راه های جلوگیری از آزار و اذیت جنسی کودکان

بر خلاف تصور مردم، سوء استفاده و آزار جنسی به هیچ وجه به دختران و زنان محدود نمی شود و بر اساس گزارش ها و آمارها به نظر می رسد آزار جنسی پسرها حتی بیشتر از دخترهاست. برای پیشگیری با فرزند خود ارتباط صمیمانه داشته باشید، او را قضاوت نکنید و به اتفاقات اطراف او علاقه نشان دهید. از عوارض تجاوز جنسی میتوان به کناره گیری از افراد، احساس ضعیف بودن، مشکلات خواب، زود عصبانی شدن، نگرانی از صمیمی شدن، احساس تنهایی و انزوا اشاره کرد.

آزار جنسی چیست؟

آزار جنسی کودکان هر گونه ارتباطی با کودک است که با هدف کسب لذت جنسی انجام می شود. تعریف آزار جنسی در بزرگسالان متفاوت است و به این صورت تعریف می شود: میلی است با ماهیت جنسی که در آن فرد یا افرادی با تعرض به شخصیت یک فرد، خواستار دریافت التفات جنسی یا تحقیر جنسیتی با توسل به آزار کلامی می شوند.

آزار جنسی در پسرها بیشتر است یا دخترها؟

به گزارش ایسنا، شهین علیایی زند عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تهران می گوید: تاثیر آزار و تجاوز جنسی روی پسران به مراتب بیش از دختران است و سوء استفاده جنسی نسبت به پسران در جوامع سنتی بیشتر است.

این جمله بارها شنیده شده است که پسران چیزی برای از دست دادن ندارند، اما اینگونه نیست، زیرا پسران زندگی خود را از دست می دهند. گرایش جنسی بیشتر پسرانی که در کودکی مورد تعرض قرار گرفتند، تغییر پیدا کرده، در صورتی که این میزان در دختران کمتر است.

آزار جنسی عاملی است که پسران شخصیت خود را از دست می دهند و مردانگی آنان زیر سوال می رود و این اقدام سبب می شود که در بزرگسالی، خود اقدام به آزار و تجاوز جنسی دیگران کنند.

از طرف دیگر به گزارش انتخاب، در سال ۱۳۹۱ فرمانده ناجا از آمار بالای تجاوز به مردان در ایران خبر داد. به گفته او ۹۰۰ پرونده تجاوز در یک سال باز شده که ۴۰ درصد قربانیان آن زن و ۶۰ درصد دیگر مرد بوده اند و معمولا علیه افراد زیر ۱۵ سال و با اغفال صورت گرفته است.

در همان زمان رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران در گفتوگو با قانون با تاکید بر اینکه آمار غیر رسمی بیشتر از این آمار است، می گوید: در کشور برخی نوجوان هایی که به سن بلوغ می رسند عمل لواط را انجام می دهند و به دلایلی معمولا این عمل را با پسرهای کوچکتر از خودشان انجام می دهند.

وی می افزاید: وقتی نوجوانان این جامعه به سن بلوغ می رسند، برای برطرف کردن نیاز جنسی خود به سراغ پسر بچه های کوچکتر می روند که دم دست و بدون دردسر هستند.

او درباره علت افزایش آمار لواط می گوید: اینها عوارض جامعه ای است که در آن محدودیت وجود دارد و آموزش های صحیح درباره مسائل جنسی به کودکان داده نمی شود و صحبت کردن درباره مسائل جنسی تابو است. او درباره پیامدهای عمل لواط می گوید: افرادی که با آنها لواط می شود، دچار عقده روانی می شوند و در بسیاری موارد این عقده را به صورت لواط با بچه های دیگر بروز می دهند.

چرا آمار آزار و تجاوز جنسی در پسرها بیشتر است؟

برخی عوامل هستند که زمینه را برای تعرض جنسی در پسرها و مردها فراهم می کنند. عوامل زمینه ساز تجاوز جنسی به پسرها اغلب فرهنگی و تربیتی هستند.

به گزارش ایسنا، آزار جنسی در پسرها هم از سوی مردان و هم از جانب زنان (غریبه و آشنا) اتفاق می افتد. با این ‌حال خانواده ها اغلب این واقعیت را فراموش می کنند و توجه شان صرفا معطوف به تنها نگذاشتن فرزند دخترشان با مردان است. از طرف دیگر در سیستم تربیتی غالب در جامعه ما، پسرها باید اجتماعی و مستقل بار بیایند؛ البته که ویژگی های مثبتی هستند اما وقتی با این تصور همراه می شوند که پسرها نیازی به نظارت و کنترل ندارند، آنها را آسیب پذیر می کند.

در این سیستم تربیتی، باور کلیشه ای «پسرها قوی اند» هم مزید بر علت می شود تا آنها را در برابر تجربه آزار، بیش از آنچه در ذات خود این تجربه نهفته است، خلع سلاح کند. پسرها با این تصور و توقع بزرگ می شوند که موجوداتی قوی و قدرتمندند؛ باوری که گرچه ظاهرا امتیاز محسوب می شود ولی می تواند در تجربه آزار از دو  نظر، آسیب زا باشد. یک اینکه پسران خطر را از خودشان دور بدانند و از موقعیت های بالقوه تهدید آمیز دوری نکنند. دوم آنکه وقتی در معرض آزار قرار می گیرند، هویت‌ خود را زیر سوال ببرند؛ تو چطور پسری هستی که نتونستی جلوی این اتفاق رو بگیری؟

علاوه ‌بر عوامل زمینه ساز، لازم است موقعیت های بالقوه تهدید آمیز را هم بشناسیم. پسرها ممکن است در مدرسه (هم از سوی هم مدرسه ای ها و هم از سوی کادر آموزشی) آزار ببینند. سایر مراکز آموزشی، مراکز ورزشی، پادگان ها، خوابگاه ها و زندان ها هم موقعیت های دیگری هستند که گزارش های رسمی و غیر رسمی از آزار پسرها در آنها شنیده می شود.

بیشتر مطالعه کنید: استرس و اضطراب در کودکان

مهدی ملک محمد روانشناس در گفتگو با فرارو می گوید: تجاوز به پسر های نوجوان و کودکان پسر در جامعه ما بسیار اتفاق می افتد. چند سال پیش یک منبع آگاه به من می گفت که تجاوز به پسران از تجاوز به دختران هم آمار بالاتری دارد. دلیل آن هم سهل الوصول تر بودن پسرهاست چرا که لو رفتن تجاوز به دختر بیشتر از تجاوز به پسر احتمال دارد. نباید اینگونه فکر کرد که تجاوز به نوجوانان پسر فقط در یک شهر در حاشیه رخ می دهد. آمار‌هایی که وجود دارد نشان می دهد تجاوز به پسران در لایه های پنهان جامعه ما وجود دارد، اما قربانیان پسر از ترس انگی که به آنها زده می شود آنها را اعلام نمی کنند. این انگ به آنها اجازه زندگی نمی دهد.

One in 9 girls and 1 in 20 boys under the age of 18 experience sexual abuse or assault

طبق آمار ۱ نفر از بین هر ۹ دختر و ۱ نفر از بین هر ۲۰ پسر کمتر از ۱۸ سال، مورد آزار یا تجاوز جنسی قرار گرفته یا آزار جنسی انجام داده است

به نقل از سایت rainn.org

پس از انتشار تصاویر کودک آزاری احمد تن تن و دو نفر از دوستانش به جرم تجاوز به دو نوجوان شوشتری در سال ۱۳۹۷، این سه مجرم سابقه دار دستگیر شدند. گفته می شد این سه نفر برای فشار به خانواده قربانیان و جلوگیری از پیگیری قانونی از صحنه عمل خود فیلم برداری می کردند. با این حال آنها بعد از آنکه این سه تصاویر کودک آزاری و تجاوز را در شبکه های مجازی منتشر کردند مورد توجه قرار گرفتند. همچنین در سال های گذشته اخباری از آزار جنسی کودکان در مدارسی در تهران و همچنین اماکن دیگر منتشر شده بود که تنها بخش کوچکی از آمار تجاوز جنسی به کودکان پسر است.

چکار کنیم که پسرهایی که مورد آزار یا تعرض جنسی قرار می گیرند، سکوت نکنند؟

برای این که اجازه ندهیم قربانیان تجاوز سکوت کنند، ابتدا باید بدانیم چرا این افراد سکوت می کنند و آزار جنسی را برملا نمی کنند؟

علت سکوت قربانیان

آزار دیده ها اغلب احساس گناه و ناپاکی می کنند و خودشان را در تجربه آزار، مقصر می دانند.

• از قضاوت و تنبیه شدن می ترسند.
• نگرانند که مجبور شوند درستی ادعایشان را ثابت کنند.
• از واکنش آزارگر هراس دارند.

به نقل از ایسنا، درباره پسرها دلایل دیگری را می توانیم به این فهرست اضافه کنیم:

• معدود کسانی که درباره تجربه آزارشان حرف زده اند.
• مسخره کردن و شوخی را رایج ترین واکنش اطرافیان به این موضوع می دانند به ‌ویژه اگر آزارگر زن بوده‌ باشد. بنا به این تصور اشتباه که مردان اساسا باید از هر نوع رابطه ای با زنان استقبال کنند. پسرهای آزاردیده ممکن است مردانگی شان را زیر سوال بپندارند و درباره نوع گرایش جنسی شان دچار هراس و تردید شوند که اطرافیان ناآگاه‌ هم معمولا به این تردیدها و هراس ها دامن می زنند.
• نوع واکنش بدنی پسرها در تجربه آزار یکی دیگر از دلایلی است که آنها را تشویق به سکوت می کند. پسرها از واکنش طبیعی بدنشان به تحریک جنسی، گیج می شوند؛ چون طبق تصوراتشان باید آن را لذت بدانند در حالی‌ که به ‌صورت آزار تجربه اش کرده اند و می ترسند هنگام صحبت کردن از آن، به ‌درستی درک نشوند.

مهم است که پسران ما بدانند مردان نیز مورد تجاوز واقع می شوند، و بسیاری از مردانی که آنها در دوران زندگی خود می بینند از یک سوء استفاده جنسی یا تجاوز نجات یافته اند.

مهدی ملک محمد روانشناس در گفتگو با فرارو می گوید: در ابر شهری مثل تهران اگر خانواده ای متوجه شود پسر نوجوانش مورد تجاوز قرار گرفته رفتار خود را با فرزند قربانی اش که هیچ تقصیری نداشته تغییر می دهد. این در تهران که که تابع هیچ فرهنگ خاصی نیست وجود دارد. حالا شما شهر را تغییر دهید و به شهرهای کوچکتر و سنتی تر ببرید. طبیعتا نوجوان با خود فکر می کند تحمل رنج بهتر از آن است که به خانواده و نهاد‌های بیرونی اطلاع دهد.

او محاسبه می کند ممکن است متجاوز مثل افراد دیگر اعدام شود، اما یک سال دیگر هیچ کس حال خانواده او را نمی پرسد. به این ترتیب به این نتیجه می رسد که صحبت نکردن از این اتفاق وحشتناک بسیار بهتر از آن است که اتفاقات وحشتناک تری در خانواده او بیفتد. حقیقت امر این است که پسران ما نیز ممکن است قربانی تجاوز شوند. آنها می توانند ناظران، رازداران، یا متجاوزان جنسی باشند.

این روانشناس می گوید: قربانی تجاوز شدن هیچ گاه قابل هضم نیست. اگر بخواهیم پیش بینی کنیم محتمل ترین افرادی که ممکن است در آینده خود متجاوز شوند خود قربانیان تجاوز هستند. شما را به مصاحبه محمد بیجه ارجاع می دهم. بیجه خودش مورد تجاوز قرار گرفته بود. بیجه می گفت: مایل نبود قربانیانش هم زجری که خودش دیده بود را بکشند. این یک چرخه است، قربانی خودش متجاوز می شود، متجاوز قربانیان دیگری پیدا می کند و قربانیان جدیدی هم به متجاوز تبدیل می شوند. البته اگر در قربانیان اقدامات مناسب روانشناختی صورت بگیرد احتمال تبدیل آنها به متجاوز کمتر خواهد شد.

چکار کنیم که از آزار جنسی پسرهایمان پیشگیری شود؟

درگیر زندگی کودک خود باشید و با او ارتباطی صمیمانه برقرار کنید تا با شما راحت باشد. به کارهای روزمره و اتفاقات معمولی پیرامون کودکتان علاقه نشان بدهید و بشنوید بدون این که دائم او را قضاوت و امر و نهی کنید.

همیشه در جریان افرادی که کودک با آنها ارتباط دارد باشید و دوستان او را بشناسید. باید بدانید کودک با چه کسانی وقت می گذراند، خواه کودک باشند یا بزرگسال. همچنین والدین دوستان کودک خود را بشناسید.

در مورد شبکه های اجتماعی، اینترنت و سایر رسانه ها با کودکان خود صحبت کنید و با آنها در مورد برخی محتواها گفتگو برقرار کنید، مثلا بپرسید: نظرت درباره این رفتار چیه؟ اگر تو در اون موقعیت بودی چکار می کردی؟، اگر کسی بخواد اذیتت کنه به کی میگی؟

در مورد مرزهای حریم شخصی به کودک خود آموزش بدهید. او باید بداند هیچ کسی اجازه ندارد نواحی حساس بدن او را لمس کند یا به زور با او ارتباط فیزیکی برقرار کند. حتی بغل کردن مادربزرگ و پدربزرگ و بوسیدن خاله و عمه و قلقلک دادن پدر و مادر هم در صورتی که کودک دوست نداشته باشد، ممنوع است. کودک باید بداند اختیار بدن خودش را دارد و کسی نباید علیرغم خواست او، کاری با بدن او داشته باشد به جز موارد خاص مانند موارد پزشکی.

بیشتر مطالعه کنید: عوارض جسمی و روحی سوء استفاده و تجاوز جنسی بر قربانی

همیشه پذیرای شنیدن حرف های کودک باشید تا بداند حرف های او برایتان اهمیت دارد.

یادتان باشد سکوت آزاردیده ها، ابزار قدرت آزارگران است اما در فرهنگ های مرد سالار (که خواندیم چطور می تواند بر ضد پسران عمل کند) تشویق کردن آزاردیده ها به حرف زدن ممکن نیست مگر در صورتی ‌که جامعه درک و پذیرش شنیدن را داشته ‌باشد.

پسرها باید متناسب با سنشان درباره رابطه‌ جنسی، حریم شخصی و انواع آزار، اطلاعات درست و دور از کلیشه دریافت کنند. در این ‌صورت است که از احتمال آزارگری و آزاردیدگی تا حد قابل ‌قبولی پیشگیری خواهد شد اما کافی نیست. همه ما باید واکنش درست در برابر آزاردیده ها را یاد بگیریم.

Some rapes are prompted by drug use which is also on the rise

تجاوز های که به خاطر مصرف مواد مخدر بوده است، در حال افزایش است

به نقل از سایت ojp.gov

همان‌ طور که خواندیم، شوخی کردن با تجربه آزار، مسخره و سرزنش کردن آزاردیده، به ‌نفع آزارگر عمل می کند. پیشنهاد کمک گرفتن از یک درمانگر ماهر و همراهی کردن با آزاردیده در طول درمان، دومین و مهم ترین کاری است که باید در برابر آزار دیده انجام بدهیم.

باید به پسرهایمان یاد بدهیم اگر در موقعیتی امکان بروز خطری فوری برای فردی وجود داشت، باید علاوه بر دور شدن از آنجا با فرد بزرگسال معتمدی تماس بگیرند، مثلا با والدین خود، پلیس، یا فرد ذیصلاح دیگری. باید بر اهمیت تصمیمات آنها تاکید کنیم. تصمیم آنها به صحبت کردن می تواند بر ادامه زندگی فرد دیگری تاثیری مفید داشته باشد.

علائم و نشانه های آزار جنسی در کودکان پسر چیست؟

بیشتر علائم قرار گیری در معرض تعرض جنسی در پسرها، رفتاری است. کودک ممکن است پرخاشگر شود، اضطرابش زیاد باشد، منزوی شود و یا دچار افسردگی گردد.

بسته به سن قربانی ممکن است کودک شروع به نشان دادن رفتارهای پسروی به کودکی مانند مکیدن انگشت یا خیس کردن رختخواب نماید.

پسرهایی که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته اند، ممکن است از تنها شدن و به ویژه تنها ماندن با افراد خاصی بترسند یا ناگهان شروع به کناره گیری از والدین یا پرستار یا افراد مشخص دیگر کنند.

اگر کودک شروع به سوال پرسیدن یا ابراز نارضایتی در لباس عوض کردن یا در آوردن لباس ها برای حمام رفتن کند، ممکن است نشان دهنده این باشد که از دیده شدن بدنش دیگر احساس راحتی نمی کند و مشکلی پیش آمده است.

علائم دیگر سوء استفاده جنسی در پسرها ممکن است شامل شروع رفتارهای جنسی نامناسب یا استفاده از کلمات جنسی باشد.

مشکلات فیزیکی مانند درد در ناحیه تناسلی یا مقعد یا حتی علائم بیماری های مقاربتی در موارد تجاوز کامل ممکن است دیده شود.

کودکانی که قربانی هستند اغلب مشکل خواب دارند و دچار افت تحصیلی می شوند. ممکن است ناگهان رفتارشان در مدرسه عوض شود، در یادگیری و تمرکز دچار مشکل شوند و رفتارهای مخرب از خود نشان دهد.

برخی از کودکانی که قربانی این اتفاق می شوند، ممکن است رفتارهای پرخطر مانند حمل چاقو، مصرف سیگار یا مواد مخدر و مشروب انجام بدهند. برخی دیگر هم فقط ممکن است نظافت شخصی خود را کنار بگذارند، شلخته شوند و از رفتن به حمام اجتناب کنند.

تاثیرات و عوارض آزار جنسی در کودکان پسر چیست؟

از نظر روانی کسانی که در کودکی مورد آزار قرار گرفته اند، احساس گناه، شرم و حتی خود سرزنشگری و خود مقصر پنداری دارند به خصوص در مورد پسرهایی که توسط یک فرد بزرگسال مورد اعتماد یا عضو مهمی از خانواده مورد تعرض قرار گرفته اند.

تحقیقات نشان می دهند افرادی که در کودکی مورد آزار قرار گرفته اند، بیشتر در خطر افسردگی و اضطراب و نوعی اختلال خوردن قرار می گیرند. بسیاری هم دچار اختلال استرس پس از حادثه می شوند.

همچنین این افراد ممکن است به خود آسیب بزنند مثلا بدن خود را زخمی کنند یا با چاقو و تیغ خط بیندازند یا شروع به استعمال مواد و الکل کنند. همچنین ممکن است قربانیان آزار و به ویژه تجاوز جنسی درگیر رفتارهای خلاف قانون و تبهکارانه شوند یا حتی در نوجوانی یا جوانی اقدام به خودکشی کنند.

سایر تاثیرات قرار گیری در معرض آزار و تجاوز جنسی که در پسرها و مردها مشترک است عبارتند از:

• کناره گرفتن از افراد (بی گناه) یا مکان هایی که یادآور این خاطره تلخ هستند.
• نگرانی و تردید در مورد گرایش جنسی خویش
• ترس از اتفاقات بدتر و احساس کوتاه بودن عمر
• احساس ضعیف بودن و مرد نبودن
• مشکلات خواب و زود عصبی شدن
• احساس خجالت و شرمندگی یا مقصر بودن به دلیل عدم جلوگیری از سوء استفاده جنسی به خصوص اگر فرد به لحاظ فیزیکی دچار نعوظ یا انزال هم شده باشد (امری که صرفا به فیزیک بدن او مرتبط است نه روان او)
• احساس تنهایی و انزوا
• نگرانی از صمیمی شدن با کسی و پی بردن آن فرد به راز او و قضاوت کردن آن فرد در مورد گذشته او

سوالات متداول