غده چربی یا لیپوم چیست

لیپوم یک توده چربی است که زیر پوست، بین پوست و لایه عضلانی زیرین قرار دارد و به دلیل افزایش غیرعادی تعداد سلول های چربی در آنجا ظاهر می شود. این توده ها یا غده های چربی می توانند در هر نقطه ای از بدن ظاهر شوند، اما اغلب در مناطقی مانند شانه ها، قفسه سینه، گردن، ران و زیر بغل پدیدار می شوند. در برخی موارد نادر ممکن است این توده ها در ارگان های داخلی، استخوان ها و عضلات نیز یافت شوند.

لیپوم ها اغلب نرم هستند و هنگام لمس کردن با انگشت ها به راحتی جا به جا می شوند. مهم است به یاد داشت که لیپوم ها بیماری سرطانی نیستند و به طور معمول نیازی به درمان ندارند، مگر اینکه رشد کنند یا علائمی نظیر درد ایجاد کنند. این توده ها عمدتا در سنین میانسالی تشخیص داده می شوند و افراد مختلف ممکن است بیش از یک لیپوم داشته باشند.

لیپوم ها توده های چربی بی خطری هستند که می توانند زیر پوست شما شکل گیرند. این توده ها به طور معمول بدون درد و علائم مشخصی روی آورده و نیاز به درمان ندارند. با این حال، اگر یک لیپوم باعث درد یا ایجاد علائم دیگری شود و اگر شما بخواهید برای دلایل زیبایی خاصی آن را برداشت کنید، پزشک ممکن است با استفاده از جراحی آن را از بین ببرد.

انواع غده چربی

لیپوم ها (غده های چربی) انواع مختلفی دارند که پزشکان می توانند نوع آنها را با بررسی بافت تحت میکروسکوپ تشخیص دهند. این انواع شامل:

1. لیپوم معمولی: رایج ترین نوع لیپوم.
2. لیپوم آتیپیک (Atypical Lipoma): تومورهای آتیپیک دارای محتوای عمیق تر و تعداد بیشتری سلول هستند.
3. هیبرنوما (Hibernoma): این نوع حاوی چربی قهوه ای است که به جای چربی های سفیدی که در نوع معمولی دیده می شوند وجود دارد.
4. میلولیپوم (Myelolipoma): این لیپوم بافت چربی دارد که به عکس لیپوم های معمولی، گلبول های سفید خون را تولید می کند.
5. لیپوم سلول دوکی (Spindle Cell Lipoma): در این نوع، سلول های چربی دارای شکل دوکی هستند.
6. لیپوم پلئومورفیک (Pleomorphic Lipoma): این نوع دارای سلول های چربی با اشکال و اندازه های متنوع است.
7. فیبرولیپوم (Fibrolipoma): این لیپوم حاوی بافت های چربی و فیبری است.
8. آنژیولیپوم (Angiolipoma): این نوع لیپوم شامل تعداد زیادی رگ های خونی و بافت چربی است.

بیشتر مطالعه کنید: زونا چیست؟

عوامل خطر غده چربی

بعضی عوامل مختلف ممکن است خطر ابتلا به توده و غده چربی را افزایش دهند. اگرچه لیپوم ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد، زنان و مردان میانسال به طور معمول از ابتلا به لیپوم بیشتر رنج می برند و این بیماری اغلب در گروه سنی ۴۰ تا ۶۰ سال شیوع دارد.

رشد مو در نواحی زیر بغل و پایین کمر ممکن است باعث تشدید غده های چربی و عفونت شود. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد غده های چربی در این نواحی و انواع کیست های مویی، می توان موهای اضافی را به وسیله روش های مطمئنی حذف کرد.

شرایط ارثی می توانند در ایجاد غده های چربی دخالت داشته باشند. زیرا ژنتیک لیپوم معمولا در برخی از خانواده ها وجود دارد.

بعضی افراد مبتلا به بیماری نادر مادلونگ (Madelung) نیز ممکن است به لیپوم ابتلا کنند. این بیماری یک اختلال در متابولیسم چربی (ذخیره چربی) است که منجر به تجمع غیرمعمول رسوبات چربی در اطراف گردن و نواحی شانه می شود و اغلب در مردان بزرگسال الکلی دیده می شود. هرچند که زنان و کسانی که الکل مصرف نمی کنند نیز ممکن است به بیماری مادلونگ مبتلا شوند.

سایر اختلالات نادری که باعث ایجاد لیپوم می شوند عبارتند از:

• Adiposis dolorosa، که یک اختلال نادر است و با لیپوم های دردناک و متعدد همراه است.
• سندرم کودن (Cowden Syndrome)
• سندرم گاردنر (Gardner’s Syndrome)

علائم و نشانه های لیپوم

علائم و نشانه های لیپوم یا غده چربی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1. با انگشتان به راحتی و با فشار کم حرکت می کنند.
2. نرم هستند و مانند یک توده بیضی شکل زیر پوست احساس می شوند.
3. عمدتا روی گردن، شانه ها، کمر، شکم و بازوها تشکیل می شوند.
4. اندازه آنها کوچک و حدود ۵ سانتی متر است، اما می توانند رشد کنند.
5. روند رشد آهسته ای دارند.
6. می توانند دردناک باشند، به خصوص اگر رشد کنند و به اعصاب فشار وارد کنند.

بیشتر بدانید: علت های ابتلا به اگزما چیست؟

به ندرت پیش می آید که لیپوم و غده چربی به یک وضعیت پزشکی جدی تبدیل شود، اما همچنان توصیه می شود در صورت داشتن هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• افزایش اندازه غدد چربی
• درد در غدد چربی
• قرمزی توده
• سفت شدن توده چربی

علت اصلی بروز توده چربی

علت اصلی تشکیل توده چربی (لیپوم) به طور کامل مشخص نشده است؛ اما برخی عوامل ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند. از جمله عوامل ممکن موثر در ایجاد لیپوم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ژنتیک: برخی از افراد ژن های معیوب را از والدین خود به ارث می برند که می تواند در ایجاد توده چربی نقش داشته باشد.
2. آسیب به ناحیه: در برخی موارد، آسیب به ناحیه ممکن است عامل ایجاد لیپوم باشد.
3. عدم فعالیت بدنی: برخی پزشکان باور دارند که افرادی که فعالیت بدنی کمتری دارند، بیشتر دچار توده چربی می شوند.
4. سن: اگرچه لیپوم در هر سنی دیده می شود، اما به خصوص در بزرگسالان میان ۴۰ تا ۶۰ سالگی شایع تر است.
5. شرایط پزشکی خاص: افرادی که سابقه سندرم گاردنر دارند (یک بیماری ارثی که با تشکیل تومورهای خوش خیم و بدخیم همراه است) بیشتر در معرض خطر ابتلا به لیپوم هستند.

تاثیرات منفی توده چربی پوستی

تاثیرات منفی توده چربی پوستی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ایجاد ظاهر ناهموار و خشکی پوست: توده چربی پوستی ممکن است باعث ایجاد ظاهر ناهموار و خشکی پوست گردد.
• افزایش احتمال عفونت: این نوع توده ممکن است باعث عفونت پوستی شود.

لیپوم ها چگونه درمان می شوند؟

لیپوم ها یا توده های چربی اغلب از طریق معاینه فیزیکی تشخیص داده می شوند. پزشک با لمس توده تصمیم می گیرد آیا لیپوم دردی ایجاد می کند یا خیر. در بعضی موارد، برای تایید تشخیص لیپوم غیرسرطانی، بیوپسی (برداشت نمونه کوچکی از غده چربی) انجام می شود. این نمونه سپس به آزمایشگاه ارسال شده و زیر میکروسکوپ بررسی می شود.

گاهی اوقات توده چربی به اشتباه با کیست اشتباه گرفته می شود. بنابراین، ارائه تصاویر واضح از توده به پزشک بسیار مفید است تا تشخیص دقیق تری برای نوع توده انجام شود. تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن و ام آرای توده چربی و مشخص می کنند که آیا توده چربی به اعصاب یا بافت های دیگر فشار می آورد یا خیر.

بیشتر مطالعه کنید: راه های درمان پوسته پوسته شدن پوست

لیپوم ها به طور کلی بی خطر هستند و نیازی به درمان یا جراحی ندارند، مگر اینکه فرد علائمی مانند درد تجربه کند. برداشتن توده های چربی معمولا در موارد زیر توصیه می شود:

1. اگر توده چربی به عنوان سرطان تشخیص داده شود.
2. اگر توده چربی به سرعت رشد کند یا بزرگتر شود.
3. اگر توده با عملکرد طبیعی بدن تداخل داشته باشد.
4. اگر توده مشکلات زیبایی ایجاد کند.

جراحی، لیپوساکشن، لیزر و تزریق استروئید روش های درمان لیپوم هستند که در موارد حاد پزشک تجویز می کند که یکی از بهترین روش های درمان غده چربی زیر بغل، لیزر درمانی است زیرا نیاز به برش بزرگ و خونریزی ندارد و چربی اضافه را ذوب می کند همچنین رگ های خونی بسته و باعث سفت تر شدن بافت ها می شود

مدت زمان بهبودی پس از جراحی غده

عمل جراحی برداشت لیپوم به صورت سرپایی و معمولا با استفاده از لیزر پرتوان انجام می شود. این به این معناست که زمان بهبودی بسیار سریع است و بیماران معمولا در همان روز جراحی به خانه بازمی گردند. علاوه بر این، بیماران می توانند از روز بعد از عمل به فعالیت های روزمره خود ادامه دهند.

تاثیر ورزش کردن و کاهش وزن بر روی غده چربی

با وجود اینکه لیپوما از بافت چربی تشکیل شده اند، این تومورها عموما به کاهش وزن پاسخ نمی دهند. افزایش وزن ممکن است اندازه لیپوما را کمی بزرگتر کند، زیرا سلول های لیپوما از سلول های بافت چربی مزانشیمی اولیه نشأت می گیرند. بنابراین، با کاهش وزن، انجام ورزش یا رژیم غذایی، این توده ها از بین نمی روند.