جوش صورت چیست و چرا جوش می زنیم

جوش صورت یکی از رایج ترین مشکلات در زیبایی مدرن بوده که می تواند برای هر زن و مردی در هر سنی، از بلوغ گرفته تا بزرگسالی یک درد واقعی باشد. تقریبا همه افراد در زندگی خود جوش را تجربه کرده اند، اما تعداد کمی از مردم می دانند که چرا آنها ظاهر می شوند و چه انواعی دارند. در این مقاله با دکتر آسپرین همراه باشید تا به طور کامل جوش صورت، انواع جوش و راه های درمان آن را بررسی کنیم.

 جوش های صورت چگونه ایجاد می شوند؟

غدد چربی در پوست در زیر فولیکول مو قرار دارند. این غدد، چربی یا سبوم (Sebum) را تولید می کنند تا از خشک شدن پوست جلوگیری کرده و در برابر اثرات منفی محیط، باکتری ها و قارچ ها از آن محافظت می کنند. اما اگر این ترشحات دچار اختلال شوند و غدد چربی بیش از حد ترشح کند، باعث ایجاد جوش می شود. جوش های صورت اغلب روی پیشانی، شقیقه ها، گونه ها، بینی و چانه ظاهر می‌شوند.

انواع جوش صورت

به طور کلی جوش ها به دو دسته تقسیم می شوند: التهابی و غیر التهابی. می‌توان گفت درمان جوش های غیر التهابی (جوش های سر سفید و سر سیاه) به نسبت راحت تر از درمان جوش های التهابی هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی انواع جوش های صورت بپردازیم؛

• جوش های سر سفید

جوش های سر سفید که با نام کومدون بسته نیز معروف هستند، یکی از رایج ترین انواع جوش ها محسوب می شوند. این جوش ها اغلب در اثر انسداد منافذ پوست به دلیل ترشح بیش از حد چربی، باکتری ها، تجمع سلول‌های مرده پوستی یا تغییرات هورمونی ایجاد می شوند. این جوش ها به شکل برجستگی سفید و چرکی خود را نشان می دهند و اطراف آنها قرمز، کمی سفت و چروک بوده و با کمی درد همراه هستند.

باید توجه داشت که فشار دادن این جوش‌ ها و خارج کردن چرک آنها علاوه بر این که راهی برای درمان نیست، بلکه این کار باعث ایجاد زخم و باز شدن منافذ پوست نیز می شود.

• جوش های سر سیاه

جوش های سر سیاه به نام کومدون باز نیز معروف هستند. همانطور که از نام این جوش ها مشخص است، بر روی پوست، سیاه رنگ دیده می شوند. علت ایجاد این جوش ها انسداد فولیکول مو با چربی یا سلول های مرده پوست است. این نوع جوش ها اغلب دارای حالتی طبیعی هستند و هیچ دردی ندارند.

جوش های سر سیاه با فشار دادن از بین می روند اما باید توجه داشت که این کار ممکن است باعث ایجاد زخم و ایجاد لکه روی پوست شود.

• پاپول ها

پاپول ها به علت بسته شدن منافذ پوست با سلول های مرده یا چربی، در سطح زیرین پوست ایجاد می شوند که به صورت برجستگی های سفت و برآمده کوچک قرمز یا صورتی رنگ در سطح پوست خود را نشان می دهند.

درست است که این جوش ها چرکی نیستند اما معمولا دارای باکتری هایی به نام “کاتی باکتریوم” هستند. اگر این جوش ها را فشار دهیم، این باکتری ها از آنها بیرون آمده و به داخل پوست وارد می شوند و باعث ایجاد ضایعات ملتهبی در پوست خواهند شد. این فشار دادن علاوه بر این که به درمان کمک نمی کند، بلکه باعث تشدید آن شده و اختلالاتی در روند درمان ایجاد می کند.

• پاسچول ها یا جوش های چرکی

پاسچول ها در دسته جوش های التهابی چرکی قرار دارند. این جوش ها به علت ایجاد آلودگی در منافذ بسته شده پوست به دلیل جمع شدن سلول های ایمنی و باکتری یا تغییرات هورمونی ایجاد می شوند و خود را با برجستگی های بزرگ و قرمز رنگی که مرکز آنها سفید یا زرد است، نشان می دهند. در کنار این مرکز سفید رنگ، پوست قرمز و ملتهب است که در اغلب موارد بیش تر در قفسه سینه، صورت یا کمر ظاهر می شوند.

مهم است توجه داشته باشید که فشار دادن این جوش ها و خارج شدن چرک آنها، همانند پاپول‌ ها باعث گسترش باکتری ها و آسیب بیش تر خواهد شد.

• ندول ها یا گره ها

جوش های ندولار یا ندول ها یکی از انواع جوش های وخیم بوده که معمولا باعث عفونت می شوند و لک یا زخم های ماندگار بر روی پوست بر جای می گذارند. این جوش ها به علت انسداد منافذ پوست و آسیب به سلول های عمق پوست، توسط باکتری کاتی باکتریوم ایجاد می شوند. جوش های ندولار با درد و التهاب همراه بوده و به شکل برجستگی های سفت، گوشتی و قرمز در عمق پوست دیده می شوند. دستکاری این جوش ها باعث تشدید آسیب خواهد شد، از این رو برای درمان آنها حتما باید به پزشک مراجعه کرده و از فشار دادن و درمان خانگی پرهیز کرد.

• کیست ها

جوش های کیستیک با عفونت در اعماق پوست و چرک زیاد همراه بوده و معمولا بسیار بزرگ، قرمز، ملتهب و دردناک هستند که در سطح پوست به رنگ سفید دیده می شوند. می‌توان گفت جوش های کیستیک شدید ترین نوع جوش و آسیب زننده تر از دیگر جوش ها هستند و ترکیدن آن‌ها آلودگی در اطراف پوست را پخش کرده و آسیب را نیز تشدید می کند.

دلایل و علت ایجاد جوش ها

همانطور که پیش تر اشاره کردیم دلیل اصلی ایجاد جوش ها بسته شدن فولیکول مو به علت تجمع چربی و سلول های مرده پوست، آلودگی و مشکلات هورمونی است. اما در برخی موارد نیز عدم مراقبت از پوست، مشکلات و بیماری ها نیز در بروز آنها دخیل هستند. این موارد عبارتند از:

• رژیم غذایی نامناسب
• کمبود برخی ویتامین ها و مواد مغذی
• آلودگی های محیطی
• عدم رعایت بهداشت و نظافت پوست
• استفاده از لوازم آرایشی غیر استاندارد و یا منقضی شده
• برخی شغل ها مثل: مکانیکی
• استعمال دخانیات مثل: سیگار و قلیان
• استرس و اضطراب
• عوامل ژنتیکی
• ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
• وجود برخی بیماری ها و استفاده از داروهای خاص
• تغییرات هورمونی در نوجوانی
• مشکلات زنانه مثل: زایمان، پریود، سندرم تخمدان پلی کیستیک

مطالعه کنید همه چیز درباره پاکسازی پوست

علت ایجاد جوش در سنین بالا

در برخی افراد در سنین بالا که مشکلات هورمونی نیز ندارد، ممکن است جوش هایی به وجود آید. موارد زیر می توانند علت ایجاد این جوش ها باشند:

• استفاده از پماد، کرم، لوازم آرایشی نامناسب برای پوست
• پوشاندن پوست با ماسک یا روسری
• تغییرات آب و هوا
• استرس
• مصرف دارو و ابتلا به برخی بیماری ها

علت ایجاد جوش در نقاط مختلف بدن

وجود جوش ها فقط مختص به صورت نیست و ممکن است در نواحی مختلف بدن نیز ایجاد شوند. در ادامه به بررسی علت ایجاد جوش در نواحی دیگر بدن پرداخته ایم؛

• صورت و ناحیه سر: جوش های سطح پوست سر یا پیشانی می‌توانند به علت انباشته شدن روغن یا عرق ایجاد شوند و در اکثر موارد بروز این جوش ها در ناحیه گردن یا فک نشان دهنده اختلالاتی در عملکرد غده فوق کلیوی یا وجود قند و شکر زیاد در رژیم غذایی است.
• روی شانه: استرس و تنش های عصبی از علل اصلی ایجاد جوش روی شانه ها هستند.
• پشت بدن و قفسه سینه: استرس زیاد، اختلالات سیستم گوارشی یا عصبی می توانند از علت های ایجاد جوش در پشت بدن باشند و مصرف غذا های نامناسب (غذا های تند، نوشیدنی های سرد) و مشکلات گوارشی باعث بروز جوش ها در نواحی قفسه سینه می شوند.
• روی آرنج: جوش های روی آرنج می‌توانند نشان دهنده کمبود ویتامین یا ابتلا به بیماری پوستی کراتوز پیلاریس باشند.
• نواحی پا و باسن: عدم تبادل هوا به علت استفاده از لباس های تنگ و و هم چنین داشتن رژیم غذایی نامناسب می توانند از علل اصلی بروز جوش در پاها و باسن باشند.

درمان های خانگی جوش صورت

درمان های خانگی معمولا تاثیر زیادی ندارند اما می توانند به تسریع در روند درمان برخی جوش های خفیف و غیر التهابی کمک کنند. برخی از این درمان ها شامل موارد زیر هستند:

• یخ

زمانی که جوش ها تازه ایجاد شده و یا هنوز عفونی و ملتهب نشده باشند، می‌توانید به کمک یخ با منقبض کردن غدد چربی به کاهش ترشح سبوم کمک کنید. به هیچ عنوان یخ را به طور مستقیم و طولانی مدت روی پوست قرار ندهید. توصیه می‌شود یخ را ابتدا در یک کیسه پلاستیکی بگذارید و دور آن یک پارچه تمیز یا حوله بپیچید و سپس روی جوش قرار دهید. با انجام این کار به صورت مداوم در طول روز می توانید بعد از یک یا دو روز نتیجه را مشاهده کنید.

• ماسک‌ های حاوی عسل

عسل دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است که به از بین بردن عوامل میکروبی و آلوده کننده پوست کمک شایانی می کند. عسل را می توانید هم به صورت مستقیم و به تنهایی استفاده کنید و هم می توانید ماسک های ترکیبی آن را مورد استفاده قرار دهید. مثل ماسک دارچین و عسل، ماسک عسل و آبلیمو و ماسک عسل و سفیده تخم مرغ.

• آبلیمو تازه

آبلیمو دارای خواص میکروب کشی طبیعی بوده که در بهبود جوش های صورت و جلوگیری از بروز آن‌ها بسیار موثر است. اما برای جوش های ملتهب یا سرباز مناسب نیستند و باعث سوزش و درد می شوند. می‌توانید یک پنبه را به آبلیمو تازه آغشته کنید و شب قبل از خواب روی جوش خود قرار دهید و بگذارید تا صبح روی جوش بماند.

• ماسک گوجه، ماست و زرد چوبه

زرد چوبه و گوجه دارای خواصی آنتی اکسیدانی قوی بوده و به بهبود جای جوش و پیشگیری از ایجاد جوش کمک می کنند. در کنار آنها ماست نیز در پاکسازی عمقی منافذ پوست و تنظیم چربی پوست موثر عمل می کند. یک قاشق غذا خوری آب طبیعی گوجه فرنگی را با یک قاشق غذا خوری ماست و یک سوم قاشق غذا خوری زردچوبه ترکیب کنید و با کمک یک پد استریل این ترکب را به پوست صورت خود بمالید و بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه صورت خود را با آب بشویید. این کار را هفته ای ۲ تا ۳ بار انجام دهید.

• روغن درخت چای

این روغن باعث خشک کردن جوش های سر سفید شده و به از بین بردن میکروب ها کمک شایانی می کند. ترکیب ژل آلوئه ورا و روغن درخت چای را روی جوش ها بمالید و بعد از گذشت ۲۰ دقیقه پوست خود را با آب ولرم بشویید. فقط توجه داشته باشید که این روغن برای پوست های حساس و خشک مناسب نخواهد بود.

برای اطلاعات بیشتر: علت ایجاد جوش های روی باسن

درمان های پزشکی جوش صورت

با کمک درمان های پزشکی وخیم ترین جوش ها درمان خواهد شد. در این روش پزشک پس از معاینه و تشخیص نوع و شدت جوش درمان مناسب را تجویز می کند که عبارتند از:

درمان جوش های غیر التهابی

جوش های سر سفید یا سر سیاه به روش موضعی درمان می شوند. در این درمان از مواد زیر استفاده می شود:

• گوگرد: خفیف ترین گزینه است.
• اسید سالیسیلیک: در جلوگیری از بازگشت مجدد جوش های غیر التهابی موثر است.
• پراکسید بنزوئیل: موثر ترین گزینه برای درمان است.
• رتینوئید های موضعی حاوی ویتامین A نظیر رتینول، آداپالن و ترتینوئین: به از بین بردن چربی ها کمک کرده و در باز کردن سلول های جمع شده در منافذ پوستی موثر هستند.

درمان پاپول ها

از بنزوئیل پراکسید برای درمان پاپول ها استفاده می شود. این ماده خواص ضدباکتریایی را داراست و باعث از بین رفتن باکتری های ایجاد کننده پاپول می شود. در برخی موارد نیز از رتینوئید های موضعی، آنتی بیوتیک ها یا قرص های ضد بارداری برای درمان جوش های التهابی استفاده می شود.

درمان پاسچول ها

برای درمان این جوش ها نیز می توان از درمان های پاپول ها استفاده کرد اما در مواردی که شدت جوش ها و چرک زیاد باشد پزشک آنتی بیوتیک های ضد باکتری را تجویز می کند.

درمان ندول ها

برای درمان ندول ها از دارو های حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک، آنتی بیوتیک های قوی ضد باکتری، رتینوئیدها و قرص های ضد بارداری استفاده می شود. در صورتی که این داروها اثر بخش نباشند پزشک مجبور به تخلیه آن ها به روش دستی و یا با لیزر می شود.

درمان کیست ها

درمان کیست ها بسیار مشکل است و پزشکان برای درمان از دارو های زیر استفاده می کنند:

• ایزوترتینوئین
• رتینوئیدهای خوراکی
• آنتی بیوتیک هایی مثل: تتراسایکلین، مینوسایکلین، داکسی سایکلین یا اریترومایسین
• قرص های ضد بارداری یا اسپیرونولاکتون ها برای خانم ها

در برخی موارد ممکن است پزشک برای درمان سریع تر التهابات تزریق استروئید به کیست ها را تجویز کند.

روش های از بین بردن جای جوش صورت

برای از بین بردن جای جوش، روش های مختلفی وجود دارد که موثر ترین آن ها شامل موارد زیر می شوند:

• سبک زندگی و تغذیه سالم
• هیدراته نگه داشتن پوست
• شستشوی روزانه پوست
• لایه برداری مرتب پوست
• روغن تراپی
• استفاده از محصولات پوستی مناسب

همچنین بخوانید: طب سوزنی صورت

آیا استفاده از تونر در درمان جوش موثر است؟

استفاده از برخی محلول ها و تونرها برای جوش های خفیف می‌تواند مناسب باشد و در برخی موارد نیز برای درمان و یا شفاف تر شدن پوست می‌توان از کرم ها، ژل ها و ضد آفتاب ها نیز کمک گرفت.

ارتباط مصرف گرمی جات و ایجاد جوش

در اصل می توان گفت مصرف مواد غذایی و گرمیجات دلیل اصلی ایجاد جوش ها نیستند اما بی تاثیر هم نخواهند بود و در برخی موارد باعث تشدید آنها می شوند.

پیشگیری از جوش صورت

برای جلوگیری از جوش های صورت و آکنه می‌توان کارهای زیر را در نظر گرفت:

• ۲ بار در روز صورت خود را بشویید.
• از شستشوی پوست با لیف های خشن و یا خشک کردن با حوله های زبر خودداری کنید.
• رژیم غذایی نامناسب را تغییر دهید.
• از فشردن یا کندن جوش های دیگر پرهیز کنید.
• مو های خود را تمیز نگه دارید.
• ملحفه و رو بالشتی خود را زود به زود بشویید.
• هنگام بیرون رفتن از خانه از ضد آفتاب استفاده کنید.
• از محصولات لایه بردار بیش از حد استفاده نکنید.
• از محصولات پوستی چرب حاوی روغن استفاده نکنید.
• به کاهش استرس و تنش های عصبی خود کمک کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر جوش های زیادی ندارید، درمان‌های خانگی می توانند موثر باشند اما اگر این جوش ها زیادتر و یا در اندازه‌ های بزرگ ایجاد شدند، خونریزی کردند و یا سطح گسترده ای از بدن را فرا گرفتند، حتما به پزشک مراجعه کنید. شما می توانید با مراجعه به سایت دکتر آسپرین با یک متخصص پوست وقت ملاقاتی تنظیم کنید.