بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
این مقاله با هدف اطلاع رسانی درباره عفونت ادراری در بارداری و اهمیت تشخیص و درمان صحیح آن برای سلامتی مادر و جنین تهیه شده است. از اینکه همراه ما هستید پیشاپیش سپاسگزاریم.
چرا عفونت ادراری در بارداری بیشتر اتفاق می افتد؟
عفونت ادراری در بارداری بیشتر اتفاق می افتد این موضوع به دلیل تغییراتی که در سیستم ادراری زنان باردار رخ می دهد است. این تغییرات شامل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی است که در دوران بارداری رخ می دهد و ممکن است باعث افزایش احتمال بروز عفونت ادراری شود. در بخش زیر به برخی از این تغییرات اشاره می کنیم:
- تغییرات فیزیولوژیکی: در دوران بارداری، تغییراتی در سیستم ادراری زنان رخ می دهد. افزایش حجم خون و تغییرات در کلیه ها و مثانه باعث می شود که جریان ادرار به طور طبیعی متوقف شده و برخی مایعات و باکتری ها در دستگاه ادراری جمع شوند و به راحتی از بدن خارج نشوند.
- تغییرات هورمونی: در دوران بارداری، هورمون ها تغییرات زیادی را در بدن زنان ایجاد می کنند. افزایش هورمون پروژسترون باعث افزایش لخته شدن ادرار و کاهش جریان ادرار می شود. همچنین، هورمون استروژن باعث تغییر در پوشش داخلی ادراری و افزایش خطر عفونت می شود.
- کمبود ایمنی: سیستم ایمنی بدن زنان باردار برای حفظ جنین تغییراتی می کند و کاهش می یابد. این باعث می شود که سیستم ادراری در برابر باکتری ها و عفونت ها ضعیف شود و برای عفونت ادراری حساس تر شود.
با توجه به این تغییرات، زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای بروز عفونت ادراری قرار دارند. بنابراین، حفظ بهداشت شخصی، مصرف مقدار کافی آب، اداره درست بهداشت ادراری و در صورت لزوم درمان سریع و مناسب عفونت ها، اهمیت بالایی در پیشگیری و مدیریت عفونت ادراری در بارداری دارند.
انواع عفونت ادراری بارداری کدامند؟
در بارداری، مانند سایر دوران زندگی، می توان به چندین نوع عفونت ادراری برخورد کرد. این شامل موارد زیر می شود:
- التهاب مجرای ادرار (Urethritis): در این نوع عفونت، التهاب در مجرای ادرار که از مثانه به سمت بیرون بدن می رود، رخ می دهد. ممکن است با علائمی مانند سوزش و درد هنگام ادرار کردن همراه با ادرار رنگی یا با خونریزی همراه باشد.
- التهاب مثانه (Cystitis): در این نوع عفونت، مثانه که محفظه ای کوچک برای ذخیره ادرار است، التهاب می گیرد. علائم عفونت مثانه شامل سوزش و درد در ناحیه پایین شکم، نیاز مکرر به ادرار کردن و احساس ناکافی خالی شدن مثانه است.
- پیلونفریت (Pyelonephritis): این نوع عفونت ادراری بیشتر از مثانه به بالا به سمت کلیه ها گسترش می یابد. پیلونفریت می تواند عوارض جدی مانند تب بالا، درد شدید در ناحیه پایین شکم و کمر، لرزش و خستگی را ایجاد کند.
مهم ترین علائم عفونت ادراری در بارداری
بین ۱۰ تا ۲۰ درصد زنان باردار دچار بیماری عفونت ادراری می شوند؛ همچنین در صورتی که شخص سابقه عفونت ادراری داشته باشد این امکان محتمل است که عفونت ادراری در دوران بارداری مجددا به سراغ او بیاید.
عفونت ادراری در بارداری نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد تا عوارض جدی را جلوگیری کند. برخی از علائم شایع عفونت ادراری در بارداری عبارتند از:
- تغییر در عملکرد ادرار: احساس سوزش و درد هنگام ادرار کردن، ادرار با خونریزی یا ادراری که بوی نامطبوع دارد ممکن است نشانه های عفونت ادراری باشند.
- ادرار فراوان: افزایش تعداد دفعات ادرار در روز، ادرار فراوان در شب و نیاز مکرر به ادرار کردن می تواند نشانه های عفونت ادراری باشد.
- درد ناحیه پایین شکم و ناحیه کمر: درد و ناراحتی در ناحیه پایین شکم و ناحیه کمر ممکن است به علت گسترش عفونت به سیستم ادراری باشد.
- تب و لرز: افزایش دمای بدن و حالت لرزش ممکن است در صورت عفونت ادراری در بارداری رخ دهد.
- خستگی و ضعف عمومی: افزایش خستگی و ضعف عمومی نیز ممکن است نشانه های عفونت ادراری در بارداری باشند.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب صورت گیرد.
راه های پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری
برای پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف آب بیشتر: برای افزایش تولید ادرار و شستشوی دستگاه ادراری، مصرف آب به میزان کافی بسیار مهم است. روزانه حداقل ۸ لیوان آب مصرف کنید.
- بهداشت شخصی: به نظافت و بهداشت شخصی خود توجه کنید. پس از ادرار کردن، از جلو و به عقب خود را بشویید و از دستمال دستی تمیز استفاده کنید.
- ادرار مکرر: تاخیر نکنید و هنگام نیاز، بلافاصله به ادرار کردن بپردازید. از نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی خودداری کنید.
- بهداشت محل تناسلی: قبل و بعد از رابطه جنسی، بهداشت مناسب محل تناسلی را رعایت کنید. پس از رابطه جنسی، دست خود را بشویید و به شستشوی مناسب محل تناسلی بپردازید.
- لباس مناسب: از لباس های محکم و تنگ و از جنسی که راه تنفسی ندارند استفاده نکنید. لباس های مناسب برای تهویه منطقه تناسلی بسیار مهم هستند. سعی کنید از لباس های نخی استفاده کنید؛ همچنین لباس زیر خود را در شب در بیاورید.
- مکمل های پروبیوتیک: مصرف مکمل های پروبیوتیک می تواند در تقویت سیستم ایمنی بدن و حفظ تعادل میکروبی در دستگاه ادراری کمک کند.
- ادرار بعد از رابطه جنسی: پس از رابطه جنسی، بلافاصله به ادرار کردن بپردازید تا از ورود آلودگی و بیماری به دستگاه ادراری جلوگیری کنید.
بیشتر بخوانید: علت رفلاکس معده در دوران بارداری چیست؟
همچنین، مشاوره با پزشک خود درباره روش های پیشگیری خاص برای شرایط خود و در نظر گرفتن شرایط خاص بارداری بسیار مفید است.
درمان عفونت ادراری در بارداری چگونه است؟
درمان عفونت ادراری در بارداری بستگی به نوع و شدت عفونت دارد. به طور کلی، برای درمان عفونت ادراری در بارداری، روش های زیر ممکن است استفاده شود:
- مصرف آنتی بیوتیک: در صورت تشخیص عفونت باکتریایی، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک های مناسب را برای شما تجویز کند. مهم است که آنتی بیوتیک را به دقت و به مدت زمانی که پزشک تعیین کرده است مصرف کنید.
- مراقبت های خانگی: در کنار مصرف آنتی بیوتیک، مراقبت های خانگی نیز می تواند به درمان عفونت ادراری کمک کند. مصرف آب به میزان کافی، استفاده از دستمال دستی تمیز برای پاکسازی منطقه تناسلی و ادرار مکرر برای شستشوی دستگاه ادراری از جمله این مراقبت ها هستند.
- تجویز ضد التهابات: در برخی موارد، پزشک ممکن است ضد التهابات موضعی یا خوراکی را تجویز کند تا علائم التهابی را کاهش دهد و تسکین بیشتری برای شما فراهم کند.
- مشاوره با پزشک: در برخی موارد خاص، ممکن است نیاز به مشاوره با پزشک متخصص برای ارزیابی و درمان دقیق تر عفونت ادراری در بارداری باشد.
بیشتر مطالعه کنید: علت پاره شدن کیسه آب در بارداری چیست؟
درمان های خانگی عفونت ادراری
در درمان عفونت ادراری، مصرف مواد غذایی سالم و مناسب می تواند باعث سریع تر شدن روند بهبودی شود. در زیر تعدادی از مواد غذایی که ممکن است در درمان عفونت ادراری مفید باشند، آورده شده است:
- آب: مصرف آب بسیار مهم است. آب به تنظیم ترشح ادرار کمک کرده و با شستشوی باکتری ها از مجرای ادراری به پاکیزگی کمک می کند.
- میوه ها و سبزیجات: مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و دارای فیبر بالا می تواند در بهبود سیستم ایمنی بدن و افزایش دفع باکتری ها کمک کند.
- آلوئه ورا: عصاره آلوئه ورا خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده دارد. می توانید عصاره آلوئه ورا را در هنگام عفونت استفاده کنید یا آب آلوئه ورا را مصرف کنید.
- سیر و پیاز: سیر و پیاز دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی هستند. مصرف آنها در غذاها می تواند به مبارزه با باکتری های عفونتی کمک کند.
- آبلیمو: مصرف آبلیمو به عنوان محرک دفع ادراری و خنک کننده مجرای ادراری مفید است.
- چای سبز: چای سبز دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است. مصرف چای سبز می تواند در کاهش التهاب و عفونت ادراری کمک کند.
همچنین، مهم است به منظور درمان عفونت ادراری داروهایی که توسط پزشک تجویز شده است را مصرف کنید. برای درمان عفونت ادراری بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا داروهای مناسب را بر اساس شدت و نوع عفونت دریافت کنید.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید و ناگهانی در منطقه ادراری
- تغییرات قوام و رنگ ادرار، مانند رنگ قرمز یا تیره شدن ادرار
- سوزش و درد هنگام ادرار کردن
- احساس فشار یا سنگینی در ناحیه پایین شکم یا در منطقه ادراری
- تب و علائم عمومی مانند خستگی شدید، سردرد و حالت تهوع
همچنین، اگر در دوران بارداری هستید و شک برای وجود عفونت ادراری دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. در بارداری، عفونت ادراری به دلایلی مانند تغییرات هورمونی و تحریک بیشتر مجرای ادراری بیشتر احتمال دارد، و بدون درمان مناسب می تواند مشکلات جدی را ایجاد کند.
