درد دندان مثل بعضی بیماری ها غیر قابل درک و ناشناخته نیست و اکثر افراد با آن مواجه شده اند. دردی که معمولا از درون دندان شروع می شود و به اطراف لثه و استخوان های فک ختم میشود. از آنجایی که ای درد به عصب وصل می شود، مشکلات عدیده ای را برای افراد به وجود می آورد که جدای بحث دردناک بودن، ممکن است منجر به عفونت های شدیدی شود که سلامتی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا زمانی که دندان دچار مشکل شود و عفونت ریشه دندان اتفاق بیافتد با علائمی مانند حساسیت به گرما و سرما، احساس در زمان جویدن غذا، تغییر رنگ سطح دندان و عواملی از این دست روبرو خواهید شد. در چنین شرایطی باید در کمترین زمان ممکن درد ریشه یابی شود و منشا آن تشخیص داده شود. بنابراین نیاز است که فورا به متخصص دندان پزشکی مراجعه کنید. اما گاهی امکان مراجعه سریع به دلایل مختلف وجود ندارد، در چنین مواردی می توان از داروهای موثر در کاهش درد دندان استفاده کرد. این داروهای دندان درد به شما کمک می کند که تا زمان درمان بتوانید میزان درد دندان خود را کمتر کنید.
داروهای موثر در کاهش درد دندان
زمانی که متوجه شدیم درد ایجاد شده در فک، صورت و سر ما مربوط به دندان و مشکلات دندانی مانند عفونت ها می باشد، باید به وسیله دارو، تا زمان مراجعه به پزشک درد دندان خود را کنترل کنیم. همچنین دسته ای از داروها نیز برای کاهش دردهای ثانویه بعد از کشیدن دندان یا عصب کشی استفاده می شوند. در ادامه به معرفی دسته ای از داروهای موثر در کاهش درد دندان می پردازیم و ویژگی هر کدام از آنها را مرور خواهیم کرد.
۱. استامینوفن
یکی از داروهای کاهش درد که میزان عوارض بسیار پایینی نسبت به سایر داروهای ضد درد دارد، استامینوفن است. این دارو باعث می شود که تحمل درد ایجاد شده در فک شما که به دلایلی از جمله عفونت، عصب کشی یا رشد دندان عقل به وجود آمده است، آسان تر شود.
استامینوفن بخاطر ویژگی هایی چون قدرت مناسب و عوارض پایین، یکی از اولین انتخاب ها برای دندان در است. استامینوفن ها در بازار دارویی با مدل ۳۲۵ و ۵۰۰ میلی گرم به صورت قرص و مدل ۵۰۰ میلی گرم به صورت کپسول ارائه می شوند.
۲. ایبوپروفن
یک قرص قوی در زمینه کاهش درد دندان، ایبوپروفن می باشد. شرکت های دارو سازی این قرص را در دوزهای ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم به داروخانه ها عرضه می کنند. برای تهیه ایبوپروفن نیاز در کشور ما نیاز به نسخه دکتر وجود ندارد. البته باید شروط منع استفاده از این قرص را که شامل مواردی چون خونریزی گوارشی، مشکلات قلبی و حساسیت های دارویی می شود را حتما در نظر بگیرید.
در داروخانه ها و میان مردم کپسول ژله ای قرمز ژلوفن شناخته ترین دسته از خانواده ایبوپروفن می باشد. این کپسول ها جذب و اثر گذاری بالایی دارند.
دسته دیگری از داروهای این خانواده مانند کتوپروفین، پیروکسیکام و کتورولاک نیز در بازار دارویی وجود دارند اما مثل ژلوفن به صورت عمومی عرضه و ارائه نمی شوند.
۳. نوافن
در شرایطی که میزان درد دندان شما بسیار شدید است و می خواهید در کمترین زمان ممکن این درد را برطرف کنید، داروی نوافن یک انتخاب مناسب می باشد. سرعت عمل و تاثیر گذاری نوافن بالاست و زودتر از سایر قرص های درد دندان، باعث بهبودی درد خواهد شد.
ترکیب تشکیل دهنده نوافن شامل موادی مانند استامینوفن، کافئین و ایبوپروفن در کنار سایر مواد درمان کننده درد دندان می باشد. این قرص برای درمان دندان دردهای شبانه بسیار زیاد استفاده می شود.
۴. مفنامیک اسید
این قرص که در دو دوز ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم به تولید می رسد، تاثیرگذاری خوبی برای درد دندان دارد. برای اینکه بدن شما تحت تاثیر عوارض جانبی دارو شامل سوء هاضمه قرار نگیرد، توصیه متخصصان این است که آن را باید بعد از غذا و همراه نوشیدن آب زیاد استفاده کنید.
۵. دگزامتازون
این دارو باید یکی از آخرین انتخاب های شما برای از بین بردن درد دندان باشد. چرا که میزان عوارض دگزامتازون بسیار بالا می باشد. این دارو با خاصیت ضد التهابی کمک می کند که درد دندان از بین برود. با این حال عوارضی چون پوکی استخوان ها، افزایش قند خون، چاقی و …. مانعی برای استفاده از دگزامتازون می باشد. سعی کنید داروهایی را که قبل از دگزامتازون معرفی کردیم در لیست اولیه خود قرار دهید. تنها در صورت تجویز متخصص اقدام به استفاده از دگزامتازون نمایید.
اطلاعات بیشتر : داروهایی که باید بلد باشیم
۶. دیکلوفناک
داروهایی که در دسته ضد التهابی و غیر استروئیدی قرار می گیرند، در زمینه درمان درد دندان تاثیر خوبی دارند. یکی از این داروها دیکلوفناک می باشد. این دارو در دو دسته دیکلوفناک سدیم و دیکلوفناک پتاسیم قابل تهیه است که نوع پتاسیم دار آن قدرت بیشتری در زمینه کاهش درد و التهاب دارد و موثرتر واقع می شود.
۷. آسپیرین
این دارو برای درمان دندان درد مناسب است اما قدرت بالا و اثر بخشی سریعی مانند ژلوفن ندارد. زمانی که از آسپیرین برای درمان دندان درد استفاده می کنید باید آن را به صورت خوراکی همراه با آب استفاده کنید. خیلی از افراد به واسطه یک باور غلط پودر آسپیرین را به صورت موضعی استفاده می کنند که این کار هیچ کمکی به درمان درد دندان نمی کند و حتی ممکن است بافت های دندان را دچار آسیب کند.
۸. آنتی بیوتیک
از عمده ترین دلایل ایجاد دندان درد عفونت هایی است که در لثه و ریشه دندان ایجاد می شود. این عفونت ها بر اثر ورود باکتری به نواحی اطراف دندان به وجود می آیند و با افزایش عفونت درد دندان شکل می گیرد. پس می توان گفت داروهایی مانند آنتی بیوتیک که در کاهش عفونت اثر گذار هستند به از بین بردن درد دندان کمک می کنند. با این حال باید بدانید که سرعت کاهش درد توسط آنتی بیوتیک ها سریع نیست و نیاز به مصرف دوره ای و کامل آنتی بیوتیک وجود دارد.
در واقع زمانی که شما با دستور پزشک از آنتی بیوتیک به صورت منظم و دوره کامل بیش از یک هفته استفاده کنید، عفونت و چرک را از بین می برید و در کنار آن درد دندان خود را برطرف می کنید.
داروهای دندان درد برای کودکان
مشکلات دندان و دردهای ناشی از پوسیدگی و خرابی دندان برای کودکان نیز رایج است و در مواقعی به دلیل عدم امکان مراجعه سریع به متخصص دندانپزشکی نیاز می شود برای کاهش درد دندان کودک از دارو استفاده کنید. اما باید بدانیم که امکان استفاده داروهای قوی و بزرگسالان برای کودکان و جود ندارد. در چنین مواردی می توان برای کاهش درد دندان کودک از استامینوفن استفاده کرد.
درصورتی که بخواهید از سایر داروهای دندان درد برای کودک استفاده کنید، حتما باید زیر نظر متخصص و با تجویز پزشک باشد. از یاد نبرید که رعایت بهداشت دهان و دندان در کودکان مانند استفاده از آب نمک و دهانشویه، به کاهش درد کمک می کند.
اطلاعات بیشتر : لیست داروهای کاربردی برای سفر
داروهای دندان درد در زمان بارداری
از آنجایی که میزان حساسیت در دوره بارداری بسیار بالاست و هر گونه دارویی که استفاده شود ممکن است دارای عوارض جانبی بر روی مادر و جنین باشد که مشکلات زیادی را با خود به همراه بیاورد، باید در زمینه دندان درد نیز تنها داروهایی استفاده شود که دارای تجویز متخصص و پزشک باشند.
اگر در یک موقعیت اضطراری گیر کردید و شرایط مراجعه به متخصص وجود نداشت، بهتر است به جای داروهای شیمایی از داروهای گیاهی و درمان های خانگی برای کاهش درد دندان استفاده نمایید. مانند استفاده از آب نمک ولرم، آلوئه ورا، سیر و میخک، که در قسمت درمان دندان درد با داروهای گیاهی این موارد را توضیح می دهیم.
همچنین رعایت موارد حساسیت زا مانند نخوردن غذاها و نوشیدنی های خیلی گرم و یا خیلی سرد، عدم فشار زیاد به دندان، نخوردن شیرینی جات، نیز به جلوگیری از تشدید درد کمک می کند.
۱. بی حس کننده ها یا ضد دردهای موضعی
در کنار داروهای تسکین دهنده درد و قرصهایی که درد دندان را کاهش می دهند، استفاده از بی حس کننده های موضعی نیز در بعضی موارد می تواند کمک کننده باشد. یکی از معروف ترین داروهای ضد درد در محیط داروخانه ای ایران، کدئین می باشد. این دارو یک ضد درد مخدر است که عوارض جانبی را نیز به همراه دارد.
معمولا بخاطر عوارض جانبی زیاد داروهای ضد درد مخدری، استفاده از آنها بسیار محدود و در بعضی موارد نیز ممنوع می باشد. اقدام خودسرانه از داروهایی مانند ترامادول در کنار مخدرهای مصنوعی به هیچ وجه توصیه نمی شود و حتما از این کار پرهیز نمایید. داروهای ضد درد مخدر دیگری مانند اکسی کدون نیز در صنعت دارویی وجود دارد که در حال حاضر امکان تجویز آن در زمینه دندان پزشکی در ایران وجود ندارد.
۲. درمان دندان درد با گیاهان دارویی
یکی از بهترین و م عوارض ترین راه های درمان دندان درد استفاده از گیاهان دارویی است. هرچند سرعت اثر بخشی این روش مانند استفاده از داروهای شیمیایی بالا نیست، اما نداشتن عوارض خطرناک باعث می شود خیال فرد از مصرف آنها راحت باشد و به عنوان یک گزینه در دسترس و آماده استفاده گردند.
اطلاعات بیشتر : تاثیر دارونما در درمان دردها و بیماریها
برای درمان دندان درد با گیاهان دارویی باید به دسته ای از گیاهان مراجعه شود که خاصیت های ضد ویروسی و ضد باکتریایی دارند و به صورت آنتی بیوتیک عاملی برای رفع عفونت باشند. چند مورد از گیاهان دارویی که چنین ویژگی هایی را دارند مرور می کنیم :
۳. آویشن
از آنجایی که آویشن ها دارای تیمول می باشند که یک ماده استریل و ضد قارچ است، برای درمان دندان درد انتخاب مناسبی هستند. برای درمان دندان درد کافی است آویشن را به مقدار یک لیوان دم کنید و با دم کرده آن به شستشوی دندان خود بپردازید.
۴. نعناع
برگ نعناع به دلیل دارا بودن ترکیب های موثر در زمینه تسکین درد که خاصیت ضد باکتریایی نیز دارند، به عنوان درمانی برای دندان درد در نظر گرفته می شوند. در کنار اینها ، خاصیت آرامش بخشی برگ نعناع نیز کمک کننده است. برای درمان دندان درد با نعناع می توانید هم از دم کرده آن استفاده کنید و هم روغن نعناع را برای شستشوی دندان به کار ببرید.
موارد دیگری چون شستشوی دندان با دارچین حل شده درون آب جوش، استفاده از ترکیب پودر زیره سیاه و سرکه سیب به عنوان خمیر دندان و استفاده از میخک نیز دندان درد را کاهش می دهند. در مورد میخک می توانید برگ آن را با دندان های سالم بجوید تا مقداری روغن آن وارد محیط دندان خراب که درد می کند شود.
