شاید تا به امروز اسم بیماری میگرن چشمی را بارها شنیده باشید و یا به آن مبتلا باشید. این بیماری از خانواده سردردهای میگرنی است، به طوری که باعث ایجاد اختلال در عملکرد مغز و اعصاب می شود. در این مقاله با ما همراه باشید تا به طور کامل میگرن چشمی را مورد بررسی قرار دهیم.
میگرن چشمی چیست؟
میگرن چشمی از دسته بیماری های نادر بوده که کاهش موقتی بینایی یا حتی کوری گذرای یک چشم را به همراه دارد. این بیماری از کاهش خون رسانی یا اسپاسم عروق خونی شبکیه چشم نشات می گیرد که در برخی افراد بدون درد بوده و در برخی در زمان ایجاد سردرد یا بعد از آن با درد شدید بروز پیدا می کند و به تدریج بعد از یک ساعت به وضعیت نرمال برمی گردد.
معمولا از اصطلاح میگرن چشمی به اشتباه به جای میگرن بینایی یا اورای میگرن استفاده می شود که اختلالات بینایی در این حالت به تدریج و با گذشت ۳۰ دقیقه پایان می یابد. میگرن بینایی خلاف میگرن چشمی، در یک چشم ایجاد می شود.
علائم میگرن چشمی
علائم و شدت میگرن چشمی در هر فردی متفاوت بوده و می تواند در یک یا هر دو چشم اتفاق بیفتد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- بروز نقطه کور در ناحیه مرکزی بینایی
- توهمات بینایی
- تحت تاثیر قرار گرفتن بینایی جانبی
- دوبینی
- نابینایی موقت
- سردردهای طولانی مدت
- لکنت زبان
- حالت تهوع و استفراغ
در صورت داشتن هریک از این علائم، آن ها را جدی گرفته و به پزشک مراجعه کنید. چرا که اگر این بیماری به خوبی مدیریت و کنترل نشود می تواند علائم شدیدتری را به همراه داشته باشد.
چه عواملی سبب بروز میگرن چشمی می شوند؟
هنوز علت دقیقی برای بروز میگرن چشمی شناخته نشده است اما در کنار عوامل زیر، می توان به کمبود موقت جریان خون در چشم به علت باریک شدن شریان ها نیز اشاره کرد:
- ژنتیک
ژنتیک می تواند تا ۶۰ درصد باعث ابتلای فرد به میگرن شود. طبق تحقیقات، سابقه خانوادگی میگرن یا میگرن چشمی شانس ابتلا را افزایش می دهد.
- سطوح هورمونی
طبق مطالعات انجام شده، محققان ارتباطی بین سطح استروژن و میگرن را مشاهده کرده اند به این صورت که با کاهش غلظت استروژن، احتمال ایجاد میگرن بالا می رود. چرا که این هورمون با ترشح مواد شیمیایی در مغز، درد را کنترل می کند و با کاهش این ترشحات، احتمال بروز این بیماری بالا می رود. چرخه قاعدگی، بارداری، یائسگی، مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی و درمان های جایگزین هورمونی می توانند بر سطح استروژن اثر بگذارند.
- محرک ها
محرک ها می تواند در هر فرد متفاوت باشند که عبارتند از:
- نور زیاد
- صداهای بلند
- بوهای تند و شدید
- استرس، اضطراب، آرامش پس از یک دوره استرس
- تغییر ات آب و هوایی
- کمبود آب
- کار زیاد با موبایل و کامپیوتر
- رانندگی به مدت طولانی
- مصرف برخی نوشیدنی های الکلی، به ویژه شراب قرمز
- مصرف بیش از حد کافئین یا ترک آن
- غذاهای حاوی نیترات مثل سوسیس و کالباس
- غذاهای حاوی مونوسدیم گلوتامات مثل فست فودها، چاشنی ها، ادویه ها و …
- غذاهای حاوی تیرامین مثل پنیرهای کهنه، ماهی دودی، محصولات سویا و …
- شیرین کننده های مصنوعی
تشخیص میگرن چشمی
پس از مراجعه به متخصص مغز و اعصاب، پزشک علائم اولیه بیمار، شدت آن ها و سبک زندگی او را بررسی کرده و با توجه به صلاحدید، آزمایشات و غربالگری های چشمی برای بیمار تجویز می کند که شامل موارد زیر است:
- معاینه مستقیم چشم: این روش با استفاده از عدسی های چشمی انجام می شود.
- معاینه غیر مستقیم چشم: در این روش پزشک با عدسی افتالموسکوپ ساختارهای پشت چشم را بررسی کرده و با فشار وارد کردن به چشم با یک پروب خیلی کوچک، بیمار را معاینه می کند.
- معاینه لامپ شکاف: در این روش پزشک با استفاده از قطره های گشادکننده مردمک چشم، مردمک را بزرگ تر کرده و با تاباندن نور توسط لامپ شکاف، از طریق میکروسکوپ پشت چشم را ارزیابی می کند.
- سایر تست های تشخیص میگرن چشمی: ممکن از پزشک از روش های دیگر مثل اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، ، آزمایش خون، توموگرافی کامپیوتری و ضربه زدن به ستون فقرات نیز استفاده کند.
روش های تسکین و درمان میگرن چشمی
میگرن می تواند زندگی فرد را مختل کرده و ناتوان کننده نیز باشد. هنوز درمان قطعی برای این بیماری شناخته نشده است. اما با برخی روش ها می توان آن را کنترل کرد و علائم را کاهش داد.
میگرن چشمی در اغلب موارد با گذشت زمان بهبود می یابد و در زمان بروز درد باید بیمار استراحت کرده و تا زمان برطرف نشدن علائم، از محرک هایی مانند نورهای زیاد دوری کند. این بیماری را نیز می توان با روش های زیر کنترل کرد:
- اصلاح سبک زندگی: در این روش محرک هایی که باعث ایجاد علائم می شود، مثل کم آبی، کم خوابی، عدم تحرک، نورهای زیاد و …. را شناسایی کرده و آن ها را کنترل کنیم.
- درمان دارویی: داروهای با نسخه و بدون نسخه برای تسکین این دردها وجود دارد. مثل مسکن ها، مسدود کننده های بتا، ضد تشنج و داروهای ضد افسردگی
- تزریق بوتاکس: در برخی موارد پزشک با تزریق بوتاکس میتواند این علائم را کاهش دهد. اما این روش نیاز به انجام مجدد هر چهار ماه یکبار داشته و دائمی نیست.
- طب سوزنی: انجام این روش باعث ترشح اپیوئیدهای درون زاد مانند انکفالین در بدن شده و به سرکوب درد کمک می کند.
در زمان بروز علائم، با انجام کارهای زیر، به کاهش دردهای خود کمک کنید:
- دراز کشیدن یا نشستن در یک اتاق تاریک و ساکت
- ماساژ دادن پوست سر با فشار زیاد
- تحت فشار قرار دادن شقیقه ها
- قرار دادن یک حوله مرطوب روی پیشانی
چگونه میگرن چشمی اتفاق میفتد؟
به دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی، هاله میگرنی ایجاد شده و نقاط خاصی از قشر خارجی مغز را درگیر می کند. این فعالیت الکتریکی دارای سرعتی در حدود ۳ میل متر در هر دقیقه بوده که بهتدریج گسترش یافته و سراسر قشر مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. پس از پخش کامل در سر، باعث ایجاد اختلالات بینایی در مدت ۲۰ دقیقه تا یک ساعت می شود.
در صورت عدم کنترل این بیماری و عدم کاهش تاثیر محرک ها، تعداد تکرار این حملات و شدت علائم بیش تر خواهد شد.
حرف آخر
درست است که میگرن چشمی درمان قطعی نداشته و در برخی موارد نیاز به درمان ندارد، اما اگر به طور مکرر به آن دچار شدید و یا شدت آن علائم افزایش پیدا کرد، حتما با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می تواند با تجویز دارو و تغییر در سبک زندگی، تعداد دفعات بروز و شدت آن را کاهش دهد. شما می توانید با مراجعه به سایت دکتر آسپرین به راحتی از یک متخصص وقت ملاقات گرفته و با او مشورت کنید.