یکی از بیماری های دستگاه گوارش که ممکن است افراد درگیر آن حتی هیچ علامتی را تجربه نکنند کولیت روده نام دارد. البته این علامت خاموش بیشتر در موارد خفیف تر بیماری تجربه می شود و به تبع آن هر چه بیماری شدیدتر شود علامت های خود را بیشتر بروز می دهد که بستگی به هر مرحله بیماری درمان مناسب با آن به وجود خواهد آمد.
نکته قابل توجه در خصوص درمان این بیماری این است که به طور قطع درمانی برای این بیماری به وجود نیامده است اما با برخی روش های درمانی و مصرف برخی داروها می توان به کاهش علائم و روند درمان بیماری کمک کرد و کم کم روند درمان را کامل کرد.
راه های درمان کولیت روده به دو روش پزشکی و خانگی تقسیم می شود که در روش درمان پزشکی در صورتی که راه حل استفاده از دارو باشد، داروهای این بیماری عوارض جانبی بسیار زیادی داشته و مدت زمان زیادی برای پیدا شدن داروهای متناسب با هر بیمار نیاز است. همچنین اگر بیماری در مراحل شدید خود باشد ممکن است دارو پاسخگوی موثری برای بیماری نبوده و پزشک استفاده از عمل جراحی را پیشنهاد دهد که خود جراحی نیز عوارض خاص خود را دارد. با ما همراه باشید تا با انواع روش های درمان این بیماری کاملا آشنا شوید.
کولیت روده چیست؟
هنگامی که لایه داخلی روده بزرگ در واکنش به عوامل مختلفی چون باکتری ها و مولکول های موجود در غذای وارده به روده دچار التهاب می شود و با ادامه یافتن روند این التهاب روده روز به روز دچار التهاب بیشتری می شود بیماری کولیت روده به وجود می آید که به عنوان یکی از بیماری های التهابی روده شناخته می شود.
برای شناخت قسمت های تاثیرگذار در این بیماری این نکته قابل توجه است که در این بیماری معمولا قسمت های پایین روده بزرگ و راست روده تاثیر می گذارد و هر چه بیشتر این قسمت ها خصوصا قسمت کولون یا همان قسمت پایینی روده بزرگ را درگیر کند بیمار علامت بیشتری از خود بروز می دهد. همچنین خوب است بدانید که روند پیشرفت این التهاب در همین حد باقی نمانده و ممکن است زخم هایی در این ناحیه ایجاد کند که درد و رنج بسیار زیادی با خود به همراه می آورد و در واقع راه های درمان کولیت روده بسته به هر مرحله بیماری در پیش گرفته شده و برای شدت و ضعف های مختلف روش های مختلفی وجود دارد و به یک روش بسنده نمی شود.
درمان کولیت روده یا اولسراتیو چگونه است؟
هنگام شروع به درمان این بیماری ما نیاز به یک روند تشخیص داریم زیرا نمی توان بدون تشخیص علت به وجود آورنده بیماری دارویی تجویز کرد در واقع ما با شناخت علت خاصی که سبب بیماری شده است می توانیم برای از بین بردن علت تلاش کرده و بدین ترتیب کم کم روند درمان را طی کرده و به کاهش علائم بیمار کمک کنیم.
اطلاعات بیشتر : اسهال خونی چیست ؟
علت های مختلفی می تواند سبب بروز این بیماری شود، در واقع اگر به عنوان مثال علت بیماری باکتری های وارده به ریه باشد باید روش درمانی آنتی بیوتیکی تجویز شود و همچنین علت های دیگر روش متناسب با خود را خواهد داشت اما به طور کلی این درمان تقسیم بندی مختلفی دارد که در زیر یادآور می شویم:
- روش درمان عفونت: برخی عفونت ها می توانند سبب بروز بیماری کولیت روده شوند که بستگی به نوع عفونت نیز درمان متناسب با آن در پیش گرفته می شود. در واقع عفونت دو نوع ویروسی و باکتریایی دارد که باکتریایی نیز به دو نوع تقسیم می شود. در صورتی که عفونت ویروسی مسبب بیماری باشد مصرف زیاد مایعات توصیه می شود و در صورتی که باکتری علت بیماری باشد در دو نوع آن روش درمانی متفاوتی وجود دارد در واقع برخی از آنها با درمان خانگی و حتی خود بدن حل شده اما برخی از آنها نیاز به آنتی بیوتیک دارند.
- روش درمان کولیت ایسکمیک: با توجه به اینکه در این نوع از بیماری بدن خون و مایعات زیادی از دست می دهد سعی می شود مایعات و خون بدن به روش های مختلفی برگردانده شود که یکی از این راه های درمان کولیت روده وارد کردن مایعات داخل وریدی و روش دیگر انجام جراحی است.
- روش درمان کولیت روده از نوع التهابی: در این روش با توجه به اینکه التهاب سبب به وجود آمدن این بیماری شده است پزشک ابتدا داروهای ضدالتهابی را تجویز می کند و در صورت عدم بهبود بیمار جراحی با برداشتن قسمت هایی از روده انجام می شود.
- روش درمانی از بین بردن علائم اصلی: با توجه به اینکه مشخصه ترین علامت این بیماری اسهال و دردهایی در ناحیه شکم می باشد سعی می شود با استفاده از تینول، درمان های خانگی و … برای بهبود بیمار تلاش شود.
میوه ها و غذاهای مفید برای کولیت روده
با توجه به اینکه در این نوع از بیماری روده دچار التهاب و زخم شده و غذای وارده به بدن از روده نیز گذر می کند ما می توانیم از خوردن میوه ها و غذاهای مفید به عنوان یکی از راه های درمان کولیت روده یاد کنیم در واقع خوردن غذاها و میوه های مفید مثل میوه هایی که دارای فیبر پایین هستند می تواند به درمان این بیماری خصوصا در مراحل خفیف کمک شایانی کند. در ادامه خوراکی های مفید برای این بیماری را یادآور می شویم:
- سبزی های کاملا پخته و بدون دانه چون سیب زمینی، کدو و …
- پروتئین هایی که حاوی چربی کمی می باشند چون تخم مرغ، مرغ و …
- غلاتی که تصفیه شده اند چون برنج سفید، بلغور و …
- میوه هایی با فیبر پایین چون موز، طالبی و …
- مکمل های خوراکی که نیاز به مشورت پزشک دارند
و …
اطلاعات بیشتر : تغذیه سالم و ناسالم چیست ؟
نکته هایی برای دریافت بهتر مواد مغذی در کولیت
در واقع نمی توان فاکتورهای ارائه شده را قابل شمول به همه بیماران مبتلا دانست زیرا علت و شدت و ضعف هر بیماری در هر بیمار متفاوت با بیمار دیگر است و روش همه متخصصان و پزشکان هم در ارائه چنین روش هایی ابتدا علت یابی و سپس ارائه روش ها است اما به طور کلی با توجه به اینکه بیمار مبتلا به کولیت نیاز به دریافت هر چه بیشتر و بهتر مواد مغذی دارد برخی فاکتورها برای این روش وجود دارد که در ادامه یادآور می شویم:
- به مقدار بسیار زیادی مایعاتی چون آب، آب گوجه، آب گوشت و … بنوشید به نحوی که رنگ ادرار شما به حالت بسیار کمرنگ درآید.
- به هیچ وجه هنگام نوشیدن و خوردن مواد نوشیدنی و غذایی از نی استفاده نکنید زیرا هوای وارده به بدنتان می تواند باعث وخیم تر شدن بیماری شود.
- وعده های غذایی تان را از سه به شش مرتبه ارتقا داده اما در هر وعده مقدار مواد خوراکی را کمتر کنید.
- مواد خوردنی مورد نیازتان را از قبل آماده کرده و مواد خوردنی بهبودگرتان را به مقدار زیادی تهیه کنید.
- به جای خوردن مواد خوراکی سرخ کرده و … سعی کنید از مواد بخارپز شده ، جوشانده شده و ... استفاده کنید.
- غذاهایی که حال شما را بدتر می کند را شناسایی کرده و از مصرف آنها پرهیز کنید.
میوه ها و غذاهای مضر برای کولیت روده
همانطور که برخی مواد غذایی برای بیمار مبتلا به کولیت مفید بوده و به روند درمان کمک کرده و حتی به عنوان یکی از راه های درمان کولیت روده شناخته می شود مصرف برخی مواد خوراکی نه تنها به بهبود بیمار کمک نکرده بلکه باعث بدتر شدن و حتی گسترش علائم بیمار می شود این مواد عبارت اند از:
- قند موجود در لبنیاتی چون خامه، شیر، پنیر خامه ای و …
- قندهای جذب نشدنی که معمولا در شیرینی ها و بستنی ها یافت می شوند.
- فیبرهای غیرمحلولی که هضم سختی دارند و در موادی چون آجیل، انواع کلم و … وجود دارد.
- انواع خاصی از میوه ها چون آلو بخارا، گلابی و …
- موادی که قند زیادی دارند چون آبمیوه ها و ...
- خوراکی هایی که چربی زیادی دارند چون غذاهای سرخ شده، روغن نارگیل و …
- نوشیدنی های حاوی کافئین چون قهوه و ...
- نوشیدنی های حاوی الکل چون آب جو و …
- غذاهایی که حاوی ادویه زیاد هستند.
و ...
داروهای موردنیاز در درمان کولیت روده
بیمار مبتلا به کولیت روده پس از مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری روش های درمانی تجویزی توسط پزشک را پیش می برد که معمولا اولین روش درمان تجویزی توسط پزشک تجویز داروهایی چون آساکول، آپریسا،سولفاسالازین، کورتیکواستروئیدها، لیالدا و … برای کاهش علائم و کم کم طی کردن روند درمان است که گاهی برخی داروها با توجه به عوارض و ویژگی های خاص خود برای برخی بیماران مفید نبوده و پزشک تعویض دارو را انجام می دهد.
در یک تقسیم بندی اولیه داروهای مورد نیاز برای این بیماری به داروهای ضد التهاب، کورتیکواستروئیدهای سیستمیک و سرکوب کننده های سیستم ایمنی تقسیم می شود. اما به طور کلی داروهای مورد نیاز در درمان کولیت روده که به عنوان یکی از راه های درمان کولیت روده شناخته می شود به چند دسته تقسیم می شود:
- تجویز آنتی بیوتیک ها: برای کاهش تب افراد مبتلا و همچنین از بین بردن عفونت های به وجود آورنده بیماری تجویز می شود.
- مصرف مسکن ها: برای کاهش علامت درد بیماران که معمولا بیماران مبتلا بسیار از این علامت زجر می کشند انواع مسکن ها چون استامینوفن، نامروکسن، دیکلوفناک و ... تجویز می شود.
- داروهایی که ضد اسهال هستند: با توجه به اینکه یکی از علامت های این بیماری اسهال می باشد پزشک از داروهایی چون لوپرامید برای بهبود حال بیمار استفاده می کند که عوارض خاص خود را دارد و نیاز به دقت و احتیاط فراوان در تجویز آن می باشد.
- داروهای مکمل آهن: بیمارانی که خون زیادی در هنگام ابتلا به این بیماری از دست می دهند با تجویز داروهای مکمل آهن توسط پزشک برای برگرداندن خون از دست رفته خود مواجه هستند.
اطلاعات بیشتر : داروهای دل درد
درمان خانگی کولیت روده
با توجه به اینکه استفاده از روش های پزشکی و داروها عوارض خاص خود را دارند گرایش بیشتر مردم خصوصا در موارد خفیف بیماری به استفاده از روش های خانگی به عنوان یکی از راه های درمان کولیت روده می باشد. اما نکته قابل توجه این است که استفاده از این روش درمان بیشتر در موارد خفیف و یا مکمل روش پزشکی می باشد و حتما باید هنگام استفاده از آنها با پزشک مشورت شود.
روش های خانگی برای درمان این بیماری هم یکی تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاها و خوراکی های موثر و پرهیز از مصرف خوراکی های مضر می باشد که در بالا مورد بررسی قرار گرفت و دیگری مصرف داروهای خانگی و مواد خاص موثر در این بیماری می باشد که در ادامه یادآور می شویم:
- زنجبیل: با توجه به خاصیت بالای ضدالتهابی که دارد به عنوان یکی از درمان های کولیت روده شناخته می شود که برای استفاده از خواص آن باید زنجبیل رنده شده را به میزان دو قاشق با یک فنجان آب به مدت ۱۰ دقیقه جوشانده و هر روز میل کنید.
- چای بابونه: بابونه نیز به دلیل خاصیت ضد عفونی و ضد التهابی خود برای درمان کولیت روده بسیار مناسب است که باید سه قاشق از آن به همراه یک فنجان آب به مدت ۱۰ دقیقه جوشانده شده و روزی سه وعده میل شود.
- آلوئه ورا: شواهد کاملا نشان می دهد که آلوئه ورا به عنوان یکی از بهترین گیاهان ضد التهابی می باشد که برای همه بیماری ها خصوصا کولیت روده بسیار موثر می باشد و باید هر روز آب آن مورد مصرف قرار بگیرد.
- دانه پسیلیوم: مصرف روزانه از این دانه با تحرک روده و کاهش یبوست به دفع مواد عفونی و باکتری های به وجود آورنده این بیماری کمک می کند.
- دمنوش انیسون: استفاده از یک قاشق پودر انیسون به همراه دو لیوان آب جوش برای درمان کولیت روده به دلیل خاصیت آرام بخشی و ضد التهابی خود توصیه می شود.
- کندر و چای سبز: هر دو این مواد به دلیل خاصیت خنثی سازی و ضد شیمیایی و ضد التهابی خود به عنوان یکی از روش های درمانی کولیت روده می باشند.
- دم کرده شوید و خاکشیر و بارهنگ: برای کاهش علائم دل پیچه، تهوع و … دم کرده سه قاشق شوید و سه لیوان آب جوش به همراه بارهنگ و خاکشیر مورد استفاده قرار می گیرد.
- عسل سیاه: مصرف یک قاشق عسل سیاه با معده خالی برای بهبود التهاب و زخم های ناشی از کولیت توصیه می شود.
- رازیانه: یکی از موثرترین داروهای ضدالتهابی و ضد نفخ دم کرده رازیانه برای کولیت روده می باشد.
و ...
سخن پایانی
کولیت روده یکی از بیماری های التهابی دستگاه گوارشی می باشد که روش های درمانی مختلفی چون خانگی و پزشکی دارد که هر کدام به نوبه خود موثر در روند درمان و بهبود بیماری می باشد و بر بیمار مبتلا به کولیت روده واجب است که راه های درمان کولیت روده را جدی گرفته و با مشورت پزشک گام های بهبود خود را طی کند.
