دکتر نسیم غفوریانبررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان

سرطان مغز استخوان

سرطان مغز استخوان یا میلوما زمانی رخ میدهد که نوعی گلبول سفید در سلول های پلاسما که در در مغز استخوان تولید می شود، به طور غیر طبیعی بیش از حد رشد می کنند و تومورهایی را تشکیل می دهند.علت دقیق این نوع سرطان هنوز به طور کامل شناخته نشده است و بیشتر در مردان رخ می دهد. برای تشخیص سرطان مغز استخوان، آزمایش خون و بیوپسی برای نمونه برداری از استخوان استفاده می شود.

سرطان مغز استخوان چیست راه های درمان

 

چندین گونه سرطان هستند که بر مغز استخوان اثر میگذارند. متخصص آنکولوژی (سرطان شناسی) به شما میگوید کدام گونه سرطان را دارید و چه درمانی را باید در پیش بگیرید.

مغز استخوان یک نوع بافت مختلط است که در داخل استخوان ها و بین سلول های خون ساز است و مسئول تولید سلول های خونی مانند سلول های قرمز،سفید و پلاکت ها است.

با تشخیص به موقع می توان آن را درمان کرد که بستگی به خوشخیم و بدخیم بودن نوع سرطان دارد.

اطلاعیه

انواع راه های درمان:

  • شیمی درمانی
  • تراپی هدفمند
  • پیوند مغز استخوان
  • رادیو تراپی

هدف از درمان کاهش سلول های سرطانی است.

پیش از این که درباره سرطان مغز استخوان، علائم و نشانه ها، عوارض، روشهای درمان و موارد دیگر سخن بگوییم بهتر است آشنایی درباره خود مغز استخوان داشته باشید.

مغز استخوان چیست؟

مغز استخوان مواد اسفنج مانندی هستند که در داخل استخوان ها جای دارند. سلول های بنیادی در مغز استخوان جا داشته و می توانند به سلول های خونی (مانند گلبول قرمز، گلبول سفید و یا پلاکت) تبدیل شوند.

سرطان مغز استخوان چیست؟

سرطان مغز استخوان چیست

سرطان مغز استخوان (bone marrow cancer) به سرطانی گفته میشود که از سلولهای مغز استخوان آغاز شده باشد و از آنجا گسترش پیدا کرده باشد. سرطانهایی که در مغز استخوان ریشه میدوانند را سرطان خون یا سرطان مغز استخوان میگوییم اما اگر این توده سرطانی درون مغز استخوان از جای دیگری در بدن شروع شده باشد و به این بخش رسیده باشد دیگر نوع این سرطان، سرطان خون یا مغز استخوان نیست. همچنین باید بدانید سرطان مغز استخوان با سرطان استخوان تفاوت دارد.

بیشتر بدانید: انواع واکسن های درمان سرطان

انواع سرطان مغز استخوان عبارتند:

  • از لوکمی (لوسمی)
  • مالتیپل میلوما (میلوم چندگانه)
  • لنفوم
  • سندرم های میلو دیسپلاستیک
  • نئوپلاسم های میلو پرولیفراتیو.

علائم و نشانه های سرطان مغز استخوان

علائم و نشانه ها بسته به نوع آن متفاوت است.

نوععلائم
۱.میلوم چندگانه یا مالتیپل میلوما:
  • کم خونی یا آنمی یا ضعف و خستگی به دلیل کمبود گلبولهای قرمز خون
  • لوکوپنی یا عفونت ناشی از کمبود گلبولهای سفید خون
  • ترومبوسیتوپنی یا خونریزی و کبودی به دلیل کم بودن پلاکت ها
  • تکرر ادرار
  • تشنگی شدید
  • خشکی و بی آبی بدن
  • دل درد
  • کاهش اشتها
  • کسالت و خواب آلودگی
  • گیجی به دلیل بالا رفتن کلسیم خون
  • درد استخوان یا ضعف استخوان
  • آسیب دیدن کلیه یا نارسایی کلیه
  • نوروپاتی محیطی یا گزگز به دلیل آسیب دیدگی عصب ها

۲.لوسمی یا لوکمیا (Leukemia)

در لوکمی معمولا گلبولهای سفید درگیر میشوند. لوکمی خود گونه هایی دارد که با هم تفاوتهایی دارند.

  • تب و لرز
  • ضعف و خستگی
  • عفونت شدید یا مکرر
  • کاهش وزن بی دلیل
  • ورم غدد لنفاوی
  • بزرگ شدن طحال یا کبد
  • کبودی یا خونریزی آسان (مانند خون دماغ شدن)
  • لکه های قرمز ریز روی پوست (پتشی petechiae)
  • عرق کردن زیاد
  • عرق کردن های شبانه
  • درد استخوان
  • لنفوم

۳.لنفوم (Lymphoma)

در گره های لنفاوی یا مغز استخوان آغاز میشود. لنفوم میتواند از نوع هوچکین یا غیر هوچکین باشد

  • تب و لرز
  • پایین بودن انرژی
  • ورم غدد لنفاوی
  • ورم در گردن، زیر بغل، بازو، پا یا کشاله ران
  • تعریق شبانه
  • درد عصبی، بی حسی و گزگز
  • احساس پر بودن معده
  • درد سینه یا پایین کمر
  • خارش یا ضایعات پوستی

شایع ترین نوع این سرطان چیست؟

شایع ترین نوع آن، مالتیپل میلوما (multiple myeloma) یا میلوم چندگانه است.

عوامل ایجاد سرطان مغز استخوان

سرطان مغز استخوان چیست راه های درمان

هنوز دلایل سرطان مغز استخوان روشن نیست اما موارد زیر میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند:

  • قرار گیری در معرض مواد شیمیایی موجود در سوخت ها، حلال ها، اگزوز وسایل نقلیه، برخی محصولات شوینده و سموم کشاورزی
  • تشعشع اتمی
  • برخی ویروسها مانند ایدز، هپاتیت، برخی گونه های رترو ویروس و برخی ویروسهای هرپس (تبخال)
  • سرکوب کردن سیستم ایمنی یا اختلال پلاسما
  • وضعیتهای ژنتیکی یا سابقه خانوادگی سرطان مغز استخوان
  • انجام شیمی درمانی یا پرتو درمانی در گذشته
  • استعمال دخانیات مانند سیگار و قلیان
  • چاقی

تشخیص سرطان مغز استخوان

سرطان مغز استخوان چیست

اگر نشانه های سرطان مغز استخوان را دارید، پزشک پس از ارزیابی تاریخچه پزشکی و معاینه بندی شما بسته به چیزی که میبیند و برداشت میکند ممکن است یک یا چند مورد از آزمایشهای زیر را برایتان بنویسد:

  • آزمایش خون مانند شمار سلولهای خونی، نمایه کامل متابولیک و نشانگرهای (مارکرها) تومور (تفسیر آزمایش خون را پزشک انجام میدهد)
  • آزمایشهای ادرار برای بررسی عملکرد کلیه و میزان پروتئین ادرار
  • نمونه برداری از مغز استخوان یا گره لنفاوی بزرگ شده یا بررسی و شناسایی سلولهای سرطانی
  • تصویربرداری مانند سی تی اسکن، ام آر آی، پت اسکن و عکس های اشعه ایکس برای بررسی شواهد تومور

همچنین بخوانید : تفسیر نتیجه آزمایش سرطان خون

بیوپسی یا نمونه برداری به صورت قطعی سرطان مغز استخوان را شناسایی می کند و داده های خوبی درباره نوع و مرحله آن می دهد. همچنین تصویربرداری به پزشک کمک میکند به بداند سرطان به چه بخش هایی گسترش یافته است.

روش های درمان

درمان بسته به نوع و پیشروی آن و همچنین وضعیت تندرستی بیمار میتواند متفاوت باشد. روی هم رفته روش های درمانی زیر وجود دارد:

سرطان مغز استخوان چیست راه های درمان

  1. شیمی درمانی: در این روش درمان سیستمی طراحی شده برای سرطان، به بدن بیمار داده میشود تا سلول های سرطانی را نابود سازد.
  2. پرتو درمانی: پرتو درمانی یا رادیوتراپی با کمک پرتوهای پرانرژی که به ناحیه هدف تابانده میشوند، سلولهای سرطانی را میکشد. کاهش اندازه تومور و آرام کردن درد نیز از کاربردهای پرتو درمانی است.
  3. درمان بیولوژی: در این روش، کوشش می شود تا با کمک دستگاه ایمنی بدن خود بیمار، سلول های سرطانی شناسایی و نابود شوند.
  4. درمان هدفمند: در روش درمان هدفمند، داروها به صورت دقیقی به نوع مشخصی از سلول های سرطانی میتازند و آنها را از میان برمی دارند. در درمان هدفمند ، آسیب دیدگی سلول های سالم کمتر از شیمی درمانی است.
  5. پیوند مغز استخوان: مغز استخوان آسیب دیده با مغز استخوان سالم فرد اهدا کننده جایگزین می شود. در این درمان دوز بالای شیمی درمانی و پرتو درمانی داده می شود. به این روش، پیوند سلول های بنیادی نیز می گویند.

موفقیت درمان سرطان مغز استخوان

سرطان مغز استخوان چیست راه های درمان

آمار نسبی بقای بیماران نشان میدهد چند درصد از کسانی که سرطان در آنها تشخیص داده شده است در مقایسه با افرادی که دچار این سرطان نیستند، زنده می مانند. هنگامی که آمار بقای بیماران بررسی میشود باید توجه شود که آمار بسته به سن، نوع سرطان و شرایط دیگر تفاوت میکند.

برحی انواع سرطان مغز استخوان بسیار تهاجمی تر هستند. از این رو هر چه بیماری زودتر شناسایی شود، شانس نجات بیمار بیشتر است.

میزان موفقیت و دورنمای درمان در انواع سرطان :

سرطان مغز استخوان در کودکان چگونه است؟

سرطان مغز استخوان چیست راه های درمان

سرطان لوکمی کودکان شایعترین نوع آن در کودکان و نوجوانان است و از هر ۴ کودک مبتلا به لوکمی کودکان، سه نفر لوکمی لنفوسیتی حاد دارند که از انواع نخستین گلبولهای سفید مغز استخوان آغاز شده و به تندی پیشروی میکند. دیگر انواع سرطان خون کودکان معمولا لوکمی میلوئید حاد است که در نوع دیگری از گلبولهای خون آغاز میشود و میتواند به سرعت به خون رسیده و به بخشهای دیگر بدن گسترش یابد.

شاید برایتان مفید باشد: آیا مواد ضد عرق سرطان زاست

سرطان لوکمی کودکان نوعی سرطان لوکمی است که در کودکان بیشتر دیده میشود. بیشتر کودکان مبتلا به این بیماری، هیچ یک از ریسک فاکتورهای این بیماری را ندارند و هنوز روشن نیست چرا گرفتار این بیماری شده اند. برخی چیزهایی که گمان میشو.

احتمال هایی که این بیماری در کودکان و نوجوانان را بیشتر میکند عبارتند از:

  • سندرمهایی مانند سندرم داون، کم خونی فانکونی و سندرمهای ژنتیکی دیگر
  • داشتن نوع دیگری از بیماری مغز استخوان
  • داشتن خواهر یا برادر دارای لوکمی به خصوص در دو قلوهای همسان
  • قرار گیری در معرض تشعشع با دوز بالا (برای درمان سرطان)
  • شیمی درمانی و مواد شیمیایی دیگر مانند بنزن
  • درمان سرکوب کننده ایمنی (برای نمونه در کودکانی که پیوند عضو انجام داده اند)

آیا سرطان مغز استخوان را میتوان با درمانهای طبیعی و خانگی درمان کرد؟

خیر. میتوانید از برخی درمانهای طبیعی و خانگی مطمئن که پزشک ایمنی آنها را تایید کرده است به عنوان درمان مکمل در کمک به برطرف کردن علائم بیماری یا کاهش عوارض داروهایی مانند شیمی درمانی بهره ببرید. برای نمونه پژوهشها نشان میدهند زنجبیل اگر طبق دستور استفاده شود در بسیاری از افراد میتواند حالت تهوع شیمی درمانی را کاهش دهد. یادتان باشد هیچ درمان جایگزینی برای سرطان وجود ندارد و به محض تشخیص سرطان مغز استخوان یا همان سرطان خون، باید فورا به پزشک مراجعه کرده و درمان را آغاز نمایید. هر چه زودتر درمان آغاز شود، احتمال موفقیت درمان بیشتر و احتمال بازگشت بیماری کمتر است. همچنین با دوز کمتری از داروها میتوانید درمان را انجام بدهید. بنابراین هرگز وقت را هدر ندهید و فورا به پزشک متخصص سرطان (آنکولوژیست) مراجعه کنید.

1.سرطان مغز استخوان بدخیم و خوش خیم چیست؟
در اصطلاح های پزشکی، توده یا تومور خوش خیم به تومورهای غیر سرطانی گفته میشود و اگر به توموری بدخیم گفته شود به این معناست که این تومور، سرطانی است.
2.میانگین سن ابتلا به سرطان مغز استخوان چقدر است؟
در بیشتر موارد این بیماری، با افزایش سن احتمال بیماری افزایش می یابد اما برخی انواع لوکمی، در کودکان و سالمندان شایع تر است.
3.آیا سرطان مغز استخوان سریع گسترش می یابد؟
انواع گوناگون این سرطان سرعت گسترش متفاوتی دارند. لوکمی حاد معمولا تندتر پیشروی میکند و لوکمی مزمن کندتر است و طی چند سال نخست، تنها نشانه های اندکی بروز میدهد.
4.آیا سرطان مغز استخوان همان سرطان خون است؟
بله، سرطان مغز استخوان با سرطان استخوان تفاوت دارد اما سرطان مغز استخوان و سرطان خون یکی هستند.
مقالات مرتبط
تلگرام
واتساپ
0 0 رای ها
امتیاز کاربران
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

فهرست مطالب

(برای مطالعه هر بخش کلیک کنید)

0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x