اولسر پپتیک نوعی بیماری است که با زخم هایی که ایجاد می کند معده و روده باریک را تحت تاثیر قرار داده و آرامش بیمار را مختل می کند، حال کاملا روشن است که زخم معده نوعی بیماری اولسر پپتیک است زیرا زخم هایی را در مخاط معده به وجود آورده و خود را با علائم گسترده ای نشان می دهد.
این بیماری شدت و ضعف های مختلفی داشته و افراد در هر رده سنی را درگیر خود می کند همچنین این بیماری گاهی از یک ورم و التهاب ساده در معده شروع شده و کم کم با ترشحات اسیدی زیاد دیواره معده کم کم تحت تاثیر قرار گرفته و شروع به ایجاد زخم هایی می کند که نشان دهنده این بیماری می باشد.
نکته جالب در خصوص این بیماری این است که اگر بیماری در مراحل ابتدایی و شروع بیماری درمان شود درمان بسیار موثرتری پدید آمده و بیمار سریع بهبود پیدا می کند اما در صورتی که درمان نشده و بیمار با سهل انگاری از کنار آن بگذرد بیماری رفته رفته وخیم تر شده و خطرات بسیار جدی برای فرد به وجود می آورد که گاهی بسیار خطرناک می باشد.
زخم معده
فرد هنگامی که غذا را می بلعد ابتدا از مری گذر کرده و سپس قسمت عضلانی بین معده و مری را رد کرده و وارد معده که عضو مورد بحث ماست می شود یعنی کیسه عضلانی معده دقیقا در زیر دنده ها در قسمت چپ قرار گرفته که غذا پس از وارد شدن به آن خرد و تجزیه شده و با اسیدهای گوارشی مخلوط می شود و سپس وارد روده می شود.
نکته قابل توجه در خصوص این توضیح این است که هنگامی که غذا برای هضم وارد معده شده معده برای هضم و تجزیه غذا یک اسید بسیار قوی تولید می کند که معده برای دفاع از آن یک مخاط دارد اما این مخاط در طول زمان و به دلایل زیادی چون فرسوده شدن، خوردن غذاهای با اسید بالا و … ممکن است ضعیف شده و قدرت دفاع اولیه خود را نداشته باشد و کم کم اسیدهای وارد شده به معده دیواره معده را تحت تاثیر قرار داده و شروع به تولید زخم معده کند که این زخم ها معمولا در مراحل اولیه بسیار خفیف و قابل درمان بوده و در موارد شدیدتر خطرهای مضاعفی برای بیمار ایجاد می کند که نیاز به درمان های جدی دارد.
انواع زخم معده
این نوع بیماری بر اساس محل قرارگیری آن به دسته های مختلفی تقسیم می شود زیرا این زخم ها در محل های مختلفی تشکیل شده و جای ثابتی ندارند و بر اساس هر محل یک نوع ازآن ایجاد می شود:
- زخم معده: این نوع از بیماری دقیقا درون دیواره معده قرار دارد و به دلیل محل قرار گیری آن به این اسم نامگذاری شده است.
- زخم اثنی عشر: این نوع از زخم در قسمت بالایی روده کوچک قرار دارد و نوعی از زخم ایجاد می شود که زخم باز نام دارد و روده کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد.
- زخم اولسر پپتیک: این نوع از زخم زخم های بازی است که در دو ناحیه معده و روده کوچک ممکن است ایجاد شود و به دلیل ترشح زیاد اسید و نازک شدن دیواره معده ایجاد می شود.
- زخم آنتروم معده: این نوع از زخم در قسمت باریک معده و نزدیک روده ایجاد می شود و خود را با درد و سوزش در ناحیه شکم نشان می دهد که برخی آن را زخم آنترال می نامند.
علت های ایجاد زخم معده
این نوع از بیماری بیشتر بر اثر آب های آلوده، ظروف مشترک، غذای مشترک و … ایجاد می شود که معمولا افرادی که خیلی در قید و بند بهداشت نبوده و در شرایط اقتصادی پایینی قرار دارند درگیر این بیماری می شوند اما به طور کلی برخی فاکتورها برای ایجاد ابن بیماری برشمرده می شود:
- سن بالای ۶۵ سال.
- سابقه بیماری در همین زمینه.
- سرطان معده.
- مصرف داروهای مسکن و التهابی غیر استروئیدی.
- مصرف داروهای ضد انعقاد خون.
- مصرف غذاهای اسید ساز.
- عفونت های باکتریایی.
و …
علائم زخم معده
این بیماری نیز مانند سایر بیماری ها خود را با علائمی نشان می دهد که بسته به شدت و ضعف بیماری علائم خاص خود را دارد در واقع هر چه بیماری ابتدایی تر و خفیف تر باشد علائم نیز کمتر و خفیف تر بوده و بالعکس در موارد شدید بیماری علائم شدید تری برای بیمار به وجود می آید. اما به طور کلی و عمومی بیمار مبتلا به زخم معده علائم مختلفی را تجربه می کند که عبارت اند از:
- کاهش اشتها
- حالت تهوع و استفراغ
- نفخ شکم
- سیری زودرس
- سوزش شکم و معده
- کاهش وزن
- درد شدید معده
- کم خونی
- ضعف و سرگیجه
- مدفوع تیره
- استفراغ خونی
- شوک به دلیل کمبود خون
و …
اطلاعات بیشتر : علل پدید آمدن تهوع و استفراغ
زخم معده چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص این بیماری نیز مانند سایر بیماری ها پزشک ابتدا سابقه بیماری و علائم شما را بررسی کرده و پس از یک معاینه اولیه به یک تشخیص احتمالی میرسد اما جهت تشخیص قطعی و شروع روند درمان برخی آزمایش ها برای بیمار تجویز می کند که عبارت اند از:
- آزمایش خون: برای تشخیص میزان آنتی بادی های موجود در خون که برای مقابله با عفونت های بدن کارکرد دارند استفاده می شود.
- آزمایش آنتی ژن مدفوع: باکتری ای که بر اثر آن زخم معده پدید می آید با استفاده از این آزمایش تشخیص داده می شود.
- بلع باریم: با بلعیدن باریم و استفاده از اشعه ایکس تصویربرداری از معده برای تشخیص زخم ها انجام می شود.
- آندوسکوپی: با استفاده از یک لوله آزمایشگاهی و تصویربرداری از دیواره و مجرای معده زخم های آن تشخیص داده می شود.
- بیوپسی: قسمت کوچکی از بافت معده با لوله آزمایشگاهی برداشته شده و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد.
- تست تنفسی: این تست با بلعیدن مقداری رادیواکتیو و مورد آزمایش قرار دادن تنفس بیمار در نتیجه آن بلع زخم را تشخیص می دهد.
اطلاعات بیشتر : اهمیت آندوسکوپی در تشخیص و درمان بیماری ها
درمان زخم معده
در صورت درمان فوری و موارد خفیف بیماری با انواع روش های درمانی زخم معده نهایتا در دو ماه درمان می شود اما در موارد شدیدتر درمان های طولانی تر و جدی ترب نیاز است اما به طور کلی چند روش درمانی مورد استفاده پزشک ها قرار می گیرد:
- تجویز داروهای آنتی بیوتیکی: از داروهای آنتی بیوتیک چون آموکسی سیلین، مترونیدازول و… برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شود.
- تجویز آنتی اسید ها: با خنثی کردن اسید معده و جلوگیری از ترشح زیاد آن به درمان و عدم تشدید بیماری کمک می کند.
- تجویز مهارکننده های پمپ پروتون: تجویز داروهایی چون پانتوپرازول، لانروپرازول و … برای کاهش حجم اسید معده و بهبود روند درمان.
- تجویز آنتی گونیست های گیرنده: تجویز داروهایی چون رانیتیدین و فاموتیدین برای بهبود زخم و کاهش اسید معده.
- تجویز دو دارویی و چند دارویی: در این نوع درمان پزشک از چند دارو شامل چند آنتی بیوتیک و مهارکننده و از بین برنده اسید و… استفاده می کند مثلا تجویز تتراسایکلین ،مترونیدازول، بیسموت و … با هم برای بهبود و طی شدن روند درمان.
- عمل جراحی: انجام جراحی برای از بین بردن زخم ها در موارد شدید توصیه می شود و به روش های مختلفی چون پیوند بافت، بستن رگ های دارای خونریزی، قطع عصب و از بین بردن زخم انجام می شود.
تاثیر رژیم غذایی سالم بر زخم معده
هر چند داشتن یک رژیم غذایی سالم نمی تواند تاثیر حداکثری و یا بسیار موثری در درمان بیماری داشته باشد اما استفاده از برخی مواد غذایی خصوصا مواد سرشار از فیبر و میوه و سبزیجات علاوه بر بهبودی و سلامت دستگاه گوارش می تواند روی باکتری های ایجاد کننده زخم معده اثر گذاشته و روند درمان بیماری را تسریع ببخشد. مواد غذایی سالم و موثر در روند این بیماری شامل موارد زیر می باشد:
- سبزیجات برگ دار چون اسفناج
- انواع کلم
- تمشک، ذغال اخته و …
- ماست
- روغن زیتون
- میوه هایی چون سیب
و …
اطلاعات بیشتر : تغدیه سالم و ناسالم چیست ؟
درمان های خانگی برای زخم معده
علاوه بر درمان دارویی و پزشکی که وجود دارد استفاده از برخی روش های خانگی نیز می تواند روند درمان را بهبود ببخشد اما توجه داشته باشید که این درمان ها به هیچ وجه جایگزین مصرف داروهای پزشکی نشده و بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت صورت بگیرد. این روش های درمانی عبارت اند از:
- استفاده از عسل با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی آن.
- استفاده از مواد حاوی فلاونوئید زیرا با توجه به خاصیت حفاظتی خود می توانند از پوشش معده محافظت کنند.
- استفاده از آلوئه ورا زیرا با کاهش اسید معده به روند درمان کمک می کند.
- استفاده از ریشه شیرین بیان برای بهبود زخم های ناشی از این بیماری.
- استفاده از سیر به دلیل خاصیت بسیار قوی آنتی باکتریایی آن.
- استفاده از کندر برای خاصیت بهبود دهی آن و بهتر کردن زخم های دیواره معده.
- مصرف چای بابونه برای بهبود التهابات ناشی از این بیماری.
و …
چه موقع باید به پزشک فوق تخصص گوارش مراجعه کرد؟
اگر علائم این بیماری را هر چند خفیف تجربه می کنید سریعا به پزشک مراجعه کنید زیرا هرچه بیماری سریعتر تشخیص داده شده و درمان شود روند درمان سریعتر و بهتر طی می شود. اما برخی فاکتورها وجود دارند که نشان دهنده عوامل خطر بوده و به محض نمد آنها باید سریعا به پزشک مراجعه کنید این فاکتورها عبارت اند از:
- ضعف و گیجی
- استفراغ خونی
- مدفوع خونی
- درد بسیار شدید وغیرقابل تحمل
و …
اطلاعات بیشتر : اسهال خونی
راه های پیشگیری از زخم معده
همانطور که گفته شد یکی از علت های اصلی ایجاد این بیماری عدم رعایت بهداشت و سبک زندگی آلوده می باشد پس با یک سبک زندگی سالم و اجتناب از برخی علت ها می توان از ایجاد زخم معده پیشگیری کرد:
- شستن مرتب دست و صورت
- شست و شوی کامل مواد غذایی
- اجتناب از مصرف داروهای حاویNSAID
- جلوگیری از مصرف زیاد قرص های مسکن
- دوری از استرس
- ترک انواع دخانیات
- خوردن داروهای کاهش دهنده اسید
و …
رفلاکس معده نشانه زخم معده است؟
با توجه به اینکه دلیل ایجاد این بیماری عوامل مختلفی می باشند و یکی از این علت ها رفلاکس معده می باشد پس این علامت می تواند هم نشانگر زخم معده باشد و هم نباشد که در صورتی که نشانگر این بیماری باشد عوامل زیادی چون استرس، بارداری و … می تواند موثر در آن بوده و در صورت مواجهه با این بیماری باید سریعا به پزشک مراجعه کرده تا درمان موثرتری داشته باشید.
سوزش سر دل نشانه زخم معده است؟
همانطور که گفته شد این بیماری با دلیل افزایش اسید وارده به معده و تاثیر قوی ای که روی دیواره دارد ایجاد می شود و این اسید باعث سوزش سر دل می شود پس یکی از علامت های مشخص این بیماری سوزش در این قسمت می باشد که خود نشانگر زیاد شدن اسید معده بوده و باید سریعا یا درمان شروع شده و یا اقدامات پیشگیرنده برای جلوگیری از بیماری انجام شود.
نفخ نشانه زخم معده است؟
هنگامی که زخم های دیواره معده زیاد شده این زخم ها با خود علائمی چون نفخ، تهوع و … به ارمغان می آورد پس یکی از علامت های این بیماری نفخ خصوصا هنگامی که پی در پی بوده و خود را با علائم دیگر نشان می دهد می باشد. بر بیماری که این علائم را تجربه می کند نیز واجب است سریعا به پزشک مراجعه کرده و از گستردگی بیشتر زخم ها جلوگیری کند.
عوارض زخم معده
این بیماری اگر در مراحل خفیف و ابتدایی بیماری تشخیص داده شود روند درمان مدت کمتری خواسته و بهبودی تسریع می یابد اما هر چه درمان دیرتر انجام شود بیماری تشدید شده و خطراتی برای بیمار به ارمغان می آورد که شامل موارد زیر است:
- ایجاد سوراخ در دیواره معده
- کم خونی
- انسداد دستگاه گوارش
- خونریزی داخلی
- سرطان معده
- خونریزی معده
- سرطان پانکراس
و …
سخن پایانی
بیماری زخم معده بیماری می باشد که به نوبه خود کم خطر و به نوبه خود کشنده می باشد اما همه این عوامل بستگی به زمان تشخیص و درمان بیماری دارد در واقع بر همه افراد واجب است که علاوه بر انجام اصول پیشگیری و حفظ سلامت خود در هنگام مواجهه با علائم هرچند کوچک بیماری سریع به پزشک مراجعه کرده و سلامت خود را رقم بزنند.
سلام خسته نباشیدراه درمان زخم معده چیا هست؟
وقت بخیر
برای درمان دارویی باید دکتر متخصص شما رو ویزیت کنه و همراه با درمان دارویی استفاده از بعضی میوه ها و سبزیجات میتواند در درمان موثر باشد
سلام وقت بخیر
من در طول روز معده ام درد میکنه تا جایی که سوزش سمت چپ قفسه سینه دارم مخصوصا عصرها شروع میشه تا آخر شب بیشتر زمانی که گرسنه میشم، ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام وقت بخیر
این علائم می تواند بخاطر زخم معده، التهاب دیواره معده، رفلاکس اسید معده، سوء هاضمه و … باشد. حتما باید توسط متخصص گوارش ویزیت شوید تا علت آن دقیق مشخص شود و درمان صورت گیرد.
سلام من جدیدا نفخ و حالت تهوع دارم ولی بالا نمیارم وقتی گشنم میشه حالت تهوع بیشتره و بعضی وقتا حالت نبض زیر دنده هام و شکمم میزنه علائم از چیه؟
سلام وقت بخیر
حالت تهوع و نفخ بخاطر ورم شدید معده و مشکلات گوارشی است حتما به متخصص گوارش مراجعه نمایید تا درمان صورت گیرد.
سلام وقت بخیر دوساله تنگینفس شدید دارم هر جا رفتم گفتن همه چیت سالمه به جز معدت که زخم معده داری و اسید معده دارم آیا این دلیل تنگی نفسمه؟
سلام، رفلاکس معده گاهی همراه با تنگی نفس اتفاق می افتد و تنگی نفس یکی از علائم رفلاکس معده می باشد
سلام راه درمان زخم معده چیه؟من چند ساله دکتر میرم ولی خوب نشدم
سلام برای درمان باید متخصص شما رو ویزیت کنه و داروی مناسب با پیشروی بیماری تجویز کنه در کنار دارو ها میتوانید برای درمان کمکی از سبزیجات و میوه استفاده کنید
بسیار عالی و آموزنده بود ممنونم
سلام من یه مدتی هست احساس می کنم معده ام یهو خالی میشه احساس ضعف و حالت تهوع دارم و بدنم بی حس میشه هر چی هم میخورم باز ضعف می کنم حالم بهم میخوره علائم زخم معده است؟
سلام وقت بخیر
بله می تواند بخاطر زخم معده و یا ورم شدید معده باشد. باید برای تشخیص دقیق تر به متخصص گوارش مراجعه نمایید.