امروزه اضطراب، استرس و نگرانی به یک بخش جدایی ناپذیر از زندگی اکثر افراد تبدیل شده اند. در این مواقع استفاده از داروهای آرامبخش ممکن است موثر عمل کنند اما استفاده زیاد و طولانی مدت از چنین داروهایی می توانند تاثیرات مخربی را با خود به همراه داشته باشند. در این مقاله با دکتر آسپرین همراه باشید تا قرص های آرام بخش و انواع آن ها را بررسی کنیم.
قرص آرام بخش چیست؟
قرص های آرام بخش نوعی داروی تجویزی هستند که فعالیت مغز را کند می کنند و معمولا برای ایجاد احساس آرامش بیش تر استفاده می شوند. پزشکان از این قرص ها برای درمان بیماری هایی مانند اضطراب، اختلالات خواب و بیهوشی عمومی استفاده می کنند. این قرص ها باعث رفع اختلالات نمی شوند بلکه از شدت نشانه های بیماری می کاهند.
انواع قرص های آرام بخش
آرام بخش ها باعث تغییراتی در سیستم عصبی مرکزی مغز شده و با کاهش سرعت فعالیت مغز، بدن فرد را آرام می کنند و علائمی مانند اضطراب، تپش قلب، لرزش و تعریق را کاهش می دهند. از انواع این قرص ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بنزودیازپین ها: این دسته از قرص ها که شامل آلپرازولام، لورازپام و دیازپام می شوند برای درمان اضطراب، اختلالات هراس و اختلالات خواب مورد استفاده قرار می گیرند.
- باربیتورات ها: این نوع از قرص های آرام بخش که در اغلب موارد برای بیهوشی استفاده می شوند، شامل پنتوباربیتال سدیم، سکوباربیتال، آموباربیتال و فنوباربیتال هستند.
- خواب آور (غیر بنزودیازپین): این دسته در اغلب موارد برای مشکلات خواب تجویز می شود مثل: زولپیدم
- مواد افیونی یا مخدر: این نوع قرص ها برای کاهش درد کاربرد دارند که شامل استامینوفن، هیدروکودون و اکسی کدون می شوند.
عوارض قرص های آرام بخش
استفاده طولانی مدت از داروهای آرام بخش ممکن است اعتیادآور باشند و یا عادت و وابستگی را در افراد ایجاد کنند. بهتر است پزشکان بیماران را از عوارض جانبی کوتاه مدت و بلند مدت این داروها مطلع کنند. عوارض شایع و عمومی قرص های آرامبخش عبارتاند از:
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- مشکل در تمرکز
- ایجاد اختلال و کاهش در واکنش ها
- تاری دید
- ایجاد اختلال در ادراک و از دست دادن تعادل
- کند شدن تنفس
- عدم احساس درد
عوارض مصرف طولانی مدت قرص های آرام بخش عبارتند از:
- آسیب بافتی و ایجاد اختلال در عملکرد کبد یا نارسایی کبد
- فراموشی مکرر و از دادن حافظه
- بروز علائم افسردگی، ناامیدی و خودکشی
- ایجاد اضطراب
تداخل داروهای آرام بخش با سایر داروها
اگر داروی خاص و یا داروهای معمولی همانند ضد آلرژی، سرماخوردگی، گیاهی و… را مصرف می کنید، حتما با پزشک خود در مورد این مسئله مشورت نمایید. ترکیب قرص های ضد استرس و اضطراب با داروهای دیگر، الکل یا داروهای کدئین می تواند خطرات بسیاری را به همراه داشته باشد. این خطرات شامل موارد زیر می شوند:
- کاهش ضربان قلب
- ضعف و لرزش
- گیجی
- خواب آلودگی شدید
- اختلال در گفتار
- بروز مشکلات تنفسی
- بیهوشی
- خطر مرگ
نحوه قطع کردن داروهای آرامبخش
قطع مصرف داروهای آرامبخش باید به تدریج و در مدت زمان طولانی باشد. روند ایده آل برای کاهش دارو بسته به میزان مصرف، دوز و مدت زمان آن متفاوت بوده، بنابراین بهتر است از پزشک خود بخواهید تا با تنظیم یک برنامه برای قطع دارو به شما کمک کند.
میزان و نحوه مصرف قرص آرامبخش
مصرف طولانی مدت داروهای آرامبخش بدون مشورت و یا نسخه پزشک می تواند منجر به افسردگی، ناامیدی و در مواقع حاد، افکار خودکشی را با خود به همراه داشته باشند. بنابراین میزان مصرف و دوز آن ها متناسب با شرایط و مشکلات هر فرد متفاوت بوده و مصرف این داروها به صورت خودسرانه حتی برای مدت زمان کوتاه به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
فعالیت های طبیعی جایگزین قرص های آرامبخش
اگر جزو افرادی هستید که از وابستگی به مصرف داروهای آرامبخش نگرانی دارید، به سادگی می توانید برخی فعالیت های طبیعی را جایگزین داروها کرده و میزان استرس و بی قراری را در زندگی خود کاهش دهید. روش های طبیعی که باعث کاهش و بهبود اضطراب و استرس می شوند عبارتند از:
- ایجاد تغییر در سبک زندگی: استفاده از یک برنامه غذایی درست و اصولی، پیاده روی، خواب به موقع و کافی و انجام فعالیت های هنری مانند کلاس موسیقی، نقاشی و…
- روش های آرام سازی: کتاب خواندن، گوش دادن موسیقی آرام، یوگا، مدیتیشن، صحبت با فرد مورد اعتماد، جلسات روان درمانی، دوش گرفتن روزانه
- رایحه درمانی: استفاده از برخی رایحه های آرامبخش همانند بابونه و اسطوخودوس برای کمک به تنظیم و داشتن خواب کافی و راحت
سخن پایانی
اکثر افراد در طول روز با شرایطی روبرو هستند که این شرایط می توانند موجب بروز اضطراب، استرس و عصبانیت آن ها شوند. اما نکته قابل توجه این است که شما بتوانید این فشارهای روحی و روانی را به خوبی مدیریت نمایید. به همین منظور قدم اول انجام کارهای ساده از جمله ورزش، دوش گرفتن، مصرف دمنوش های گیاهی و صحبت با یک دوست یا مشاور است. در صورت بحرانی بودن وضعیت خود می توانید تحت نظر پزشک از برخی داروها و قرص های آرامبخش و ضد استرس کمک بگیرید.
