بیماری پیسی

بیماری پیسی (ویتیلیگو) چیست؟

ویتیلیگو یک بیماری پوستی است که باعث از دست رفتن رنگ یا پیگمنت پوست می شود. این امر موجب می شود پوست شما روشن تر از رنگ طبیعی خود شود یا به رنگ سفید درآید. نواحی از پوست که پیگمنت خود را از دست می دهند، اگر کمتر از یک سانتی متر عرض داشته باشند به نام مکول ها (macules) و اگر بزرگتر از یک سانتی متر باشند به نام پچ ها (patches) شناخته می شوند. اگر ویتیلیگو در بخشی از بدن شما که مو دارد رخ دهد، ممکن است موی شما به رنگ سفید یا نقره‌ای درآید.

این وضعیت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما ملانوسیت ها را تخریب می کند. ملانوسیت ها سلول های پوستی هستند که ملانین تولید می کنند؛ ماده شیمیایی که به پوست رنگ یا پیگمنت می دهد.

The condition can affect the skin on any part of the body. It can also affect hair and the inside of the mouth.

این وضعیت می تواند پوست هر قسمتی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین می تواند بر مو و داخل دهان نیز تأثیر بگذارد. به نقل از سایت مایوکلینیک

علائم پیسی

علائم ویتیلیگو شامل موارد زیر است:

• از دست دادن رنگ پوست به صورت تکه تکه که معمولاً ابتدا در دست ها، صورت و نواحی اطراف دهانه های بدن و ناحیه تناسلی ظاهر می شود.
• سفید یا خاکستری شدن زودرس موهای سر، مژه ها، ابروها یا ریش.
• از دست دادن رنگ در بافت هایی که داخل دهان و بینی را پوشش می دهند (غشاهای مخاطی).

ویتیلیگو می تواند در هر سنی شروع شود، اما معمولاً قبل از سن ۳۰ سالگی ظاهر می شود. برخی از افراد مبتلا به ویتیلیگو قبل از شروع بی رنگ شدن پوست دچار خارش پوست می شوند. علائم بیماری پیسی (ویتیلیگو) به طور کلی بین مردان و زنان مشابه است. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که پیسی یک بیماری فردی است و تجربه هر فرد می تواند متفاوت باشد.

پیسی چگونه شروع و پیشرفت می‌ کند؟

ویتیلیگو معمولاً با چند مکول یا لکه سفید کوچک شروع می شود که ممکن است به تدریج در سراسر بدن گسترش یابد. ویتیلیگو معمولاً روی دست ها، ساعدها، پاها و صورت آغاز می شود، اما می تواند در هر قسمتی از بدن، از جمله غشاهای مخاطی (پوشش مرطوب دهان، بینی، نواحی تناسلی و مقعد)، چشم ها و گوش های داخلی نیز ایجاد شود.

گاهی اوقات، لکه های بزرگ تر به گسترش و پهن شدن ادامه می دهند، اما معمولاً برای سال ها در همان محل باقی می مانند. مکان مکول های کوچک تر به مرور زمان تغییر می کند و جابجا می شود، زیرا برخی نواحی پوست رنگ خود را از دست می دهند و دوباره به دست می آورند.

میزان پوست آسیب دیده در هر فرد مبتلا به ویتیلیگو متفاوت است. برخی افراد فقط چند ناحیه بی رنگ را تجربه می کنند، در حالی که دیگران از دست دادن گسترده رنگ پوست را دارند.

علت بیماری

علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما چندین عامل ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:

1. خودایمنی: بسیاری از محققان بر این باورند که پیسی یک بیماری خودایمنی است. در این حالت، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های تولیدکننده رنگدانه (ملانوسیت‌ها) حمله کرده و آنها را از بین می برد.
2. ژنتیک: یک جهش ژنتیکی یا تغییر در DNA بدن شما می‌تواند بر عملکرد سلول‌های ملانوسیت‌های شما تأثیر بگذارد. بیش از ۳۰ ژن وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به ویتیلیگو را افزایش دهد.
3. عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، استرس های فیزیکی یا عاطفی، و آسیب های پوستی ممکن است شروع یا تشدید کننده بیماری باشند.
4. اختلالات نورواندوکرین: برخی تحقیقات نشان داده اند که اختلالات در سیستم عصبی و هورمونی نیز می توانند به پیسی منجر شوند. استرس های فیزیکی و عاطفی می توانند سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار داده و به تغییرات در ترشح هورمون ها منجر شوند. این تغییرات می توانند باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی شوند و سلول های تولیدکننده رنگدانه را هدف قرار دهند.

انواع بیماری

• عمومی (Generalized): این شایع ترین نوع ویتیلیگو است که باعث می شود لکه های رنگ پریده در مکان های مختلف بدن ظاهر شوند.
• بخش بخش (Segmental): این نوع فقط یک سمت بدن یا یک ناحیه خاص مانند دست ها یا صورت را تحت تأثیر قرار می دهد.
• مخاطی (Mucosal): ویتیلیگوی مخاطی، غشاهای مخاطی دهان و/یا اندام تناسلی را تحت تأثیر قرار می دهد.
• کانونی (Focal): ویتیلیگوی کانونی یک نوع نادر است که در آن لکه ها در یک ناحیه کوچک ایجاد می شوند و در یک الگوی مشخص طی یک تا دو سال گسترش نمی یابند.
• سه‌رنگ (Trichome): این نوع باعث ایجاد یک لکه با مرکز سفید یا بی‌رنگ، سپس یک ناحیه با رنگدانه کمتر، و یک ناحیه با رنگ طبیعی پوست می شود.
• جهانی (Universal): این نوع نادر از ویتیلیگو باعث می‌شود بیش از ۸۰٪ از پوست رنگدانه خود را از دست بدهد.

عوامل خطر پیسی

نواحی پوست مبتلا به ویتیلیگو بیشتر در معرض آفتاب سوختگی هستند زیرا فاقد ملانین هستند که از پوست در برابر اشعه های فرابنفش محافظت می کند. این امر خطر آسیب پوستی و احتمالاً سرطان پوست را افزایش می دهد. همچنین این نواحی بیشتر مستعد تحریک پذیری از عوامل محیطی یا محصولات مراقبت از پوست هستند.

ویتیلیگو گاهی با دیگر بیماری های خودایمنی مانند اختلالات تیروئید (مانند تیروئیدیت هاشیموتو یا بیماری گریوز)، دیابت نوع ۱، آرتریت روماتوئید و لوپوس مرتبط است. افراد مبتلا به ویتیلیگو ممکن است خطر بالاتری برای ابتلا به این بیماری ها داشته باشند. برخی افراد مبتلا به ویتیلیگو ممکن است دچار التهاب در چشم (یوئیت) شوند که در صورت عدم درمان می تواند به مشکلات بینایی منجر شود. اگرچه نادر است، اما ممکن است ارتباطی بین ویتیلیگو و از دست دادن شنوایی به دلیل درگیری سلول های رنگدانه در گوش داخلی وجود داشته باشد. همینطور کمبود ملانین در نواحی مبتلا می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست، به ویژه کارسینوم سلول های سنگفرشی و کارسینوم سلول های بازال را ، به دلیل حساسیت بیشتر به آسیب های UV افزایش دهد.

پیسی چگونه تشخیص داده می‌ شود؟

پزشک ممکن است از یک لامپ وود برای بررسی پوست شما استفاده کند. این لامپ از نور ماوراء بنفش (UV) استفاده می کند که بر روی پوست شما تابیده می شود تا به پزشک شما در تمایز ویتیلیگو از سایر شرایط پوستی کمک کند. علاوه بر این، پزشک ممکن است از شما سوالاتی درباره سابقه پزشکی شما و سابقه پزشکی خانواده‌تان بپرسد.

درمان پیسی

۱. داروها

داروی خاصی برای متوقف کردن تأثیر ویتیلیگو بر روی پوست وجود ندارد، اما برخی داروها می توانند سرعت از دست دادن رنگدانه را کاهش دهند، به رشد دوباره ملانوسیت ها کمک کنند یا رنگ پوست را بازگردانند. داروهایی که برای درمان ویتیلیگو استفاده می شوند ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• کورتیکواستروئیدها
• مهارکننده های موضعی Janus کیناز (روکسولیتینیب)
• مهارکننده های کلسی نورین

۲. نوردرمانی

نوردرمانی یا فوتوتراپی درمانی است که به بازگشت رنگ به پوست کمک می کند. پزشک از جعبه های نوری، نورهای ماوراء بنفش B (UVB) یا لیزرهای پزشکی برای مدت کوتاهی به سمت پوست شما استفاده می کند. برای دیدن نتایج در پوست، ممکن است چندین جلسه نوردرمانی لازم باشد.

ترکیب داروی خوراکی پسورالن و نور ماوراء بنفش  (PUVA) برای درمان نواحی بزرگ پوست با ویتیلیگو استفاده می شود. این درمان برای افرادی که ویتیلیگو روی سر، گردن، تنه، بازوهای بالایی و پاها دارند مؤثر است.

همچنین بخوانید:  علت افتادگی پوست

۳. درمان بی رنگ کردن

درمان بی رنگ کردن رنگ طبیعی پوست شما را حذف می کند تا با نواحی از پوست که تحت تأثیر ویتیلیگو قرار دارند مطابقت داشته باشد. بی رنگ کردن از داروی مونو بنزون استفاده می کند. شما می توانید این دارو را به لکه های رنگی پوست خود بزنید. این باعث می شود پوست شما سفید شود تا با نواحی پوست شما که ویتیلیگو دارند مطابقت داشته باشد.

۴. جراحی

درمان جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پیوند پوست: پوست از یک قسمت بدن شما گرفته می شود و برای پوشاندن قسمت دیگری استفاده می شود. عوارض احتمالی شامل جای زخم، عفونت یا عدم موفقیت در بازگشت رنگدانه است. این روش ممکن است به نام مینی گرافتینگ نیز شناخته شود.
• پیوند تاول: پیوند تاول از مکش برای ایجاد تاول روی پوست استفاده می کند و سپس پزشک قسمت بالای تاول را برای اتصال به ناحیه ای از پوست که تحت تأثیر ویتیلیگو قرار دارد، برداشته و متصل می کند.

بیماری پیسی به چه میزان شایع است؟

Vitiligo occurs in over 1% of the population throughout the world.

بیش از ۱% از جمعیت جهان، مبتلا به پیسی هستند. به نقل از سایت Cleveland Clinic

بیماری‌ های شبیه پیسی

بیماری های مشابه پیسی (ویتیلیگو) که می توانند علائمی مشابه از دست دادن رنگدانه پوست ایجاد کنند، شامل موارد زیر هستند:

1. ملاسما (کلواسما یا ماسک بارداری): این بیماری باعث ایجاد لکه های تیره (هیپرپیگمنتاسیون) روی پوست می شود، به ویژه در صورت. معمولاً در زنان باردار یا افرادی که از هورمون ها استفاده می کنند، رخ می دهد.
2. پسوریازیس: این بیماری مزمن پوستی باعث ایجاد لکه های قرمز، ضخیم و پوسته پوسته می شود. پسوریازیس می تواند باعث تغییر رنگ پوست شود و گاهی با پیسی اشتباه گرفته می شود.
3. اگزما (درماتیت آتوپیک): اگزما می تواند باعث ایجاد لکه های خشک، قرمز و خارش دار روی پوست شود که ممکن است در برخی موارد منجر به هیپوپیگمنتاسیون (کاهش رنگدانه) شود.
4. پیتریازیس آلبا: این بیماری باعث ایجاد لکه های کمرنگ و پوسته پوسته روی پوست، به ویژه در کودکان و نوجوانان، می شود. این لکه ها معمولاً روی صورت و بازوها ظاهر می شوند و به مرور زمان رنگ طبیعی پوست بازمی گردد.
5. لیکن اسکلروزیس: این بیماری باعث ایجاد لکه های سفید و نازک روی پوست، به ویژه در ناحیه تناسلی و مقعد، می شود. ممکن است باعث خارش و ناراحتی شود.
6. لیکن پلانوس: یک بیماری التهابی که باعث ایجاد لکه های بنفش یا قرمز روی پوست، مخاط دهان، یا ناحیه تناسلی می شود و ممکن است به هیپوپیگمنتاسیون منجر شود.
7. اسکلرودرما: این بیماری باعث سخت شدن و سفت شدن پوست می شود و ممکن است به تغییر رنگ پوست منجر شود.
8. آلبینیسم: یک اختلال ژنتیکی نادر که باعث کاهش یا فقدان کامل رنگدانه ملانین در پوست، مو و چشم ها می‌شود. افراد مبتلا به آلبینیسم پوست و مویی بسیار روشن دارند.

آیا هر لکه سفیدی پیسی است؟

لکه های سفید روی پوست می توانند ناشی از موارد مختلفی مانند عفونت های قارچی یا باکتریایی، آسیب های پوستی، کمبود ملانین، بیماری‌های پوستی دیگر، یا حتی فرایندهای طبیعی مانند پیری پوست باشند. ویتیلیگو لکه های سفیدی را ایجاد می کند که به طور معمول در مکان‌های مختلف از بدن ظاهر می شوند، اما این مسئله تنها یکی از عواملی است که ممکن است به لکه های سفیدی منجر شود. بنابراین، برای تشخیص درست، مهم است که یک پزشک متخصص پوستی یا دارویی ارزیابی کاملی انجام دهد و دلایل ممکن برای ظاهر شدن لکه های سفید را مورد بررسی قرار دهد.

جلوگیری از پیشرفت پیسی

اگر چه پیشگیری کامل از پیسی (ویتیلیگو) ممکن نیست، اما برخی از اقدامات و راهکارها می توانند به کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند:

• استفاده از کرم ها و لوسیون های حاوی عوامل نرم کننده و مرطوب کننده
• استفاده از عوامل حفاظتی در برابر آفتاب
• اجتناب از تحریکات پوستی
• مراقبت از سلامت روان
• مدیریت استرس

همچنین بخوانید : علت های ابتلا به اگزما چیست؟

چگونه پیسی را پنهان کنیم؟

• استفاده از کرم ضدآفتاب با عامل حفاظتی SPF ۳۰ یا بالاتر.
• استفاده از آرایش برای پنهان کردن نواحی بی رنگ.
• رنگ کردن موها با رنگ مو برای کمک به تطابق آن با موهای سالم سر.
• دریافت میکروپیگمنتیشن، که یک نوع تتو بر روی لکه های ویتیلیگو شما است.