تب سنج یا ترموتر، وسیله ای پزشکی است که دمای بدن با آن اندازه گیری می شود.
اندام های بدن همواره تلاش می کنند تا در میزان حرارت دریافتی و از دست رفته، تعادل برقرار کنند و دمای بدن را در حدود ۳۷ درجه سانتی گراد نگه دارند، اما گاهی به دلایلی مانند عوارض جانبی بعضی داروها، استرس و اضطراب، بیماری هایی مثل دیابت و تیروئید پر کار، دمای بدن بالا می رود که به آن تب می گویند.
در واقع تب نشانه ای از وجود عفونت یا بیماری های شایعی مانند سرماخوردگی و کرونا است. در این حالت، فرد نیاز به بررسی و مراجعه به پزشک دارد و بی توجهی به افزایش دمای بدن، عوارض خطرناکی مانند تشنج را به همراه دارد. بنابراین، با توجه به اهمیت کنترل دمای بدن در هر زمان، لازم است حداقل یک نوع تب سنج در مراکز درمانی و منازل وجود داشته باشد تا اقدامات درمانی لازم به موقع انجام شوند.
انواع تب سنج
۱- تب سنج جیوه ای یا مایع
تب سنج جیوه ای که در سال ۱۷۱۴ میلادی اختراع شد. این نوع به دلیل مشکلاتی مانند شکستن جیوه در دهان و سمی بودن ماده آن، ممنوع شده است. تب سنج های جیوه ای زیر بغل یا زیر زبان قرار می گیرند. دقیق ترین حالت اندازه گیری دمای بدن، قرار دادن آن زیر زبان ست.
۲- تب سنج نواری یا پلاستیکی
تب سنج نواری یا پلاستیکی، یک مدل جدید از تب سنج ها است که شاید بسیاری از افراد هنوز با آن آشنا نباشند. این دستگاه کوچک و به اندازه ی یک انگشت سبابه است و دارای ضخامتی باریک است. جنسی که در ساخت این نوار استفاده می شود، ویژگی های خاصی دارد که امکان قرار گرفتن آن روی پیشانی را فراهم می کند.
روش عملکرد آن بسیار ساده است. با قرار دادن نوار بر روی پیشانی، با تغییر رنگ آن، مقدار تب اندازه گیری می شود. البته دقت این دستگاه مانند سایر وسایل پزشکی حرفه ای نیست و بیشتر برای استفاده خانگی مناسب است.
۳- تب سنج دیجیتالی
تب سنج دیجیتالی، یکی از رایج ترین و ایمن ترین ها است. معمولا این نوع حاوی یک کاوشگر است که می تواند روی پیشانی قرار گیرد و دما را به راحتی روی یک صفحه نمایش به صورت خوانا نمایش دهد. زمان اندازه گیری آن معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ ثانیه است.
تب سنج های دیجیتالی، به دو دسته تماسی و غیر تماسی تقسیم می شوند. قبل از استفاده از تب سنج های تماسی، لازم است آنها را ضدعفونی کنید و سپس برای اندازه گیری دمای بدن، طبق نوع مورد نظر، زیر زبان، داخل گوش، زیر بغل، روی پیشانی و داخل مقعد قرار دهید.
تب سنج های دیجیتال غیرتماسی با قرار گرفتن در مقابل پیشانی، بدون تماس با فرد، قابلیت سنجش دمای بدن را دارند. به دلیل این ویژگی، استفاده از آنها بسیار ایمن و بهداشتی است و باعث جلوگیری از انتشار بیماری ناشی از تماس با فرد می شود.
بیشتر بخوانید: استفاده از تب سنج دیجیتالی چگونه است؟
۴- تب سنج لیزری گوش
تب سنج لیزری درون گوش، یک وسیله ای است که با قرار دادن آن درون گوش، تب را نشان می دهد. اما باید توجه داشت که برای استفاده صحیح از این دستگاه، باید در حالت سکون قرار بگیرید.
به دلیل پیچ و خم زیاد درون گوش، ممکن است دقت این دماسنج در نشان دادن دمای دقیق مورد نظر کاهش یابد، به ویژه در کودکانی که گوش های بسیار کوچکی دارند. اما برای بزرگسالان و افرادی که بیمار هستند و در حالت خواب یا استراحت دراز کشیده اند، این دستگاه یک گزینه بسیار مناسب برای اندازه گیری دمای بدن است.
۵- تب سنج پیشانی
دماسنج پیشانی، یا همان دماسنج مادون قرمز غیرتماسی، به عنوان بهترین و سریع ترین وسیله برای اندازه گیری دمای بدن شناخته می شود. با استفاده از این وسیله، دمای بالای بدن افراد را با دقت بالا در سه ثانیه روی پیشانی اندازه گیری می کند. این دستگاه از جمله به روزترین و گران ترین وسایل اندازهگیری دماست که بیشتر در محیط های بیمارستانی استفاده می شود.
به علت تاثیرات عوامل خارجی مانند باد، گرما و نور مستقیم خورشید، ممکن است دقت این دماسنج تحت تاثیر قرار گیرد. همچنین، پوشیدن لباس های ضخیم و استفاده از کلاه نیز ممکن است باعث خطا در نتایج شود.
آموزش استفاده از تب سنج
روش استفاده از این دستگاه بسیار آسان است. در صورت استفاده از یک دستگاه دیجیتالی، کافی است دکمه موجود را فشار دهید و تا زمانی که نمایشگر به حالت آماده باش قرار گیرد، منتظر بمانید. سپس دستگاه را زیر بغل یا زیر زبان خود قرار دهید و تا زمانی که هشدار نداده است، آن را از بدن جدا نکنید. پس از شنیدن صدای هشدار، دستگاه را بردارید و دمای بدن خود را مشاهده کنید. دمای طبیعی بدن انسان بین ۳۵ تا ۳۷ درجه سانتی گراد است و اگر عدد دستگاه بیشتر از ۳۷ باشد، به معنی تب داشتن است.
در دماسنج های غیر تماسی، نیاز به چسباندن دستگاه به بدن نیست. شما می توانید با نزدیک کردن دستگاه به پیشانی، میزان دمای بدن خود را اندازه گیری کنید.
بهترین نوع تب سنج برای کودکان
موضوع تب در نوزادان و کودکان اهمیت ویژه ای دارد. اگر کودکان تا سن مشخصی دچار تب شدید شوند، ممکن است عوارض جدی جسمی و ذهنی برایشان به وجود آید. بنابراین، پیشنهاد می شود کسانی که نوزاد دارند حتما یک تب سنج در منزل داشته باشند.
استفاده از تب سنج های دیجیتال تماسی معمولا یک انتخابی مناسب برای اندازه گیری دمای بدن نوزادان است. شما می توانید این نوع دستگاه را در زیر بغل یا زیر زبان کودک قرار دهید و پس از چند ثانیه دمای بدنش را مشاهده کنید.
بعضی از نوزادان دارای حساسیت های پوستی خاص یا سایر مشکلاتی هستند که استفاده از نوع تماسی برای آنها ممکن نیست. در این موارد، استفاده از دستگاه های دیجیتالی غیرتماسی برای نوزادان توصیه می شود.
بهترین و دقیق ترین تب سنج ها
برای انتخاب و خرید تب سنج دقیق و قابل اعتماد، باید به چند ویژگی کلیدی توجه کنید:
- زمان پاسخ دهی سریع: بهتر است وسیله ای را انتخاب کنید که در زمان کوتاهی دمای بدن را اندازه گیری کند. بیشتر دستگاه های دیجیتالی در بازار، در حدود ۳ ثانیه نتیجه را نشان می دهند.
- دقت بالا: دقت تب سنج بسیار مهم است. تب سنج های دیجیتالی که بر روی پیشانی و و تب سنج های جیوه ای که درون دهان قرار می گیرند، دقت بالاتری نسبت به دیگر انواع دارند.
- برندهای قابل اعتماد: در بازار برندهای مختلفی وجود دارد. بهتر است از برندهای معتبر موجود در بازار تهیه کنید. بررسی نقدها و نظرات مشتریان نیز می تواند در این امر به شما کمک کند.
- قابلیت استفاده آسان: حتما تب سنجی را انتخاب کنید که استفاده آسانی داشته باشد. بیشتر دستگاه های امروزی با رابط کاربری ساده طراحی می شوند و استفاده از آنها بسیار آسان است.
- نوع تب سنج: با توجه به نیازتان، کاربری و ویژگی هایی که هر تب سنج دارد، مناسب ترین نوع را انتخاب کنید. در صورت خرید برای خانه، بهتر است دستگاهی انتخاب کنید که بتوانید در قسمت های مختلف بدن قرار دهید. به عنوان مثال، مدل های جیوه ای زیر بغل برای اندازه گیری دمای بدن مناسب نیستند. پس، بهتر است آن را زیر زبان قرار دهید.
با رعایت این ملاحظات، می توانید تب سنج مناسبی با دقت بالا و کارایی عالی برای خود انتخاب کنید.
بهترین برندهای تب سنج بازار ایران
۱- تب سنج دیجیتالی بیورر (beurer)
تب سنج دیجیتالی بیورر یک تب سنج دقیق با دقت ۱/۰+- است که برای استفاده باید آن را زیر زبان قرار دهید. یکی از ویژگی های جالب این تب سنج، زنگ هشدار آن است که در صورت افزایش دمای بدن بیش از حد مشخص، هشدار می دهد. علاوه بر این، بدنه این تب سنج ضد آب است و امکان ضدعفونی کردن آن وجود دارد.
مدل FT09 تب سنج دیجیتال بیورر، یکی از پر فروش ترین و محبوب ترین برندهای آلمانی در بازار ایران است. این مدل در صورت افزایش دمای بدن به بیش از یک حد مشخص، دو بار بوق می زند و با یک علامت خاص این وضعیت را نمایش می دهد. در صورتی که دما در محدوده نرمال باشد، دستگاه یک بار بوق می زند.
۲- تب سنج دیجیتالی کودک مدل ۰۹۹
تب سنج دیجیتالی مدل ۰۹۹، یک تب سنج دقیق برای کودکان است که با استفاده از فناوری دیجیتال، دمای بدن را تا ۴۲ درجه سانتی گراد با دقت ۱/۰ درجه سانتی گراد اندازه گیری می کند. این تب سنج با استفاده از باتری LR41 عمل می کند و دارای نشانگری برای نمایش میزان باتری است. همچنین، این تب سنج به صورت خودکار خاموش می شود تا از استفاده غیرضروری باتری جلوگیری شود.
۳- تب سنج دیجیتالی هانوکس (hannox)
تب سنج دیجیتالی هانوکس ساخت کشور چین، یک وسیله اندازه گیری دما با دقت ۲/۰ سانتی گراد است که قادر به اندازه گیری دما در محدوده صفر تا ۵۰ درجه سانتی گراد است. این دماسنج با استفاده از یک باتری CR2032 عمل می کند و پس از یک دقیقه از زمان اندازه گیری به صورت خودکار خاموش می شود. عمر باتری این تب سنج حداقل ۲۰۰۰ اندازه گیری در سال است. همچنین، دارای حافظه ای است که ۱۰ اندازه گیری آخر را ثبت می کند. با استفاده از این دستگاه، شما قادر خواهید بود دمای گوش، دمای بدن، دمای مایعات و دمای محیط را اندازه گیری نمایید.
LCT-200 معروف ترین مدل این برند است که ذخیره اندازه گیری های انجام شده با زمان و تاریخ و اعلام هشدار هنگام رو به اتمام بودن باتری از جمله قابلیت های منحصر به فرد آن است. این مدل به مادرانی که کودکشان برای اندازه گیری تب مقاومت می کند، پیشنهاد می شود.
۴- تب سنج لیزری کیو کیو زد ام (qqzm)
تب سنج لیزری بسیار سبک کیو کیو زد ام، با استفاده از باتری نیمه قلمی عمل می کند. دقت این تب سنج ۱/۰ سانتی گراد است و قادر به اندازه گیری دما در بازه ای بین ۳۲ تا ۴۵ درجه سانتی گراد است. این وسیله قادر است دما را تا فاصله ۳ تا ۵ متر اندازه بگیرد و پس از ۱۵ دقیقه به صورت خودکار خاموش می شود.
۵- ترمومتر لیزری بلانت بیرد (blunt bird)
ترمومتر لیزری بلانت بیرد که از سنسور مادون قرمز برای اندازه گیری دما استفاده می کند. این ترمومتر دارای یک صفحه نمایش با ابعاد ۳*۴ سانتی متر است. این دستگاه با وزن ۱۱۵ گرم، سبک و قابل حمل است و به طور خودکار خاموش می شود.
دقت اندازه گیری آن ۳/۰ درجه سانتی گراد است و قادر به اندازه گیری دما در بازه ای بین ۳۲ تا ۹/ ۴۲ سانتی گراد است.
۶- تب سنج ایرانی آریو
تب سنج دیجیتال آریو، محصولی ایرانی است که با ابعاد کوچک و طراحی ارگونومیک به بازار عرضه شده است و قابلیت جایگزینی و رقابت با نمونه های خارجی مشابه را داراست. این دستگاه قادر است در کمتر از ۲ ثانیه، با دقت ۲/۰ درجه سانتی گراد، از فاصله ۱ تا ۵ سانتی متری پیشانی، با استفاده از تکنولوژی مادون قرمز، دمای بدن را اندازه گیری کند. این دستگاه از ۲ عدد باتری نیم قلمی استفاده می کند.
تب سنج امرن محصول کشور ژاپن (Omron)، تب سنج رزمکس محصول کشور سوئیس (Rossmax)، تب سنج وکتو محصول کشور چین (Vekto)، تب سنج اکیومد محصول کشور چین (Accumed)، تب سنج ریشتر محصول کشور آلمان (Riester)، تب سنج زنیت مد محصول کشور چین (Zenithmed)، تب سنج امسیگ محصول کشور آلمان (Emsig) و تب سنج جامپر محصول کشور چین (Jumper) نیز تعدادی دیگر از برندهای مطرح هستند.