واریس چیست و چه علائمی دارد

واریس چیست؟

واریس یک بیماری عروقی است که معمولا در پاها رخ می دهد. این بیماری وقتی رخ می دهد که عروق وریدی توسط خون بیش از حد پر شده و دیواره آنها ضعیف می شود، که به نوبه ی خود می تواند به صورت واریس (عروق پریده و تورم کرده) ظاهر شود. واریس ممکن است به صورت علائمی نظیر درد، سوزش، خارش، پف و یا رگه های برجسته در پاها و پوست ظاهر شود.

انواع واریس

انواع این بیماری شامل موارد زیر می شود:

1. واریس ورید صافن بزرگ: به عنوان بزرگترین سیاهرگ بدن شناخته می شود و از داخل مچ پا بالا می رود و به ورید ناحیه کشاله ران می رسد. به رگ های واریسی که روی شاخه اصلی ورید صافن ایجاد می شوند واریس ورید صافن گفته می شود. بیشتر در پاها، پشت ران ها و قسمت بیرونی ران ها دیده می شوند.
2. واریس ورید صافن کوچک: از قسمت بیرونی تاندون آشیل شروع می شود و به ورید پشت زانو متصل می شود. معمولا پشت زانو و پشت مچ پا بروز پیدا می کند و اغلب در کنار ورید صافن بزرگ دیده می شود.
3. واریس متوسط: شدت این نوع واریس متوسط است، اما اندازه رگ های واریسی بزرگ و کاملا مشهود است. رگ واریسی با شدت متوسط معمولا کبودی رنگ است و اگر به موقع درمان نشوند، منجر به بروز مشکلات جدی می شوند.
4. واریس شدید: زمانی که بیماری واریس شدت پیدا می کند، ظاهر رگ های واریسی بسیار ناخوشایند می شود. این بیماری عوارضی مانند زخم پوستی، تغییر رنگ پوست و تورم شدید را به دنبال دارد.
5. واریس شاخه ای: معمولا در زیر زانو بروز پیدا می کند، به شکل برآمدگی و بزرگ است و در مقایسه با واریس ورید صافن باریک تر است.
6. واریس عنکبوتی: رگ های واریسی عنکبوتی رگ های کوچک و پیچ داری هستند که به سادگی قابل مشاهده اند. معمولا به رنگ قرمز هستند و در پاها بروز پیدا می کنند.

بیشتر بخوانید: چه زمانی برای قلب درد به پزشک مراجعه کنیم؟

علت بروز رگ های واریسی و رگ های عنکبوتی

واریس ها و رگ های عنکبوتی معمولا ناشی از عوامل مختلفی هستند و ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است تاثیرگذار باشند. این عوامل می توانند شامل:

1. وراثت: اگر والدین یا اجداد شما تاریخچه واریس داشته باشند، احتمال اینکه شما نیز به این بیماری دچار شوید، بالا می رود.
2. بالا رفتن سن: با پیشرفت سن، عروق وریدی ممکن است سخت تر کار کنند و این می تواند به ظاهر رگ های واریسی و عنکبوتی منجر شود.
3. ایستادن به مدت طولانی: شغل هایی که نیاز به ایستادن طولانی دارند، می توانند فشار اضافی بر روی پایین ترین بخش بدن (پاها) ایجاد کنند و عوارض مرتبط با واریس ها را افزایش دهند.
4. چاقی و اضافه وزن: افزایش وزن می تواند فشار بیشتری بر روی عروق وریدی و پاها ایجاد کند.
5. نوسانات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا مصرف داروهای ضد بارداری ممکن است به بروز واریس ها و عنکبوتی ها کمک کنند.
6. سایر عوامل: عواملی مانند تاریخچه تشکیل لخته خون، بیماری های مرتبط با قلب یا کبد، عمل جراحی رگ در گذشته، آسیب های پوستی، مصرف داروهای استروئیدی موضعی و تاریخچه تشکیل لخته خون نیز می توانند در بروز این بیماری ها موثر باشند.

همچنین، ترکیبی از این عوامل ممکن است در هر فرد به صورت مختلف عمل کند. برای پیشگیری از واریس ها و عنکبوتی ها و در صورت داشتن علائم مشکوک، مشاوره با پزشک متخصص عروقی توصیه می شود.

علائم و نشانه های بیماری

انواع واریس ها معمولا با علائمی که در زیر آمده است همراه هستند:

1. تورم پاها: پاها ممکن است به صورت متورم به نظر بیایند. تورم معمولا پس از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی بیشتر می شود.
2. گرفتگی عضلات و درد در پاها: افراد ممکن است احساس گرفتگی و درد در پاها، به ویژه قسمت های پایین تر مثل ساق پا داشته باشند. این درد معمولا بعد از یک روز فعالیت یا ایستادن طولانی مدت بیشتر می شود.
3. احساس خستگی: افراد معمولا احساس خستگی در پاهای خود دارند.
4. سوزن سوزن شدن یا سنگینی در پاها: احساس سنگینی و سوزن سوزن شدن در پاها نیز یکی از علائم رایج این بیماری است.
5. درد پشت زانو: درد در پشت زانو نیز ممکن است در افرادی که واریس دارند دیده شود.
6. خارش در اطراف رگ های واریسی: برخی از افراد ممکن است خارش یا سوزش در اطراف رگ های واریسی را تجربه کنند.
7. قهوه ای شدن پوست: پوست در ناحیه اطراف رگ های واریسی ممکن است به رنگ قهوه ای تغییر رنگ دهد، این موضوع به عنوان پیگمانتاسیون پوستی معروف است.

واریس در چه نواحی از بدن شایع است؟

به طور کلی، این بیماری می تواند در هر منطقه ای از بدن که وریدهای خونی وجود دارند رخ دهد، اما بیشتر در نواحی زیر اتفاق می افتد:

1. پاها (شامل ساق و ران): واریس پایین دستگاه وریدی پاها، شامل واریس های سطحی و عمیق در منطقه ساق و ران است.
2. شکم و لگن: واریس های پهلو و واریس های عاری منطقه لگن و شکم می توانند بروز کنند.
3. بازو ها: واریس در برخی از وریدهای خونی در بازوها نیز ممکن است رخ دهد، اما نادرتر است.
4. صورت: واریس صورت، به طور کلی در وریدهای خونی و صورتی که به تغذیه چشم ها مربوط هستند، رخ می دهد. این نوع واریس غالبا در موارد خاص و نادری رخ می دهد.

بیشتر بدانید: تیر کشیدن مداوم قلب چه خطراتی دارد؟

چه افرادی دچار این بیماری می شوند؟

این بیماری یک اختلال شایع در رگ ها هستند و معمولا به تنهایی علامت یک اختلال پزشکی جدی نیستند. این اختلال معمولا در افراد بزرگتر از سنین جوان تر دیده نمی شود و با پیشرفت سن به احتمال وجود آن افزوده می شود. عوامل و عناصر مختلفی می توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، از جمله:

• سن (با پیشرفت سن احتمال ابتلا به بیماری افزایش می یابد.)
• جنسیت (زنان به طور عمومی بیشتر از مردان مبتلا می شوند.)
• وراثت
• فشار طولانی مدت به علت شغل یا فعالیت های روزمره
• چاقی
• تاریخچه لخته خون
• تغییرات هورمونی

به عنوان یک نکته، واریس ها عموما یک مشکل زیبایی هستند و به طور کلی عوارض جدی به همراه ندارند. اگر علائم ناخوشایندی دارید یا از نظر ظاهری اذیت می شوید، بهتر است با پزشک متخصص عروقی مشورت کنید تا گزینه های درمانی را مورد بررسی قرار دهید.

نحوه پیشگیری از واریس

اقدامات پیشگیری شامل موارد زیر می شود:

1. استفاده از کرم ضد آفتاب: استفاده از کرم ضد آفتاب به خصوص در مناطقی که واریس و عنکبوتی دارید، می تواند از آسیب نور خورشید به پوست و کاهش تشکیل وریدهای جدید واریسی و عنکبوتی کمک کند.
2. ورزش منظم: ورزش هایی مثل پیاده روی و تمرینات استقامتی می توانند بهبود گردش خون، استقامت مویرگ ها و افزایش قدرت پاها را تقویت کنند. این فعالیت ها می توانند شانس تشکیل وریدهای واریسی جدید را کاهش دهند.
3. کنترل وزن: حفظ وزن سالم و کنترل آن می تواند مانع ایجاد فشار زیاد بر پاها شده و به پیشگیری از بیماری کمک کند.
4. جلوگیری از نشستن و ایستادن طولانی: طولانی بودن نشستن یا ایستادن ممکن است باعث ایجاد فشار بر وریدها شده و خطر ابتلا به واریس را افزایش دهد. در صورت نیاز به نشستن طولانی، توصیه می شود بین بازوانه پایی به مدت زمان کوتاه وزن بیندازید و در صورت نشستن طولانی، حداقل هر ۳۰ دقیقه برخیزید، حرکت کنید و پیاده روی کوتاهی انجام دهید.
5. استفاده از جوراب های ساق بلند الاستیک: پوشیدن جوراب های ساق بلند الاستیکی می تواند فشار ملایمی را بر رگ ها اعمال کرده و به گردش خون بهتر در پاها کمک کند.
6. پوشیدن کفش های راحت و با پاشنه کوتاه تر: پوشیدن کفش هایی که پاشنه کمتری دارند، می تواند فشار بر وریدها را کاهش داده و به تقویت عضلات ساق پا کمک کند.

بیشتر بخوانید: ضربان قلب نرمال چگونه است؟

چه موقع درمان واریس ضروری است ؟

درمان این بیماری در موارد زیر ضروری است:

1. اگر رگ های واریسی باعث احساس درد در هنگام ایستادن یا راه رفتن می شوند، باید به پزشک مراجعه کنید.
2. اگر یک زخم در نزدیکی یا روی رگ واریسی به وجود آمده است، نیاز به درمان دارید.
3. اگر پا و مچ پای شما متورم شده و این مشکل به صورت مداوم و بدون علت آشکار ادامه دارد، به سراغ پزشک بروید.

همچنین بخوانید: عوارض انداختن پا روی پا

در برخی موارد، واریسی شدن رگ ها برای سلامت شما می تواند خطراتی را به همراه داشته باشد. وقتی این موضوع با بیماری های زیر همراه باشد، اهمیت آن بیشتر می شود:

• زخم شدن رگ ها: زمانی که رگ ها متورم شده و بزرگ می شوند و نتوانند به اندازه کافی مایع را تخلیه کنند، زخم هایی در پوست ایجاد می شود.
• عفونت باکتریایی و قارچی: تجمع مایعات در پاها می تواند منجر به عفونت های پوستی شود. این نوع عفونت می تواند ریسک عفونت بافت ها را افزایش دهد.
• تشکیل لخته خون: تشکیل لخته خون در رگ ها منجر به التهاب آنها می شود.
• خونریزی رگ: رگ های واریسی ممکن است به خونریزی متورم شوند.

عوارض بیماری بیشتر در مواردی که این اختلال به علت بیماری در عروق عمیق پا یا عروقی که رگ های سطح پوست را به رگ های عمیق متصل می کنند، ایجاد شده باشد، قابل توجه هستند. بنابراین، منطقی است که با پزشک خود مشورت کنید تا میزان ریسک ابتلا به این اختلال را ارزیابی کند و راهنمایی لازم را به شما ارائه دهد.

راه های درمان خانگی

استفاده از جوراب واریس و اصلاح سبک زندگی می توانند برای درمان واریس رگ ها راه های موثری باشند. جوراب واریس، که در داروخانه ها و مراکز تامین محصولات پزشکی در دسترس است، از انواع مختلفی مانند جوراب زیر زانو، بالای زانو و جوراب شورت برای واریس لگن عرضه می شود. پزشک بسته به شرایط شما، نوع مناسب جوراب واریس را توصیه خواهد کرد.

علاوه بر استفاده از جوراب واریس، روش های درمانی دیگری وجود دارند که می توانند مورد استفاده قرار بگیرند. این روش ها شامل:

1. رعایت بهداشت پوست: بهداشت مناسب پوست می تواند در پیشگیری و کاهش علائم و دردهای مرتبط با واریس کمک کند.
2. کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن: اضافه وزن می تواند فشار بیشتری روی رگ ها ایجاد کند، بنابراین کاهش وزن ممکن است بهبود بخشی در وضعیت واریس ایجاد کند.
3. ورزش منظم، به ویژه پیاده روی: فعالیت های ورزشی منظم، به ویژه پیاده روی، به تقویت عضلات پا و بهبود عملکرد وریدها کمک می کند.
4. اجتناب از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی: برای جلوگیری از فشار طولانی مدت بر رگ ها، بهتر است از نشستن و ایستادن یا تغییر موقعیت بدن در طول روز استفاده کنید.
5. قرار دادن پاها روی سطح بلند: در هنگام نشستن و خوابیدن، قرار دادن پاها روی یک سطح بلند، مانند بالشتکی، می تواند به جریان خون بهتر در رگ ها کمک کند.

برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان خانگی واریس

راه های درمان پزشکی

علاوه بر این، برخی روش های درمانی دیگر نیز وجود دارند که توسط پزشک ممکن است توصیه شوند:

1. اسکلروتراپی (تزریق مواد شیمیایی برای تنگ کردن رگ ها): در این روش، محلولی به رگ های واریسی تزریق می شود تا باعث تنگ شدن و ناپدید شدن آنها شود. معمولا چند جلسه درمانی لازم است تا نتایج مطلوب به دست آید. این روش تحت نظارت الکتروگرافی یا سونوگرافی انجام می شود.
2. لیزر و نور درمانی: استفاده از لیزر و نور با هدف بررسی و گرم کردن رگ های واریسی می تواند موثر باشد. این روش ها به عنوان درمان های کمکی پس از اسکلروتراپی یا جراحی نیز استفاده می شوند.
3. روش های کم تهاجمی: این روش ها شامل ابلیشن گرمایی درون رگی و میکروپانچر است. در ابلیشن گرمایی درون رگی، با استفاده از لیزر یا امواج رادیویی، گرمای موضعی در رگ های واریسی ایجاد می شود تا آن ها بسته شوند. در میکروپانچر، رگ را با برش کوچکی از زیر پوست بیرون می آورند.
4. انجام عمل جراحی: در موارد شدیدتر و پیشرونده واریس رگ ها، ممکن است عمل جراحی نیاز باشد تا رگ های واریسی بزرگتر برداشته شوند.

به هرحال، تصمیم نهایی درباره روش درمان واریس رگ ها بستگی به شرایط شما و توصیه پزشک تخصصی شما دارد. پزشک با توجه به شرایط شما و دانش تخصصی خود، بهترین راهکار را برای شما تعیین خواهد کرد.

علت واریس در جوانی

به طور کلی، بیماری واریس معمولا در میانسالی و دوران پیری رخ می دهد، اما برخی افراد در سنین جوانی هم ممکن است با این بیماری مواجه شوند. برای درک بهتر دلایل وقوع این بیماری در جوانان، لازم است به برخی عوامل مربوطه توجه کنیم.

1. زمینه ارثی شدید: به واسطه ژنتیک و وراثت، برخی افراد دارای زمینه ارثی قوی برای بروز بیماری هستند. این به معنای این است که احتمال ابتلای آنها به واریس بالاست.
2. تغذیه نامناسب: مصرف بیش از حد غذاهای کنسروی که باعث کاهش ریز مغذی های ضروری مانند ویتامین های گروه B می شود، می تواند به ظهور بیماری در سن جوانی کمک کند.
3. ورزش های سنگین غیرمتعارف: انجام ورزش های سنگین و غیر اصولی، مانند بدنسازی نامناسب، می تواند فشار بیش از حد را بر پاها و رگ های خونی اعمال کند و به روند استقرار واریس در جوانان کمک کند.
4. سیگارکشیدن: سیگار کشیدن از سنین پایین، به دلیل عوامل مختلفی از جمله افزایش فشار خون (خطرات فشار خون بالا) و تشدید مشکلات عروقی، می تواند عاملی در بروز واریس در افراد جوان باشد.
5. لباس های تنگ: استفاده از لباس های بسیار تنگ در بخش بالایی بدن، مانند گن های لگن و شکم، می تواند فشار بیش از حدی بر رگ های خونی اعمال کند و بروز واریس را در سن جوانی تسریع کند.
6. مصرف داروهای هورمونی: برخی از داروهای هورمونی ضدبارداری می توانند به موقعیت بروز واریس در سن جوانی کمک کنند.
7. بارداری: در طول دوران بارداری، تغییرات هورمونی و افزایش فشار در استحکام عروق بدن، می توانند واریس را در سن جوانی تسریع کنند.
8. بیماری های مزمن: مواردی از قبیل کم کاری تیروئید و بیماری های مزمن دیگر نیز ممکن است در بروز واریس در سن جوانی نقش داشته باشند.

یشتر مطالعه کنید: علائم انواع بیماری های قلبی

سخن پایانی

در این مقاله توضیح جامعی در خصوص بیماری واریس و انواع آن به همراه روش های درمانی خدمت شما عزیزان ارائه کردیم. همچنین به برخی واقعیات و شایعات مطرح شده در خصوص این بیماری هم پرداختیم. توجه داشته باشید که با رعایت نکاتی که از صدمه زدن به سلامتی شما جلوگیری می شود و همچنین مراجعه به پزشک در صورت وقوع مشکل می توانید تا حد بسیار زیادی از ابتلا به این بیماری و یا پیشرفت بیماری جلوگیری کنید.

سوالات متداول