بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
قرص برنج (aluminium phosphide)، یک نوع ماده ضد آفت است که به منظور کنترل و پیشگیری از حشرات و آفات مختلف در محصولات زراعی استفاده می شود. این قرص ها حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که با تماس با آفات مختلف مانند کرم ها، حشرات، و سایر آفات، کشنده عمل می کنند. ترکیبات معمول در این قرص شامل موادی مانند کارباریل، پیرثروئید و پرمترین می باشند که برای مهار و کنترل آفات زراعی استفاده می شوند. این ترکیبات به دلیل خاصیت کشنده و زیان رسان به آفات، به عنوان ماده های حفاظت گیاهان در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده از این قرص به کشاورزان کمک می کند تا محصولات خود را از آفات مختلف محافظت کرده و به عملکرد بهتر و بیشتر محصولات دست یابند. همچنین، این قرص ها به عنوان یکی از ابزارهای مهم در کنترل آفات به طور گسترده در کشاورزی استفاده می شوند و به بهبود بهره وری و کاهش ضایعات در بخش کشاورزی کمک می کنند.
ترکیبات قرص برنج
آلومینیوم فسفید از ترکیبات اصلی این قرص محسوب می شود. آلومینیوم فسفید از مواد موثری است که برای کنترل آفات و حشرات زراعی استفاده می شود. اما باید توجه داشت که این ماده دارای خاصیت سمی است و مصرف آن توسط انسان می تواند خطرناک باشد.
وقتی آلومینیوم فسفید در قرص برنج مورد استفاده قرار می گیرد، گاز فسفین را آزاد می کند. این گاز می تواند بافت های بدن را نابود کند و بافت های حیاتی را تخریب کند. مصرف خوراکی و یا حتی بوییدن این قرص ها توسط انسان تقریبا ۹۹ درصد مواقع منجر به مرگ حتمی خواهد شد.
به علت خطرناک بودن آلومینیوم فسفید و حاوی گاز فسفین، از قرص های برنج با این ترکیب به عنوان محلول های ضدآفت در کشاورزی استفاده می شود. همچنین، بسته بندی های پلاستیکی از نوع گیاهی این قرص، فاقد آلومینیوم فسفید بوده و از عصاره های گیاهی مانند عصاره سیر، کلرور سدیم، تالک و نشاسته تشکیل شده است. این نوع قرص ها فاقد خاصیت سمی هستند و علائم مسمومیت با آنها به صورت گوارشی و خطر مسمومیت با آنها کمتر است.
عوارض و فواید قرص برنج
استفاده از قرص برنج یا آلومینیوم فسفید برای دفع آفات برنج و نگهداری طولانی آن می تواند تاثیرات منفی بر خواص اصلی برنج داشته باشد. این قرص ها ممکن است باعث تحریک معده، اختلالات عصبی و مشکلات کبدی و سایر مشکلات سلامتی شود.
فواید قرص برنج
این قرص می تواند برای از بین بردن ساس ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین از آنجا که قرص برنج برای کنترل آفات و حشرات زراعی مورد استفاده قرار می گیرد، می تواند به کاهش آسیب زیاد آفات به محصولات زراعی مثل برنج و غلات کمک کند.
در کل، استفاده از آن به دلیل خطرات جدی برای سلامتی انسان ها توصیه نمی شود. همچنین، به دلیل شباهت ظاهری با قرص های روانگردان، باید از استفاده ی غیرمجاز این قرص ها جلوگیری کرد و آگاهی های لازم را درباره ی خطرات آنها داشت.
عوارض قرص برنج
استفاده از قرص برنج یا آلومینیوم فسفید برای دفع آفات برنج و نگهداری طولانی مدت آن ممکن است عوارض و مشکلات جدی برای سلامتی انسان ها ایجاد کند. برخی از عوارض احتمالی آنها عبارتند از: تحریک معده، مشکلات گوارشی، اختلالات عصبی، مشکلات کبدی، خطرناک ترین عوارض قرص برنج به دلیل شباهت ظاهری با قرص های روانگردان، ممکن است باعث مصرف آنها شود که می تواند به عوارض جدی و خطرناک ترین نتایج شامل بیهوشی، اختلالات نفسی، و در موارد شدید به مرگ و میر نیز بیانجامد. بر همین اساس گاهی برخی افراد از این قرص برای خودکشی استفاده می کنند.
کاربرد و کارایی قرص برنج چیست؟
این قرص یک ماده ضد آفات است که در کشاورزی برای کنترل آفات و حشرات زراعی استفاده می شود. این قرص ها دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که شامل کارایی بالا، کاربرد آسان، عدم به جای گذاری باقیمانده های خطرناک و قیمت نسبتا پایین می شود. استفاده از آن باعث مرگ حشرات داخل غلات می شود بدون اینکه تاثیری روی خود غلات بگذارد. این قرص ها به صورت قرص های خاکستری تیره و با وزنی معادل سه گرم در کشورهای مختلف عرضه می شوند. برای اطمینان از عدم وجود سم در قرص برنج، قبل از استفاده آن را به مدت چند ساعت در معرض هوای آزاد قرار داده تا گاز فسفین آزاد شده و باقی مانده های غیر سمی آلومینیوم هیدروکسید باقی مانده برنج باشد. این عملیات باعث اطمینان از کارایی ایمن قرص برنج خواهد شد.
علائم مسمومیت
مسمومیت با قرص برنج ممکن است به علت مصرف نادرست و بیش از حد این ماده ضد آفات رخ دهد. علائم مسمومیت عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- درد شدید معده و احساس سوزش در ناحیه گلو و معده
- اسهال
- سرگیجه و اختلالات عصبی
- تنگی نفس و سختی در تنفس
- ضربان قلب نامنظم یا تند
- تعریق و احساس گرما
- افت فشار خون
- ضعف عمومی و خستگی
- از دست دادن هوش و بی هوشی و مرگ (تقریبا محتمل)
در صورت بروز هر یک از این علائم، باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید. شما باید اطلاعات کاملی در مورد مصرف و مقدار مصرف شده را به پزشک اعلام کنید تا درمان مناسب انجام شود. اهمیت مصرف اصولی و دقیق این ماده در کشاورزی و کنترل آفات برنج به منظور جلوگیری از مسمومیت های ناخوشایند و خطرناک تاکید می شود.
بیشتر مطالعه کنید: مسمومیت دارویی چگونه پدید می آید؟
نحوه اثرگذاری قرص برنج چگونه است؟
همانطور که اشاره شد، این قرص یک ماده ضدعفونی کننده است که برای کنترل آفات غلات و محصولات زراعی مورد استفاده قرار می گیرد. این قرص ها حاوی آلومینیوم فسفید هستند که به صورت تدریجی گاز فسفین آزاد می کند. گاز فسفین از طریق تهاجم به آنزیم های حیاتی سلول ها، بافت ها و سیستم های زنده، آسیب های جدی و نابودی را ایجاد می کند.
مکانیسم اثرگذاری این ماده به این صورت است که پس از قرار گرفتن در محیط هوای آزاد، آلومینیوم فسفید که حاوی فسفین می شود، تدریجا گاز فسفین آزاد می کند. این گاز سمی باعث ایجاد اختلالات در مکانیسم های زیستی حشرات و آفات می شود و باعث مرگ آنها می گردد. از این رو، قرص برنج به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده جامد به کنترل آفات و حشرات زراعی کمک می کند و به محافظت از محصولات زراعی در برابر آفات و خسارات آنها می پردازد.
درصد مرگ و میر با قرص برنج چقدر است؟
درصد مرگ و میر ناشی از قرص برنج بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله میزان و نحوه مصرف، میزان تماس با گاز فسفین، تحمل افراد به این ماده و زمانی که اقدام به درمان شود. اگر از آن به عنوان ماده کنترل آفات به درستی استفاده شود و اقدامات ایمنی لازم رعایت شود، خطرات مرگ و میر به حداقل می رسد.
About half a million people die each year as a result of various kinds of poisoning. The incidence of pesticide poisoning, which is high in developing countries, has doubled over the past 10 years.
در سال تقریبا نیم میلیون نفر بخاطر انواع مسمومیت ها جان خودشان را از دست می دهند. میزان مسموم شدن بوسیله آفت کش ها در کشورهای در حال توسعه زیاد است، در طی دهه اخیر ۲ برابر شده است. فسفید آلومینیوم یک آفت کش بسیار خطرناک و کشنده است.
به نقل از pubmed(national library of medicine)
به هر حال، استفاده نادرست یا اشتباه از قرص برنج می تواند به عواقب جدی و حتی مرگبار منجر شود. از جمله علایم مسمومیت با آن می توان به مشکلات تنفسی، اختلالات عصبی، تهوع و استفراغ، اسهال، درد شکمی، سردرد، و بی اشتهایی اشاره کرد.
بنابراین، برای جلوگیری از مسمومیت با قرص برنج و حفظ سلامتی، حتما باید دستورات استفاده از این ماده را رعایت کرده و از اقدامات ایمنی لازم هنگام استفاده از آن پیروی کنید. در صورت بروز هرگونه علائم ناشی از مصرف، به صورت فوری به مراکز درمانی مراجعه کنید.
برای کاهش مرگ و میر مسمومیت با قرص برنج چه کارهایی می توان انجام داد؟
برای کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت، می توان اقدامات زیر را رعایت کرد:
- استفاده صحیح: حتما دستورات استفاده از قرص برنج را رعایت کنید و از مصرف نادرست یا اشتباه این ماده خودداری کنید.
- ایمنی در مصرف: هنگام استفاده از قرص برنج، از اقدامات ایمنی لازم مانند استفاده از دستکش و ماسک بهره ببرید و از تماس مستقیم با آن جلوگیری کنید.
- نگهداری صحیح: قرص را در جاهایی که از دسترس کودکان و حیوانات خارج باشد نگهداری کنید.
- آموزش های ایمنی: افرادی که با قرص برنج کار می کنند، باید آموزش های ایمنی مرتبط با استفاده از این ماده را ببینند و اصول ایمنی را به درستی پیش بگیرند.
- پاسخ سریع: در صورت بروز هرگونه علامت یا عارضه ناشی از مصرف قرص برنج، فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید و پزشک متخصص را مطلع سازید.
با رعایت این اقدامات ایمنی و استفاده از قرص برنج با دقت، می توان خطرات مرگ و میر ناشی از مسمومیت با این ماده را به حداقل رساند و سلامتی خود و دیگران را حفظ کرد.
راه های درمان مسمومیت قرص برنج
در صورت بروز مسمومیت با قرص برنج یا هرگونه تعرض به فسفین گازی، باید فورا به پزشک یا مرکز درمانی نزدیک مراجعه کنید. درمان مسمومیت با قرص برنج معمولا شامل اقدامات زیر است:
متاسفانه هیچ درمان موثر و قطعی برای این نوع مسمومیت وجود ندارد. همانطور که اشار کردیم این قرص چه به صورت بو کردن و چه به صورت خودن می تواند منجر به مسمومیت شود. در صورتی که فرد مسموم شده سم را دفع نکند متاسفانه به احتمال بسیار زیاد خواهد مرد.
افرادی که قرص برنج خورده اند به هیچ عنوان نباید زیاد آب بخورند. زیرا این موضوع باعث تولید بیشتر گاز در معده خواهد شد. همچنین خوردن جوش شیرین و پرمنگنات بعد از مسمومیت می تواند یک گزینه قبل از رسیدن به بیمارستان باشد.
پیشنهاد مهم: هرگز سعی نکنید خودتان برای خودتان نسخه بپیچید و درمان خانگی انجام دهید. هنگام مسمومیت با قرص برنج فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
