مرغ همانند سایر مواد غذایی با داشتن ویتامین ها و مواد معدنی و فیبر و غیره، برای سلامت ما فوایدی دارد اما لازم است خواص مرغ را بشناسیم و نکات مهم درباره ی مصرف آن را راعایت کنیم.
خواص مرغ برای سلامت بدن چیست؟
خواص مرغ شامل موارد بسیار زیادی است. مرغ سرشار از پروتئین است. پروتئین ماده ضروری برای ساخت و ترمیم بافت ها و حفظ حجم عضلات است. سلنیوم که به فراوانی در مرغ یافت می شود یک ماده معدنی است که برای عملکرد درست سیستم ایمنی، سلامت تیروئید و دستگاه تولید مثل ضرورت دارد. مرغ همچنین سرشار از ویتامین های گروه ب مانند نیاسین و ویتامین ب ۶ و ب ۱۲ است که نقش حیاتی در سنتز دی ان ای، تولید انرژی و سلامت مغز ایفا می کنند.
از طرفی پروتئین در متابولیسم کلسیم دخیل است و به بهبود سلامت استخوان ها کمک می کند.
معایب مصرف مرغ چیست؟
بیشتر معایب مصرف مرغ به روش تهیه آن برمی گردد. اگر مرغ را در روغن سرخ کنید یا با غلتاندن در آرد آن را به صورت سوخاری در بیاورید (مانند ناگت ها و مرغ سوخاری) یا به هر صورت دیگر مصرف آن را با کالری زیاد یا روغن اشباع همراه کنید اکثر خواص مرغ را از بین می برید و آن را به غذایی کاملا ناسالم تبدیل می شود.
همچنین مرغ های فرآوری شده مانند کالباس مرغ سالم نیستند و خواص مرغ های معمولی را ندارند چرا که مواد نگهدارنده زیادی دارند. همچنین محتوای بالای نمک آن ها برای سلامتی مناسب نیست به خصوص در کسانی که فشار خون بالا دارند یا پا به سن گذاشته اند.
تحقیقات نشان می دهند گوشت های فرآوری شده خطر بیماری های قلبی، دیابت نوع دو و برخی انواع سرطان را افزایش می دهند.
ارزش غذایی بخش های مختلف مرغ
الف- ارزش غذایی سینه مرغ
۱۰۰ گرم سینه مرغ بدون پوست و استخوان، بر اساس USDA حاوی مواد مغذی زیر است:
ب- ارزش غذایی یک بال مرغ کبابی با پوست ( ۸۵ گرم) بر اساس USDA
ج- ارزش غذایی یک ران مرغ با پوست (۷۱ گرم) بر اساس USDA
د- ارزش غذایی ۱۰۰ گرم جگر پخته مرغ بر اساس USDA
آیا مرغ برای کسانی که می خواهند لاغر شوند مناسب است؟
سینه مرغ چربی و کالری کمتری نسبت به انواع گوشت دارد و برای کاهش وزن مناسب است.
تحقیقات نشان می دهند افزایش مصرف پروتئین، احساس سیری را بیشتر می کند و به این ترتیب به کاهش وزن کمک کرده و به شما در حفظ وزن سالم یاری می رساند.
اگر در کنار آن ورزش مداوم داشته باشید، به رشد عضلات و از بین رفتن چربی کمک می کند.
فواید شگفت انگیز جگر مرغ چیست؟
جگر مرغ یکی از سالم ترین غذاهای روی کره زمین است که بخش هایی زیادی از خواص مرغ را شامل می شود. اگر چه بر خلاف گوشت قرمز و سفید، محبوبیت چندانی ندارد اما مملو از مواد مغذی است.
جگر مرغ سرشار از ویتامین های گروه ب است که عملکردهای مهم و متعددی در بدن بر عهده دارد. همانطور که در جدول ارزش غذایی آن مشاهده کردید، نزدیک به سه برابر مقدار مورد نیاز روزانه مان ویتامین ب ۱۲ دارد که در فرآیندهای متعددی از جمله دستگاه عصبی، دی ان ای و تولید انرژی نقش دارد. کمبود ویتامین ب ۱۲ با افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری های قلبی و عروقی، افسردگی و زوال عقل ارتباط دارد.
همچنین سلنیوم فراوان موجود در آن که باعث می شود تنها با مصرف ۱۰۰ گرم جگر کامل نیاز روزتان به سلنیوم برطرف شود، باعث شده این ابر غذای (سوپر فود) به کاهش خطر سرطان و بیماری های مرتبط با آسیب های دی ان ای کمک کند.
جالب است بدانید جگر یک منبع پروتئینی کامل است یعنی همه ۹ اسید آمینه که به آن نیاز داریم را در خود دارد. این اسیدهای آمینه به عنوان بلوک های ساختاری بدن ما عمل می کنند و در همه فرآیندهای رشد و ترمیم سلول های ما از تولید هورمون گرفته تا ساخت عضله، نقش دارند.
خبر خوش برای کسانی که می خواهند وزن کم کنند این است که کالری جگر مرغ از انواع دیگر گوشت کمتر است به طوری که کالری ۱۰۰ گرم جگر مرغ تقریبا نصف کالری ۱۰۰ گرم گوشت گاو است در حالی که نسبت به بقیه انواع گوشت تراکم پروتئین بیشتری دارد. کالری و پروتئین سینه مرغ نیز مشابه جگر است اما از نظر مواد معدنی و ویتامین ها، هیچ گوشتی با جگر قابل مقایسه نیست.
علاوه بر همه این ها، یک ویژگی منحصر به فرد جگر این است که از معدود منابع غیر گیاهی ویتامین سی محسوب می شود و یک پرس ۲۰۰ گرمی از آن، تقریبا تمام نیاز ما به ویتامین سی در روز را برآورده می کند. این ویژگی جگر یعنی برخوردار بودن از ویتامین سی را برخی انواع دیگر گوشت اعضا مانند دل و قلوه نیز دارند.
پیش از آن که مبحث ویژگی های شگفت انگیز جگر مرغ در تغذیه را تمام کنید باید به محتوای بالای ویتامین آ آن اشاره ای داشته باشیم.
رتینول یک ماده مغذی است که ماده اولیه است که به ویتامین آ تبدیل می شود و در غذاهای حیوانی مانند تخم مرغ، ماهی و جگر یافت می شود. رتینول بسیار زیست فراهم است و بدن ما می تواند آن را به فرم طبیعی اش استفاده کند تا نیاز ویتامین آ را مرتفع سازد.
کاروتنوئید که به عنوان پیش ویتامین آ نیز از آن یاد می شود، پیش ماده لازم برای رتینول است. این ماده مغذی علاوه بر جگر، در پرتقال و سبزیجاتی مانند کدو حلوایی، هویج و سیب زمینی شیرین یافت می شود. کاروتنوئید برخلاف رتینول زیست فراهم نیست و باید در بدن به رتینول تبدیل شود تا قابل استفاده گردد. متاسفانه برخی افراد ژن هایی دارند که توانایی آن ها در تبدیل کاروتنوئید به رتینول را محدود می سازد.
بیشتر مطالعه کنید فواید مصرف قهوه و نحوه مصرف آن
خوشبختانه جگر مرغ حاوی رتینول زیادی است. علاوه بر آن مقدار بسیار زیادی ویتامین آ دارد به طوری که تنها ۵۰ گرم جگر بیش از مقدار ویتامین آ مورد نیاز روزانه ما را تامین می کند.
محدودیت ها و معایب مصرف جگر مرغ چیست؟
اگر چه جگرها از جمله جگر مرغ غذای بسیار مقوی و مغذی محسوب می شوند اما محدودیت هایی در مورد آنها باید رعایت شود.
هنگامی که ویتامین های محلول مانند ویتامین آ، ویتامین دی، ویتامین ای و ویتامین کا در چربی می خوریم، بدن ما آنها را ذخیره می کند. اگر مقدار زیادی از این ویتامین ها بخوریم برای روزهای آتی بدن می تواند از این منبع استفاده کند و اگر بیش از حد از این ویتامین ها دریافت کنیم، تجمع زیاد آن در بدن به مرور زمان به حد زیان آور می رسد. به خصوص در مورد ویتامین آ که کبد ما آن را برای مصرف در آینده ذخیره می کند، این امر اهمیت بیشتری دارد چون بدن به کندی آن را دفع می کند. در نتیجه مصرف مواد غذایی که ویتامین های محلول در چربی آنها خیلی زیاد است نباید بیش از حد و طولانی مدت باشد چرا که باعث مسمومیت ویتامینی می شود (همین امر در مورد انواع قرص ها و مکمل های ویتامینه و داروهای گیاهی صادق است).
در هفته چه مقدار جگر بخوریم؟
مصرف دو بار جگر در هفته نه تنها مشکلی ایجاد نمی کند بلکه بسیار خوب است و نیاز ما به بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی و پروتئین را برطرف می کند. بیشتر از دو بار در هفته به مدت طولانی جگر مصرف نکنید چون بدن به مرور بیش از حد ویتامین آ ذخیره کرده و دچار مسمومیت ویتامینی یا هایپرویتامینوز می شود.
آیا هورمون در مرغ وجود دارد و وارد بدن ما می شود؟
شایعه مرغ های هورمونی شایعه ای بسیار قدیمی در آمریکاست که به دهه ۴۰ و ۵۰ میلادی برمی گردد. در اینجا مجال نیست داستان آن را ذکر کنیم اما به طور خلاصه می توان گفت با توجه به اصلاح نژادی که چندین دهه پیش در صنعت مرغداری انجام شد هیچ نیازی به هورمون وجود ندارد و مرغ هایی که در مرغداری ها پرورش داده می شوند از نژادهای سریع الرشد هستند که ظرف مدت کوتاهی پروار می شوند.
تحقیقات مستقل زیادی نیز در این امر صورت گرفته و میزان هورمون غذاهای مختلف را بررسی کرده اند که نتیجه آنها اثبات می کند هومورن در مرغی که می پزیم وجود ندارد.
اما جدا از همه این ها، بهتر است بدانید هزینه هورمون بالاست و از نظر اقتصادی استفاده از آن به هیچ وجه به صرفه نخواهد بود. چرا که چنین مرغ هایی باید با قیمتی بسیار بالاتر به فروش برسند.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که هورمون باید تزریق شود و نمی توان به صورت خوراکی داد. یعنی روزی دو مرتبه باید تک تک جوجه ها را بگیرید و به آنها هورمون تزریق کنید. این کار تقریبا غیر ممکن و بسیار ناکارآمد است و حتی اگر کسی بخواهد این کار را انجام بدهد باید مرغ هایش را به قیمت نجومی بفروشد تا ضرر نکند.
آیا به مرغ آنتی بیوتیک می دهند و آیا این برای ما مضر است؟
نه تنها مرغ ها، بلکه اکثر حیوانات پرورشی با آنتی بیوتیک از بسیاری از بیماری ها مصون می شوند و دادن آنتی بیوتیک به آنها برای جلوگیری از شیوع بیماری بین این حیوانات و همچنین انتقال به انسان ها لازم است.
گفته می شود مصرف آنتی بیوتیک در دام و طیور و وارد شدن آن به بدن انسان یکی از عوامل افزایش مقاومت به آنتی بیوتیک است. مقاومت به آنتی بیوتیک به وضعیتی گفته می شود که در آن هنگامی که دچار یک عفونت باکتریایی می شوید دیگر با داروهای آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) مرسوم عفونت برطرف نمی شود چرا که باکتری به این داروها مقاوم شده است. مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها باعث شده کارشناسان هشدار شیوع عفونت های مقاوم به آنتی بیوتیک بدهند چرا که در این صورت، عفونت هایی که در حال حاضر درمان آنها ساده است، مرگبار خواهند شد.
با این حال در مورد تاثیر آنتی بیوتیک موجود در حیواناتی که می خوریم، بحث هایی وجود دارد. برخی کارشناسان بر این باورند که در این موارد، این مواد تاثیر چندانی بر خواص مرغ و بدن انسان نمی گذارند و مشکل اصلی ما مصرف مستقیم داروهاست نه غیر مستقیم.
از دهه چهل میلادی، دادن آنتی بیوتیک به حیوانات پرورشی مانند گاو و گوسفند و مرغ برای درمان عفونت یا پیشگیری از شیوع بیماری، در دنیا آغاز شد. قوانین سختگیرانه در برخی از کشورهای دنیا مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و اروپا باعث شده مصرف آنتی بیوتیک در دام و طیور بسیار کم باشد. همچنین در این کشورها دوره ای پیش از ذبح و مصرف گوشت حیوان در نظر گرفته شده که طی این مدت، مواد آنتی بیوتیک از بدن او دفع می شود.
اگر بقایای آنتی بیوتیک در گوشت، شیر یا تخم مرغی که مصرف می کنیم باشد چه می شود؟
مصرف بقایای آنتی بیوتیک در این محصولات با افزایش برخی مشکلات پزشکی مانند آلرژی ارتباط داشته و ممکن است تاثیر منفی بر سلامت کبد، کلیه، دستگاه تولید مثل و سیستم ایمنی بگذارد. و مشکل اینجاست که فقط گوشت حیوان آلوده به آنتی بیوتیک نیست بلکه تخم مرغ و شیر دام نیز در صورت عدم رعایت نکات بالا، حاوی این دارو می باشد. به همین علت باید قوانین سختگیرانه ای در زمینه مصرف آنتی بیوتیک در دام و طیور اجرا شود تا تاثیر منفی بر سلامت انسان نگذارد.
