه باشد تا از حرکت بدن جلوگیری کند.
- یک سیم پیچ مخصوص که سیگنال MRI را تقویت میکند در نزدیکی گردن قرار میگیرد.
- اگر نیاز به تزریق ماده حاجب باشد، تکنسین ماده را داخل وریدی (IV) در بازو یا دست تزریق میکند.
- تکنسین اتاق MRI را ترک میکند و تصویربرداری را از طریق رایانه در اتاق کنترل انجام میدهد. بیمار میتواند همیشه با تکنسین صحبت کند.
- هنگامی که ام آر آی گردن شروع میشود، میز، بیمار را به داخل دستگاه استوانهای میبرد.
- اسکنرهای MRI با تونلهای کوتاهی ساخته میشوند که دو طرف آن باز هستند.
- در طول انجام ام آر آی ممکن است در قسمتی از بدن که تصویربرداری میشود احساس گرما کنید. اگر این حالت ناراحت کننده است، به تکنسین اطلاع دهید.
- هنگامی دستگاه تصاویر را میگیرد، صدای تق تق، ضربه زدن یا کوبیدن بلند را خواهید شنید. گوشگیر یا هدفون همراه با موسیقی قبل از شروع امآرآی به شما داده میشود تا در طول تصویربرداری احساس ناراحتی نکنید.
خطرات احتمالی و عوارض
هر روش در کنار مزایایی که دارد ممکن است معایبی نیز داشته باشد. در ادامه مهمترین خطرات و عوارض احتمالی را شرح میدهیم:
- ممکن است در این آزمایش از ماده حاجب حاوی گادولینیوم استفاده شود. اما برای اکثر افراد، مزایای استفاده از آن در این آزمایش بیشتر از خطر است. اگر مشکلات کلیوی دارید یا باردار هستید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت استفاده از ماده حاجب در طول آزمایش، احتمال بروز واکنش آلرژیک جزئی وجود دارد. اما بیشتر واکنشها خفیف هستند و با استفاده از دارو قابل درمان هستند.
- با توجه به اینکه ام آر آی گردن از میدان مغناطیسی استفاده میکند افرادی که ایمپلنت یا ضربانساز در بدن خود دارند باید قبل از انجام ام آر آی به پزشک اطلاع دهند.
- کلاستروفوبیا: فضای محدود دستگاه MRI ممکن است در برخی افراد باعث ناراحتی یا اضطراب شود.
- زنان باردار باید قبل از ام آر آی گردن به پزشک خود اطلاع دهند. البته تا کنون گزارش علمی درباره خطرناک بودن ام آر آی گردن برای زنان باردار وجود ندارد. لازم به ذکر است که استفاده از مواد حاجب MRI در دوران بارداری توصیه نمیشود، مگر اینکه فواید آن بسیار بیشتر از خطرات آن باشد.
برای اطلاعات بیشتر: آیا آرتروز گردن درمان می شود؟
تفسیر ام آر آی گردن توسط چه کسی انجام می شود؟
هنگامی که ام آر آی گردن کامل شد، تصاویر توسط رادیولوژیست که در تفسیر چنین اسکنهایی تخصص دارد، تجزیه و تحلیل میشود. سپس نتایج با پزشک معالج و بیمار به اشتراک گذاشته میشود تا در صورت نیاز یک برنامه درمانی مناسب تهیه شود که بسته به تشخیص ممکن است شامل دارو، فیزیوتراپی یا جراحی باشد.
اصطلاحات ام آر آی گردن
ام آر آی گردن، یک ابزار تشخیصی حیاتی است که برای تجسم ساختارهای داخل ناحیه گردن استفاده میشود. در زیر اصطلاحات کلیدی در MRI گردن را ذکر میکنیم:
- ستون فقرات گردنی (Cervical Spine): به قسمت فوقانی ستون فقرات اشاره دارد که شامل هفت مهره اول (C1-C7) واقع در ناحیه گردن است. نقش مهمی در حمایت از سر و تسهیل حرکت ایفا میکند.
- فتق دیسک (Herniated Disc): این اصطلاح وضعیتی را توصیف میکند که در آن یکی از دیسکهای بین مهرهای برآمده یا پاره شده و منجر به فشردگی عصب میشود. ممکن است به آن “دیسک لغزنده”، “دیسک برآمده” یا “دیسک افتادگی” گفته شود. درمان شامل فیزیوتراپی، دارو یا جراحی است.
- تنگی کانال نخاعی (Spinal Stenosis): باریک شدن کانال نخاعی که میتواند منجر به فشار بر نخاع و اعصاب شود. میتواند به اشکال مختلف مانند تنگی روزنه (تنگ شدن منافذ خروج اعصاب) و تنگی کانال مرکزی ظاهر شود.
- میلوپاتی (Myelopathy): این اصطلاح نشان دهنده اختلال عملکرد نخاع ناشی از فشردهسازی است که اغلب به دلیل شرایطی مانند فتق دیسک یا تنگی نخاع است. علائم ممکن است شامل درد، ضعف، یا مشکلات هماهنگی باشد.
- استئوفیتها (Osteophytes): که معمولا به عنوان خارهای استخوانی شناخته میشوند، برآمدگیهای استخوانی هستند که در امتداد لبههای استخوانها ایجاد میشوند، به ویژه در شرایط دژنراتیو مانند اسپوندیلوز. با اینکه بدون علامت هستند، میتوانند به فشردهسازی عصب کمک کنند.
- تغییرات مودیک (Modic Changes): به تغییراتی در مغز استخوان مهرهها در مجاورت دیسکهای بین مهرهای که در MRI قابل مشاهده است اشاره دارد. این تغییرات بر اساس شکل ظاهری به سه نوع طبقهبندی میشوند و با تحلیل و درد دیسک همراه هستند.
- دیسک بیرون زده (Protrusion): همانطور که از نامش مشخص است دیسک بین مهره ها از جای خود خارج شده و به عصب و نخاع فشار وارد می کند.
- دیسک خشکشده (Dehydrated disc): در اثر افزایش سن آب دیسک ها خشک می شود که این امر باعث درد و کاهش حرکت گردن می شود.
برای اطلاعات بیشتر: علائم دیسک گردن
اصطلاحات مرتبط با مهره ها و مفاصل:
- آرتروز (Osteoarthritis): یک بیماری التهابی است که در مهره های گردنی ایجاد می شود و باعث تخریب و آسیب به غضروف مفاصل می شود.
- اسپوندیلولیستزیس (Spondylolisthesis): در این بیماری، یکی از مهره ها بر روی مهره زیرین خود دچار لغزش می شود.
- شکستگی مهره (Vertebral fracture): در اثر ضربه و تصادف و یا بیماری های زمینه ای این بیماری بوجود می آید.
اصطلاحات مرتبط با بافت های نرم:
- التهاب تاندون (Tendonitis): زمانی که تاندون های اطراف مهره گردن دچار التهاب شود محدودیت حرکت و درد ایجاد می شود.
- بورسیت (Bursitis): کیسه های پر از مایع که مانند بالشتک عمل می کنند و با نام بورس شناخته می شوند اگر دچار التهاب شود باعث درد و تورم می شود.
- تومور (Tumor): تومورها میتوانند در هر نقطه از ستون فقرات گردنی ایجاد شوند و خوشخیم یا بدخیم باشند.
سایر اصطلاحات:
- سیگنال غیرطبیعی (Abnormal signal): این اصطلاح به معنای وجود تغییراتی در بافت است که ممکن است نشاندهنده بیماری باشد.
- تضعیف عضلات (Muscle atrophy): کاهش حجم عضلات میتواند در اثر فشار بر عصبها یا بیماریهای عصبی ایجاد شود.
ام آر آی گردن چقدر طول می کشد؟
در طول اسکن MRI، بیمار روی یک میز موتوری دراز میکشد. برای اطمینان از واضح بودن تصاویر، ثابت ماندن در طول اسکن بسیار مهم است.
این روش بدون درد است و شامل تشعشعات یونیزه نمیشود، بنابراین برای استفاده مکرر بیخطر است. اسکن معمولا بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد، بسته به پیچیدگی ناحیه مورد بررسی این زمان متغیر است.
برای اطلاعات بیشتر: هزینه عمل دیسک گردن
کلام پایانی
ام آر آی گردن یک ابزار تشخیصی ارزشمند است که تصاویر دقیقی از ناحیه گردن ارائه میکند و به شناسایی و ارزیابی شرایط مختلف کمک میکند. معمولا برای ارزیابی گردن درد، فشار عصبی، تروما، تومورها، عفونت ها و ناهنجاریهای مادرزادی استفاده میشود.
اگر گردن درد مداوم و یا تودهای برجسته در گردن دارید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام علل زمینهای گردن درد برای درمان موثر بسیار مهم است. شرایطی مانند فتق دیسک، تنگی نخاع و تومورها نیاز به مداخله پزشکی فوری برای جلوگیری از عوارض بیشتر دارند. MRI نه تنها به شناسایی زودهنگام این مسائل کمک می کند، بلکه به نظارت بر اثربخشی درمان کمک می کند تا با تشخیص به موقع روند درمانی خود را شروع کنید.