خوردن غذای فاسد یا غذایی که نادرست تهیه و نگه داری شده باشد، می تواند باعث مسمومیت غذایی شود. این مشکل ممکن است در طول زندگی، در بسیاری افراد رخ دهد و وضعیت آزاردهنده ای را ایجاد کند. در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم که چگونه می توان وضعیت بیماری را کنترل کرد و درمان سریعی برای مسمومیت غذایی در نظر گرفت.
درمان مسمویت غذایی در بزرگسالان
در بیش تر مواردی که فرد دچار مسمومیت غذایی می شود، درمان خانگی می تواند راه چاره باشد و معمولا بیمار در مدت ۳ تا ۵ روز بهبودی می یابد. اما ممکن است به علت مشکلات شدید گوارشی، نیاز باشد سریعا به پزشک مراجعه کرد تا درمان آغاز شود. در این موارد پزشک با توجه به وضعیت بیماری و نوع مسمویت دارو تجویز کرده و در اکثر موارد نیز برای جلوگیری از کم آبی بدن، برای بیمار سرم وریدی تزریق می شود.
مهم است که بعد از مسمومیت غذایی، معده خود را سبک نگه دارید، به این معنا که برای چندین ساعت معده خود را خالی نگه داشته و از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید.
برای جلوگیری از کم آبی ناشی از اسهال یا استفراغ، بهتر است مصرف مایعات را کم کم شروع کرده و با نوشیدن جرعه های کمی از مایعات و مصرف کمی از غذای سبک و مایع، کم آبی بدن خود را جبران کنید. مهم است که از مایعات و غذاهایی استفاده کنید که برای بدن مقوی بوده و سبک نیز باشند:
- نوشیدنی های الکترولیت دار (نوشیدنی هایی که دارای سدیم، پناسیم و منیزیم هستند)
- نوشابه های بدون کافئین
- چای بدون کافئین
- آب مرغ و یا سبزیجات
- غذاهای سبک شامل: غلات، برنج، سیب زمینی، موز، عسل، سفیده تخم مرغ، پوره سیب و…
توجه داشته باشید که بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان از داروهای ضداسهال و ضد تهوع استفاده نکنید، چرا که مهم است در طول دوره مسمومیت غذایی، بدن واکنش طبیعی خود را برای پاکسازی دستگاه گوارش داشته باشد و باکتری های مضر را از بدن دفع کند.
درمان مسمومیت غذایی در کودکان
کودکان به دلیل بدن کوچک و ضعیفی که دارند و به علت این که نمی توانند علائم خود را به خوبی بروز دهند، معمولا زودتر از افراد بزرگسال به کمآبی دچار می شوند. مهم است که در طول مدت این بیماری بدن کودک خود را با مایعات و غذاهای سبک و مقوی هیدراته نگه دارید و از دادن شیر، نوشابه های کافئین دار و گازدار و غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید. غذاهای مناسب شامل موارد زیر هستند:
- برای نوزادان: به طور کم و در وعده های کوچک، از شیری که استفاده می کنند مثل شیر خشک یا شیر مادر بدهید. با مشورت پزشک نیز می توانید از نوشیدنی های الکترولیت دار مخصوص کودکان استفاده کنید.
- برای کودکان: می توانید از آب، آبمیوه، نوشیدنی های طعم دار و بستنی یخی با مقدار کم شروع کنید. اگر اشتها به غذا داشت، می توانید از برنج، غلات، آب مرغ و سفیده تخم مرغ و … استفاده کنید.
مهم است که کودک استراحت کافی داشته باشد. به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید. بدن با اسهال، میکروب و باکتری ها را دفع می کند.
درمان مسمویت غذایی کودکان در خانه امکان پذیر است اما در صورتی که شرایط حاد زیر را مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت بروز اسهال طولانی مدت یا اسهال خونی
- در صورت کم آبی بدن (برخی علائم کاهش وزن، خستگی، تشنگی شدید، لب های خشک)
- درد شدید معده و استفراغ
درمان خانگی مسمومیت غذایی
شما می توانید مسمویت غذایی را به راحتی و در خانه کنترل و درمان کنید. مواد غذایی زیر به شما کمک می کنند که این درمان را اثرگذار کنید.
- لیمو
لیمو به عنوان سلطان درمان مسمویت غذایی معروف شده است. چرا که خواص ضد ویروسی (ویروس کش)، ضد التهابی قوی (کاهش تورم) و ضد باکتریایی داشته و باکتری ها را به خوبی از بین می برد. شما می توانید یک قاشق چایخوری آب لیمو را با شکر مخلوط و مصرف کنید و هم چنین می توانید طبق ذائقه، آن را با آب ولرم رقیق کرده و آن را بنوشید.
- نعناع فلفلی
نعناع خواص ضد اسپاسم (ضد گرفتگی عضلانی) داشته علاوه بر کمک به دستگاه گوارش، علائم شما را نیز کم می کند. شما می توانید یک مشت برگ نعنا را در آب جوش ریخته و پس از دم کشیدن، آن را صاف و ۳ بار در روز میل کنید. هم چنین هر خوراکی که دارای نعنا باشد نیز می تواند کمک کند. مثل آدامس نعنایی، چای نعنا و نبات و …
- گشنیز
گشنیز خاصیت ضد باکتریایی و آرام بخش داشته و معده را در برابر آسیب ناشی از عفونت آرام می کند. این گیاه را می توانید هم به صورت تازه و هم به صورت پودر خشک مصرف کنید. مقداری برگ گشنیز را در یک لیوان آب ریخته و شب تا صبح در یخچال بگذارید، سپس صبح روز بعد آن را میل کنید.
- زیره سبز
زیره سبز تسریع بخش هضم در معده بوده و در مسمومیت غذایی، فعالیت آنزیم های گوارشی (تجزیه غذا) موجود در بدن را افزایش می دهد و به از بین بردن میکروب ها و باکتری ها کمک شایانی می کند. زیره را در یک فنجان آب بجوشانید و به آن آب گشنیز تازه اضافه کرده و روزی ۲ بار از آن بنوشید.
- ریحان
ریحان دارای خواص ضد التهابی بوده و برای دستگاه گوارش بسیار مفید است، چرا که با متعادل کردن مقدار اسید در بدن، سطح صحیح pH بدن را کنترل می کند. شما می توانید آب برگ ریحان را با عسل مخلوط کرده و میل کنید و یا آن را با کمی فلفل سیاه، ماست و نمک دریایی چندین بار در روز مصرف کنید تا به کاهش علائم کمک کنید.
- زنجبیل
زنجبیل به خاطر خواص ضد التهابی که دارد، نقش مهمی در کاهش علائم مسمومیت غذایی ایفا کرده و به درد معده تسکین می بخشد. شما می توانید یک قاشق زنجیل رنده شده را در یک فنجان آب بجوشانید و با عسل یا شکر آن را شیرین کرده و میل کنید. حتی می توانید تکه های زنجبیل را به تنهایی نیز مصرف کنید.
- موز
موز به دلیل سبک بودن و هضم آسان، دارویی مناسب برای درمان مسمومیت غذایی است. موز سرشار از پتاسیم و فیبر بوده که به تنظیم تعادل مایعات، انقباضات عضلانی و سیگنال های عصبی کمک شایانی می کند. در طول روز یک موز رسیده را به صورت عادی و یا شیک موز می توانید مصرف کنید.
- سیر
سیر دارای خواص ضد ویروسی، ضد باکتریایی، ضد قارچی قوی و تب بر بوده که به تسکین اسهال و دردهای شکمی نیز کمک می کند. شما می توانید یک حبه سیر را با یک لیوان آب قورت دهید. اگر از بوی سیر اذیت می شوید، می توانید سیر و روغن سویا تهیه کرده و بعد از شام روی شکم خود را با این ترکیب ماساژ دهید.
- شیر سرد
شیر سرد حالت اسیدیته معده را کاهش داده و از رفلکس معده جلوگیری می کند. با نوشیدن یک لیوان شیر سرد به ناراحتی معده خود کمک کنید.
- سیب
سیب با کاهش میزان قابل توجهی رفلاکس و سوزش سر دل، نقش مهمی در درمان مسمومیت غذایی ایفا کرده و از تشکیل باکتری هایی که باعث درد معده و اسهال می شوند نیز جلوگیری می کند.
- عسل
عسل دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی است و می توان به عنوان درمانی موثر از آن یاد کرد. یک قاشق چایخوری عسل را سه بار در روز و به تنهایی میل کنید. هم چنین می توانید آن را با چای یا شربت آبلیمو مصرف کنید.
- ماست و دانه های شنبلیله
ماست دارای خواص ضد باکتریایی بوده و دانه های شنبلیله نیز دارای مقدار زیادی فیبر محلول هستند که آب را به خوبی جذب کرده، به حرکت غذا و دفع مدفوع کمک می کنند. ایک قاشق چایخوری مخلوط ماست و دانه شنبلیله را مصرف کنید. توصیه می شود فقط دانه ها را قورت دهید و آن ها را نجوید.
- چای ریشه بابونه
چای بابونه خاصیت ضدالتهابی و آرام بخشی داشته و به درمان نیز کمک می کند اما برای خانم های باردار و یا کودکان فقط طبق مشورت با پزشک مصرف شود.
حرف آخر
اگر علائم گوارشی در کودکان و یا بزرگسالان افزایش یافت و هم چنین علام کم آبی بدن مشاهده شد، حتما به پزشک مراجعه کرده تا از بروز عوارض جدی تر جلوگیری شود. شما می توانید با مراجعه به سایت دکتر آسپرین با یکی از پزشکان مشورت کرده و در صورت نیاز درمان را شروع کنید.