بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
فشار خون بالا بیش از یک میلیارد نفر از ساکنان سیاره ما را تحت تاثیر قرار داده است. فشار خون بالا یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی نه تنها در قلب و عروق، بلکه در بین همه بیماری ها است. این وضعیت با خطرات و عوارض زیادی مانند انفارکتوس میوکارد، سکته مغزی و سایر بیماری های جدی همراه بوده و حتی می تواند منجر به ناتوانی یا مرگ ناگهانی نیز شود. هم چنین به طور مستقیم کیفیت زندگی فرد را مختل می کند. در کنار تعداد زیادی از داروهای مختلف که برای درمان فشار خون بالا وجود دارد، اغلب می توانید با کمک داروهای خانگی این بیماری را درمان کنید و یا تحت کنترل خود قرار دهید. با دکتر آسپرین همراه باشید تا در این مقاله به درمان فوری فشار خون بالا و سایر روش های درمان بپردازیم.
درمان فوری فشار خون بالا
در صورت ابتلا به فشار خون بالا، حتما به پزشک مراجعه کرده و این مشکل را کنترل و درمان کنید. برای درمان فشار خون بالا، می توانید با مشورت پزشک خود از روش های دارویی و درمان های خانگی استفاده کنید.
با تجویز و مشورت پزشک برای پاین آوردن سریع فشار خون می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- قرص زیر زبانی نیترات: این قرص می تواند طی ۵ دقیقه فشار خون بالا را کاهش دهد.
- فورزماید یا لازکس: این دارو از طریق وریدی قابل تزریق بوده و در زمان حدودا ۱۰ دقیقه سبب کاهش فوری فشار خون بالا خواهد شد.
- قرص کاپتوپریل: این دارو از طریق مخاط دهان جذب می شود. این قرص جویدنی است.
- داوری لابتالول: فرم تزریقی این دارو در ایران موجود است و برای کاهش سریع فشار خون بالا استفاده می شود.
- استفاده از آبلیمو: برای درمان فوری خانگی فشار خون بالا، می توانید از آب لیمو ترش استفاده کنید. با مصرف آن، بعد از مدت ۶ تا ۷ دقیقه فشار خون شما کاهش خواهد یافت.
برای اطلاعات بیشتر: کمک های اولیه بالا رفتن فشار خون
درمان دارویی فشار خون بالا
برای درمان فشار خون بالا، ده ها داروی مختلف وجود دارند که به آن ها داروهای ضد فشار خون گفته می شود. این داروها به دسته های مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام عملکرد متفاوت و عوارض جانبی مختلفی دارند.
پزشک با توجه به تشخیص و شرایط شما، بهترین گزینه را انتخاب خواهد کرد. این داروها ممکن است شامل داروهای زیر باشد:
- دیورتیک ها
دیورتیک ها از معمول ترین داروها و اولین داروهای تجویزی برای درمان فشار خون بالا هستند. این داروها به کلیه ها برای خلاص شدن از شر آب و سدیم اضافی یا نمک، کمک می کنند. این باعث کاهش فشار خون و حجم خونی می شود که باید از رگ های خونی عبور کند.
دیورتیک ها سه نوع اصلی دارند:
- دیورتیک های تیازیدی
- نگه دارنده پتاسیم
- دیورتیک های حلقه
دیورتیک های تیازیدی دارای عوارض جانبی کم تری به نسبت دیگر داروها هستند. آن ها معمولا در دوزهای پایین و در درمان فشار خون اولیه استفاده می شوند.
- مسدود کننده های بتا
بتا بلوکرها عملکرد مواد شیمیایی که در بدن، قلب را تحریک می کنند، مسدود کرده و به قلب اجازه می دهد تا با سرعت و نیروی کم تری بکوبد. در این صورت قلب با هر ضربان، مقدار خون کم تری را در رگ های خونی پمپاژ کرده و به کاهش فشار خون کمک می کند.
- مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
مهارکننده های ACE از تولید هورمونی به نام آنژیوتانسین II که سبب باریک شدن رگ های خونی می شود، جلوگیری کرده و فشار خون را با کمک انبساط عروق خونی منقبض، برای عبور خون بیش تر می کاهد.
- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs)
این داروها از رگ های خونی در برابر آنژیوتانسین II محافظت کرده و برای سفت شدن رگ های خونی، از اتصال آنژیوتانسین II به محل گیرنده جلوگیری می کنند. در نتیجه باعث کاهش فشار خون می شوند.
- مسدود کننده های کانال کلسیم
همه ماهیچه ها برای حرکت کردن، به کلسیم نیاز دارند. این دارو از ورود کلسیم به سلول های ماهیچه صاف قلب و عروق خونی جلوگیری کرده و باعث می شود قلب با نیروی کم تری بکوبد تا فشار خون کاهش یابد.
- آلفا بلوکرها
در شرایط خاص، بدن هورمون هایی به نام کاتکول آمین ساخته و به بخش هایی از سلول ها به نام گیرنده های آلفا متصل می شوند. این اتفاق زمانی که رگ های خونی باریک شده و قلب سریع تر و پرقدرت تر می تپد، میفتد و باعث افزایش فشار خون می شود. آلفا بلوکرها با مسدود کردن کاتکول آمین ها از اتصال به گیرنده های آلفا جلوگیری کرده و به کاهش فشار خون کمک می کند.
برای اطلاعات بیشتر: مصرف دارو های فشار خون در بارداری
- مسدود کننده های آلفا بتا
آلفا بتا بلوکرها دارای اثر ترکیبی هستند. آن ها اتصال هورمون های کاتکولامین به گیرنده های آلفا و بتا را مسدود کرده و انقباض رگ های خونی را کاهش می دهند.
- آگونیست های مرکزی
این داروها از ارسال پیام های مغز به سیستم عصبی که حاوی این پیام است، کاتکول آمین ها را آزاد کند، جلوگیری کرده و باعث می شوند قلب به سختی پمپ نکند و خون راحت تر جریان یافته و فشار خون کاهش یابد.
- وازودیلاتورها
این دارو عضلات دیواره رگ های خونی را شل کرده و باعث گشاد شدن رگ های خونی شده، در نتیجه فشار خون کاهش می یابد.
- آنتاگونیست های گیرنده آلدوسترون
این دارو ماده شیمیایی به نام آلدوسترون را مسدود کرده و باعث کاهش مایعات در بدن می شود و به کاهش فشار خون کمک می کند.
- مهارکننده های مستقیم رنین
مهارکننده های مستقیم رنین (DRIs) نوع جدیدتری از داروهای فشار خون هستند. این داروها به مسدود کردن ماده شیمیایی به نام رنین در بدن کمک کرده و باعث گشاد شدن رگ های خونی می شوند و فشار خون را کاهش می دهند.
اطلاعات بیشتر : داروهایی که باید بلد باشیم
درمان خانگی فشار خون بالا
اکثر بیماران داروهای تجویز شده توسط پزشکان را برای کنترل فشار خون مصرف می کنند. با این حال، مبارزه با فشار خون بالا با داروهای خانگی امکان پذیر است. در ادامه مطلب چندین مورد را به طور خلاصه بررسی می کنیم:
- آب
می توانید در خانه حدود دو دقیقه پاهای خود را در یک کاسه آب سرد بشویید. از طرف دیگر، دستان خود را برای چند دقیقه در آب سرد خیس کنید. در پایان عمل می توانید آب سرد را روی صورت خود بپاشید و یک پارچه مرطوب را روی سر قرار دهید.
- چای با نعنا
یک درمان نسبتا رایج برای فشار خون بالا، چای نعناع معمولی یا مخلوطی از یک لیوان آب معدنی، یک قاشق غذاخوری عسل و آب نصف لیمو است. فشار در عرض ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ۱۵ الی ۲۰ نقطه کاهش می یابد.
- لیمو، عسل و سیر
نصف لیوان عسل را بردارید، لیمو را همراه با پوست رنده کنید. سپس پنج حبه سیر اضافه کنید و همه را هم بزنید. این مخلوط را به مدت یک هفته در یک مکان تاریک و در یخچال نگه دارید. ۳ بار در روز، یک قاشق چایخوری مصرف شود.
- زغال اخته
یک داروی عامیانه فوق العاده برای فشار خون بالا زغال اخته است. دو فنجان زغال اخته را با ۱۰۰ گرم شکر مخلوط کنید و روی حرارت بگذارید تا بجوشد. قبل از غذا یک لیوان از آن بخورید.
همچنین بخوانید: رژیم غذایی و تغذیه برای کاهش فشار خون بالا
- تنفس عمیق
برای کاهش اندکی فشار، باید یک تمرین تنفسی خاص انجام دهید. نفس عمیق بکشید و سپس به آرامی به مدت ۵ تا ۷ ثانیه بازدم کنید. پس از ۱ الی ۲ دقیقه فشار باید کمی کاهش یابد.
- کمپرس سرکه سیب
این ترکیب به نسبت مساوی با آب رقیق می شود. مخلوط حاصل از طریق یک تکه پارچه خیس شده، روی پاها قرار داده شود. سرکه سیب تاثیر مثبتی بر سیستم قلبی عروقی و عصبی دارد و به سرعت فشار خون را عادی می کند.
- یخ
با یک تکه یخ ، مهره های گردن را ماساژ داده و هنگامی که یخ ذوب شد، پوست خنک می شود. سپس ۳ تا ۵ قطره روغن کافور را بردارید و محل خنک شده را به مدت ۱۵ دقیقه مالش دهید. این زمان برای عادی شدن فشار خون کافی است.
- عسل
عسل حاوی مواد زیادی است که تاثیر مفیدی بر بدن انسان دارد. عسل اثر آرام بخش بر روی سیستم عصبی دارد، اسکلروتیزاسیون عروق و ویسکوزیته خون را کاهش داده و به عادی سازی عملکرد کلیه کمک می کند. عسل نه تنها اثر کاهنده فشار خون دارد، بلکه فشار خون را بهینه کرده و در هنگام بالا آمدن آن را کاهش می دهد و در هنگام پایین آمدن آن را افزایش می دهد.
- دانه های آفتابگردان
دانه های آفتابگردان حاوی مقدار زیادی اسید نیکوتینیک هستند که رگ های خونی را گشاد کرده و جریان خون را بهینه می کنند. جوشانده دارویی به این صورت تهیه می شود: دو فنجان دانه خام و پوست کنده را در ۲ لیتر آب سرد ریخته و با حرارت ملایم به مدت دو ساعت بجوشانید. جوشانده صاف شده باید در طول روز نوشیده شود و به قسمت های ۱۰۰ میلی لیتری تقسیم شود. مصرف منظم این دارو، به طبیعی شدن فشار خون کمک کرده و عملا هیچ عارضه جانبی ندارد.
- آب چغندر
اثر کاهش دهنده فشار خون با چغندر قرمز از چشم هیچکس پوشیده نیست. اثر کاهش فشار توسط ترکیبی منحصر به فرد از ویتامین ها، ریز عناصر، اسیدهای آمینه و نمک های معدنی در آن ایجاد می شود. آب چغندر خام را با عسل،آب هویج، ترب کوهی یا آب مخلوط کنید. چغندر برای افرادی که دچار نقرس، دیابت، سنگ کلیه و برخی از بیماری های دستگاه گوارش هستند، مجاز نیست.
- سیر
سیر از دیرباز برای بیماری های مختلف قلبی عروقی استفاده می شد. اعتقاد بر این است که تولید اکسید نیتریک را افزایش می دهد که منجر به شل شدن عضلات صاف، اتساع عروق و کاهش فشار خون می شود. ماده اصلی فعال آن آلیسین است.
- کرفس
مخلوط آب کرفس با عسل، سه بار در روز، فشار خون بالا را کاهش می دهد. هم چنین می تواند به طور فعال برای فشار خون بالا در دوران بارداری و یائسگی استفاده شود.
همچنین بخوانید: دلایل بروز فشار خون بالا در بارداری
- شکلات تلخ و کاکائو
مقدار کمی شکلات تلخ و کاکائو می تواند فشار خون را برای مدت کوتاهی کاهش دهد. این ویژگی این محصولات با ترکیبات گیاهی موجود در ترکیب آن ها توضیح داده می شود.
- روغن ماهی
روغن ماهی به دلیل محتوای بالای اسیدهای چرب امگا ۳ دارای خواص مفید بسیاری است. مشخص شده است که در میان چیزهای دیگر، هم چنین می تواند فشار خون بالا را کاهش دهد. برای سهولت در استفاده می توانید از روغن ماهی به صورت کپسول که در داروخانه ها به فروش می رسد استفاده کنید.
- دانه کتان
دانه و روغن کتان سرشار از اسید α-لینولنیک است، یک اسید چرب ضروری که برای بیماری های قلبی مفید است و با کاهش سطح کلسترول خون به مبارزه با تصلب شرایین کمک می کند. همه این ها تا حدودی به کاهش فشار خون و جلوگیری از ایجاد فشار خون بالا کمک می کند.
- آب انار
انار در اختلالات سیستم قلبی عروقی مفید است. آب انار یکی از نوشیدنی های محبوب است که خاصیت ضد فشار خون نیز دارد. انار فعالیت آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) را که مسئول فشار خون بالا است تا حدود ۳۶ درصد کاهش می دهد. مصرف روزانه ۵۰ میلی لیتر آب انار به مدت یک سال منجر به کاهش جزئی فشار خون می شود.
- گشنیز
این گیاه به طور گسترده به عنوان یک مکمل آشپزی استفاده می شود، هم چنین می تواند فشار خون بالا را از طریق خواص آنتی اکسیدانی و گشادکننده عروق کاهش دهد.
- جینسینگ
جینسینگ قرن ها به عنوان یک درمان عامیانه برای بسیاری از بیماری ها در سراسر جهان استفاده می شود. یکی از زمینه هایی که در آن به طور فعال مورد استفاده قرار می گیرد بیماری های قلبی عروقی و فشار خون است. ساده ترین روش مصرف شامل آسیاب کردن ریشه این گیاه، ریختن پودر حاصل با آب جوش و سپس ته نشین شدن به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه است. توصیه می شود دمنوش های حاصل را به مقدار ۱۰ الی ۱۵ میلی لیتر، ۲۰ دقیقه قبل از غذا ۳ بار در روز مصرف کنید.
- زنجبیل
در حال حاضر، زنجبیل اغلب در طب عامیانه به دلیل خواص دارویی آن در بسیاری از جنبه های بیماری های قلبی عروقی استفاده می شود. اثرات ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد پلاکتی، کاهش فشار خون و کاهش چربی خون دارد. چای زنجبیل اغلب به عنوان یک درمان آسان برای فشار خون بالا استفاده می شود. برای تهیه آن، از قسمت های برش خورده ریشه گیاه استفاده می شود که به مدت ۵ الی ۷ دقیقه در آب جوش ریخته می شود. می توانید به این جوشانده، عسل یا لیمو هم اضافه کنید.
حرف آخر
برای استفاده هر یک از این روش های درمانی، حتما با پزشک خود مشورت کنید. در کنار این روش ها شما می توانید با تغییر سبک زندگی، کنترل وزن، افزایش فعالیت جسمانی، تغییر و اصلاحات در رژیم غذایی و آرامش ذهنی و روانی، فشار خون خود را کنترل کرده و به درمان کمک کنید.
