زمانی که زمستان سرد به پایان می‌رسد، کم کم فرا رسیدن بهار را حس می کنیم. بهار همان چیزی است که همه ما مشتاقانه منتظر آن هستیم، اما در برخی افراد تب یونجه که به آن حساسیت فصلی نیز می گویند، اذیت‌کننده می‌شود. در ادامه با دکتر آسپرین همراه باشید تا به بررسی حساسیت های فصلی کودکان بپردازیم.
حساسیت (آلرژی) فصلی چیست؟
حساسیت فصلی یا رینیت آلرژیک یک واکنش در بینی بوده و زمانی رخ می دهد که مخاط بینی توسط گرد و غبار یا گرده های گل تحریک شود. اخیرا سن شروع آن کاهش یافته است و گفته می شود حساسیت فصلی در کودکان شایع است.
رینیت آلرژیک یک بیماری جدی و تهدیدکننده زندگی نیست. با این حال، خارش مداوم و آبریزش بینی می تواند با تمرکز و یادگیری تداخل داشته باشد و بینی های گرفته می توانند خواب را مختل کنند و زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار دهند.
علت آلرژی در کودکان چیست ؟
آلرژی زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی بدن نسبت به ورود برخی مواد، ذرات و گرد و غبار واکنش نشان می دهد. واکنش سیستم ایمنی باعث تولید علائمی می شود که در اصطلاح به عنوان آلرژی شناخته می شود و در فصول خاصی از سال اتفاق می افتد. در اغلب مواقع، حساسیت های فصلی از دوره کودکی شروع می شوند و تا بزرگسالی ادامه دارند. خوشبختانه بسیاری از درمان های این بیماری موثر واقع می شوند.
علائم حساسیت (آلرژی) فصلی
علائم اصلی رینیت آلرژیک یا حساسیت فصلی، عطسه، آبریزش و احتقان بینی است. این علائم سه علامت اصلی نامیده می شوند و علائم معمولی هستند. علائم دیگر عبارتند از: خارش و خونریزی چشم، ناراحتی در گلو، خارش و گرفتگی گوش (احساس انسداد)، سرفه خشک و صدای خشن.
اگر کودک شما چشم ها یا بینی خود را به طور غیرطبیعی می مالد، بیشتر پلک می زند یا دچار گرفتگی بینی شده است، ممکن است آلرژی فصلی باشد.
علاوه بر این علائم مستقیم، رینیت آلرژیک می تواند با لمس مکرر بینی و چشم ها، قرمزی، بوییدن بیش از حد، اخم کردن، تنفس دهانی و خروپف ایجاد شود. اگر فکر می کنید فرزند شما شروع به ایجاد یک عادت ناآشنا کرده است، حتما با دکتر آسپرین تماس بگیرید.
کودکان ۲ تا ۳ ساله ممکن است به رینیت آلرژیک مبتلا شوند. حالت‌هایی که تصور می شد عادات کودکان است نیز ممکن است مشخصه حساسیت فصلی باشد.
اطلاعات بیشتر : حساسیت های پاییزی به چه دلیل رخ می دهند ؟
چگونه حساسیت فصلی را در کودکان تشخیص دهیم؟
کودکان اغلب سرما می خورند و تشخیص آن‌ها از حساسیت فصلی دشوار است. علاوه بر این، برای کودکان دشوار است که علائم خود را به وضوح بیان کنند.
برای تشخیص آن، اولین نکته این است که آیا با خارش چشم و بینی همراه است یا خیر. هم‌چنین، اگر فکر می کنید فرزند شما سرما خورده است و به مصرف دارو ادامه می دهید، اما بهبود نمی یابد، باید به حساسیت فصلی مشکوک شوید.
از آن‌جایی که گرده در بیرون از خانه در هوا معلق است، می توانید به این نکته توجه کنید که آیا هنگام بیرون رفتن در روزهای آفتابی یا روزهای بادی، علائم بدتر می شود؟
درمان حساسیت فصلی در کودکان
حذف یا اجتناب از آلرژن هایی که علائم ایجاد می کنند، اساس درمان حساسیت فصلی است. اگر از نوع گرد و غبار خانه است، تمیز کردن مکرر اتاق و اجتناب از قرار دادن محصولات پارچه ای در اتاق تا حد امکان موثر است. در مورد گرده، استفاده از ماسک و عینک در هنگام بیرون رفتن در فصل گرده افشانی بسیار مهم است و در هنگام بازگشت به خانه تا حد امکان از آوردن گرده به اتاق خود اجتناب کنید.
اگر علائم به اندازه ای شدید باشد که در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند، درمان با استفاده از داروهای ضد حساسیت خوراکی و اسپری های استروئیدی برای بینی (قطره بینی) انجام می شود. برخی هم‌چنین ایمونوتراپی زیرزبانی را ارائه انجام می دهند که انتظار می رود این بیماری را درمان کند.
- داروها
انواع مختلفی از داروهای ضد حساسیت مانند شربت ها، قرص های خشک و جویدنی ها وجود دارد، بنابراین حتی نوزادان نیز می توانند آن‌ها را بدون مشکل مصرف کنند. در مورد بیماری فصلی می توان انتظار داشت که درمان زودهنگام که قبل از فصل گرده گل شروع می شود، بتواند علائم را در طول فصل کاهش دهد.
نکته در رابطه با استفاده از داروها
- قبل از استفاده از داروها حتما توضیحات مربوط به دارو را به دقت مطالعه نمایید.
- از مصرف خودسرانه و بیش از اندازه داروها توسط کودک جلوگیری کنید.
- قطره های چشمی و اسپری بینی در اغلب مواقع تداخلی با قرص ها و آنتی هیستامین ها ندارند، با این حال برای احتیاط فقط در صورت تجویز پزشک این داروها را همزمان مصرف کنید.
درمان موضعی خارش و سوزش چشم
به طور معمول برای درمان علائمی همچون سوزش و خارش چشم، داروهای موضعی همچون قطره چشم تجویز می شود. داروهای خوراکی به اندازه این نوع داروها موثر نیستند. این داروها دارای ترکیباتی همچون آنتی هیستامین هستند که از طریق انقباض عروق، قرمزی و خارش چشم را درمان می کنند. البته لازم به ذکر است، این قطره ها فقط در صورت تداوم استفاده، موثر هستند و به محض قطع دارو، علائم قابل بازگشت هستند.
آیا نوزادان می توانند به حساسیت فصلی مبتلا شوند؟
می‌توان گفت حساسیت به مواد استنشاقی مثل گرده گل، کپک، شوره و موهای حیوانات خانگی و گرد و غبار در نوزادان در سال اول نادر است. نوزادان به آلرژی های غذایی و اگزما بیشتر دچار می شوند، به خصوص اگر سابقه خانوادگی آلرژی، آسم، تب یونجه یا اگزما داشته باشند.
حساسیت فصلی در نوزادان چه زمانی ایجاد می شود؟
همان‌طور که گفتیم، احتمال این که نوزادان در سال اول دچار آلرژی فصلی شوند، بسیار کم و نادر است. شروع علائم آلرژی ممکن است در هر سنی اتفاق بیوفتد. معمولا کودکان در سنین ۳ تا ۵ سالگی بیشتر به آلرژی فصلی مبتلا می شوند، و اکثرا افراد در سن ۱۰ سالگی متوجه علائم آن می شوند.
علت آلرژی فصلی در نوزادان و کودکان نوپا چیست؟
اگر شیرخواران در معرض مواد آلرژی زا قرار گیرند ممکن است دچار بروز زودرس علائم آلرژی شوند. آلرژی بیشتر اوقات با علائمی مثل آبریزش بینی، ضایعات پوستی، مشکلات گوارشی و ضعف و بی حالی که می توان گفت کاملا مشابه علائم سرماخوردگی هستند، خود را نشان می‌دهند.
علت اصلی آلرژی نوزادان، واکنش شدید سیستم ایمنی بدن آن‌ها نسبت به یک ماده خاص است. سیستم ایمنی بدن نقش اصلی دفاع از بدن در مقابل بیماری ها را ایفا می کند، اما در برخی مواقع سیستم ایمنی بدن در برابر موادی چون گرده گل یا سایر مواد آلرژی‌زای استنشاقی یا مواد غذایی که عموما برای بدن بی ضرر هستند، واکنش نشان می‌دهد. برای کشف علت آلرژی فرزند شما ممکن است پزشک متخصص آلرژی، تست آلرژی بگیرد و برای درمان، داروهای ضد آلرژی را تجویز کند.
اقداماتی برای جلوگیری از بروز آلرژی فصلی در کودکان
در بدترین شرایط ممکن نیز، همیشه راه هایی برای جلوگیری از بروز بیماری وجود دارد. برای به حداقل رساندن احتمال ابتلای کودک به آلژی فصلی لازم است اقدامات زیر را عملی کنید:
- از کودک خود بخواهید به محض اینکه از بیرون وارد خانه می شود، دست و صورت خود را شستشو دهد و گرده ها و آلودگی دست ها را به هیچ عنوان وارد چشم و بینی نکند.
- در روزهایی که گرده افشانی در بالاترین حد است، فعالیت های خارج از منزل را به حداقل برسانید.
- برای خشک کردن لباس ها از خشک کن استفاده کنید و از آویزان کردن آن ها در محیط بیرون خودداری کنید.
- از فرزندتان بخواهید قبل از خوابیدن دوش بگیرید. این مورد می تواند مشکلات و علائم شبانه آلرژی را به حداقل برساند.
- در فصول معین پنجره خانه و ماشین را بسته نگه دارید و از تهویه مطبوع هوا غافل نشوید.
- گرد و غبار موجود روی وسیال خانه را با یک دستمال مرطوب گردگیری کنید.
- ملحفه ها را هفته ای یکبار با آب گرم شستشو دهید.
اطلاعات بیشتر : انواع بیماری های فصل پاییز
راه های کنترل آلرژی شیرخواران در منزل
اولین راهکار برای درمان آلرژی در نوزادان پس از مراجعه به پزشک، دور کردن مواد حساسیت زا است. پیشنهاد می‌شود در فصولی که گرده گیاهان در هوا بیش تر می شوند، درها و پنجره های خانه را باز نگذارید. در ادامه به چندین مورد دیگر اشاره کرده‌ایم.
- در صورتی که حیوانات خانگی دارید، آن ها از فرزند خود دور نگه دارید.
- استفاده از دستگاه بخور سرد و تصفیه کننده هوا نیز می تواند تا حد زیادی به سالم نگه داشتن محیط زندگی کودک شما کمک کند.
- از سیگار کشیدن در نزدیکی فرزند خود، خودداری نمایید.
- روکش‌های تشک، بالشت و پتو را زود به زود بشویید و از روکش‌های ضدحساسیت استفاده کنید.
- به صورت منظم منزل خود را تمیز کنید تا گرد و غبار در خانه نباشد.
- از موکت یا هر وسیله پرز دار در خانه و به خصوص در اتاق کودکان استفاده نکنید چرا که گرد و خاک را در خود نگه می دارند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
گفته می شود شیوع رینیت آلرژیک در کودکان سال به سال بیشتر می شود.
اگر این حساسیت به ویژه در سنین پایین درمان نشود، می تواند در ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد به آسم تبدیل شود. همان‌طور که می دانید در آلرژی های تنفسی راه هوایی که از مجرای بینی شروع شده و به اعماق ریه ختم می شود، ملتهب است و اگر به موقع درمان نشود، التهاب در بینی مثل شعله آتش عمل کرده و دامنه آن تا ریه گسترش می یابد و علائم ریوی مثل سرفه، تنگی نفس و خس خس سینه بروز پیدا می‌کند. که همه این علائم، نشانه آسم آلرژیک است. هم برای متخصصان پزشکی و هم برای والدین مهم است که بدانند یک مصاحبه پزشکی کامل و فرآیند تشخیص منجر به تشخیص دقیق می شود و درمان واقعا ضروری انجام خواهد شد.
در صورت مشاهده هرگونه علائم و ادامه آن، با دکتر آسپرین تماس بگیرید و با پزشک متخصص مشورت کنید.
