بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
در این مقاله ما به سوالات متداول کاربران در مورد سرطان تیروئید که ممکن است سوال شما نیز باشد به طور کامل پاسخ داده ایم.
۱. احتمال برگشت سرطان تیروئید پس از درمان چقدر است؟
سرطان تیروئید با وجود درمان موفق، میتواند برگردد و عود کند حتی اگر غده تیروئید را برداشته باشید. اگر سلولهای سرطانی پیش از برداشتن تیروئید به فراتر از تیروئید گسترش یافته باشند چنین پدیده ای ممکن است روی دهد. روی هم رفته بیشتر موارد سرطان تیروئید برنمیگردند به ویژه در مورد سرطان تیروئید پاپیلاری و فولیکولار که شایعترین انواع سرطان تیروئید هستند. حدود ۳۰% از موارد سرطان تیروئید عود میکنند. هر چه سرطان تهاجمی تر باشد یا به بخشهای دورتر دسترسی یافته باشد احتمال عود آن بیشتر است. بیشترین آمار برگشت سرطان تیروئید پس از درمان، ظرف پنج سال نخست پس از تشخیص دیده می شود.
برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان سرطان تیروئید
۲. آیا عود سرطان تیروئید کشنده است؟
خیر. حتی اگر سرطان تیروئید پس از درمان برگردد، باز هم اغلب قابل درمان است و بیشتر بیماران در درمان پیروز می شوند.
۳. از کجا بدانم سرطان تیروئید برگشته است؟
پیش از هر چیز پزشک برای این که بداند آیا سرطان برگشته است یا نه، آزمایشهای دوره ای به شما پیشنهاد میکند تا تیروئید و نشانه های برگشت سرطان بررسی شوند. جدا از این، شما هم هر گونه نشانه ای از برگشت سرطان تیروئید اگر دارید به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
- گردن درد
- وجود توده ای در گردن
- دشوار شدن بلع
- تغییر صدا
۴. سرطان تیروئید چند مرحله دارد؟
سرطان تیروئید همانند دیگر سرطانها پس از تشخیص باید مرحله بندی شود. مرحله سرطان نشان میدهد سرطان چقدر پیشروی کرده است و چقدر تهاجمی است. تعیین مرحله سرطان برای برنامه ریزی درمانی بسیار مهم است. مراحل سرطان تیروئید از یک تا چهار میتواند باشد. سرطان مرحله یک به تازگی آغاز شده است و سرطان مرحله چهار پیش رفته و به بخشهای دیگر گسترش یافته است. هر چه مرحله سرطان در زمان تشخیص بالاتر باشد، درمان آن سخت تر میشود.
۵. آیا بارداری بر سرطان تیروئید تاثیر میگذارد؟
سرطان تیروئید دومین سرطان شایع در افراد باردار است. شایعترین سرطان در بارداری سرطان پستان است. تقریبا ۱۰ درصد از سرطانهای تیروئید در بارداری یا سال نخست پس از زایمان رخ میدهند. کارشناسان گمان میکنند نوسان هورمونها در بارداری میتواند سرطان تیروئید را تحریک کند.
همچنین بخوانید: خطرات و مشکلات تیروئید در دوران بارداری
۶. درمان سرطان تیروئید در بارداری چگونه است؟
اگر باردار هستید و تشخیص سرطان تیروئید در شما داده شده است باید فورا موضوع را به اطلاع پزشک خود برسانید. بسته به نوع سرطان و شدت آن، ممکن است پزشک پیشنهاد کند درمان را به پس از زایمان موکول کنید. ولی اگر سرطان نیازمند درمان باشد، بیشتر افراد میتوانند بدون مشکل جراحی در آوردن غده تیروئید را انجام دهند. آزمایشهای تشخیصی یا درمانی رادیواکتیوی سرطان تیروئید در بارداری و شیردهی انجام نمیشود.
۷. آیا سرطان تیروئید کشنده است؟
از هر ده نفری که تشخیص سرطان تیروئید در آنها داده میشود، هشت نفر نوع سرطان تیروئید پاپیلاری را دارند. در این نوع سرطان، اگر تومور محلی باشد، نرخ بقای پنج ساله، تقریبا ۱۰۰ درصد است. حتی اگر سرطان متاستاز داده باشد (به بخشهای دیگر بدن گسترش یافته باشد) نرخ بقای پنج ساله آن نزدیک به ۸۰ درصد است. بنابراین این سرطان در صورت درمان، خطرناک و مرگبار نیست.
۸. آیا سرطان تیروئید درمان قطعی دارد؟
بله. بیشتر موارد با درمان، به صورت قطعی علاج می یابند به ویژه اگر سرطان هنوز به بخشهای دور بدن گسترش نیافته باشد. اگر درمان، تومور را کاملا از بین نبرد، پزشک برنامه ای میریزد که هر چه که میتواند تومور را نابود کند و از برگشت یا گسترش آن جلوگیری نماید.
۹. برای درمان سرطان تیروئید به چه پزشکی مراجعه کنم؟
متخصص غدد درون ریز و متابولیسم (Endocrinologists) پزشکی است که مشکلات مربوط به غدد درون ریز از جمله تیروئید را تشخیص میدهد و درمان میکند. برای جراحی تومور تیروئید، جراح غدد متخصصی است که برای جراحی غده تیروئید تخصص پیدا کرده است.
همچنین بخوانید: آزمایش های لازم برای بررسی عملکرد تیروئید
۱۰. آیا کم کاری یا پرکاری تیروئید احتمال سرطان تیروئید را بیشتر میکنند؟
خوشبختانه چنین نیست. کم کاری یا پرکاری تیروئید هیچ کدام تاثیری بر ایجاد سرطان تیروئید ندارند.
۱۱. آیا سرطان تیروئید متاستاز میکند؟
متاستاز به معنی گسترش سرطان به بخشهای دیگر بدن است. از نظر بدخیمی سرطان تیروئید در رده های پایین جای دارد و در بیشتر وقتها محدود به غده تیروئید و گره های لنفاوی پیرامون میشود. هرچند نزدیک به ۳۰ درصد از بیماران سرطان تیروئید دچار متاستاز میشوند ولی تنها ۱ تا ۴ درصد بیماران گسترش سرطان به فراتر از گردن مانند ریه ها و استخوانها را تجربه میکنند.
۱۲. میزان مرگ و میر سرطان تیروئید چقدر است؟
سرطان تیروئید معمولا خوب درمان میشود و به ندرت باعث مرگ بیمار میشود. بیشتر موارد مرگ و میر سرطان تیروئید در کسانی است که سرطان آنها به فراتر از گردن یعنی به اندامهای دیگر رسیده است. روی هم رفته در سرطان تیروئید تمایز یافته که شایعترین گونه سرطان تیروئید (بیش از ۹۰% موارد) است، بین ۸ تا ۱۵ درصد مرگ و میر گزارش شده است.
۱۳. آیا گرفتگی صدا نشانه سرطان تیروئید است؟
سرطان تیروئید در مراحل نخست هیچ نشانه ای ایجاد نمیکند اما با پیشرفت بیماری، توده ای در گردن ممکن است حس کنید. تغییر صدا یا دشواری بلع نیز میتواند از نشانه های سرطان تیروئید باشد اما بیماریهای خوش خیم دیگری هم باعث این علائم میشوند که بسیار شایعتر از سرطان تیروئید هستند مانند بیماری ریفلاکس معده که در آن پی در پی اسید معده به مری برمیگردد. از این رو اگر صدایتان تغییر کرده است، برای نمونه صدایتان بلندتر یا آهسته تر شده یا گرفته شده است، برای بررسی علت آن باید نزد پزشک بروید.
برای اطلاعات بیشتر: انواع بیماری های تیروئید
۱۴. درمان اصلی سرطان تیروئید چیست؟
متداولترین درمان سرطان تیروئید، عمل جراحی است. بیشتر موارد سرطان تیروئید تنها با برداشتن غده تیروئید (تیروئیدکتومی) و گاهی گره های لنفاوی پیرامون، درمان میشوند. هرچند در تومورهای کوچک که محلی هستند تنها بخشی از تیروئید ممکن است برداشته شود که به این جراحی، لوبکتومی میگویند.
در مورد برداشتن گره های لنفاوی که بزرگ نشده اند، برخی پزشکان پیشنهاد میکنند گره های لنفاوی نزدیک به تیروئید همراه با تیروئید برداشته شود. این کار میتواند خطر برگشت سرطان در ناحیه گردن را کاهش دهد اگر چه به نظر نمیرسد آمار بقای سرطان را افزایش دهد. برداشتن این گره های لنفاوی مزیت دیگری نیز دارد و آن این است که توانایی نظارت دقیق تر بر سرطان و همچنین تعیین دقیق تر مرحله سرطان را به پزشک میدهد.
۱۵. آیا درمان دیگری به جز جراحی برای سرطان تیروئید نیاز است؟
بسته به مرحله سرطان گاهی درمان با ید رادیواکتیو پس از جراحی برداشتن تیروئید انجام شود تا احتمال برگشت سرطان کاهش یابد.
۱۶. آیا درمان سرطان تیروئید با شیمی درمانی انجام میشود؟
به ندرت در سرطان تیروئید شیمی درمانی انجام میشود و در بیشتر موارد نه کمکی به درمان میکند و نه خوشبختانه نیازی به آن هست.
همچنین بخوانید: عوارض کم کاری تیروئید در کودکان
۱۷. آیا دارویی برای درمان سرطان تیروئید وجود دارد؟
درمان اصلی سرطان تیروئید همانگونه که گفته شد، جراحی و گاهی ید رادیواکتیو (برای از بین بردن هر آنچه از تیروئید مانده است) می باشد. اگر سرطان به اندامهای دور مانند ریه یا کبد رسیده باشد، ممکن است در صورت پاسخ ندادن به درمان با ید رادیواکتیو، هورمون درمانی دوز بالا، پرتو درمانی یا درمانهای هدفمند (مانند لوانتینیب (lenvatinib ) یا سورافنیب (sorafenib ) در پیش گرفته شود.
۱۸. طول عمر بیمار مبتلا به سرطان تیروئید چقدر است؟
به صورت میانگین بیش از ۹۰ درصد این بیماران بیش از ده سال عمر میکنند.
۱۹. آیا سرطان تیروئید همان سرطان گلو است؟
خیر. سرطان تیروئید سرطانی است که از غده تیروئید که یک غده پروانه ای شکل در پایین گردن است، آغاز شود. سرطان گلو یک واژه عمومی برای همه سرطانهایی است که در ناحیه گلو رخ میدهند و دربردارنده سرطان حنجره، سرطان مری، سرطان غدد بزاقی و … می باشد. این اندامها با غده تیروئید متفاوت هستند و درمان سرطانشان نیز متفاوت خواهد بود.
۲۰. آیا چاقی باعث سرطان تیروئید میشود؟
در سالهای اخیر پژوهشهای زیادی پیوند بین چاقی و سرطان تیروئید را بررسی کرده اند. براورد میشود ۵ نمره افزایش شاخص توده بدنی بی ام آی و افزایش یک دهم درجه در نسبت کمر به ران ، ریسک سرطان تیروئید را به ترتیب ۳۰% و ۱۴% افزایش میدهد.
۲۱. آیا سرطان تیروئید باعث چاقی میشود؟
چاقی از علائم سرطان تیروئید به شمار نمی آید. به طور کلی کم کاری یا پرکاری تیروئید معمولا نشانه سرطان تیروئید نیستند و علائم آنها هم جز علائم سرطان تیروئید نمی باشد.
برای اطلاعات بیشتر: علت های چاقی ناگهانی چیست؟
۲۲. اگر توده ای در گردنم داشته باشم به معنی سرطان است؟
نه. در بزرگسالان نزدیک به ۹۰ درصد از توده هایی که در گردن رشد میکنند، خوش خیم هستند. ولی اگر احساس برامدگی یا توده در گردن دارید حتمن برای بررسی آن باید نزد پزشک بروید.
۲۳. آیا مقدار هورمون TSH در سرطان تیروئید تغییر میکند؟
در کسانی که مشکوک به سرطان تیروئید هستند و توده ای در گردن دارند و نمونه برداری انجام میدهند، بالاتر بودن میزان تی اس اچ (هورمون تحریک کننده تیروئید) با افزایش احتمال تشخیص سرطان تیروئید همراه است. این هورمون میتواند رشد سلولهای سرطان تیروئید را تحریک کند. از این رو برای سرطانهای تهاجمی تیروئید، درمان هورمونی با دوز بالا ممکن است پیشنهاد شود.
