بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان متخصص طب اورژانس
علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عواملی مانند عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، کمبود فعالیت و وضعیت هورمونی می توانند در بروز آن نقش داشته باشند. این حالت معمولا در زنان بیشتر از مردان دیده می شود، اما می تواند در هر جنسیت رخ دهد.
سلولیت یک مشکل آزار دهنده ظاهری است و اغلب باعث ایجاد نگرانی زیبایی و کاهش اعتماد به نفس می شود. افزایش عملکرد فیزیکی، تغذیه سالم، کاهش استرس، و رعایت عادات بهداشتی می تواند در کنترل و کاهش آن مفید باشد. همچنین، مراجعه به متخصص پوست یا زیبایی برای دریافت راهنمایی های مربوط به درمان نیز مفید است.
انواع سلولیت کدامند؟
- سلولیت نرمال: این نوع در بیشتر زنان رخ می دهد و به صورت دیم ها و ناهمواری های مرئی در پوست ظاهر می شود. معمولا در ناحیه باسن، ران ها و شکم مشاهده می شود.
- سلولیت قدیمی: این نوع به عنوان یک سلولیت مزمن تشخیص داده می شود. در این حالت، ناهمواری ها و دیم های پوست به شدت قابل مشاهده و ملحوظ هستند و ممکن است باعث عدم راضی بودن و افزایش نگرانی زیبایی شود.
- سلولیت پیشرفته: در این حالت، بیماری به شدت گسترش یافته است و ناهمواری ها و دیم ها بسیار واضح و آشکار هستند. این حالت ممکن است با درد و تورم همراه باشد و نیاز به روش های درمانی جدی تر داشته باشد.
- سلولیت عفونی: در برخی موارد ممکن است بیماری به علت عفونت پوستی رخ دهد. در این حالت، علائمی مانند درد شدید، التهاب، تورم و حساسیت در ناحیه سلولیت حاکم است. درمان و مداخله پزشکی ممکن است لازم باشد.
- سلولیت با نواحی خونریزی: در برخی موارد، سلولیت ممکن است با نواحی خونریزی همراه باشد که می تواند نشانه ای از مشکلات عروقی یا اختلال در عرضه خون باشد. این نوع حالت نیاز به توجه پزشکی دارد.
علت به وجود آمدن سلولیت
هنوز علت دقیق به وجود آمدن سلولیت به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل مختلفی می توانند در بروز این وضعیت ناخوشایند نقش داشته باشند. مهم ترین علل و عوامل مرتبط با سلولیت عبارتند از:
- ژنتیک: ژنتیک و عوامل مرتبط با آن می توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. اگر والدین یا فامیل های نزدیک شما مبتلا به سلولیت بوده باشند، احتمال بروز آن در شما نیز افزایش می یابد.
- تغذیه نامناسب: تغذیه ناسالم و عدم توازن در مصرف مواد غذایی، افزایش وزن، و مصرف بیش از حد آب و نمک می توانند عواملی باشند که به بروز بیماری کمک می کنند.
- کمبود فعالیت و کاهش تمرینات ورزشی: نداشتن فعالیت بدنی منظم و کاهش تمرینات ورزشی می تواند منجر به کاهش جریان خون و لنف در بدن شود و عواملی برای بروز سلولیت فراهم کند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند تغییر در سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری، دوران پیش از قاعدگی، یا در دوران یائسگی می تواند به بروز آن کمک کند.
- فشار عروقی و ضعف سیستم لنفاوی: فشار بر روی عروق و سیستم لنفاوی می تواند منجر به تجمع سلول های چربی و سایر مواد در ناحیه مورد تحت پوست شود و به ایجاد سلولیت کمک کند.
- سبک زندگی: سیگاری بودن، استرس زیاد، مصرف الکل بیش از حد، خواب کافی نداشتن و سایر عادات زندگی ناسالم نیز می توانند تاثیرگذار باشند.
مهم است بدانید که ممکن است این بیماری پوستی برخی از افراد را بیشتر تحت تاثیر قرار دهد و برای دیگران کمتر مشکل ساز باشد. همچنین، ترکیبی از این عوامل می تواند در بروز سلولیت تاثیرگذار باشد. برای بهتر متوجه شدن از علل و عوامل دقیق آن، مشاوره با متخصص پوست می تواند مفید باشد.
روش های درمان سلولیت
برای درمان، روش های مختلفی وجود دارد که هدف آنها کاهش ظاهر بیماری و بهبود حالت پوست است. در زیر، به برخی از روش های درمان سلولیت اشاره می شود:
- لیزر و نور درمانی: استفاده از لیزر، نور درمانی و دستگاه های مشابه می تواند به بهبود ظاهر سلولیت کمک کند. این روش ها با تحریک تولید کلاژن و بهبود جریان خون و لنف در منطقه مورد نظر، باعث کاهش سلولیت می شوند.
- ماساژ: ماساژ بر روی ناحیه های مبتلا می تواند بهبود جریان خون و لنف و کاهش تجمع سلول های چربی کمک کند. استفاده از روغن ها و کرم های ضد سلولیت می تواند اثر ماساژ را تقویت کند.
- رژیم غذایی سالم: تغذیه مناسب و متوازن می تواند در بهبود و کاهش بیماری موثر باشد. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها، آب و فیبر، و کاهش مصرف نمک و مواد غذایی پر چربی می تواند بهبود را تسریع کند.
- ورزش و فعالیت بدنی: انجام تمرینات ورزشی و فعالیت های بدنی می تواند جریان خون و لنف را افزایش داده و به کاهش سلولیت کمک کند. تمرینات مانند کاردیو، تمرینات استقامتی و تقویتی، و تمرینات مکمل مانند یوگا و پیلاتس می توانند مفید باشند.
- روش های دستگاهی: مانند مزوتراپی، لیفتینگ ترمیمی و استفاده از دستگاه های مانند رادیو فرکانسی و لیپولیز غیرتهاجمی می توانند بهبود بیماری را تسهیل کنند.
- داروها و محصولات ضد سلولیت: استفاده از داروها و محصولات ضد سلولیت، مانند کرم ها، ژل ها و اسکراب های ضد سلولیت، می تواند بهبود را تسریع کند. این محصولات معمولا حاوی مواد فعالی مانند کافئین، رتینول، تری پپتیدها و آلفا هیدروکسی اسیدها هستند.
- درمان خانگی: استفاده از سرکه سیب، روغن نارگیل و نوشیدن قهوه می تواند در درمان بسیار مفید و کمک کننده باشد.
سلولیت عفونی چیست؟
سلولیت عفونی یک وضعیت عفونی است که در پوست رخ می دهد و با التهاب و تورم همراه است. عفونت معمولا به علت ورود باکتری ها به بافت های پوستی ایجاد می شود و می تواند در هر ناحیه از بدن اتفاق بیافتد. در برخی موارد ممکن است به عنوان عفونت پس از زخم، ناحیه های جراحی یا ترک در پوست رخ دهد.
علائم و نشانه های سلولیت عفونی عبارتند از:
- التهاب و تورم: ناحیه مبتلا معمولا متورم و قرمز می شود. پوست در این ناحیه گرم و دردناک است.
- درد: این حالت با درد شدید و ناحیه محدود دردناک همراه است. این درد ممکن است به تماس یا فشار بیشتر افزایش یابد.
- حساسیت و آلودگی: ناحیه مبتلا ممکن است حساسیت زیادی داشته باشد و می تواند شلوغی و برآمدگی در ناحیه را نشان دهد.
- علائم سیستمیک: در برخی موارد، سلولیت عفونی ممکن است با علائم سیستمیک مانند تب، لرز، خستگی عمومی، و تغییرات در وضعیت عمومی بدن همراه باشد.
درمان حالت عفونی معمولا شامل استفاده از آنتی بیوتیک ها است که به تجویز پزشک بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و دریافت درمان تزریقی با آنتی بیوتیک ها داشته باشید. همچنین، استراحت، استفاده از آبگرم سازی موضعی و مراقبت های پوستی بهبود و تسکین علائم سلولیت عفونی را تسریع می کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک در صورت بروز عوارض یا شدت علائم زیر است:
- تورم و التهاب شدید: اگر تورم و التهاب در ناحیه مبتلا بسیار شدید و پخش شده است و همراه با درد شدید است، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- تب و علائم سیستمیک: اگر بیماری همراه با تب، لرز، خستگی عمومی، تهوع و استفراغ، و تغییرات وضعیت عمومی بدن هستید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این ممکن است نشانه ابتلا به عفونت جدی باشد و نیاز به درمان فوری داشته باشید.
- تغییرات بزرگ در وضعیت عمومی بدن: اگر علائم بیماری شما به طور ناگهانی بدتر شده و تغییرات بزرگی در وضعیت عمومی بدن، مثل سر گیجه شدید، اشکال در تنفس، و یا سر درد شدید رخ داده است، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
- عدم بهبود با درمان خانگی: اگر علائم سلولیت شما با استفاده از تدابیر درمانی خانگی و استراحت مناسب بهبود نمی یابد و در حالت خود تشدید می شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- علامت های عفونت خطرناک: اگر ناحیه مبتلا داغ، قرمز، یا پوست در آن ناحیه غلیظ شده است و علائم تجمع مایع، واشعه قرمز، یا خروج مایع از جراحت وجود دارد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
این بیماری در کدام قسمت بدن ایجاد می شود؟
این بیماری می تواند در هر ناحیه ای از بدن ایجاد شود، اما معمولا در نواحی که در آنها مایع بین بافت ها وجود دارد شایع تر است. برخی از نواحی رایج که سلولیت در آنها ایجاد می شود عبارتند از:
- پاها و پاشنه ها: سلولیت در پاها و پاشنه ها بسیار شایع است، به خصوص در ناحیه اطراف آنکل و مچ پا.
- ران ها و باسن: سلولیت در ران ها و باسن نیز رایج است، که ممکن است در دو طرف ران و اطراف باسن شکل بگیرد.
- شکم و کمر: سلولیت در منطقه شکم و کمر نیز ممکن است ایجاد شود.
- بازوها: در برخی از افراد، سلولیت می تواند در ناحیه بازوها و مچ دست هم دیده شود.
- شانه ها و گردن: در برخی از موارد، سلولیت می تواند در ناحیه شانه ها و گردن هم رخ دهد.
معمولا سلولیت در نواحی ایجاد می شود که چربی بیشتری در زیر پوست وجود دارد و عواملی مانند تغییرات هورمونی، ژنتیک، تغذیه نامناسب، فعالیت بدنی ناکافی و سبک زندگی نامناسب می توانند عوامل موثر در ایجاد آن باشند.
آیا سلولیت فقط مختص خانم ها است؟
خیر، سلولیت فقط مختص خانم ها نیست و می تواند در هر دو جنس اتفاق بیفتد. با این حال، سلولیت در خانم ها رایج تر است و احتمال ایجاد آن در آنان بیشتر است. عواملی که می توانند در ایجاد سلولیت تاثیرگذار باشند، شامل تغییرات هورمونی، توزیع چربی در بدن، ساختار بافتی پوست، نژاد و ژنتیک، سن، سبک زندگی، تغذیه نامناسب و نبود فعالیت بدنی مناسب می شوند.
پیشگیری از وضعیت حاد چگونه امکان پذیر است؟
برخی اقدامات و روش های پیشگیری می توانند به کاهش خطر سلولیت و جلوگیری از حاد شدن آن کمک کنند. در ادامه چند نکته برای پیشگیری از سلولیت حاد ذکر می شود:
- حفظ وزن سالم
- فعالیت بدنی منظم
- استفاده از لباس های مناسب
- ماساژ و خمیرکردن
- آب بازی و سونا
- نگهداری بهداشت پوست
- استفاده از دارو های چرک خشک کن
مهم است بدانید که هیچ روشی صد در صد موثر برای پیشگیری و درمان سلولیت وجود ندارد، اما این اقدامات می توانند به بهبود وضعیت پوست و جلوگیری از تشدید سلولیت کمک کنند. در صورت بروز سلولیت شدید یا مشکلات مربوطه، مراجعه به پزشک متخصص پوست مناسب است.
بیشتر مطالعه کنید: لکه های قهوه ای روی پوست نشانه چیست؟
بیماری های تشدید کننده سلولیت کدامند؟
بیماری هایی که ممکن است سبب تشدید سلولیت شوند، شامل موارد زیر می شوند:
- بیماری های عفونی: عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی می توانند باعث التهاب و تشدید بیماری شوند. برخی از بیماری های عفونی مانند عفونت استرپتوکوکی، سودوموناس، موکورمایکوز، کاندیدیازیس و غیره ممکن است باعث تشدید سلولیت شوند.
- بیماری های خونی: برخی بیماری های خونی مانند آنمی، ورم های لنفاوی، لنفوم و لوسمی می توانند باعث تشدید این بیماری شوند. این بیماری ها ممکن است به جریان خون و عملکرد لنفاوی تاثیر بگذارند و منجر به تجمع چربی و التهاب در نواحی مشکل دار شوند.
- بیماری های متابولیک: برخی از بیماری های متابولیک مانند دیابت، چاقی، بیماری های تیروئیدی و اختلالات هورمونی می توانند با تغییر در مقدار چربی ها، آب و نمک در بدن و اختلال در جریان خون، تشدید سلولیت را تسریع کنند.
- بیماری های عروقی: بیماری هایی مانند ورم عروقی، آترواسکلروز و نارسایی وریدی می توانند باعث اختلال در جریان خون و تجمع چربی در نواحی مشکل دار شوند و تشدید سلولیت را تسریع کنند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در بدن مانند دوران بارداری، تغییرات در دوران پیش بلوغ و سنین پس از یائسگی ممکن است به تشدید بیماری کمک کنند.
