بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
عفونت چشم چیست؟
عفونت چشم بیماری است که در آن چشم در اثر رشد باکتری، ویروس یا قارچ درگیر میشود. شایعترین عفونت چشم، ورم ملتحمه (conjunctivitis) نام دارد. بیشتر وقتها عامل ورم ملتحمه که در آن چشمها قرمز میشوند، ویروس است ولی باکتریها میتواند باعث آن شود. یادتان باشد عفونت ویروسی را نمیتوانید با آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) درمان کنید. آنتی بیوتیکها تنها با باکتریها میجنگند. عفونت چشم میتواند در یک چشم و یا هر دو چشم رخ دهد.
اطلاعات بیشتر : انواع بیماری های چشم
اگرچه برخی موارد این عفونت جدی نیستند ولی گاهی وضعیت اورژانسی به شمار می آیند و میتوانند به کاهش یا از دست دادن بینایی بینجامند. این بیماری تقریبا در همه بخشهای چشم میتواند رخ دهد، درون پلک، قرنیه و یا بخشهای بیرونی و … .
شایعترین عفونت چشم چیست؟
به طور کلی این عفونت بسیار شایع است. برخی از شایعترین بیماریهای عفونت چشم اینها هستند:
- بلفاریت (التهاب پلک)
- سلولیت (التهاب بافت حفره چشم)
- داکریو سیستیت (عفونت کیسه اشک)
- ورم ملتحمه
- اندوفتالمیت (عفونت درون چشم)
- گل مژه
- یووئیت (عفونت لایه میانی چشم)
علائم عفونت چشم
گاهی چشمها میخارند و رو به قرمز شدن میروند، این برای بیشتر مردم یادآور عفونت است ولی عفونت به شیوه های گوناگون خود را نشان میدهد و نشانه های آن بستگی زیادی به این دارد که کدام بخش از چشم دچار دردسر شده است. علائم و نشانه های این بیماری در مراحل نخستین میتواند برخی از اینها باشد:
- سرخ شدن چشم
- خارش یا تحریک چشم
- چشم درد
- آبریزش چشم
- باد کردن چشم
علائم دیگر این عفونت که ممکن است پیش رویتان باشد اینها هستند:
- تراوش مایع (یا چرک زرد و چسبناک) از چشم
- به هم چسبیدن پلکها به دلیل ترشحات
- حساسیت به نور
- تاری دید
- تب
- ممکن است احساس کنید چیزی در چشمهایتان فرو رفته است.
- گاهی چشم عفونت کرده احساس سوزش دارد.
- بسته به نوع عفونت چشم، گاهی یه برامدگی یا توده در قاعده پلکها رشد میکند.
- هنگامی که به پلک دست میزنید، حساس است و ممکن است درد بگیرد.
- ممکن است پلکها پوسته ریزی کنند.
علل بروز عفونت
عفونت را رشد باکتریها، قارچها، ویروسها و یا انگلها در چشم میتواند ایجاد کند. این موجودات ریز با روشهای گوناگون میتوانند به چشم برسند و برایتان دردسر درست کنند. یکی از شایعترین شیوه هایی که چشم دچار عفونت میشود، خوابیدن با لنز تماسی است. همچنین درست تمیز نکردن لنز تماسی یکی دیگر از عوامل شایع است.
بیشتر بخوانید: انواع عمل ها برای از بین بردن عیوب چشم کدامند؟
چه باکتریهایی بیشتر عفونت ایجاد میکنند؟
هم باکتریهای گرم مثبت و هم گرم منفی میتوانند عفونت درست کنند. باکتریهای گرم منفی به باکتریهایی میگویند که در آزمایش گونه باکتری دیده نمیشوند ولی در آزمایش کشت باکتری شناسایی میشوند.
برخی از شایعترین عوامل باکتریایی این عفونت اینها هستند:
- باسیلوس (Bacillus)
- انتروباکتریاسه (Enterobacteriaceae)
- هیموفیلوس انفلوانزا (Haemophilus influenza)
- موراکسلا Moraxella spp
- نایسریا گونورئا (Neisseria gonorrhoeae)
- سودوموناس آئروژینوزا (Pseudomonas aeruginosa)
- استافیلوکوکوس آرئوس (Staphylococcus aureus)
- استرپتوکوکوس پنومونیا (Streptococcus pneumoniae)
برخی از شایعترین عوامل ویروس عفونت اینها هستند:
- هرپس سیمپلکس نوع ۱ (عامل تبخال)
- ویروس زوستر واریسلا (عامل آبله مرغان و زونا)
- آدنوویروس
برخی از شایعترین عوامل قارچی عفونت چشم:
قارچهای خانواده کاندیدا مسئول ۶۶% از موارد اندوفتالمیت پس از جراحی پیوند قرنیه هستند. همچنین پس از جراحی آب مروارید چشم نیز ممکن است دچار این عفونت قارچی شوید. اگر چشمتان با یک جسم خارجی مانند چوب یا خار گیاه که به قارچ فوزاریوم Fusarium آلوده است آسیب ببیند ممکن است دچار این بیماری شوید. همچنن اگر عفونت قارچی وارد خونتان شود ممکن است دچار عفونت از نوع قارچی شوید.
برای اطلاعات بیشتر: درمان های خانگی درد چشم
نحوه تشخیص
پزشک چشم را که بررسی کند متوجه عفونت آن میشود. ممکن است با وسیله ای مانند گوش پاک کن ترشحات چشم را برای بررسی بیشتر برداشته و به آزمایشگاه بفرستد یا گاهی در مواردی که مشکوک است اگر توده ای در چشم یا پلک زده است آن را برداشته و نمونه برداری کند.
راه های پیشگیری
- هرگز دستان خود را اگر نشسته اید به چشمها یا صورت نزنید
- مرتبا دستان خود را بشویید
- تغذیه سالم و متعادل از انواع مواد مغذی داشته باشید
- از دستمال تمیز برای چشمها استفاده کنید
- وسایل آرایشی چشم و صورت خود را به دیگران ندهید و از وسایل دیگران استفاده نکنید
- هفته ای یک بار روبالشی و ملحفه و روتختی را بشویید
- لنزهای تماسی را تنها اگر کاملا اندازه و درست هستند استفاده کنید و مرتبا برای بررسی نزد پزشک ببرید
- از محلول شوینده لنزهای تماسی برای تمیز کردن لنز خود هر روز استفاده کنید
- به کسی که ورم ملتحمه دارد (چشمهایش سرخ شده و باد کرده اند) دست نزنید
- هر چیزی که با چشم آلوده تماس داشته است را بشویید یا جایگزین کنید
- از مواد آلرژی زا دوری کنید
- اگر ورزش برخوردی انجام میدهید یا در شغلتان چشمتان در خطر آسیب است، از محافظ چشم بهره ببرید
راه های درمان عفونت چشم
درمان این عفونت بستگی به عامل آن دارد. دکتر داروهای ضد عفونی کننده برایتان مینویسد. معمولا یکی دو روز زمان میبرد تا داروهای ضد باکتری در نابود کردن باکتریها پیروز شوند و رو به بهبودی بروید. آنتی بیوتیک به صورت قطره یا پماد و خوراکی میتواند باشد.
در موارد عفونت ویروسی و آلرژی ها ممکن است پزشک بخواهد دوره بیماری را بدون مداخله پشت سر بگذارید ولی با راه های زیر، درد و آزردگی تان کاهش می یابد:
- کمپرس سرد یا گرم بر روی چشمها میتواند سودمند باشد
- از قطره چشم مصنوعی استفاده کنید
- مسکن چشم بدون نسخه میتوانید بخرید
- از آلرژی زا ها که چشمها را آزرده میکنند پرهیز کنید
- در عفونتهای قارچی، از قطره های ضد قارچ استفاده میشود.
برای مشاهده و اطلاعات بیشتر درباره درمانهای خانگی و پزشکی عفونت چشم کلیک کنید.
عفونت پس از سرماخوردگی
معمولا پس از سرماخوردگی، اگر عفونت رخ دهد از نوع ویروسی است و در واقع ویروس سرماخوردگی به چشمهایتان رسیده است. برای پیشگیری، اگر دچار سرماخوردگی یا آنفلوانزا شده اید مراقب باشید به چشمهایتان دست نزنید یا اگر در نزدیکی تان کسی مبتلا شده است از سرفه، عطسه و تماس او خود را دور کنید.
عفونت چشم پس از جراحی بینی
پس از جراحی بینی به چند دلیل احتمال عفونت افزایش می یابد:
- احتمال گسترش باکتریهای درون بینی در هنگام عمل به چشمها، وجود دارد. همچنین کبودی و التهاب پیرامون بینی زمینه را برای عفونت چشم هموارتر میکند.
- رویهم رفته باید بدانید این عفونت پس از جراحی بینی زیاد شایع نیست و با داروهای آنتی بیوتیک که پس از جراحی میخورید احتمال عفونت چشم بسیار کم میشود.
- به هر روی اگر نشانه های این عفونت را میبینید با پزشک تماس بگیرید.
برای اطلاعات بیشتر: خشکی چشم چگونه به وجود می آید و آیا درمانی دارد؟
عفونت چشم پس از تتوی خط چشم
در تتوی خط چشم، رنگ به پوست بالا یا زیر چشم تزریق میشود تا اثری بلندمدت از خود برجا بگذارد. در این روش از سوزن یا دستگاه تتو استفاده میشود. در تتوی خط چشم احتمال عفونت چشم از نوع ورم ملتحمه افزایش مییابد به ویژه اگر بهداشت و استریل کردن دستگاهها به خوبی انجام نشده باشد. چشمها پیش از آغازکار بایدتمیز شوند و پس از آنها هم یک بار دیگر باید خوب تمیز شوند تا آلودگی از پوست پیرامون به چشم نرسد.
