بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
برآمدگی های پوست سر به تغییرات یا انتفاخ موقت یا دائمی در پوست سر اشاره دارد. این تغییرات ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله فولیکولیت، آکنه، شپش سر، اگزما، کنیک های چربی، استفاده از محصولات مویی، بیماری های پوستی و عوامل خارجی ایجاد شوند.
| موارد | توضیحات |
| بیماری | برآمدگی روی پوست سر |
| دلایل |
|
| علائم |
|
| درمان |
|
دلایل ایجاد برآمدگی های پوست سر
دلایل متعددی وجود دارد که می تواند به برآمدگی روی سر بیانجامد. اکثر این دلایل بی خطر هستند اما در موارد نادر، یک توده روی سر می تواند مسائل جدی را نمایان سازد. اگر تغییراتی در سرتان ایجاد شود، اگر خونریزی یا درد ناشی از آن وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
۱- آسیب به سر:
زمانی که سر خود را بر روی یک سطح سفت یا جسم سختی قرار می دهید، ممکن است با آسیب به سر مواجه شوید. اگر پس از وقوع آسیب به سر، علائمی چون تورم و درد در منطقه ضربه خورده ظاهر شود، این نشان دهنده آسیب دیدگی سر است و بدن در حال تلاش برای بهبود است.
عوامل متعددی می توانند منجر به آسیب سر شوند، از جمله:
- سقوط اتومبیل
- ضربه های ورزشی
- سقوط
- اختلافات خشونت آمیز
- نیروهای ترومای بلانت
آسیب به سر می تواند به تشکیل هماتوم در منطقه سر یا حتی تشکیل لخته خون منجر شود. اگر پس از وقوع یک آسیب کوچک به سر یک توده بر روی سر شما ظاهر شود، احتمالا نمایانگر وجود خونریزی محدود زیر پوست است. این توده ها معمولا تا چند روز بعد به طور خود به خود جذب می شوند.
آسیب های جدی تر به سر ممکن است منجر به ضربه های بزرگ تر و حتی خونریزی در داخل مغز شوند، که به هماتوم های داخل جمجمه، هماتوم های اپیدورال و هماتوم های زیرپوستی مشهور هستند. اگر سر شما آسیب دیده است به ویژه اگر این آسیب باعث کاهش آگاهی شما شده باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید تا از عدم وجود خونریزی داخلی اطمینان حاصل کنید.
۲- رشد مو به داخل:
بعد از تراشیدن سر، ممکن است موهای رشد یافته به داخل پوست شما برگردند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که موهای رشد یافته به پوست چسبیده و یک توده کوچک، قرمز و جامد ایجاد می شود. گاهی اوقات موهای رشد یافته ممکن است آلوده شوند و به برآمدگی پر از چرک تبدیل شوند. این موها معمولا بی خطر هستند و با رشد به سمت بیرون اصلاح می شوند.
۳- فولیکولیت:
فولیکولیت به عنوان یک التهاب یا عفونت در فولیکول های مو شناخته می شود. این نوع عفونت ممکن است ناشی از باکتری ها یا قارچ ها باشد که در فولیکول های مو رشد می کنند. فولیکولیت می تواند باعث تورم و التهاب پوست شود و در برخی موارد به صورت قرمزی پوست یا ظاهر جوش های سفید مشخص شود.
علاوه بر این علایم، فولیکولیت به عنوان “برآمدگی روزار”، “بثورات وان داغ” و “خارش باربر” نیز شناخته می شود. افراد مبتلا به فولیکولیت ممکن است علاوه بر افت شدید موی سر، خارش و درد در منطقه مبتلا به فولیکولیت را تجربه کنند. در صورت عدم درمان، عفونت ها ممکن است به زخم های باز تبدیل شوند.
درمان فولیکولیت شامل اقداماتی مانند:
- نپوشاندن سر با کلاه
- اجتناب از تراشیدن سر
- اجتناب از شنا در استخرها و حمام های گرم
- استفاده از کرم ها، قرص ها یا شامپوهای آنتی بیوتیکی
- در موارد نادر و شدیدتر، لیزر حذف مو یا جراحی
۴- کراتوز سبورئیک:
کراتوزهای سبورئیک رشدهای پوستی غیرقطعی هستند که به شکل زگیل ها ظاهر می شوند. این توده ها معمولا در مناطق سر و گردن افراد مسن دیده می شوند. اغلب این رشدها بی ضرر هستند، حتی اگر در ظاهر به نظر شبیه به سرطان پوست باشند. با این حال اگر پزشک شما نگران احتمال تبدیل آنها به سرطان پوست باشد، ممکن است از روش هایی مانند کریوتراپی یا الکترو جراحی برای حذف آنها استفاده کند.
بیشتر مطالعه کنید: علت های ابتلا به اگزمای پوست سر چیست
۵- کیست اپیدرمال:
کیست های اپیدرمال کوچک ترین توده های سفتی هستند که زیر پوست شکل می گیرند. این کیست ها به طور آهسته رشد می کنند و اغلب بر روی پوست سر و صورت ظاهر می شوند. آنها معمولا درد ایجاد نمی کنند و پوست آنها ممکن است رنگین یا زرد باشد.
ایجاد کراتین زیر پوست به عنوان علت اصلی کیست های اپیدرمال شناخته می شود. این کیست ها در موارد بسیار نادر سرطانی هستند و گاهی اوقات به تنهایی از بین می روند. در اکثر موارد به جز در صورتی که آلوده شده و باعث درد شوند، نیازی به درمان یا حذف آنها وجود ندارد.
۶- کیست پیلار:
کیست های پیلار از انواع کیست های بی خطر هستند که بر روی پوست سر ظاهر می شوند. این کیست ها اغلب در مناطق پوست سر مشاهده می شوند و ممکن است در اندازه های مختلفی باشند، اما تقریبا همیشه صاف بوده و شکل گنبدی دارند و به رنگ پوست هستند.
این کیست ها معمولا درد آور نیستند و به طور عمومی تحت درمان قرار نگرفته و یا حذف نمی شوند، مگر اینکه به دلایل زیبایی یا به علت عفونت نیاز به مداخله داشته باشند.
۷- لیپوما:
لیپوما یک نوع تومور غیرسرطانی است که به عنوان شایع ترین تومور بافت نرم در بزرگسالان شناخته می شود، اما به ندرت در منطقه سر قرار می گیرد. بیشتر لیپوماها غالبا در مناطقی مانند گردن و شانه ها ظاهر می شوند.
لیپوماها زیر پوست قرار دارند و اغلب احساس نرمی دارند و ممکن است با لمس اندکی حرکت کنند. این تومورها معمولا دردآور نیستند و بی خطر هستند. به طور کلی، نیازی به درمان لیپوماها نیست. با این حال اگر تومور رشد کند، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای حذف آن توصیه کند.
۸- پیلوماتریکسوما (Pilomatrixoma):
پیلوماتریکسوما (Pilomatrixoma) یک نوع تومور پوستی غیرسرطانی است که اغلب به صورت سخت احساس می شود. این به خاطر کلسیفیه (رسوب کلسیم در بافتی از بدن) شدن سلول های زیرپوستی اتفاق می افتد. این تومورها معمولا در مناطقی مانند صورت، سر و گردن ظاهر می شوند و به طور عمومی به شکل یک واحد تشکیل می شوند و در طول زمان به آرامی رشد می کنند. این توده ها معمولا آسیبی به فرد نمی رسانند.
همچنین بخوانید: چگونه پوسته پوسته شدن بدن را درمان کنیم
پیلوماتریکسوما در کودکان و بزرگسالان یافت می شود. شانس تبدیل شدن پیلوماتریکسوما به سرطان بسیار کم است، به همین دلیل معمولا از درمان اجتناب می شود. اگر پیلوماتریکسوما آلوده شود، پزشک شما ممکن است توصیه به جراحی داشته باشد.
۹- کارسینوم سلول بازال:
کارسینوم سلول بازال (BCCs) نوعی تومور سرطانی است که در عمیق ترین لایه پوست ایجاد می شود. این تومورها می توانند با رنگ های متنوعی همچون قرمز یا صورتی ظاهر شوند و مانند توده ها، زخم ها یا اسکارها به نظر می آیند. اغلب کارسینوم سلول بازال بعد از تعرض شدید به اشعه ماوراء بنفش خورشید ایجاد می شوند.
این نوع سرطان پوست معمولا به صورت محدود در محل ایجاد بوده و گسترش نمی یابد، اما همچنان نیازمند توجه و مداوا هستند. جراحی Mohs معمولا به عنوان روشی موثر برای درمان آنهاست.
۱۰- اگزوستوزیس (Exostosis):
اگزوستوزیس یک نوع رشد استخوانی در بالای یک استخوان است. این رشد استخوانی عمدتا در دوران کودکی ظاهر می شود. آنها می توانند بر روی هر استخوانی ایجاد شوند، اما به ندرت در سر اتفاق می افتند. برای تشخیص اگزوستوزیس، معمولا از اشعه ایکس استفاده می شود.
علائم ایجاد برآمدگی های پوست سر
برآمدگی های پوست سر می توانند به علل مختلفی مانند فولیکولیت، آکنه، شپش سر و اگزما ربط داشته باشند. شناختن علائم و علل ممکنه کمک زیادی به ارائه تشخیص صحیح و درمان مناسب توسط پزشکان خواهد کرد. در ادامه، به توضیح کوتاهی از عوامل و علائم شایع تر برآمدگی های پوست سر می پردازیم:
- برجستگی های خارش دار کوچک: می توانند ناشی از کهیر، شوره سر یا شپش باشند. این برجستگی ها معمولا خارش دارند و به علت مسائل پوستی ایجاد می شوند.
- برجستگی های قرمز کوچک: ممکن است به علت آکنه پوست سر یا حتی سرطان پوست ایجاد شوند. در موارد نادر، این برجستگی ها نشانه ای از سرطان پوست هستند.
- لکه های پوسته پوسته بزرگ با برجستگی های کوچک: این علائم ممکنه به علت پسوریازیس پوست سر ایجاد شوند، که یک اختلال پوستی است.
- برجستگی های دارای ترشح یا چرک: ممکن است ناشی از فولیکولیت باشند. این موضوع به علت عفونت موجود در فولیکول های مو ایجاد می شود.
- برجستگی های بزرگ و گنبدی شکل بدون درد: این توده ها ممکن است به علت کیست های ستونی باشند که توده های غیرسرطانی هستند.
هر چند بیشتر این برآمدگی ها بی ضررند، اما تشخیص صحیح و درمان مناسب ممکن است برای تسکین علائم و نگرانی شما ضروری باشد. اگر به برآمدگی هایی روی پوست سر خود مشکوک هستید یا نگران آنها هستید، بهتر است به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
بیشتر بخوانید: علت های ریزش مو چیست؟
پیشگیری از برآمدگی های پوست سر
برای پیشگیری از برآمدگی های پوست سر می توان اقداماتی انجام داد. این شامل رعایت بهداشت شخصی منظم از جمله شستشو و مراقبت از موها با استفاده از شامپوها و محصولات مناسب، مصرف یک تغذیه سالم و غنی از ویتامین ها و مواد معدنی، مدیریت استرس و افزایش بهره وری سیستم ایمنی بدن است. علاوه بر این، محافظت موثر از موها در مقابل تابش مضر آفتاب با استفاده از کلاه یا شال و استفاده از محصولات ملایم و طبیعی برای مراقبت از پوست سر نیز به پیشگیری از برآمدگی های پوست سر کمک می کند.
راه های درمان برآمدگی ها
درمان برآمدگی های پوست سر بستگی به علت ایجاد آنها دارد. اگر برآمدگی های پوست سر با علائمی همچون فولیکولیت، فولیکول آکنه ای یا آکنه پوست سر همراه با چربی مویی هستند، ممکن است روش های درمانی زیر مفید باشند:
- استفاده از شامپوها و محصولات ضد باکتریایی: مصرف شامپوها یا محصولات شامپویی حاوی مواد ضد باکتریایی می تواند به کنترل فولیکولیت و آکنه های پوست سر کمک کند.
- تعویض شامپو: استفاده از شامپوهای ضد شپش و ضد آکنه می تواند مفید باشد. مواد حاوی سالیسیلیک اسید یا رزورسینول ممکن است به بهبود فولیکول آکنه ای کمک کنند.
- تغذیه مناسب: ایجاد رژیم غذایی مناسب و مصرف غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی می تواند به بهبود سلامت موها و پوست سر کمک کند.
- اجتناب از استرس: استرس ممکن است باعث آکنه های پوست سر شود. تمرین و تکنیک های مدیریت استرس می توانند مفید باشند.
- استفاده از داروها: در موارد شدید، پزشک ممکن است داروها یا کرم های آنتی بیوتیکی تجویز کند.
- عدم تراشیدن موها: تراشیدن موهای سر می تواند فولیکول های مویی را تحریک کند و موجب آکنه پوست سر شود.
- استفاده از دستمال گرم: کمپرس های گرم بر روی برآمدگی های پوست سر می توانند التهاب را کاهش دهند.
برای تشخیص دقیق و درمان موارد خاصی که ممکن است نیاز به درمان حرفه ای داشته باشند، بهتر است با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید. همچنین، عدم خودمدیریتی و ترکیب محصولات درمانی ممکن است مشکل را تشدید کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
شما عزیزان می توانید در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
- اگر برآمدگی پوست سر شما غیرعادی به نظر می رسد و شما نمی توانید دلیل آن را تشخیص دهید.
- اگر برآمدگی ها درد یا خارش شدیدی ایجاد کرده و آلوده به مواد خارجی یا عفونت شده اند.
- اگر علائم پوستی نظیر تغییر رنگ، خونریزی، التهاب یا سرخ شدن برآمدگی ها را تجربه می کنید.
- اگر برآمدگی ها اندازه یا شکل غیرعادی دارند، به طور مثال رشد سریع یا تغییر در رنگ آنها.
- اگر شما نگران برآمدگی های پوست سر خود هستید یا از هر گونه تغییر نگران کننده در پوستتان مطمئن نیستید.
در موارد مشکوک به مشکلات پوست سر، بهترین راه ارتباط با پزشک یا متخصص پوست می باشد. آنها می توانند تشخیص دقیق تری قرار دهند و در صورت لزوم درمان مناسب را تجویز کنند.
آمار بررسی برآمدگی های بدون درد پوست سر
آمار بررسی علائم برآمدگی پوست سر بدون درد نشان می دهد که این موارد ممکن است با گستردگی متفاوتی همراه باشند. در این بررسی، ۱۸٪ افراد تاکید کردند که برآمدگی پوست سر بدون درد دارند، و ۱۳٪ از آنها سردرد را تجربه کرده اند. همچنین ۹٪ از افراد علائم خارش پوست سر را داشته اند. همه افراد دارای آبسه پوستی بوده اند. علائم به مدت زمان های مختلف ممکن است طی کنند، به طوری که ۴۳٪ از موردها علائم را در طول یک ماه تا حداقل ۲۷٪ کمتر از یک هفته و ۱۳٪ کمتر از یک روز تا زمان انجام بررسی اعلام کرده اند.
سخن پایانی
به طور خلاصه، برآمدگی های پوست سر می توانند به علت مسائل متنوعی از جمله آکنه، اگزما، پسوریازیس، کیست های ستونی، کهیر و یا کرم حلقوی ایجاد شوند. برای برخی موارد خاص مانند سرطان پوست، نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارید اما اکثرا این مشکلات را می توان در خانه با رعایت توصیه های بهداشتی حل کرد.
سلام دکتر
من پوست سرم ورم کرده و تعجب کردم که چرا اینطوری شده چون من همه جوره بهداشت سرمو رعایت میکنم رفتم پیش دکتر گفتن که میتونه از محصولات بهداشتی که استفاده میکنم یا از ژنتیکم باشه همچین عواملی درسته؟
سلام وقت بخیر
بله، درسته که ورم پوست سر میتواند به خاطر عوامل مختلفی از جمله محصولات بهداشتی و ژنتیک باشد اما ممکن است بخاطر بیماری زمینه ای نیز باشد. مانند قارچ پوست سر، التهاب فولیکول مو، واکنش التهابی که در اثر محصولات مو، شامپو و نرم کننده بوجود می آید، پسوریازیس که یک بیماری خود ایمنی است، چربی اضافه و موارد دیگر می باشد.
باید آزمایش دهید و دقیق پوست سر بررسی شود تا اگر بیماری وجود داشت درمان شود.
سلام منم اینجوری میشه درست داخل سرم زیر موهای سرم همراه خارش دکترهم نرفتم یه وقت ها اینجوری میشه بعدش خودبه خود خوب میشه دوباره روی پوست سرم به وجود میاد نمیدونم چیه چربیه یا چیزه دیگه
سلام وقت بخیر
احتمالا چربی زیر پوستی است که به وجود می آید و بعد از تغییر رژیم غذایی، از بین می رود. اما برای اطمینان بیشتر بهتر است چکاپ بدهید و معاینه شوید.
سلام وقتتون بخیر
من قسمت پایین پشت سرم ی برآمدگی ب وجود آورده ک با لمس درد میگیره و سطحش قرمزه جای نگرانی داره؟
سلام وقت بخیر
میتواند جوش باشد که بعد از مدتی رفع می شود، اگر رفع نشد و یا بزرگتر شد حتما به پزشک مراجعه نمایید تا علت آن را بررسی کنند.
سلام دکتر وقت بخیر
من یه مشکلی داشتم ممنون میشم پاسخ بدید
من ۲۰سالمه و حدودا ۵ ماه پیش بالای سرم محکم به دیوار برخورد کرد
یکی دوروز سرم خیلی درد میکرد و با راه رفتن بدتر میشدم
ولی علائم دیگه ای نداشتم و بعدش هم خوب شدم
الان که به سرم دست میزنم
همونجایی که سرم برخورد کرد
برامدگی سفتی وجود داره و یکمم درد داره
مشکل از چیه؟
چون میگن باید برامدگی یکی دوروز بعد ضربه رفع بشه
سلام وقت بخیر
باید حتما عکس از سر گرفته شود تا بتوان تشخیص درست داده شود.
پشت سر همسرم زیر پوست برامدگی است که کمی موقع لمس درد میکنه ومیگه دیروز پایین تر بوده وحرکت کرده به بالاتر
سلام وقت بخیر
این برآمدگی ها معمولا از چربی هستند و معمولا خطری ندارند.
ممکن است وقتی فشار می دهید کمی زیر پوست حرکت کند که کاملا طبیعیست. با این حال برای اطمینان باید توسط متخصص پوست و مو معاینه شوید تا از عدم رشد و تغییر این توده، مطمئن شوند.
سلام دکتر وقتتون بخیر باشه ، من سمت چپ سر پدرم یک توده ای عجیب و بزرگ پیدا کردم که هیچوقت اصلا همچین چیزی نداشتند ایشون جای دیگه ای از سرشون نزدیک به گردن گوشت اضافه داره ولی فکر نکنم هیچ ربطی به توده ای که ایجاد شده داشته باشه ، هر چقدر میگم گوشت اضافه نیست و توده است اصرار میکنند که حرفم اشتباهه…
علائمی مثل خارش ، درد ، قرمزی و التهاب وجود نداره و حتی تکون نمیخوره ..
البته چند ماه پیش هم که آزمایش دادند دکتر گفته بود مشکل کم خونی و کبد چرب هم دارند .
من الان نگران حالشون شدم ، چیکار باید کنم؟
سلام وقت بخیر
معمولا برآمدگی های روی پوست سر بخاطر غده های چربی می باشند که خطرناک نیستند. اما برای تشخیص علت اصلی آن بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید.
ممنونم از پاسخگوییتون دکتر 🙏
سلام خسته نباشید من پسرم یک سال و ۸ ماهشه تو پشت سرش یه توده هست اونجاش موهم نداره از نوزادی همینجوری هست مادر زادی همون موقعه زایمان پرسیدم گفتن که تو سزارین اینجوری باد کرده اون موقعه درد نمیکرد الان که داره بزرگ میشه درد میکنه اصلا دست زده نمیشه گریه میکنه زیاد میشه بگید چکار کنم
سلام وقت بخیر
باید به متخصص کودکان مراجعه نمایید تا با معاینه و بررسی آزمایشات لازم علت برآمدگی پشت سر را تشخیص دهند. چون از بدو تولد این برآمدگی وجود داشته و در حال بزرگ شدن و دردناک است حتما نیاز به بررسی دارد. شاید کیست، همانژیوما و یا تومورهای دیگر است که نیاز به درمان دارند.
سلام من دقیقا طرف راست سرم از پشت یه برآمدگی بزرگ هستش که تازه متوجه اون شدم .هیچ دردی نداره و تکون نمیخوره. البته اینم بگم که حدودا دو سه روزه گلو درد دارم و کمی سرفه میکنم که بنظرم خودم سرما خوردم اگه میشه در مورد اون برامدگی توضیح بدین.ممنون
سلام وقت بخیر
دلایل مختلفی میتواند باعث برآمدگی پشت سر شوند اما دلیل اولیه و اصلی آن لیپوما (تومورهای چربی خوش خیم) و کیست سباسه (کیست های حاوی چربی) هستند که بدون درد هستند. اگر قبلا ضربه ای به سرتان خورده است میتواند در اثر آن، هماتوم (تجمع خون زیر پوست) ایجاد شده باشد.
کیست و تومور جای نگرانی ندارد اما برای اطمینان بیشتر بهتر است به متخصص پوست و یا جراح سر مراجعه کنید تا با معاینه و در صورت لزوم عکسبرداری، علت اصلی آن را بیابند.