بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
بارداری یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی بسیاری از زنان است که با تغییرات فیزیکی و احساسی همراه است. تشخیص بارداری در مراحل اولیه برای بسیاری از افراد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا علائم آن ممکن است به راحتی با علائم دیگر شرایط اشتباه گرفته شود. این علائم اولیه می‌توانند از تغییرات هورمونی بدن نشأت بگیرند. آگاهی از این نشانه‌ها می‌تواند به زنان کمک کند تا به موقع اقدامات لازم را انجام داده و از سلامتی خود و جنین محافظت کنند.
علائم اولیه بارداری در هفته اول بعد از لقاح
در هفته اول پس از لقاح، علائم بارداری معمولاً به دلیل تازه بودن فرآیند لقاح و کاشت جنین در رحم، خیلی قابل تشخیص نیستند. با این حال، برخی از تغییرات فیزیکی و هورمونی ممکن است به صورت خفیف ظاهر شوند. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- تاخیر در قاعدگی: شایع‌ترین و واضح‌ترین نشانه بارداری، تأخیر در قاعدگی است. پس از لقاح، بدن شما هورمون‌هایی تولید می‌کند که جلوی تخمک‌گذاری و ریزش دیواره رحم را می‌گیرند. این بدان معناست که چرخه قاعدگی شما متوقف شده و تا پس از تولد نوزاد، دیگر قاعدگی نخواهید داشت. اما تأخیر در قاعدگی همیشه نشانه بارداری نیست. عواملی مانند استرس، ورزش بیش از حد، رژیم غذایی، عدم تعادل هورمونی و دیگر عوامل ممکن است باعث تأخیر یا نامنظمی در دوره‌های قاعدگی شوند.
- لکه بینی و خونریزی لانه گزینی: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده به دیواره رحم می‌چسبد و ممکن است با خونریزی خفیف یا لکه‌بینی همراه باشد. این خونریزی معمولاً سبک‌تر و کمتر از قاعدگی است و بین ۶ تا ۱۲ روز پس از لقاح رخ می‌دهد.
- تغییرات در دمای پایه بدن: برخی زنان ممکن است افزایش دمای پایه بدن خود را تجربه کنند. این تغییرات دمایی به دلیل تغییرات هورمونی است که در بدن برای حمایت از رشد جنین ایجاد می‌شود.
- خستگی شدید: افزایش سطح هورمون پروژسترون می‌تواند باعث خستگی شدید شود، زیرا بدن در حال آماده‌سازی خود برای حمایت از جنین است.
Similar to other early pregnancy symptoms, fatigue tends to get better in the second trimester (after week 13 of pregnancy)
مشابه دیگر علائم اولیه بارداری، خستگی معمولاً در سه‌ماهه دوم (بعد از هفته سیزدهم بارداری) بهبود می‌یابد.
به نقل از سایت : my.clevelandclinic.org
- احساس نفخ و گرفتگی عضلات: برخی زنان ممکن است احساس نفخ یا گرفتگی خفیف شبیه به قاعدگی را تجربه کنند که به دلیل تغییرات هورمونی است.
- تغییرات در سینه ها: در دوران بارداری، سینه‌های شما ممکن است به لمس حساس شوند. این درد ممکن است شبیه به حس سینه‌ها قبل از قاعدگی باشد، اما شدیدتر. هاله اطراف نوک سینه‌های شما نیز ممکن است شروع به تیره‌تر و بزرگ‌تر شدن کند. این حساسیت موقتی است و پس از عادت کردن بدن به افزایش هورمون‌ها کاهش می‌یابد. همچنین ممکن است متوجه شوید که سینه‌هایتان بزرگ‌تر شده‌اند و سوتین شما تنگ‌تر از حالت عادی است.
- تغییرات خلق و خو: نوسانات هورمونی ممکن است باعث تحریک‌پذیری، تغییرات خلقی یا احساسات غیرمعمول شوند.
- حالت تهوع: برخلاف نام آن، این علامت بارداری می‌تواند در هر زمانی از روز یا شب رخ دهد. حالت تهوع می‌تواند از دو هفته پس از بارداری شروع شود. همه افراد تهوع را تجربه نمی‌کنند و شدت آن متفاوت است. ممکن است احساس تهوع کنید اما هیچ‌گاه استفراغ نکنید. حدود نیمی از افراد باردار به دلیل تهوع استفراغ می‌کنند. اگرچه تهوع در بارداری نسبتاً عادی است، اما می‌تواند مشکل‌ساز شود اگر بدن شما دچار کم‌آبی شود. افرادی که به دلیل تهوع شدید نمی‌توانند غذا و مایعات را در بدن خود نگه دارند، ممکن است به وضعیتی به نام هایپرامزیس گراویداروم مبتلا باشند. اگر دچار تهوع شدید و کم‌آبی هستید، به پزشک مراجعه کنید.
برای اطلاعات بیشتر: علل پدید آمدن تهوع و استفراغ در دوران بارداری
- دفع مکرر ادرار: قبل از اینکه حتی متوجه تأخیر در قاعدگی شوید، ممکن است متوجه شوید که بیشتر به دستشویی می‌روید. این اتفاق به این دلیل است که خون شما بیشتر از قبل شده است. در دوران بارداری، میزان خون بدن شما افزایش می‌یابد. کلیه‌ها خون شما را فیلتر کرده و مواد زائد اضافی را دفع می‌کنند. این مواد زائد به صورت ادرار از بدن خارج می‌شوند. هرچه میزان خون در بدن بیشتر باشد، دفعات ادرار نیز بیشتر خواهد شد.
علائم حاملگی بعد از چند روز ظاهر می‌شود؟
علائم بارداری معمولاً بین ۶ تا ۱۲ روز پس از لقاح ظاهر می‌شوند، زمانی که تخمک بارور شده در دیواره رحم لانه‌گزینی می‌کند. اما در برخی موارد، برخی از زنان ممکن است تا چند هفته بعد از لقاح هیچ علائمی را تجربه نکنند.
علائم حاملگی از روی چهره
علائم بارداری ممکن است در برخی افراد تغییراتی در چهره ایجاد کند، اگرچه این علائم برای همه به یک شکل ظاهر نمی‌شوند و شدت آن‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از تغییرات رایج در چهره که ممکن است در دوران بارداری دیده شوند عبارتند از:
- درخشش پوست (pregnancy glow): افزایش گردش خون و تولید چربی طبیعی پوست در دوران بارداری می‌تواند باعث درخشش و شادابی پوست صورت شود.
- تغییرات رنگدانه‌ای (ملاسما یا ماسک بارداری): برخی زنان ممکن است لکه‌های تیره‌ای روی صورت به خصوص در ناحیه پیشانی، گونه‌ها و بالای لب‌ها مشاهده کنند. این حالت که به “ماسک بارداری” یا ملاسما معروف است، ناشی از تغییرات هورمونی و افزایش تولید ملانین است.
- آکنه و جوش‌ها: به دلیل تغییرات هورمونی، برخی زنان ممکن است دچار افزایش چربی پوست و جوش‌های پوستی شوند. این حالت به خصوص در سه‌ماهه اول بارداری رایج است.
- پف و تورم صورت: احتباس آب در بدن و تغییرات هورمونی ممکن است باعث پف کردن صورت و پلک‌ها شود.
- رگ‌های خونی برجسته: افزایش حجم خون ممکن است باعث نمایان‌تر شدن رگ‌های خونی کوچک در سطح پوست صورت شود.
- خشکی یا حساسیت پوستی: برخی زنان ممکن است در دوران بارداری دچار خشکی یا حساسیت‌های پوستی در ناحیه صورت شوند.
برای اطلاعات بیشتر: مصرف داروهای پوست در بارداری
ریزترین علائم بارداری در هفته اول
در هفته اول بارداری، علائم بارداری بسیار خفیف و اغلب نادیدنی هستند، زیرا بدن به تازگی در حال تطابق با تغییرات اولیه ناشی از بارداری است. این علائم معمولاً نتیجه تغییرات هورمونی اولیه می‌باشند. در این مرحله، تشخیص بارداری از روی علائم ظاهری بسیار دشوار است، اما برخی از ریزترین علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی خفیف شکم: برخی زنان ممکن است در اثر فرآیند لانه‌گزینی تخمک بارور شده، درد یا گرفتگی‌های خفیف در ناحیه شکم تجربه کنند که ممکن است با دردهای قاعدگی اشتباه گرفته شود.
- نفخ: هورمون پروژسترون می‌تواند باعث کندی حرکت دستگاه گوارش شود، که ممکن است باعث نفخ شکم در روزهای اول بارداری شود.
- حساسیت سینه ها: از اولین علائم هورمونی بارداری می‌تواند حساسیت و تورم سینه‌ها باشد. سینه‌ها ممکن است به لمس حساس‌تر شوند و یا کمی بزرگ‌تر به نظر برسند.
- تغییرات خلق و خو: در اوایل بارداری، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون به شدت افزایش می‌یابد. این افزایش هورمونی می‌تواند بر فعالیت شیمیایی مغز تأثیر بگذارد و منجر به تغییرات خلقی مانند احساس شادی شدید، اضطراب یا حتی افسردگی موقت شود.
- تغییر در ترشحات واژن: در اوایل بارداری، ممکن است متوجه افزایش ترشحات واژنی شوید. این ترشحات معمولاً شفاف یا سفید رنگ هستند و بی‌بو یا با بویی ملایم می‌باشند. ترشحات واژنی ممکن است کمی غلیظ‌تر یا چسبناک‌تر از حالت معمول باشند. این تغییر به دلیل تغییرات هورمونی است که باعث آماده‌سازی رحم و محافظت از محیط واژن در برابر عفونت‌ها می‌شود. اگر ترشحات قهوه‌ای روشن یا صورتی باشند، ممکن است مربوط به خونریزی لانه‌گزینی باشد که زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده به دیواره رحم متصل می‌شود. اگرچه افزایش ترشحات در دوران بارداری طبیعی است، اما نباید همراه با بوی تند، خارش، یا سوزش باشد. وجود این علائم ممکن است نشانه عفونت باشد و نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
- کمردرد: در اوایل بارداری، هورمون‌های بارداری مانند پروژسترون شروع به افزایش می‌کنند. پروژسترون می‌تواند باعث شل شدن رباط‌ها و مفاصل شود تا بدن برای رشد و انبساط رحم آماده شود. این شل شدن می‌تواند منجر به کمردرد یا احساس ناراحتی در ناحیه کمر شود.
همچنین بخوانید: واکسیناسیون در بارداری
تفاوت علائم بارداری و پریود چیست؟
- در اوایل بارداری، سینه‌ها ممکن است به شدت حساس، دردناک و سنگین‌تر از حد معمول شوند. این حساسیت ممکن است بیشتر از دردهای معمول قبل از پریود باشد و معمولاً با پیشرفت بارداری ادامه پیدا می‌کند. در دوران پیش از قاعدگی، حساسیت و درد سینه‌ها نیز رخ می‌دهد، اما این درد معمولاً در زمان شروع قاعدگی یا بلافاصله پس از آن کاهش می‌یابد.
- یکی از اولین نشانه‌های بارداری خستگی شدید است که به دلیل افزایش سطح هورمون پروژسترون ایجاد می‌شود. این خستگی می‌تواند بسیار شدیدتر و طولانی‌تر از خستگی معمول پیش از قاعدگی باشد. خستگی پیش از قاعدگی نیز ممکن است رخ دهد، اما معمولاً با شروع قاعدگی این خستگی کاهش پیدا می‌کند و شدت آن کمتر از بارداری است.
- در اوایل بارداری ممکن است گرفتگی‌های خفیف مشابه دردهای قاعدگی احساس شود که به دلیل لانه‌گزینی تخمک در رحم رخ می‌دهد. این درد معمولاً ملایم و کوتاه‌مدت است. درد و گرفتگی‌های شکم در روزهای قبل یا در زمان شروع قاعدگی شدیدتر است و می‌تواند برای چند روز ادامه داشته باشد.
- تهوع یا “تهوع صبحگاهی” یکی از علائم رایج بارداری است که ممکن است از هفته‌های اولیه بارداری شروع شود. این حالت تهوع می‌تواند در هر زمانی از روز رخ دهد.تهوع معمولاً جزو علائم پیش از قاعدگی نیست. هرچند در برخی موارد ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی خفیف، زنان احساس ناراحتی معده داشته باشند، اما این حالت به ندرت رخ می‌دهد.
برای اطلاعات بیشتر: ضروری ترین مکمل های مورد نیاز دوران بارداری
سخن پایانی
شناخت علائم اولیه بارداری می‌تواند به زنان کمک کند تا در مراحل ابتدایی از بارداری خود آگاه شوند و اقدامات لازم برای حفظ سلامتی خود و جنین را انجام دهند. اگرچه برخی از این علائم ممکن است با علائم پیش از قاعدگی اشتباه گرفته شوند، توجه دقیق به تغییرات بدنی و احساسی می‌تواند راهنمای خوبی باشد. در نهایت، استفاده از تست‌های بارداری و مراجعه به پزشک راه مطمئن‌تری برای تأیید بارداری است. با آگاهی از این علائم، می‌توان به مراحل اولیه بارداری با آرامش و اطمینان بیشتری نزدیک شد.
