رژیم غذایی، نقشی اساسی در سلامت کلی افراد ایفا میکند و در مورد بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون نیز صدق میکند. به طور مثال غذاهای حاوی آنتی اکسیدان، ویتامینها، فیبر و امگا ۳ میتوانند در بهبود و کاهش روند رشد بیماری موثر باشند. از طرفی غذاهای حاوی قند و شکر، پروتئین بیش از حد، چربیهای اشباع و حتی لبنیات میتوانند مضر باشند. این بیماری، اختلالی عصبی است که با علائمی مانند لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکت و اختلال تعادل شناخته میشود. در این مقاله به بررسی دقیقتر رژیم غذایی مناسب برای این بیماران میپردازیم.
رژیم غذایی بیماران پارکینسون چه تاثیری در سلامتی آن ها دارد؟
اگرچه هیچ رژیم غذایی واحدی برای همه افراد مبتلا به این بیماری وجود ندارد؛ اما شواهدی مبنی بر وجود برخی غذاها که میتوانند به طور بالقوه علائم را بهبود بخشند و به سلامت کلی کمک کنند، وجود دارد. البته در کنار مصرف غذاهای مغذی، حفظ وزن سالم و ورزش منظم نیز برای سلامت کلی مبتلایان به این بیماری مهم است. اگر در مورد اینکه چه نوع رژیم غذایی برای شما مناسب است سؤالی دارید، باید با پزشک یا متخصص تغذیه خود صحبت کنید.
غذاهای مفید برای پارکینسون | غذاهای مضر برای پارکینسون | میوه های مفید برای پارکینسون | میوه های مضر برای پارکینسون |
سبزیجات مثل اسفناج، کلم، هویج، لوبیا سبز و… | غذاهای پر قند | سیب | میوه های دارای قند بالا مثل انگور و خرما |
انواع آجیل | لبنیات | تمشک و بلوبری | باقلا |
شکلات تلخ ۷۰ درصد | پروتئین بیش از حد | توت فرنگی | پرتقال و گریپ فروت |
غذاهای پر فیبر مانند تخم مرغ و روغن زیتون، برنج قهوه ای و… | غذاهای فرآوری شده | انار | لیمو |
غذاهای حاوی امگا ۳ مانند ماهی، روغن سویا |
غذاهای مفید برای بیماری پارکینسون
غذاهای سرشار از آنتیاکسیدان: غذاهای سرشار از آنتیاکسیدان میتوانند با خنثی کردن رادیکالهای آزاد، به محافظت از سلولهای مغز کمک کنند. برخی از منابع عالی آنتیاکسیدانها عبارتند از:
- میوهها شامل بلوبری، تمشک، توت فرنگی، آلبالو، انگور، انار
- سبزیجات شامل اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی، هویج، لوبیا سبز، گوجه فرنگی
- آجیل و دانهها شامل گردو، بادام، بادام زمینی، تخمه آفتابگردان، دانه چیا
- شکلات تلخ که باید سعی کنید به دنبال شکلات تلخ با حداقل ۷۰ درصد کاکائو باشید.
غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳: اسیدهای چرب امگا ۳ نوعی چربی سالم هستند که به نظر میرسد التهاب را در بدن کاهش میدهند. التهاب مزمن با بیماری پارکینسون مرتبط است. غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ عبارتند از:
- ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین، ماهی خال مخالی، تن
- گردو
- دانههای کتان
- روغن سویا
غذاهای غنی از فیبر: فیبر به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک میکند و ممکن است به کنترل سطح قند خون نیز کمک کند. برخی مبتلایان به این بیماری، مشکلات گوارشی را تجربه میکنند. غذاهای سرشار از فیبر عبارتند از:
- میوهها و سبزیجات که اکثر میوهها و سبزیجات حاوی فیبر هستند، بهخصوص میوهها و سبزیجات با پوست.
- غلات کامل شامل جو دوسر، برنج قهوهای، نان گندم کامل
- حبوبات شامل عدس، لوبیا، نخود
- آجیل و دانهها شامل بادام، گردو، تخمه آفتابگردان
- تخم مرغ
- روغن زیتون
غذاهای مضر برای بیماری پارکینسون
- غذاهای پرچرب شامل چربیهای اشباع شده و چربیهای ترانس: مصرف زیاد چربیهای اشباع شده، که عمدتاً در گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و غذاهای فرآوری شده یافت میشوند، میتواند التهاب را در بدن افزایش دهد. التهاب مزمن با تشدید علائم این بیماری مرتبط است. چربیهای ترانس نیز که در غذاهای سرخ شده، مارگارین و برخی از میان وعدههای فرآوری شده یافت میشوند، میتوانند عملکرد سیستم عصبی را مختل کنند.
- غذاهای پرقند: قند خون بالا میتواند با اختلال در عملکرد دوپامین که یک انتقالدهنده عصبی مهم در مغز است، مرتبط باشد. دوپامین در کنترل حرکت نقش دارد و کمبود آن یکی از ویژگیهای کلیدی بیماری پارکینسون است. از جمله غذاهای پرقند میتوان به نوشابههای گازدار، آبمیوههای صنعتی، شیرینیجات و غلات صبحانه شیرین اشاره کرد.
- لبنیات: برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف زیاد لبنیات به ویژه شیر، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد و یا علائم آن را در افراد مبتلا بدتر کند. با این حال، به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
- غذاهای فرآوری شده: غذاهای فرآوری شده معمولاً سرشار از چربی، قند، سدیم و مواد افزودنی هستند که میتوانند برای سلامتی مضر باشند. از جمله غذاهای فرآوری شده میتوان به فست فود، سوسیس، کالباس، غذاهای کنسروی و برخی از وعدههای غذایی آماده اشاره کرد.
- پروتئین زیاد: مصرف بیش از حد پروتئین، بهخصوص پروتئین حیوانی، میتواند برای مبتلایان به این بیماری مشکلاتی را ایجاد کند. مطالعات نشان دادهاند که رژیم غذایی با پروتئین بالا میتواند با اختلال در جذب داروی لوودوپا که داروی رایج برای درمان این بیماری است، همراه باشد.
همچنین بخوانید: رژیم غذایی دش (DASH)
بهترین ویتامین برای پارکینسون
بیماری پارکینسون، یک اختلال عصبی پیشرونده است که بر حرکت و تعادل بدن تأثیر میگذارد. در حالی که هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، تحقیقات نشان دادهاند که برخی از ویتامینها ممکن است به بهبود علائم و ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کنند.
- ویتامین D: کمبود این ویتامین با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است. مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکمل های ویتامین D ممکن است به بهبود عملکرد حرکتی و شناختی در افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
- ویتامین E: این ویتامین یک آنتیاکسیدان قوی است که میتواند از سلولهای مغز در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکملهای ویتامین E، ممکن است به کند شدن پیشرفت این بیماری کمک کند.
- ویتامین B12: این ویتامین برای عملکرد عصبی ضروری است. کمبود ویتامین B12 با افزایش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون مرتبط است. مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکملهای این ویتامین ممکن است به بهبود علائم حرکتی و شناختی در افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
همچنین بخوانید: فواید انواع ویتامین B
میوه های مفید برای بیماری پارکینسون
اگرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما مطالعات نشان دادهاند که رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها و مواد مغذی میتواند به بهبود علائم و ارتقای کیفیت زندگی بیماران کمک کند. در این میان، میوهها به عنوان منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی مفید، نقشی کلیدی در رژیم غذایی بیماران پارکینسونی ایفا میکنند. در ادامه به بررسی برخی از میوههای مفید برای این بیماران و فواید آنها میپردازیم:
توتها: توتها شامل موارد زیر میشوند:
- بلوبری: این میوه سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند آنتوسیانینها است که به محافظت از سلولهای مغزی در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف بلوبری میتواند به بهبود عملکرد شناختی و حافظه در بیماران پارکینسون بپردازد.
- تمشک: این میوه نیز منبع خوبی از آنتیاکسیدانها و ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک میکند. تمشک همچنین حاوی فیبر است که میتواند به بهبود مشکلات گوارشی که در این بیماران شایع است بپردازد.
- توت فرنگی: توت فرنگی سرشار از ویتامین C و اسید فولیک است که برای سلامت قلب و عروق مفید هستند. این میوه همچنین حاوی پتاسیم است که به تنظیم فشار خون کمک میکند.
- انار: انار به عنوان “ملکه میوهها” شناخته میشود و به دلیل غنی بودن از آنتیاکسیدانها، خواص ضد التهابی و ضد سرطانی قوی دارد. مطالعات نشان دادهاند که مصرف آب انار میتواند به بهبود علائم حرکتی و شناختی در این بیماران بپردازد.
- سیب: سیب سرشار از فیبر، پکتین و ویتامین C است که به هضم غذا و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. این میوه همچنین حاوی کورکومین است که یک ترکیب ضد التهابی قوی است.
میوه های مضر برای بیماری پارکینسون
در حالی که برخی از میوهها میتوانند به دلیل دارا بودن آنتیاکسیدانها و مواد مغذی مفید برای این بیماران سودمند باشند، مصرف برخی میوهها به دلیل تداخل با داروها یا تشدید علائم، توصیه نمیشود.
- باقلا: مطالعات نشان داده که باقلا ممکن است با داروی لِوودوپا که برای درمان پارکینسون استفاده میشود، تداخل داشته باشد و جذب آن را در بدن کاهش دهد.
- میوههای اسیدی: مصرف میوههای اسیدی مانند پرتقال، گریپ فروت و لیمو میتواند عوارض جانبی داروهای مربوط به این بیماری مانند حالت تهوع و استفراغ را تشدید کند.
- میوههای دارای قند بالا: بیماران پارکینسونی به دلیل خطر ابتلا به دیابت، باید مراقب مصرف میوههای با قند بالا مانند انگور، خرما و کشمش باشند.
دمنوش و نوشیدنی های مفید و مضر
نوشیدن برخی دمنوشها و نوشیدنیها ممکن است به بهبود علائم پارکینسون و ارتقای کیفیت زندگی بیماران کمک کند. البته در مقابل دمنوشهای مفید، برخی دیگر از دمنوشها نیز میتوانند تداخلات دارویی ایجاد کنند.
دمنوش های مفید
- چای سبز: چای سبز سرشار از آنتی اکسیدانهایی مانند کاتچین است که به محافظت از سلولهای عصبی در برابر آسیب کمک میکند. برخی مطالعات نشان داده اند که نوشیدن چای سبز ممکن است به کاهش لرزش و سفتی عضلات در بیماران پارکینسونی کمک کند.
- چای بابونه: چای بابونه به دلیل اثرات آرامشبخش و ضد التهابی خود شناخته شده است. این چای ممکن است به بهبود کیفیت خواب و کاهش اضطراب در بیماران پارکینسونی کمک کند.
- آب انار: آب انار منبع غنی از آنتیاکسیدانها و پلیفنولها است که به نظر میرسد به محافظت از مغز در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند.
- اسموتی میوهها و سبزیجات: اسموتیها راهی عالی برای دریافت طیف وسیعی از ویتامینها، مواد معدنی و آنتی اکسیدانها در رژیم غذایی شما هستند. برخی از میوهها و سبزیجات که برای بیماران پارکینسونی مفید هستند، عبارتند از بلوبری، توت فرنگی، اسفناج و کلم پیچ.
دمنوش های مضر
- قهوه: کافئین موجود در قهوه میتواند لرزش و اضطراب را بدتر کند.
- نوشابههای الکلی: الکل میتواند تعادل و هماهنگی را مختل کند.
- نوشیدنیهای انرژیزا: نوشیدنیهای انرژیزا حاوی مقادیر زیادی کافئین و شکر هستند که میتوانند لرزش، اضطراب و بیخوابی را بدتر کنند.
همچنین بخوانید: فواید و مضرات مصراف روزانه شراب
تاثیر خرما بر پارکینسون
خرما به دلیل قند بالایی که دارد برای بیماران پارکینسون مضر بوده و مصرف آن توضیه نمی شود.
سخن پایانی
در این مقاله درباره رژیم غذایی مختص بیماران مبتلا به پارکینسون صحبت کردیم. اما توجه داشته باشید که این مقاله فقط برای اطلاعرسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی در نظر گرفته شود. همیشه قبل از ایجاد هر گونه تغییر در رژیم غذایی، با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.