بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
برای درمان واریکوسل، ممکن است پزشک عمل واریکوسل را توصیه کند. البته این به وضعیت بیمار و شدت مشکل بستگی دارد. تا زمانی که این بیماری باعث ناباروری یا درد نشود، نیازی به جراحی نیست. این عمل میتواند باروری مردان را افزایش داده و درد بیضه را کاهش دهد. بیشتر افراد طی شش هفته پس از عمل، بهطور کامل بهبود پیدا میکنند.
واریکوسلکتومی میتواند در مردان و پسران بالغ مورد استفاده قرار گیرد و اغلب به صورت یک روزه و سرپایی انجام میشود. این روش جراحی به عنوان یک روش رایج، عوارض نسبتا کمی دارد. در این مطلب به بررسی کامل عمل واریکوسلکتومی، نحوه انجام، طول دوره بهبودی و مراقبتهای پس از عمل میپردازیم.
عمل واریکوسل چیست؟
عمل واریکوسل یا واریکوسلکتومی یک جراحی است که برای درمان بیماری واریکوسل در مردان انجام میشود. واریکوسل زمانی رخ میدهد که وریدهای داخل کیسه بیضه بزرگ و متورم میشوند، که این امر باعث جریان خون ضعیف به بیضهها میشود زیرا خون در این وریدها تجمع میکند.
این وضعیت میتواند به تولید کم و کاهش کیفیت اسپرم منجر شود و بنابراین احتمال ناباروری بالا میرود. هیچ دارویی برای درمان واریکوسل وجود ندارد و جراحی اغلب تنها گزینه برای درمان این بیماری است. هدف واریکوسلکتومی این است که از طریق جراحی رگهای خونی متورم، جریان خون مناسب را به بیضهها بازگرداند.
انواع عمل واریکوسل
جراحی واریکوسل از طریق یکی از روشهای زیر انجام میشود:
۱. جراحی باز
عمل باز، تهاجمیترین نوع عمل واریکوسل بوده و دوره نقاهت طولانیتری دارد. تحت بیحسی موضعی انجام میشود. جراح از طریق کشاله ران و گاهی اوقات از طریق شکم یا بالای ران به ناحیه مورد نظر دسترسی پیدا میکند. با استفاده از سونوگرافی و میکروسکوپهای جراحی، وریدهای آسیب دیده را میبندد تا خون از طریق وریدهای سالمتر عبور کند. در این روش، یک برش حدود ۱ اینچی ( ۲.۵ سانتی متر) ایجاد میشود. جراح وریدهای ناکارآمد را با بستن رگها مسدود میکند.
۲. جراحی لاپاراسکوپی
واریکوسلکتومی لاپاراسکوپی یکی از روش های درمان واریکوسل است که با ایجاد برشهای کوچک در ناحیه تحتانی شکم یا کیسه بیضه انجام میشود. در این روش، یک لاپاراسکوپ که یک ابزار نازک و دارای دوربین است، وارد برشها میشود تا جراح بتواند واریکوسل را مشاهده کرده و بردارد. یکی از این لولهها دوربینی دارد که به جراح کمک میکند تا وریدهای ناکارآمد را شناسایی کند و آنها را ببندد. این عمل به صورت سرپایی انجام میشود و معمولاً حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد. این روش معمولاً کم تهاجمیتر از جراحی باز است، زمان بهبودی کوتاهتری دارد و میتوانید همان روز به خانه بازگردید.
برای اطلاعات بیشتر: مراقبت های قبل و بعد از لاپاراسکوپی
۳. واریکوسلکتومی میکروسکوپی
این روش با استفاده از بیحسی موضعی یا عمومی انجام میشود. در این نوع جراحی، اورولوژیست به شبکه عروق خونی که به بیضهها خونرسانی میکنند (به نام شبکه پامپینی فرم) دسترسی پیدا میکند. برای این کار، یک برش کوچک به طول ۳ تا ۵ سانتیمتر (حدود ۱ تا ۲ اینچ) در ناحیه کشاله ران ایجاد میشود. وقتی واریکوسل دیده شد، آن را میبندند تا جریان خون غیرطبیعی قطع شود.
واریکوسلکتومی میکروسرجری یک روش جراحی است که در آن پزشک، از طریق ایجاد چندین برش کوچک در کشاله ران، به ناحیه انسداد دست پیدا میکند. سپس با استفاده از یک میکروسکوپ قوی واریکوسل را به دقت مشاهده کرده و از ابزارهای کوچکی برای انجام عمل واریکوسل استفاده میکند.
این روش کمترین میزان عوارض را دارد و دقیقتر از سایر روشهای جراحی است، اما انجام آن به زمان بیشتری نیاز دارد.
۴. امبولیزلسیون
دیگر روش که به آن امبولیزلسیون میگویند یک روش سرپایی است که طی آن یک لوله بلند و نازک (کاتتر) در ورید آسیبدیده وارد میشود. رادیولوژیست با استفاده از مواد مخصوص، جریان خون در واریکوسل را مسدود میکند. این عمل باعث میشود که خون از مسیر دیگری جریان یابد و به مرور زمان واریکوسل کاهش یابد و برطرف شود.
فواید عمل واریکوسل
واریکوسلکتومی یا جراحی واریکوسل، جراحی است که برای حذف واریکوسل، یعنی وریدهای بزرگ شده در کیسه بیضه، انجام میشود. این جراحی به بازگرداندن جریان خون مناسب به بیضهها کمک میکند.
- عمل واریکوسل با برداشتن وریدهای متورم میتواند درد و ناراحتی در کیسه بیضه را کاهش دهد.
- با بازگرداندن جریان خون مناسب به بیضهها، جراحی واریکوسل میتواند منجر به بهبود تولید و کیفیت اسپرم شود، که این موضوع میتواند بر باروری مردان تأثیر مثبتی داشته باشد.
- حذف واریکوسل میتواند به بازگرداندن سطح طبیعی تستوسترون کمک کند، که میتواند اثرات مثبتی بر میل جنسی، سطح انرژی و سلامت کلی داشته باشد.
- عمل واریکوسل با حذف علت زمینهای میتواند از عوارضی نظیر آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضه) و درد مزمن جلوگیری کند یا آنها را به حداقل برساند.
بهبود کیفیت اسپرم بعد از عمل واریکوسل
مطالعاتی مختلف نشان دادهاند که واریکوسلکتومی منجر به بهبود قابل توجه در تعداد کل اسپرم، تحرک کلی اسپرم (توانایی حرکت آنها) و مورفولوژی (شکل و ساختار) طبیعی اسپرم میشود. این به این معناست که پس از انجام جراحی، تعداد اسپرمها افزایش مییابد و اسپرمها توانایی بهتری در حرکت دارند که این موارد میتواند برای زوجهای در تلاش برای باروری بسیار مهم باشد. البته بهبود پارامترهای مایع منی ممکن است حدودا ۳ تا ۶ ماه طول بکشد.
متن انگلیسی:
“Surgical repair of varicocele can improve sperm quality in 60% within the infertile population.”
ترجمه متن: «عمل واریکوسل می تواند کیفیت اسپرم را تا ۶۰ درصد در جمعیت نابارور بهبود بخشد.»
به نقل از وبسایت tandfonline
بعد از عمل واریکوسل احتمال بارداری چقدر است؟
عمل واریکوسل پارامترهای مایع نتعی را در بیش از نیمی از مردان بهبود میبخشد و باعث بهبود باروری میشود. میزان باروری ممکن است پس از عمل واریکوسلکتومی به حدود ۷۰ درصد افزایش یابد.
چه کسانی باید عمل واریکوسل انجام دهند؟
درصورتی که هر یک از مشکلات زیر را داشته باشید، احتمالا پزشک عمل واریکوسل را به شما توصیه خواهد کرد:
- میخواهید بچهدار شوید اما اما واریکوسل روی باروری شما تاثیر گذاشته است.
- به دلیل کاهش تولید تستوسترون عوارض جانبی مانند کاهش میل جنسی و افزایش وزن را تجربه میکنید.
- درد بیضه باعث ناراحتی در شما شده است.
برای اطلاعات بیشتر: درد بیضه نشانه چه بیماری هایی است؟
چه کسانی نباید عمل واریکوسل انجام دهند؟
بسیاری از افراد مبتلا به واریکوسل هیچ علامتی به جز بزرگ شدن سیاهرگها ندارند. به طور کلی، پزشکان زمانی عمل واریکوسل را توصیه میکنند که واریکوسل باعث درد و ناراحتی فرد شده یا تأثیری منفی بر باروری داشته باشد. پزشکان معمولاً با انجام معاینات و آزمایشات لازم تصمیم میگیرند که آیا جراحی ضروری است یا خیر.
نحوه انجام عمل واریکوسل
پیش از عمل پرستاران از شما سوالاتی درباره سابقه پزشکی و جراحیهایتان میپرسند. همچنین نوع بیهوشی مورد استفاده را با شما مطرح میکنند و ممکن است دارویی به شما بدهند که باعث خواب آلودگی شما شود.
جراحی حدود چهار ساعت طول میکشد. در اتاق عمل، جراح برشی در ناحیه شکم یا کشاله ران شما ایجاد میکند. به طور خلاصه، جراح با استفاده از یکی از این روشها وریدهای مشکلدار را مسدود میکند تا جریان خون به حالت طبیعی بازگردد و علائم واریکوسل کاهش یابد.
متن انگلیسی:
“A varicocele won’t go away on its own. It may get larger or more noticeable. Varicoceles may cause male infertility. They can also cause your testicles to shrink (testicular atrophy).”
ترجمه فارسی: «واریکوسل خود به خود از بین نمیرود. ممکن است بزرگتر یا قابل مشاهدهتر شود. واریکوسل میتواند باعث ناباروری مردان شود. این وضعیت همچنین می تواند باعث کوچک شدن بیضه های شما شود (آتروفی بیضه).»
به نقل از وبسایت clevelandclinic
عمل واریکوسل چقدر طول میکشد؟
واریکوسل معمولاً به دلیل علل آناتومیکی در بیضه چپ ایجاد میشود. با این حال، به ندرت ممکن است در بیضه راست یا هر دو بیضه رخ دهد. زمانی که واریکوسل در یک بیضه اتفاق میافتد، عمل جراحی معمولاً حدود یک ساعت طول میکشد. اگر واریکوسل در هر دو بیضه ایجاد شود، زمان جراحی به حدودا دو ساعت خواهد بود. البته مدت زمان این عمل ممکن است بسته به شرایط بیمار، سن و وضعیت سلامتی افراد مختلف متفاوت باشد.
آمادگی قبل از جراحی واریکوسل
قبل از جراحی واریکوسل باید نکاتی را در نظر داشته باشید و آنها را رعایت کنید، از جمله:
- ۶ تا ۸ ساعت قبل از عمل از مصرف غذا و نوشیدنیها خودداری کنید تا از استفراغ و آسپیراسیون جلوگیری شود.
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین و پلاویکس ۴۸ ساعت قبل قطع می شوند.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ادویل (ایبوپروفن)، آلو (ناپروکسن) و سلبرکس (سلکوکسیب) چهار روز قبل از جراحی قطع میشوند.
- ممکن است نیاز باشد داروهای دیابت مانند متفورمین و انسولین در روز جراحی قطع شوند.
- با یک صابون آنتی باکتریال دوش بگیرید و در روز جراحی لباس تمیز و راحت بپوشید.
نکته مهم: پیش از قطع داروها حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مراقبت های بعد از عمل واریکوسل
پس از جراحی واریکوسل، برای بهبودی به نکات زیر توجه کنید:
- در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی استراحت کنید.
- درد را با کمپرس سرد و داروی مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن کنترل کنید (در صورت تایید پزشک)
- بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت میتوانید دوش بگیرید، اما از غوطهور شدن در وان یا شنا خودداری کنید تا زخم بهبود یابد.
- زخم را خشک نگه دارید و طبق دستور تیم مراقبتی، پانسمان را تعویض کنید.
- حداقل ۴۸ ساعت از رانندگی خودداری کنید.
- در یک یا دو هفته اول، از بلند کردن وزن بیش از ۴ کیلوگرم خودداری کنید.
- از ورزشهای شدید مانند دوچرخه سواری یا دویدن، حداقل سه هفته پس از جراحی پرهیز کنید.
- برای حدود یک تا دو هفته پس از آمبولیزاسیون از راه پوست و بین چهار تا شش هفته پس از واریکوسلکتومی، از رابطه جنسی خودداری کنید.
- برای بهبود گردش خون و جلوگیری از یبوست، به طور منظم پیادهروی کنید. ابتدا به آرامی شروع کنید و به تدریج افزایش دهید.
- در صورت نیاز از ملین استفاده کنید تا در حین اجابت مزاج، فشار زیاد باعث باز شدن بخیهها نشود.
بعد عمل واریکوسل چند روز باید استراحت کرد؟
پس از عمل واریکوسل، بهتر است به مدت حداقل چند روز استراحت داشته باشید. معمولاً میتوانید چند ساعت پس از جراحی به خانه برگردید اما برای دو هفته اول پس از جراحی باید از بلند کردن سنگین یا ورزش شدید خودداری کنید. احتمالاً پس از ۲ تا ۳ روز، میتوانید به کار یا روال عادی خود بازگردید، اما همیشه پیشنهاد میشود با پزشک خود در مورد برنامه بازگشت به فعالیتهای روزمره خود مشورت کنید.
عوارض عمل واریکوسل
جراحی واریکوسل، به طور کلی بیخطر در نظر گرفته میشود، اما ممکن است مشکلات و عوارضی همراه داشته باشد که باید آنها را در نظر داشته باشید:
- خون ریزی
- عفونت
- جمع شدن مایع در اطراف بیضه ها (هیدروسل)
- لخته شدن خون در پاها
- آسیب به بیضه شما
- آتروفی یا کوچک شدن بیضه شما
- درد مزمن
هرچند هدف اصلی از واریکوسلکتومی برداشتن واریکوسل است، اما احتمال بازگشت این مشکل نیز وجود دارد و تا ۱۵ درصد از مردان پس از جراحی عود میکنند.
سکس بعد از عمل واریکوسل
برای بهبود کامل و پیشگیری از هرگونه مشکل پس از جراحی واریکوسل، معمولاً به مردان توصیه میشود که حداقل تا سه هفته پس از عمل، از اقدامات جنسی پرهیز کنند. این دوره زمانی برای بهبود کامل و جلوگیری از هرگونه عوارض بعد از جراحی ضروری است.
هزینه عمل واریکوسل
هزینه عمل واریکوسل بستگی به شدت بیماری و مرکز درمانی دارد. این هزینه معمولاً شامل هزینههای مربوط به جراحی (مانند هزینه انجام عمل، هزینه بیهوشی، هزینه بستری)، مشاوره پزشکی و هزینههای تشخیصی مانند آزمایشات و تصویربرداری میشود. برای اطمینان از هزینه دقیق و نحوه پرداخت، بهتر است با مرکز درمانی مورد نظر مشورت کنید.
سخن پایانی
واریکوسلکتومی یا عمل واریکوسل یک روش جراحی است که برای درمان واریکوسل استفاده میشود. البته همه افراد نیاز به جراحی ندارند. پزشکان زمانی این عمل را توصیه میکنند که واریکوسل باعث ناباروری یا درد مزمن بیضه شده باشد. این عمل میتواند میزان باروری را تا حد زیادی بالا ببرد. واریکوسلکتومی را میتوان به روشهای مختلفی از جمله جراحی باز، لاپاراسکوپی و میکروسرجری انجام داد. نکته مهم این است که مراقبتهای بعد از عمل را حتما رعایت کنید تا از بروز عوارض پس از عمل جلوگیری شود.
