علائم سرطان ریه خصوصا در مراحل اولیه قابل تشخیص توسط افراد عادی نبوده که برای حل این مشکل باید افرادی که در معرض خطر ابتلا به دلایلی همچون استعمال دخانیات، سابقه خانوادگی و … هستند باید آزمایش های غربالگری را انجام داده تا در صورت ابتلا آن را در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان مناسبی داشته باشند.
توجه داشته باشید که درست است در مراحل اولیه ممکن است علائم خاصی بروز نکند اما باید علائم این بیماری را شناخت و با توجه و جدی گرفتن آنها درمان به موقعی را در پیش گرفت و گاهی با توجه به موقع و درمان به موقع می توان زندگی و حیات را به خود بخشید زیرا احتمال ابتلا به این سرطان بسیار زیاد بوده و رتبه دوم را در بین بیماریهای شایع سرطانی دارد با ما همراه باشید تا علائم سرطان ریه و هر چه که به شما کمک می کند تا سلامت خود را در این زمینه رقم بزنید بشناسید.
سرطان ریه چیست؟
هنگامی که سلول هایی که بافت ریه را تشکیل می دهند بیش از حد مجاز شروع به رشد و انتشار می کنند توده هایی را تشکیل داده که سرطان نام دارند. همانطور که میدانید مهم ترین اندام برای تنفس و تبادل اکسیژن و کربن دی اکسید ریه بوده هنگامی که در این کار ریه اختلال ایجاد می شود و توده های سرطانی ایجاد می شود تنفس بیمار با مشکل مواجه شده و حتی اختلال در بلع غذا ایجاد می شود.
توجه داشته باشید که ایجاد توده در ریه مرحله اولیه سرطان ریه نام دارد اما هنگامی که در فرایندی به نام متاستاز این سلول های سرطانی به سایر قسمتهای بدن انتشار پیدا کرده بیماری در مراحل پیشرفته خود قرار می گیرد که هر مرحله درمان متناسب با خود را خواهد داشت. همچنین سرطان ریه انواع مختلفی دارد که دو نوع سرطان ریه سلول های کوچک و سرطان ریه سلولهای غیر کوچک مهمترین تقسیم بندی آن بوده و هر کدام ویژگی های خاص خود را دارد و علائم سرطان ریه متفاوتی خواهد داشت.
علائم و نشانه های اولیه سرطان ریه
همانطور که گفته شد در مراحل اولیه سرطان علائم مشخصی از خود بروز نمی دهد و بیشتر با آزمایش هایی چون سی تی اسکن و … توده بسیار کوچکی تشخیص داده می شود اما به طور کلی این بیماری با توجه به اختلالاتی که در ریه ایجاد می کند برخی علائم از خود بروز می دهد که در زیر یادآور می شویم:
سرفه: تغییرات در الگوی سرفه برای افراد سیگاری و سرفه های مداوم برای افراد عادی یکی از علائم سرطان ریه می باشد زیرا حتی بیماری هایی با علائم سرفه چون سرماخوردگی پس از دو الی سه هفته کاملا سرفه از بین می رود اما هنگامی که این سرفه ها به درازا کشیده و در موارد شدیدتر با خون همراه بوده خطرآفرین است.
درد سینه: با توجه به اینکه در مراحل اولیه توده در ریه وجود دارد و در آنجا رشد کرده است اختلالاتی که در ریه ایجاد می کند که باعث احساس درد در سینه می شود.
تنگی نفس: با توجه به انسدادی که توده در راه های هوایی ریه ایجاد می کند فرد با تنگی نفس مواجه می شود.
تغییرات ماندگار صدا و خس خس کردن : توده ها و سرفه ها باعث زمخت شدن صدا می شود و هنگام نفس کشیدن خس خس نیز حس می شود. توجه داشته باشید که اگر این تغییر صدا در مدت کوتاهی و به دلیل سرماخوردگی باشد طبیعی است اما در صورتی که ماندگار باشد نیاز به پزشک حس می شود.
کم شدن ناگهانی وزن: فرد هنگامی ابتلا کاملا بی اشتها شده و علاوه بر بی اشتهایی با کاهش وزن شدید روبرو می شود.
تب: بروز تب به صورت ناگهانی و هنگامی که مریضی خاصی ندارید نشان دهنده واکنش بدن در مقابله با توده ها و به دنبال آن افزایش دمای بدن است. پس هنگامی که بی دلیل دچار تب شدید و این تب ماندگار بوده و از بین نرود سریعا به پزشک مراجعه کنید زیرا یکی از عوامل خطر بسیار جدی و از علائم سرطان ریه می باشد.
بی حالی و خستگی: با توجه به اینکه بدن مورد احاطه سلول های سرطانی قرار گرفته و برای مقابله با این سلول ها انرژی زیادی هدر می دهد فرد دچار خستگی مزمن و بی حالی بدون انجام فعالیت خاصی شده و یکی از علائم جدی سرطان را تجربه می کند.
عفونت های ریوی: مبتلا شدن مداوم به عفونت های ریه چون ذات الریه و برونشیت خود می تواند یکی از علائم سرطان باشد.
درد سر: با توجه به حمله سلول های سرطانی و تحت تاثیر قرار گرفتن مغز و همچنین فشاری که تومور به سیاهرگ بالایی می آورد بیمار سردرد های مزمن را تجربه می کند.
تورم: با توجه به انسدادی که تومورها در غدد لنفاوی ایجاد می کنند فرد تورم در قسمت های مختلف بدن را تجربه می کند.
آمبولی ریه و ایجاد لخته های خون: فرد هنگامی که به سرطان مبتلا می شود حالت ژله ای از خون را در اطراف ریه تجربه کرده و به آمبولی ریه دچار می شود.
سندرم هورنر: هنگامی که تومور در بخش فوقانی ریه رشد می کند به عصب ها آسیب زده و باعث این سندرم می شود که با علائمی همچون درد شانه، افتادگی پلک، کاهش تعریق و … دچار می شود.
علائم اولیه سرطان ریه در مردان
سرطان ریه بیماری است که هم در مردان و هم در زنان مشاهده شده و در مردان پس از سرطان پروستات دومین سرطان از لحاظ ابتلا و اشاعه بوده است اما نکته قابل توجه در این بیماری این است که با توجه به تحقیقات انجام شده دو نوع از این بیماری مردان را بیشتر از زنان درگیر خود کرده و ابتلا کرده است.
نوعی از سرطان که بیشتر مجاری هوایی اصلی را پوشش می دهد کارسینوم سلول سنگفرشی نام دارد که بیشتر در افراد سیگاری و مردان بروز پیدا می کند. همانطور که گفته شد علائم سرطان ریه در مراحل اولیه بیماری خیلی بروز پیدا نکرده و نشان داده نخواهد شد اما با توجه به اینکه این بیماری مجاری هوایی را تحت تاثیر قرار می دهد افراد خصوصا مردان که بیشتر به این نوع مبتلا می شوند سرفه های مداوم و گاهی با خون، تنگی نفس، اختلال بلع، خس خس سینه، درد سینه و … را تجربه می کنند.
نوع دیگری از انواع سرطان ریه نیز وجود دارد که در مردان بسیار شایع است و آدنوکارسینوم نام دارد این نوع از بیماری در بافت های بیرونی ریه تشکیل شده و به طور کلی نوع خیلی خاموشی بوده و نه تنها در مراحل اولیه علائمی بروز نمی دهد بلکه در مراحل پیشرفته نیز علائمی کمتر از انواع دیگر از خود نشان می دهد که به طور کلی شامل تنگی نفس، سرفه های خونی، تب، گرفتگی صدا، کاهش اشتها و … می شود.
علائم اولیه سرطان ریه در زنان
سرطان ریه در زنان یک یاز سرطان های بسیار شایع بوده به طوری که پس از سرطان سینه بیشترین آمار ابتلا به سرطان از نوع سرطان ریه بوده است اما متاسفانه این سرطان در زنان بسیار خاموش بوده و علائم خیلی مشخصی از خود بروز نمی دهد به طوری که اغلب توده ها قبل از تشخیص بسیار بزرگ شده و همه اندام های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و فرد بی حسی و خستگی زیادی را تجربه می کند که نشان دهنده اولین علامت هشدار این بیماری در زنان می باشد.
بر خلاف مردان که کارسینوم سلول سنگفرشی در آنها بسیار شایع بوده در زنان برعکس بوده و شایع ترین نوع درگیر در این بیماری سرطان ریه سلول های کوچک بوده که باعث انسداد راه های هوایی شده و فرد علائم مرتبط با این عارضه همچون سرفه و تنگی نفس را تجربه می کند. همچنین حدود نیمی از زنانی که به این بیماری مبتلا شده اند تشخیص پس از پیشرفت بیماری و اغلب مرحله ۴ این بیماری بوده و بیماری متاستاز شده و به سایر اندام های بدن انتشار پیدا کرده و علائمی همچون درد کمر و شانه، درد سینه، کاهش وزن، سرفه خونی و… از علائم سرطان ریه را با خود به ارمغان آورده است.
سرطان ریه در جوانان به چه شکل است؟
نکته جالب توجه در سرطان ریه در جوانان این است که با اینکه در سنین بالاتر افراد اغلب سیگاری به این عارضه مبتلا می شوند اما در جوانان بیشتر افراد مبتلا سیگاری نبوده و به این عارضه مبتلا شده اند.
متاسفانه علائم سرطان ریه در جوانان هم بسیار خاموش بوده و در مراحل ابتدایی تشخیص داده نمی شود و اغلب در مرحله چهار این بیماری و هنگامی که این بیماری در کل بدن انتشار پیدا کرده و همه اعضای بدن را تحت تاثیر قرار داده و پس از آن علائمی چون بی اشتهایی، کاهش وزن، درد سینه و استخوان و ... از خود بروز می کند تشخیص داده می شود.
نوع شایع از انواع سرطان ریه که در بین جوانان شایع است نیز آدنوکارسینوم ریه نام دارد که در نواحی بیرونی ریا ها رشد پیدا کرده درنتیجه راه های هوایی را مسدود نکرده و فرد علائم مربوط به انسداد چون سرفه را کمتر تجربه می کند.
تشخیص سرطان ریه
یکی از راه های تشخیص سرطان برای افراد انجام آزمایش های غربالگری برای افرادی که بیشتر در معرض ابتلا هستند چون افراد سیگاری و سنین بالا هستند اما به طور کلی چند روش برای تشخیص سرطان ریه وجود دارد که مهمترین آنها را یادآور می شویم:
تست های تصویربرداری: تصویربرداری با اشعه ایکس و یا سی تی اسکن ضایعات و یا توده های غیر طبیعی در ریه را نشان می دهد.
بیوپسی: پزشک با استفاده از مواردی همچون لوله آزمایشگاهی، سوزن و … از نواحی غیر طبیعی روده نمونه برداری کرده و مورد آزمایش قرار می دهد.
سیتولوژی خلط: در صورتی که سرفه با خلط همراه باشد، بررسی خلط زیر میکروسکوپ می تواند سلول های سرطانی را هویدا کند.
نکاتی برای مقابله با علائم و نشانه های سرطان ریه
برخی موارد وجود دارد که شما هنگام مقابله با علائم سرطان ریه می توانید علائم را بهبود بخشیده و کمک بسیاری به خود در مقابله با بیماری کنید:
- توقف استعمال دخانیات و سیگار و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض دود آن
- انجام فعالیت های بدنی متناسب
- حفظ آرامش و خونسردی
- جلوگیری از انجام فعالیت هایی که باعث تنگی نفس می شود.
- تنفس هوای خنک و مطبوع و کشیدن نفس های عمیق
- انجام روش های درمانی چون هیپنوتیزم و ماساژ
- پرهیز از بلع لقمه های بزرگ
و …
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
علاوه بر اینکه افرادی که در معرض ابتلا قرار دارند باید آزمایش های غربالگری را انجام دهند تا در صورت ابتلا در مراحل اولیه تشخیص داده شده و اقدامات به موقع انجام شود زیرا همانطور که میدانید درمان به موقع و در مراحل اولیه موثر تر از درمان در مراحل پیشرفت بیماری خواهد بود، فرد باید در صورتی که هر یک از علائم بیماری که در بالا معرفی شد را تجربه کند باید سریعا به پزشک مراجعه کرده تا پزشک پس از انجام آزمایشات و تشخیص بیماری درمان مناسب با آن را سریعا شروع کند.
سخن پایانی
علائم سرطان ریه در مراحل اولیه بسیار خفیف بوده و افراد معمولا پس از رشد بیماری و مراحل پیشرفته آن علائم خود را بروز می دهد پس افراد در معرض ابتلا باید آزمایش های غربالگری را انجام داده و همه افراد سبک زندگی سالمی را برای جلوگیری از ابتلا در پیش گرفته و در صورت بروز هرگونه علائم سریعا به پزشک مراجعه کنند.
