بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
بلیچینگ دندان چیست؟
بلیچینگ به سفید کردن دندانها با ژل یا محلول سفید کننده دندان گفته میشود. بلیچینگ دندانها را روشنتر میکند ولی نمیتواند آنها را درخشان کند بلکه تنها چند درجه رنگ آن روشنتر خواهد شد.
چه موادی برای سفید کردن دندانها استفاده میشود؟
مواد بلیچینگ دندان اغلب بر پایه پروکسید هستند. در محصولات خانگی سفید کننده دندانها از بلیچ با غلظت پروکسید ۳% تا ۲۰% استفاده میشود. این محلول یا ژل میتواند پروکسید هیدروژن یا کارباماید (کاربامید) باشد.
همچنین بخوانید: مضرات فلوراید برای بدن
آیا سفید کردن دندانها و بلیچینگ یکسان هستند؟
واژه سفید کردن دندانها و بلیچینگ در بیشتر وقتها به جای هم استفاده میشوند اما همیشه یکسان نیستند. سفید کردن دندانها را میتوان بدون بلیچ و با روشهای دیگر نیز انجام داد. بلیچینگ تنها یکی از انواع روشهای سفید کردن دندانهاست که در آن لکه های سطحی و عمقی دندانها با محلول حاوی پروکسید از بین میروند تا دندانها به رنگ طبیعی خودشان نزدیکتر شوند.
انواع بلیچینگ دندان
برای بلیچینگ دندان چند روش وجود دارد:
- سفید کردن دندانها در مطب : در این روش درمان در مطب و توسط دندانپزشک با مواد شیمیایی غلیط انجام می شود. حدود ۳ الی ۴ جلسه به طول می انجامد.
- بلیچینگ دندان در خانه : در این روش درمان در خانه انجام می شود اما قبل از آن ابتدا باید به دندانپزشکی بروید تا دندانپزشک برایتان نایت گارد مخصوص دندانهایتان را بسازد تا بتوانید ژل بلیچینگ با غلظت بالا را توسط قالب بر روی دندانهایتان بگذارید.
- بلیچینگ فوری : این روش نیز در کلینیک انجام می شود اما نحوه انجام و مدت زمان درمان متفاوت است. از مواد هیدروژن پراکساید غلیظ در یک جلسه و به صورت فوری انجام می شود.
نحوه انجام بلیچینگ دندان
بلیچینگ را هم میتوانید در خانه و هم در مطب دندانپزشک انجام بدهید. برای انجام بلیچینگ در خانه، باید دندانپزشک برایتان پلاک سفارشی دندان تهیه نمونه و دستور استفاده از آن را به شما بگوید. برای این کار، دندانپزشک نخست از دندانهای شما قالب گیری میکند تا پلاکی شبیه به محافظ دهان برایتان درست شود. سپس به شما میگوید چند بار در هفته و به چه مدت پلاک پر شده با ژل بلیچینگ را در دهان بگذارید. اگر این کار را در مطب بخواهید انجام دهید، از بلیچینگ قوی تر استفاده میشود و تنها در یک تا چهار جلسه کار تمام میشود. یادتان باشد اگر مواد بلیچینگ را طولانی تر از آن چه به شما گفته شده در دهان نگه دارید، دندانها را خشک و دهیدراته کرده و حساسیت دندان را افزایش میدهد.
همچنین بخوانید: راه های درمان دندان درد
چه کسانی میتوانند بلیچینگ انجام بدهند؟
بلیچینگ برای کسانی که دندانهایشان تغییر رنگ پیدا کرده اند روش بسیار کم تهاجمی و خوبی است تا دندانهایشان را به رنگ نخستین خود برگردانند. دندانها به مرور زمان لکه میگیرند و تیره تر میشوند. برخی لکه های دندان را میتوان با بلیچینگ پاک کرد ولی همه لکه ها و تغییر رنگها با این روش پاک نمیشوند. لکه های چای و قهوه و در کل لکه های ناشی از رنگدانه های غذایی، تغییر رنگ ناشی از سیگار، لکه های سطحی و بیرونی بهتر به این درمان پاسخ میدهند. اگر چه هر چه طول مدت سیگار کشیدن بیشتر باشد سخت تر به نتیجه دلخواه میرسید.
چه کسانی نمیتوانند بلیچینگ دندان انجام دهند؟
- به کسانی که حساسیت دندان مزمن دارند پیشنهاد نمیشود این درمان را انجام بدهند.
- کسانی که سرطان دهان دارند.
- کسانی که عفونت لثه دارند.
- کسانی که دندانهایشان ساییدگی زیادی دارد یا مینای آن آسیب دیده است.
- دندانهای شفاف ممکن است بدتر شوند.
باید نخست پوسیدگی دندان درمان شده و سپس هر نوع سفید کردن دندان انجام شود.
همچنین بخوانید: قیمت ایمپلنت دندان
انواع لکه و تغییر رنگ دندان که با بلیچینگ پاک میشوند؟
- لکه های عمقی یا درونی: چیزهایی که چنین لکه هایی را پدید می آورند آسیب دیدگی دندان، برخی بیماریها، افزایش سن و برخی داروها هستند.
- لکه های بیرونی: این تغییر رنگ در اثر رنگدانه های غذا مانند نوشابه، چای، قهوه، میوه های قرمز و یا دخانیات ایجاد میشود و در سطح دندان جای دارد. درست رعایت نکردن بهداشت هم چنین تغییر رنگهایی ایجاد میکند.
دلایل لکه و تغییر رنگ دندان ها چیست؟
- سیگار کشیدن و دیگر دخانیات
- رعایت نکردن بهداشت درست دهان
- ژنتیک
- جراحت دندان
- الکل
- پوسیدگی دندان
- افزایش سن
- برخی داروها یا بیماری ها
- تغذیه
برای اطلاعات بیشتر: علت تغییر رنگ در دندان ها
روش های طبیعی سفید کردن دندان ها
نخستین گام برای سفید کردن دندانها، بهداشت دهان است. دندانهایتان را با خمیر دندان فلوراید دار یا جوش شیرین دار دو بار در روز مسواک بزنید و دستکم یک بار در روز نخ دندان بکشید. گامهای دیگری که میتوانید بردارید تا از سلامت دندانها مراقبت کنید عبارتند از:
- محصولات لبنی کم چرب و بدون شکر بخورید تا کلسیم و فسفات کافی برای بازسازی مینا و همچنین بزاق کافی در اختیار بدن باشد
- سبزیجات و میوه فراوان بخورید چون جریان بزاق را افزایش میدهند و به سلامت دندانها کمک میکنند
آیا خمیر دندان زغالی یا زغال فعال برای سفید کردن دندانها خوب است؟
زغال فعال ماده ای ساینده است که برخی برای سفید کردن دندانهایشان استفاده میکنند. خمیر دندان آن هم موجود است. اما هنوز هیچ شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد زغال فعال کارامد است و حتی بی خطر بودن آن هم هنوز روشن نشده است چرا که ممکن است به تدریج مینای دندان را ساییده و از بین ببرد.
عوارض بلیچینگ دندان
بلیچینگ دندان ممکن است حساسیت دندان گذرا ایجاد نماید یا برای کسانی که حساسیت دندان دارند، کمی آزار دهنده باشد. یادتان باشد اگر این کار را در خانه و بدون نظارت دندانپزشک انجام بدهید ممکن است کار به سوختگی یا حتی رنگ پریدگی گذرای لثه بینجامد. بلیچینگ برای کسانی که دندانهایشان زرد شده بیشتر از دندانهای قهوه ای کارایی دارد. اگر دندانهای خاکستری یا مایل به آبی یا بنفش دارید بلیچینگ برای آنها کاری نمیتواند انجام دهد.
اگر بلیچینگ زیاد یا طولانی انجام شود ممکن است عوارض زیر را داشته باشد:
- تحریک لثه
- افزایش حساسیت دندان
- نرم شدن مینا
- زبر شدن سطح دندان
- آسیب دیدن یا تغییر رنگ ترمیمهای دندانی مانند روکش و پرشدگی
پژوهشهای اولیه عوارض زیر را نیز مشاهده کرده اند اما پژوهشهای بیشتری نیاز است تا این موارد تایید شوند:
- از دست رفتن مواد معدنی دندان
- فرسایش دندان
- آسیب دیدن پالپ (هسته دندان)
چگونه احتمال عوارض بلیچینگ را کم کنم؟
- بهتر است از کیتهای آماده استفاده نکنید و اگر در خانه میخواهید از ژل بلیچینگ استفاده کنید، پیشنهادهای دندانپزشک را انجام دهید.
- تنها از محصولات سفید کننده دندان که مورد تایید سازمانهای نظارتی هستند استفاده کنید
- از دندانپزشک بپرسید چند بار و چه مدت بلیچینگ مناسب است. توصیه میشود بیشتر از یک بار در سال بلیچینگ دندان انجام ندهید، خواه با روش خانگی باشد یا در مطب دندانپزشکی.
دیگر روشهای سفید کردن دندانها
جدا از بلیچینگ، روشهای دیگری هم برای سفید کردن دندانها وجود دارد:
- کامپوزیت دندان : در این روش روکشی از کامپوزیت بر روی دندان قرار میگیرد که باعث سفید شدن آن می شود. در این روش ممکن است نیاز به تراشیدن دندان باشد.
- لمینت دندان : در این روش کمی سطح رویی دندان را تراش می دهند و از دندان قالبگیری می کنند تا ونیر لمینت در لابراتوار ساخته شود و بعد بر روی دندان چسبانده شود.
- روکش دندان : معمولا برای استحکام دندانهای عصب کشی شده و یا شکسته استفاده می شود. یک کلاهک کامل است که بر روی دندان قرار میگیرد . باعث سفید شدن دندان می شود.
- کیت سفید کننده دندان: در این روش شما کیت سفید کننده دندان را از داروخانه میخرید و استفاده میکنید. این کیتها از آنجایی که پلاک دهان سفارشی ندارند چندان قابل اطمینان نیستند چون ممکن است ژل از پلاک بیرون زده و در تماس با لثه قرار بگیرد و آن را تحریک نماید. ژل را یک تا چند ساعت در روز (بسته به دستور روی جعبه) تا چهار هفته استفاده میکنید.
- خمیر دندان سفید کننده: خمیر دندانهای سفید کننده ممکن است تنها با مواد ساینده کار سفید کنندگی را انجام بدهند یا دربردارنده مواد شیمیایی بلیچینگ نیز باشند و یا هر دو را در بر داشته باشند. خمیر دندان سفید کننده روشی ارزان برای سفید کردن دندانهاست ولی زمان بیشتری طول میکشد تا تاثیر بگذارد و ممکن است تاثیری در اندازه بلیچینگ در مطب نداشته باشد.
- دهانشویه سفید کننده: با این محلولها دو بار در روز و هر بار ۶۰ ثانیه دندانهای خود را بشویید. دهانشویه سفید کننده پروکسید هیدروژن دارد تا دندانها را روشنتر کند.
- آدامس سفید کننده: آدامس های سفید کننده بیشتر کار جلوگیری از ایجاد لکه در دندانها پس از خوردن غذا یا سیگار کشیدن را انجام میدهند.
بلیچینگ کم تهاجمی ترین روش سفید کردن دندان هاست.
هزینه بلیچینگ
هزینه بلیچینگ بستگی دارد به مواد مورد استفاده، هزینه قالب سفارشی و شمار جلساتی که نیاز دارید. پیش از درمان براورد هزینه را از دندانپزشک بپرسید.
مراقبت پس از بلیچینگ دندان ها
- تا ۴۸ ساعت پس از درمان، از خوردن هر چیز اسیدی مانند نوشابه، ترشی، مرکبات و آب میوه های اسیدی پرهیز کنید.
- روزی دو بار مسواک بزنید و دستکم یک بار نخ دندان بکشید.
- حساسیت دندان یک تا سه روز ممکن است طول بکشد. در این مدت میتوانید از خمیر دندان مخصوص دندانهای حساس استفاده کنید.
- اگر چیزی میخورید که رنگ تیره دارد مانند نوشابه، پس از آن دهان خود را با آب شستشو دهید و اگر میتوانید مسواک بزنید.
- ظرف بیست دقیقه پس از غذا، آدامس بدون قند بجوید.
- لبنیات فراوان بخورید.
- از مصرف خمیر دندانهای رنگی، دخانیات و سیگار الکترونیک پرهیز کنید.
