کاربردهای اوزون درمانی چیست

یکی از درمان های نوین و جدید اوزون تراپی می باشد که برای درمان درد های مفصلی و دیسک کمر و … استفاده می شود. در این مقاله به طور کامل با این روش درمانی و مزایا و معایب آن آشنا خواهید شد.

اوزون چیست؟

اوزون یکی از شکل های اکسیژن است که در جو زمین وجود دارد. این گاز از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است و فرمول شیمیایی O3 را دارد. در جو زمین، اکسیژن عمدتا به صورت O2 یعنی دو اتم اکسیژن وجود دارد، اما تحت تاثیر فعالیت های انسانی و شرایط مختلف محیطی، اکسیژن می تواند به صورت اوزون (O3) نیز تولید شود.

اوزون تراپی چیست؟

در زمینه پزشکی، اوزون به عنوان یک درمان فیزیکی استفاده می شود که به نام “اوزون تراپی” شناخته می شود. در این روش، اوزون به عنوان یک ماده اکسید کننده و باکتری کش استفاده می شود. این درمان معمولا توسط متخصصین در زمینه های مختلف پزشکی مانند فیزیوتراپی، ارتوپدی، و کنترل عفونت اجرا می شود. اوزون تراپی به عنوان یک ابزار درمانی همچنین در برخی کشورها به کار گرفته می شود و مورد مطالعه و تحقیقات بسیاری در زمینه تاثیرات آن بر برخی از بیماری ها صورت گرفته است.

تاریخچه درمان با گاز اوزون

تاریخچه اوزون درمانی یا ازن تراپی به مدت بیش از یکصد سال می رسد. این روش درمانی به خصوص در اروپا، در کلینیک های تخصصی تحت نظارت متخصصین طب فیزیکی، درد و ارتوپدی و در مواردی که نیاز به کنترل عفونت و زخم دارد، تداوم یافته است. در کشورهایی همچون ایتالیا، حدود ۳۰۰۰ مرکز اوزون درمانی و در آلمان ۱۵۰۰ مرکز گسترده اوزون تراپی وجود دارد. اسپانیا نیز با هزار مرکز اوزون تراپی در رتبه سوم این حوزه قرار دارد. حتی در آمریکا نیز با وجود مقاومت هایی، اوزون درمانی در ۱۴ ایالت انجام می شود و به تدریج در حال گسترش است.

روش های اوزون تراپی

اوزون، یک گاز متشکل از سه اتم اکسیژن با خواص ضد عفونی کننده، ضد التهابی و اکسیژن رسانی، می تواند در درمان بیماری های مختلف اثرگذار باشد. وارد کردن اوزون به بدن از طرق های متنوعی انجام می شود. یکی از روش ها، تزریق خون اوزونه است که در آن، مقداری خون از بیمار گرفته شده و با اوزون مخلوط، سپس به بدن بیمار تزریق می شود. این روش می تواند منجر به افزایش اکسیژن خون و کاهش عفونت ها گردد.

روش دیگر، تزریق مستقیم اوزون، این گاز را به صورت مستقیم به بخش های مختلف مانند ورید، عضله، مفصل، کولون، واژن یا گوش تزریق می کنند. این روش می تواند به تحریک سیستم ایمنی، کاهش التهاب و درمان عفونت ها کمک کند. تنفس اوزون نیز یک روش دیگر است که گاز اوزون با اکسیژن ترکیب می شود و به بیمار تنفس داده می شود، این موضوع باعث بهبود عملکرد ریه ها، کاهش آسم و عفونت های تنفسی می شود.

اوزونه کردن آب نیز از جمله روش هاییست که در آن آب با اوزون اشباع شده و بیمار آن را مصرف می کند، که می تواند در ضدعفونی زخم ها، درمان بیماری های دهان و لثه، کاهش سموم بدن و افزایش انرژی موثر باشد. جذب اوزون از طریق پوست به وسیله بخار یا دوش نیز می تواند به افزایش گردش خون، تغذیه بافت ها، ترمیم زخم ها، بهبود کیفیت پوست و کاهش پیری منجر گردد.

کاربرد های اوزون درمانی

اوزون، به عنوان یک گاز طبیعی متشکل از سه اتم اکسیژن، از کره زمین در برابر اشعه ماورا بنفش محافظت می کند و در بخش های مختلف از آن بهره برداری می شود.

کاربردهای اوزون در زمینه های مختلف زندگی مانند کشاورزی، الکترونیک، هیدروپونیک، خشکشویی، آبزی پروری، گندزدایی، بسته بندی بطری و کنسرو، آب آشامیدنی، قابل مشاهده است. در کشاورزی، اوزون به عنوان یک آفت کش قوی بدون اثرات جبران ناپذیر بر محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرد. در حوزه الکترونیک، این گاز برای حذف مواد فوتو زیست و تولید ویفرهای سیلیکونی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در برج های خنک کننده، اوزون باعث افزایش راندمان انتقال حرارت و جلوگیری از ورود مواد شیمیایی خطرناک به محیط زیست می شود. از آنجا که اوزون قدرت ضدعفونی بالایی دارد، در زمینه های پردازش و بسته بندی مواد غذایی نیز به کار می رود. همچنین در زمینه هایی مانند خشکشویی صنعتی، آبزی پروری، گندزدایی، بسته بندی بطری و کنسرو، و حتی آب آشامیدنی از اوزون بهره مندی می شود.

اوزون درمانی یک روش درمانی موثر است که از گاز اوزون بهره می برد و می تواند در درمان گسترده ای از بیماری ها مفید باشد. این روش درمانی از خواص ضدعفونی کننده، ضدالتهابی و اکسیژن رسانی اوزون به بدن بیمار بهره مندی می کند.

بیماری های مختلفی که ممکن است با اوزون درمانی درمان شوند، شامل بیماری های تنفسی نظیر آسم (راه های درمان آسم)، بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD)، عفونت های ریوی و سینوزیت، بیماری های عفونی اعم از عفونت های ویروسی، باکتریایی، قارچی و پروتروزوئیک، بیماری های مزمن از جمله بیماری کبد، دیابت، خستگی مزمن، بیماری های التهابی و اختلالات ایمنی، زخم های مزمن از جمله زخم پا، زخم بستر، زخم دیابتی و زخم های عمل جراحی و درد مزمن نظیر آرتروز، روماتیسم، دیسک کمر، آسیب های ورزشی و آسیب های مفصلی می شوند.

همچنین می توان از این روش درمانی در مواردی از جمله پیری زودرس و اثرات آن که شامل کاهش انرژی، کاهش حافظه، کاهش توانایی جنسی و کاهش کیفیت پوست می شود استفاده کرد.

مراحل انجام اوزون تراپی

پس از تشخیص پزشک در مورد نیاز بیمار به درمان با اوزون، روز و زمان مشخصی برای حضور بیمار در بیمارستان تعیین می شود. بیمار به اتاق عمل منتقل می شود که به دستگاه های پیشرفته ای از جمله سی آرم مجهز است. تمام اقدامات احتیاطی مربوط به ضدعفونی کردن اتاق عمل انجام می شود، این امر باعث آرامش بیشتر برای بیمار در آماده سازی برای عمل می شود. سپس بیمار در موقعیت روی شکم دراز می کند و نقاط مشخص درد یا مشکل را مشخص می کند.

در مرحله اولیه از اوزون درمانی، نقاط دردی که بیمار اشاره کرده است، بی حس می شوند و سپس با وارد کردن سوزن مخصوص (آمپول اوزون) به این نقاط، درمان آغاز می شود. یک نکته مهم که باید به آن توجه داشته باشیم این است که این روش به هیچ وجه دردناک نیست و تمام بیماران به راحتی قادر به تحمل آن هستند. پس از وارد شدن سوزن در نقاط مربوطه، ماده اوزون به بدن وارد شده و فرآیند درمانی آغاز می شود.

مزایای اوزون تراپی

به دلیل دارا بودن پنج ویژگی کلیدی اوزون درمانی به عنوان یک روش درمانی موثر و بی خطر برای دردهای مفاصل، از جمله زانو درد و شانه درد، دیسک درد و آرتروز شناخته شده است. این ویژگی ها شامل تنظیم سیستم ایمنی بدن، افزایش اکسیژن رسانی، افزایش جریان خون، تقویت آنتی اکسیدان ها و اثر محرک بر میتوکندری می شوند.

اوزون درمانی توانایی تنظیم سیستم ایمنی بدن را داراست، به نحوی که در بیماری های خودایمنی که سیستم ایمنی به طور غیرطبیعی فعال است، این روش سیستم ایمنی را خاموش می کند. اما در موارد سرطان و عفونت های مزمن که نیاز به فعالیت سیستم ایمنی دارند، اوزون سیستم ایمنی را فعال می کند.تاثیر اوزون در افزایش اکسیژن رسانی نیز از طریق تسهیل آزادسازی اکسیژن توسط هموگلوبین در گلبول های قرمز انجام می شود. این فرآیند باعث بهبود عملکرد سلول ها و کاهش مشکلات تنفسی مانند آسم و عفونت های ریوی می شود.

جریان خون نیز با افزایش اثربخشی عبور خون از رگ های باریک تسهیل گر می شود، که به کمک سلول ها در دریافت اکسیژن کافی از هموگلوبین های حامل اکسیژن می آید. همچنین افزایش آنتی اکسیدان ها توسط اوزون به عنوان یکی از مزایای مهم آن شناخته می شود. آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در مقابله با رادیکال های آزاد و جلوگیری از تخریب سلول ها در بدن ایفا می کنند. افراد مبتلا به بیماری های مزمن به دلیل نقص در سد دفاعی آنتی اکسیدان ها می توانند از اوزون درمانی بهره مند شوند، اوزون به عنوان یک محرک قدرتمند برای میتوکندری شناخته می شود، که میتوکندری مسئول تولید انرژی در بدن است و با اصلاح چرخه کربس، مشکلات مرتبط با کاهش تولید انرژی را بهبود می بخشد.

عوارض اوزون تراپی

اگرچه برخی افراد احتمالا اوزون را به عنوان یک ماده سمی می پندارند که با تنفس آن، خاصیت اکسیداسیون آن باعث سوزش راه های تنفسی می شود، اما در واقعیت، استفاده از اوزون تراپی به عنوان یک روش درمانی موثر و بدون عوارض زیاد اثبات شده است. زمانی که اوزون به داخل بدن تزریق می شود، به سرعت فرآیند ترمیم بافت های آسیب دیده را راه اندازی می کند و دردهای مزمن نظیر کمردرد، دیسک درد، درد شانه، زانو و آرتروز را تسکین می دهد.

به شرطی که پزشک شما دارای تخصص لازم در زمینه اوزون درمانی باشد، هیچ تهدیدی برای شما ایجاد نخواهد شد. اوزون مورد استفاده در حوزه پزشکی دارای غلظت استاندارد بوده و هیچگونه عوارض جانبی ندارد. این نوع اوزون همچنین دارای تاییدیه از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و وزارت بهداشت است که نشان از ایمنی و کیفیت آن دارد.

بیشتر مطالعه کنید: علت بروز انواع کمردرد چیست؟

تعداد جلسات درمان

تعداد جلسات درمان با اوزون ممکن است بسته به نوع و شدت مشکلات بیمار متغیر باشد. برخی افراد با یک جلسه تزریق اوزون نتایج مطلوبی کسب می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به چند جلسه نیاز داشته باشند. برخی از متخصصان اوزون تراپی ممکن است یک برنامه درمانی با تعداد جلسات مشخص تهیه کنند، اما همواره این تعداد قطعی نیست و ممکن است با پیشرفت درمان و واکنش بیمار تغییر کند. در برخی موارد برای حفظ نتایج بهتر، تکرار جلسات درمانی ممکن است با فواصل زمانی مشخص اجرا شود. بهتر است با پزشک خود در مورد تعداد و فراوانی جلسات مورد نیاز برای شما صحبت کنید.

هزینه اوزون درمانی چقدر است؟

هزینه های مرتبط با اوزون درمانی ممکن است بسیار متغیر باشند و به عوامل مختلفی مثل مکان، تخصص پزشک، نوع درمان اوزون و تعداد جلسات مورد نیاز برای هر فرد بستگی داشته باشد.

معمولا جلسات اوزون درمانی هزینه های متوسط را ایجاد می کنند و هر جلسه ممکن است هزینه های مختلفی داشته باشد. برای اطلاعات دقیق تر و به روزتر، می توانید با مراکز بهداشتی یا پزشکانی که این نوع درمان را ارائه می دهند تماس بگیرید و هزینه های مرتبط را بپرسید. همچنین در نظر داشته باشید که برخی از بیماری ها و شرایط به عنوان جزء درمان های استاندارد توسط بیمه های بهداشتی پوشش داده می شوند.

فواید استفاده از PRP همزمان با اوزون درمانی

استفاده همزمان از PRP و اوزون درمانی می تواند به عنوان یک رویکرد موثر در درمان مشکلات مفصلی، به ویژه در زانوهای بدون غضروف، مطرح گردد. PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، با تزریق به داخل مفصل زانو، می تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند، به ویژه در موارد آسیب مفصل زانو و مراحل اولیه آرتروز. این روش همچنین می تواند جایگزین جراحی باشد و علائمی چون تورم و درد را کاهش دهد، همچنین کیفیت زندگی بیمار را ارتقا بخشد.

از دیگر فواید استفاده همزمان از PRP و اوزون درمانی می توان به کمک به بازسازی زانوی آسیب دیده اشاره کرد. پلاکت های موجود در PRP با فاکتورهای رشد و ترمیم آسیب همراه بوده و در مواجهه با آسیب ایجاد شده در بافت های نرم، نقش اساسی را ایفا می کنند. با تزریق PRP، حجم بالایی پلاکت به محل تزریق منتقل می شود که باعث سرعت بخشیدن به روند طبیعی ترمیم و بازسازی بافت آسیب دیده می گردد. این ترکیب موثر می تواند فرآیند جذب سلول های بنیادی و ترمیم بافت را تسهیل کرده و در بازگشت به سلامتی زانو تاثیرگذار باشد.

درمان آسیب های ورزشی با اوزون تراپی

انجام درمان اوزونی به عنوان یک روش پیشگیری برای ورزشکاران، مخصوصا پیش از شروع مسابقات به شدت موثر است و توسط پزشکان حرفه ای به دلایل بهداشتی و درمانی برای افزایش سلامتی و بهبود عملکرد آنان به کار می رود. این روش باعث افزایش توانایی ها و بهبود عملکرد فیزیکی ورزشکاران شده است، زیرا به بهبود سلامتی و تندرستی بدن کمک می کند. از آنجا که این روش بهبود ترمیم بافت ها و سلامتی عمومی بدن را تسریع می بخشد، بسیاری از ورزشکاران مشهور مانند رونالدو از این تزریقات به عنوان یک ابزار ارزشمند برای بهبود و درمان انواع آسیب های ورزشی خود بهره مند شده اند.

تفاوت اوزون با کورتون

کورتون و اوزون هر دو به عنوان داروهای ضد التهاب در درمان درد مفصل مورد استفاده قرار می گیرند، اما تفاوت های مهمی در اثرات آن ها وجود دارد. کورتون، با اثرات کاتابولیک که دارد، سبب تضعیف بافت تزریق شده می شود و ممکن است باعث تخریب آن شود. این ویژگی نامطلوب می تواند منجر به مشکلات اضافی در منطقه درمانی شود.

در طرف دیگر، اوزون با افزایش فرآیندهای ترمیمی، بافت تزریق شده را تضعیف نمی کند، بلکه به تسریع در فرآیند بهبودی و درمان بیماری ها کمک می کند. این امر به این معناست که در مقایسه با کورتون، اوزون نه تنها به کاهش درد و التهاب کمک می کند بلکه فرآیندهای ترمیمی طبیعی بدن را تقویت می کند و درمان بدون اثرات ناخواسته بر بافت های محل تزریق را ممکن می سازد.

اوزون تراپی در ایران و سایر کشورها

اوزون تراپی به عنوان یک روش درمانی، چند سالی است که در ایران معرفی و در دفترچه تعرفه های خدمات پزشکی ثبت شده است، اگرچه در سطح جهان این روش دارای قدمت طولانی تری است. از سال ۱۹۸۵، بیش از پانزده کشور این روش را مورد تایید قرار داده و مجوز استفاده از اوزون تراپی را صادر کرده اند. پزشکان متخصص این حوزه اظهار داشته اند که در سال های اخیر، بیش از ۱۳ هزار بیمار مبتلا به فتق دیسک کمر (راه های درمان فتق دیسک کمر) در اروپا با تزریق گاز اوزون بهبود یافته اند، که نشان از اثربخشی این روش در درمان برخی از مشکلات ستون فقرات است.

سوالات متداول

۱- درمان درد بعد از اوزون تراپی تا چه مدت باقی می ماند؟

بسیاری از بیماران پس از یک جلسه تزریق اوزون به بهبودی و درمان دردهای خود می رسند. اما در برخی موارد، برای دستیابی به نتایج بهتر و دائمی تر، نیاز به تکرار جلسات وجود دارد. به عنوان مثال، یک بیمار پس از تزریق اوزون اولیه، تزریق دوم را ۴ ماه بعد از جلسه اول و تزریق سوم را یک سال بعد از جلسه دوم تجربه کرده است. این بیمار در حال حاضر، پس از دو سال، همچنان از تسکین دردهای خود بهره مند است، با این وجود مقدار درد موجود پس از تزریق های تکراری به نسبت درد اولیه به شدت کاهش یافته است.

۲- آیا اوزون تراپی دردناک است؟

اوزون تراپی عموما به عنوان یک روش درمانی کم درد مطرح است. در صورتی که مفصل فرد دارای التهاب باشد، ممکن است در هنگام تزریق اوزون به اندکی احساس درد داشته باشد. ا بیماران ممکن است در اولین تزریق تا ۲۴ ساعت احساس درد کمی داشته باشند، اما تعدادی از آنان این روند را بدون هیچ احساس دردی پشت سر می گذارند. در کل اوزون تراپی به طور عمومی به عنوان یک روش تسکین دهنده و کم درد شناخته می شود و واکنش به درد ناشی از این درمان بستگی به شرایط هر بیمار دارد.

۳- آیا راه رفتن یا رانندگی بلافاصله بعد از تزریق اوزون امکان پذیر است؟

با اینکه مفصل فرد پس از تزریق اوزون به طور موقت کمی بی حس می شود، اما این وضعیت برای انجام فعالیت های روزانه به مشکل تبدیل نمی شود. برعکس، بیماران پس از تزریق اوزون به دلیل تاثیر ضد التهابی این درمان، احساس راحتی بیشتری نسبت به زمان های قبل از تزریق دارند. این وضعیت موقتی است و معمولا امکان راه رفتن یا رانندگی بلافاصله پس از تزریق اوزون وجود دارد.

۴- آیا می توان به جای عمل تعویض مفصل، تزریق اوزون انجام داد؟

در مواردی که مفصل آسیب دیده است، تزریق اوزون می تواند به عنوان یک جایگزین برای عمل تعویض مفصل در نظر گرفته شود. موفقیت این روش به میزان آسیب وارده به مفصل و وضعیت بیمار بستگی دارد. برخی از افراد با آسیب های نسبتا شدید مفصل، از تزریق اوزون به عنوان یک گزینه درمانی موثر بهره مند شده اند. در صورتی که مفصل دچار آسیب شدیدی شده باشد، روند درمان با تزریق اوزون ممکن است مدت زمان بیشتری نیاز داشته باشد.