در این مقاله به بررسی بخش های تشکیل دهنده ساختار سینه زنان خواهیم پرداخت و هر کدام را معرفی می کنیم، هم چنین علاوه بر ساختار سینه زنان، بیماری های سینه زنان را در دو نوع خوش خیم و بدخیم بررسی می کنیم.
ساختار سینه زنان
- لوبول ها یا غدد شیری
سینه هر فرد ۱۵ الی ۲۰ لوب دارد، که هر لوب ۲۰ الی ۴۰ لوبول دارد. لوبول ها غده های تشکیل دهنده شیر هستند که در اطراف نوک سینه قرار گرفته اند.
- مجاری
لوله هایی که در سینه شیر را از لوبول ها به نوک سینه می رسانند مجاری گفته می شود.
- عضلات سینه
سینه عضلات مختلفی دارد:
- عضله پکتورالیس ماژور: این عضله سطحی ترین عضله سینه است و شکل بادبزن دارد. عضله پکتورالیسماژور عضله ای بزرگ است و از یک سمت به جناغ سینه و از سمت دیگر به ترقوه وصل است.
- عضله پکتورالیس مینور: عضله پکتورالیس مینور در زیر عضله ماژور قرار دارد که بزرگ تر است. هر دو عضله ماژور و مینور به عنوان تشکیل دهنده قسمتی از دیواره جلویی ناحیه زیر بغل هستند. عضله پکتورالیس با همکاری عضلات دیگر به کتف کمک می کند تا حرکات مختلفی را انجام دهد. و همچنین در عملکرد تتفسی به عنوان عضله جانبی بکار می رود.
- عضله سراتوس انتریور: این عضله در دیواره جانبی قفسه سینه قرار گرفته است. قسمت اصلی عضله سراتوس انتریور در زیر کتف و عضلات پکتورالیس قرار گرفته است و از دنده های ۱ تا ۸ یا ۹ شروع می شود و در قسمت عصبی کتف قرار دارد. این عضله ظاهری دنده دار دارد.
- عضله ساب کلاویوس: عضله ساب کلاویوس یک عضله کوچک با محل قرار گیری در زیر ترقوه است که به صورت افقی امتداد دارد. عضله ساب کلاویوس از ساختارهای عصبی عروقی زیرین مثل شکستگی ترقوه محافظت جزئی می کند.
- بافت چربی
بافت چربی دیگر بخش ساختار سینه زنان است. در واقع بافت چربی اندازه سینه را مشخص می کند و به هر میزان که چربی بیشتر باشد سینه بزرگ تر خواهد بود. با افزایش سطح استروژن در دوران بلوغ بافت چربی و غده ای تشکیل می شود که این ها اندازه سینه را زیاد می کند.
- فاشیا
فاشیا لایه نازکی است که از بافت همبند تشکیل شده و بافت سینه را احاطه می کند. لایه فاشیا در عمیق ترین حالت در بالای عضله پکتورالیس و در سطحی ترین حالت، درست زیر پوست قرار دارد.
- عروق خونی
رگ های پستانی داخلی که در زیر بافت اصلی هستند و مهم ترین منبع خون سینه می باشند. این شریان ها اکسیژن و مواد مغزی بافت سینه را فراهم می کنند. سایر رگ های خونی شامل سرخرگ سینه ای سرشانه ای (شریان توراکو-اکرومیال)، شریان توراسیک جانبی و همچنین مویرگ ها و وریدها هستند.
- غدد لنفاوی
غدد لنفاوی بخش های کوچکی هستند که در کل بدن وجود دارند. این اندام مایعی به نام لنف تولید می کنند که حاوی لنفوسیت می باشند. لنفوسیت سلول های ایمنی هستند که در برابر عفونت و بیماری ها ایستادگی می کند. غده های لنفاوی که در قسمت سینه قرار دارند، ۲۰ الی ۲۵ درصد لنف باقی مانده بدن را تخلیه می کنند.
- لیگامنت ها
لیگامنت ها یا رباط های کوپر رشته هایی هستند که جنس شان از بافت همبندی با دوام، فیبر و انعطاف پذیر می باشند. آنها به سینه شکل می دهند و از سینه پشتیبانی می کند. دلیل نام آنها استلی کوپر جراح است که برای اولین بار در سال ۱۸۴۰ آنها را شرح داد. این رباط ها در زیر پوست سینه، بافت سینه و اطراف آن قرار دارند. آنها به بافتی که عضلات سینه را پوشش می دهند وصل هستند. رباط های کوپر ساختار سینه را حفظ می کنند و از افتادگی سینه جلوگیری می کنند.
- نیپل
نیپل یا همان نوک سینه در وسط ساختار سینه زنان می باشد که اطرافش با آرئول احاطه شده است. هر نیپل دارای چندین مجرای شیر است که شیر مادر به واسطه آنها جریان پیدا می کند. نیپل ها به واسطه عضلات صاف و کوچکی که به سیگنال های دستگاه عصبی خود مختار پاسخ می دهند، در حالت صاف، سفت و بالا قرار می گیرند. همچنین نوک سینه بر اثر هوای سرد یا تحریک شدن سفت می شود.
- آرئول
در اطراف نوک سینه ناحیه ای قرار دارد که به آن هاله پستان یا آرئول گفته می شود که پوستی تیره تر از سایر نقاط دارد. هاله سینه ممکن است کوچک، بزرگ، گرد یا بیضی شکل باشد. آنها در زمان بارداری قطر زیادی پیدا می کند و پس از بارداری نیز می تواند به همان اندازه باقی بماند یا بزرگ تر شود.
بیشتر بدانید: دلیل فرو رفتگی نوک سینه چیست؟
- غدد مونتگومری
در زیر سطح آرئول برجستگی های کوچکی وجود دارد به نام غدد مونتگومری. این برجستگی ها ممکن است حتی فولیکول مو هم باشند. غدد مونتگومری غده های چربی می باشند و نقش ترشح کننده چربی و روغن را دارند، که مانع از ترک خوردگی آرئول و نوک پستان بشوند. به غدد مونتگومری غدد آرئولار نیز می گویند. این غدد در زمان شیر دهی رایحه ای را از خودشان بروز می دهند که نوزاد را به سمت سینه مادر جذب می کند و همچنین نقش روان کننده دارند.
- دیواره قفسه سینه
دیواره قفسه سینه استخوان ها، پوست، چربی، عضلات و بافت های دیگری را شامل می شود که وظیفه ی آنها حفاظت از اندام های بین گردن و شکم است. استخوان های دنده، استخوان سینه، ستون فقرات آن دسته از استخوان هایی هستند که دیواره قفسه سینه را تشکیل می دهند. به علاوه دیواره قفسه سینه در تنفس، حرکت بازو و شانه نیز موثر است.
- عصب ها
سینه دارای شبکه ای از عصب ها است که دارای پایانه های عصبی حساس زیادی در آرئول و نوک سینه می باشند. عصب ها سبب می شوند که سینه نسبت به لمس، سرما و شیردهی حساس باشد. با آغاز شیردهی به کودک این پودر تحریک عصب ها شروع می شود تا شیر را ترشح کنند. به این پروسه رفلکس جاری شدن یا خروج شیر از سینه مادر می گویند، و احتمالا حس سوزن سوزن شدن به فرد بدهد.
انواع بیماری های سینه کدام اند؟
بیماری های خوش خیم:
- فیبروآدنوم ها: از رایج ترین توده های خوش خیم در پستان فیبروآدنوم است که در بین سنین ۲۰ تا ۳۵ سال بیشتر اتفاق می افتد. اما گاها در بین نوجوانان نیز دیده شده است. این توده آنقدری خطرناک نیست و در صورتی که به صورت دقیق تشخیص داده شوند، می توان از آن پیشگیری کرد. در غیر اینصورت به درمان و جراحی نیاز دارد.
- توده های فیبروکیستیک: کیستیک شایع ترین ضایع سینه ها می باشد که در این بیماری کیست های متعدد و تغییراتی در بافت و ساختار سینه زنان به وجود می آید. توده های فیبروکیستیک میکروسکوپی هستند و با لمس نمی توان آنها را پیدا کرد. نزدیک به ۴۰ درصد بانوان این توده ها را دارند. هر چند که این توده بیشتر در خانم های ۳۵ تا ۵۵ ساله دیده می شود اما در باقی سن ها هم احتمال تشکیل دارد. توده های فیبروکیستیک خطرناک نیستند اما وجود آنها در سینه، تشخیص سرطان پستان را سخت می کند.
- کیست های ساده پستان: یکی دیگر از بیماری های شایع و خوش خیم کیست های ساده پستان هستند که در جوانان احتمال وجود بیشتری دارد. اگر توده ها قابل لمس و دردناک باشند، می توان آنها را با سوزن های کوچک تخلیه کرد، ولی اگر غیر قابل لمس باشند، باید با روش ماموتومی آنها را تخلیه کرد. این توده های خوش خیم هیچ مشکلی را برای فرد ایجاد نمی کنند.
- عدم تقارن سینه: این که اندازه سینه ها به یک شکل نباشند مخصوصا در مرحله های ابتدایی رشد سینه طبیعی است. می توان با مشورت پزشک علت این عدم تقارن را مشخص کرد.
- ورم سینه: التهاب سینه دردناک است و علائمی مثل آنفولانزا یا تب را دارا می باشد. ورم سینه به علت عفونت ایجاد می شود و معمولا در مادران شیرده به علت گرفتگی مجرای شیر ایجاد می شود. ورم سینه با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شود و یا در صورت وجود آبسه با عمل جراحی تخلیه می شود.
- پاپیلوما سینه: این بیماری توده های کوچکی هستند که در مجاری شیر به وجود می آیند. پاپیلوما سینه در نزدیکی نوک سینه قرار می گیرد و سبب ترشحات دردناک در نوک سینه می شود. این بیماری بیشتر در زنان بالای ۳۵ سال دیده می شود و می توان آن را با جراحی حذف کرد. غده های پاپیلوما احتمال ایجاد سرطان سینه را افزایش نمی دهند مگر این که در کنار کارسینوم داکتال باشد.
- نکروز چربی: نکروز چربی توده های بدون درد، گرد و محکمی هستند که از بافت های جربی آسیب دیده تشکیل می شوند. این بیماری بیشتر در سینه های بزرگ یا سینه های آسیب دیده ایجاد می شود. این بیماری می تواند بعد از لامپکتومی و پرتو درمانی سرطان ایجاد شود.
- کیست سینه: کیست سینه، کیسه ای پراز مایع است و در خانم های ۳۵ تا ۵۰ سال بیشتر دیده می شود. آنها قبل از قاعدگی بزرگ و حساس می شوند و گاها درد نیز ایجاد می کنند. رژیم غذایی مثل کافئین خطر ایجاد این کیست را زیاد می کند و نیاز به درمان خاصی ندارد.
بیماری های بد خیم:
- سرطان سینه: بیماری بدخیم سرطان سینه به تدریج گسترش می یابد و از راه جریان خون یا سیستم لنفی به بافت های مجاور سینه یا بافت های دیگر می رسد و سرطان را در سراسر بدن پخش می کند. از هر هشت زن یکی به سرطان سینه مبتلا می شود. این سرطان در بین سرطان ها پس از سرطان ریه دومین سرطان کشنده است. رژیم غذایی، چاقی بعد از یائسگی، عدم فعالیت بدنی و مصرف بیش از حد الکل از جمله عواملی است که در ایجاد سرطان سینه نقش دارد.
- هایپرپلازی: هایپرپلازی رشد بیش از حد سلول های سینه می باشد که بیشتر در داخل لوبول ها یا مجاری شیری ایجاد می شود. هایپرپلازی در دو نوع معمولی و غیر معمولی ایجاد می شود، که هر دوی آنها سبب سرطان می باشند. خانم هایی که سرطان مهاجم سینه دارند، بهتر است غربالگری سینه را انجام دهند.
- تومورهای فیلودس: تومورهای فیلودس توده هایی هستند با سرعت رشد بالا که در بافت سینه شروع می شوند. هر چند که برخی از این تومورها به آرامی رشد می کنند. این تومور به عنوان یک یافته غیر طبیعی در ماموگرافی ظاهر می شود و در خانم های بیش از ۴۰ سال رایج تر است. تومورهای فیلودس هم خوش خیم هستند و هم بدخیم که حدود ۲۵ درصد آنها سرطانی می باشند. سرطانی ناشی از این تومورها کمتر از یک درصد کل سرطان ها هستند.
آیا فیبروکیستیک تبدیل به سرطان می شود؟
تغییرات فیبروکیستیک از جمله توده های خوش خیم است که ضرری برای فرد ندارد. این توده ها احتمال ایجاد سرطان را افزایش نمی دهند. اما بهتر است در صورت وجود هر نوع توده و رشد غیر عادی در سینه ها سریعا بررسی شوند تا از سرطانی نبودن آنها مطمئن شوید.
