سی تی اسکن با تزریق مزایای زیر را دارد:
- دقت بالای تصاویر
- کمک به تشخیص بهتر
- غیر تهاجمی است.
- کمک به درمان بهتر و موثر بیماری ها
سی تی اسکن با تزریق چیست؟
سیتی اسکن با تزریق نوعی سی تی اسکن است که در آن یک یک مایع بی رنگ مبتنی بر ید به بدن بیمار تزریق می شود. ماده حاجب از طریق یک لوله پلاستیکی کوچک به نام کانول داخل وریدی به بدن بیمار وارد می شود که توسط یک پرستار یا رادیوگرافی که هر دو در انجام این روش ماهر هستند، در رگ بازو قرار میگیرد.
ین روش نسبت به سی تی اسکن معمولی جزئیات بیشتری را نشان می دهد و به پزشک کمک می کند تا بتواند تشخیص درست و درمان بهتر و موثرتری داشته باشد.
متن انگلیسی:
“Intravenous contrast allows better differentiation of the soft tissues and can help define the type of lesion seen on the scan. Contrast is necessary to perform angiogram studies. Overall, this injection is relatively safe.”
ترجمه فارسی:
«کنتراست داخل وریدی باعث تمایز بهتر بافت های نرم می شود و می تواند به تعیین نوع ضایعه مشاهده شده در اسکن کمک کند. کنتراست برای انجام مطالعات آنژیوگرافی ضروری است. به طور کلی، این تزریق نسبتا بی خطر است.»
به نقل از سایت jonesradiology
کاربردهای سی تی اسکن با تزریق
سی تی اسکن با تزریق را می توان برای هر قسمت از بدن استفاده کرد. این روش میتواند تصاویر واضحی از استخوانها و همچنین بافتهای نرم ارائه دهد. یک تصویر معمولی اشعه ایکس نمی تواند چیزهایی مانند عضلات، اندامها، رگ های خونی بزرگ و مغز را نشان دهد. کاربرد اصلی سی تی اسکن با تزریق، بهبود تمایز بین انواع مختلف بافت است. از مهمترین کاربردهای سی تی اسکن با تزریق می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشخیص مشکلات عروقی بدن
- تشخیص بیماری های مربوط به اعصاب
- بهبود دید اندام های مختلف مانند کبد، کلیه ها و پانکراس
- شناسایی تومورها یا سایر ناهنجاری ها
- تشخیص سرطان
- بررسی میزان پیشرفت سرطان
- تشخیص سکته مغزی و قلبی
قبل از سی تی اسکن با تزریق چه مواردی را رعایت کنیم؟
قبل از سیتی اسکن با تزریق بهتر است اقداماتی را انجام دهید تا کیفیت تصاویر مطلوب باشد. در زیر به مهمترین اقدامات اشاره میکنیم:
- دو تا چهار ساعت قبل از سیتی اسکن شکم و لگن، غذا نخورید. میتوانید طبق معمول مایعات بنوشید و دارو مصرف کنید. بیماران دیابتی بهتر است یک میانوعده سبک بخورند، اما باید از خوردن یک وعده غذایی بزرگ قبل از آن خودداری کنند. در این مورد به توصیههای پزشک خود عمل کنید تا تصاویر کیفیت مطلوبی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی چیست؟
- قبل از انجام سیتی اسکن با تزریق هر گونه سابقه حساسیت به مواد خاص را با پزشک و اپراتور در میان بگذارید.
- ممکن است لازم باشد قبل از انجام عمل، مصرف برخی داروها را قطع کنید. برای افرادی که متفورمین یا گلوکوفاژ (داروهای مورد استفاده برای درمان دیابت) مصرف میکنند، بهتر است با پزشک مشورت کنند.
- نوشیدن مقدار زیادی آب در روز انجام سی تی اسکن توصیه می شود.
سی تی اسکن با تزریق چگونه است؟
برای انجام سی تی اسکن با تزریق ابتدا پرستار یا اپراتور، مطابق تجویز پزشک معالج، مقدار مورد نظر از ماده حاجب را به بدن بیمار تزریق میکند. مقدار ماده حاجب تزریق شده در این روش بین ۱۲۰-۳۰ میلیلیتر است و بسته به محل سی تی اسکن این مقدار متفاوت است.
پس از تزریق بیمار به اتاق اسکن هدایت میشود. اپراتور کمک میکند تا بیمار روی تخت سی تی اسکن دراز بکشد. تخت به آرامی از طریق اسکنر که به شکل یک حلقه بزرگ است حرکت میکند. از بیمار خواسته میشود که در حین گرفتن عکس حدود ۵ تا ۱۰ ثانیه نفس خود را حبس کند. بیمار و اپراتور میتوانند از طریق میکروفون با یکدیگر صحبت کنند. سی تی اسکن دردناک نیست. اسکن حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد.
بیشتر بخوانید: ام آر آی با تزریق چگونه است؟
در زمان اسکن ممکن است احساس گرما و طعم فلزی در دهان داشته باشید که یک یا دو دقیقه طول می کشد. گاهی اوقات، برخی از افراد ممکن است حالت تهوع داشته باشند. این احساسات با یک واکنش آلرژیک متفاوت است. کنتراست به سرعت توسط کلیه ها دفع می شود و در بدن شما باقی نمی ماند.
بعد از سی تی همراه تزریق ماده حاجب چه مواردی را رعایت کنیم؟
بعد از سی تی اسکن با تزریق از شما خواسته میشود که تقریبا ۱۰ دقیقه در قسمت انتظار بنشینید تا پزشکان مطمئن شوند که مشکلی پیش نمی آید. شما در همان روز می توانید به کارهای روزمره خود ادامه دهید و داروهایی را که قبلا مصرف میکردید استفاده کنید. پس از اسکن، معمولا به بیماران توصیه میشود که مایعات زیادی بنوشند تا مواد حاجب را از بدن خود دفع کنند. همچنین توصیه میشود که بیماران برای مدت کوتاهی پس از سیتی اسکن از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین خودداری کنند، زیرا ممکن است اثرات طولانی مدت تزریق ماده حاجب وجود داشته باشد.
عوارض سی تی اسکن با تزریق
سیتی اسکن با تزریق اکثرا بدون عوارض است. معمولا بیماران احساس گرمای گذرا را در سراسر بدن خود تجربه میکنند، طعم فلزی در گلو و دهان دارند. معمولا این علائم نیاز به درمان ندارند و خود به خود از بین میروند. شایعترین عارضه جانبی واقعی واکنش آلرژیک مربوط به کنتراست است که در ۱٪ موارد رخ می دهد.
علائم شامل سردرد، عطسه، حالت تهوع، استفراغ، کهیر و تورم است و معمولا به سرعت برطرف میشود. گاهی اوقات ممکن است به داروهایی برای کمک به کاهش علائم در صورت تداوم آنها نیاز باشد که شامل یک ضد استفراغ (داروهای ضد تهوع) و پرومتازین برای کهیر و تورم است. فنرگان پرومتازین منجر به خوابآلودگی میشود، بنابراین در صورتی تجویز میشود که تورم یا کهیر شدید باشد. در این مورد، شما به یک همراه نیاز دارید تا شما را به خانه ببرد.
معمولا در حدود ۰.۰۱٪ (یا ۱ در ۱۰۰۰۰) موارد ممکن است یک واکنش کنتراست شدید (آنافیلاکتوئید) رخ دهد که شامل ضربان قلب سریع یا آهسته، فشار خون پایین، حمله آسم (برونکواسپاسم) و شوک است. چنین واکنشهایی نیاز به درمان فوری پزشکی و انتقال فوری به یک مرکز درمانی، مانند بخش اورژانس یا بخش مراقبتهای ویژه دارد.
متن انگلیسی:
Unfortunately, there is no way of predicting who will be allergic to contrast until the dye is given. A patient who becomes allergic will usually develop their symptoms within 10 minutes, typically within the first one or two minutes.
ترجمه فارسی:
«متأسفانه، هیچ راهی برای پیش بینی اینکه چه کسی به کنتراست حساسیت دارد تا زمانی که رنگ داده نشود، وجود ندارد. بیماری که آلرژی می دهد در عرض ۱۰ دقیقه، معمولا در یک یا دو دقیقه اول، علائم خود را نشان میدهد.»
به نقل از سایت melbourneradiology
به غیر از کسانی که قبلا واکنش حاجب را تجربه کردهاند، بیمارانی که در معرض خطر بالای واکنش آلرژیک به دلیل کنتراست هستند، شامل گروه های زیر میشوند:
- سابقه دیابت
- سابقه آسم
بیشتر بخوانید: آیا برای آسم درمان وجود دارد؟
- سابقه نارسایی کلیه
- سابقه آلرژی
کلام پایانی
سیتی اسکن با تزریق یکی از روش های تشخیصی موثر در پزشکی است که با تزریق ماده کنتراست انجام می شود. در این نوع اسکن دقت تصاویر بالاست و جزئیات به خوبی مشخص می شود. اگر آلرژی خاصی دارید قبل از انجام اسکن باید به پزشک خود اطلاع دهید. این روش یکی از روش های بی خطر برای تصویربرداری است و کمک فراوانی به تشخیص مشکلات مختلف مانند سرطان، پیشرفت سرطان، برنامه ریزی برای درمان می کند.