عمل ترمیم کف لگن

عمل ترمیم عضلات کف لگن چیست؟

ترمیم عضلات کف لگن یک عمل جراحی متداول است که برای درمان افتادگی اندامهای درون لگن انجام میشود. عمل ترمیم عضلات کف لگن یک اصطلاح عمومی است که هر گونه جراحی ترمیمی کف لگن را در بر میگیرد. در واقع ترمیم میتواند اصلاح دیواره جلویی واژن یا دیواره عقبی آن باشد. اگر رحم دچار افتادگی شده باشد میتوان آن را برداشت. اگر پیش از این عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) انجام داده باشید، میتوان بالای واژن را بالا کشیده و پشتیبانی کرد. جراح اغلب بیش از یکی از این ترمیمها را همزمان انجام میدهد.

علائم و نشانه های افتادگی و نیاز به ترمیم کف لگن

علائمی که نشان میدهند شاید به عمل ترمیم کف لگن نیاز دارید عبارتند از:

• احساس سنگینی پیرامون پایین شکم و ناحیه تناسلی
• احساس کشیدگی در درون واژن
• احساس این که چیزی در مسیر واژن قرار گرفته است (ممکن است احساس آن مانند این باشد که روی توپ نشسته اید)
• ناراحتی یا بی حسی در هنگام رابطه جنسی
• مشکل در ادرار (ممکن است احساس کنید مثانه کامل تخلیه نمیشود یا بیشتر از همیشه نیاز به توالت رفتن دارید یا هنگامی که سرفه میکنید، میخندید یا ورزش میکنید کمی از ادرارتان بیرون نشت میکند)

یادتان باشد گاهی افتادگی اندامهای لگنی هیچ نشانه ای ندارد و در معاینه هایی مانند غربالگری دهانه رحم آشکار میشود.

مشکلات و اختلالات کف لگن

اختلالات کف لگن به گروهی از مشکلاتی گفته میشود که بر ماهیچه ها، رباطها و بافتهای همبند پشتیبانی کننده اندامهای درون لگن تاثیر میگذارد. در حالت عادی کف لگن این اندامها را نگه داشته و جلوی جا به جایی و افتادگی آنها را میگیرد.

برخی از اختلالات کف لگن اینها هستند:

• افتادگی اندام های لگن
• بی اختیاری ادرار یا اضطرار در دفع ادرار یا تکرر ادرار
• بی اختیاری مدفوع یا گاز روده

همچنین بخوانید: فیزیوتراپی لگن چیست؟

مشکلات کف لگن چقدر شایع است؟

مشکلات کف لگن بسیار شایع بوده و در هر سنی میتواند رخ دهد. دستکم یک نفر از هر سه زن در طول زندگی خود اختلال کف لگن را تجربه میکند و یک زن از هر چهار زن بالای بیست سال (به طور میانگین)، از علائم مشکلات کف لگن مانند نشت ادرار یا مدفوع رنج میبرد.

با این حال به طور میانگین از هر پنج زن یک نفر نیاز به جراحی عضلات کف لگن پیدا میکند. شوربختانه ۳۰% از این زنان با ریسک نیاز به تکرار جراحی رودررو میشوند.

علت ایجاد اختلالات کف لگن

عوامل زمینه ساز مشکلات کف لگن عبارتند از:

• زایمان: بارداری و زایمان با مشکلات کف لگن ارتباط دارد. در یک پژوهش چنین دیده شد که در مادرانی که یک بار زایمان کرده اند شیوه زایمان (طبیعی یا سزارین) با افزایش ریسک اختلالات کف لگن پیوند داشته است. در برخی پژوهشها دیده شده که این خطر با افزایش دفعات زایمان بیشتر میشود. همچنین اگر فورسپس یا وکیوم در هنگام زایمان به کار گرفته شود این ریسک بیشتر میشود. هرچند از آنجایی که مشکلات کف لگن در زنانی هم که بارداری نداشته اند رخ میدهد و از آنجایی که زایمان سزارین تنها احتمال مشکلات کف لگن را کاهش میدهد ولی کامل ریسک آن را از بین نمیبرد، ارتباط بین بارداری، زایمان و اختلالات کف لگن هنوز درست آشکار نشده و نیاز به پژوهشهای بیشتر دارد.
• عواملی که بر کف لگن فشار می آورند. برخی از این عوامل اضافه وزن و چاقی، یبوست دراز مدت، فشار آمدن به روده هنگام دفع در دراز مدت، بلند کردن اجسام سنگین و سرفه کردنهای مزمن (برای نمونه در افراد سیگاری) می باشند.
• افزایش سن ماهیچه های کف لگن با افزایش سن و در یائسگی ضعیف تر میشوند.
• ضعیف بودن بافتها. ژنتیک بر قدرت استخوانها، ماهیچه ها و بافتهای همبند بدن ما تاثیر میگذارد. برخی زنان از هنگام تولد وضعیتهایی دارند که باعث کاهش قدرت بافتهای همبند میشود و احتمال افتادگی اندامهای لگنی در آنها افزایش می یابد.
• عمل جراحی. انجام هیسترکتومی در گذشته و جراحی های پیشین برای درمان افتادگی، احتمال نیاز دوباره به جراحی ترمیم کف لگن را افزایش میدهد.

نحوه انجام جراحی ترمیم کف لگن

۱. ترمیم دیواره جلویی واژن

در عمل جراحی ترمیم کف لگن که در آن دیواره جلویی واژن اصلاح میشود، لایه های بین مثانه و واژن تقویت میشوند. هدف از این جراحی بهبود علائم افتادگی و کارکرد مثانه و جلوگیری از مشکلات رابطه جنسی است. این عمل جراحی با بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام میشود. روشهای گوناگون برای این کار وجود دارد اما رایجترین شیوه، ایجاد برش در امتداد میانه دیواره جلویی واژن است. برش از نزدیک دهانه واژن آغاز شده و نزدیک به بالای واژن پایان می یابد. لایه های ضعیف شده با استفاده از بخیه های قابل جذب سفت و تقویت میشوند. گاهی پوست اضافی واژن نیز برداشته میشود.

اگر افتادگی شدید باشد یا این عمل دوم درمان کف لگن باشد، از ابزارهایی مانند مش برای تقویت بیشتر دیواره واژن بهره برده میشود.

برای اطلاعات بیشتر: انواع جراحی زیبایی واژن

۲. ترمیم دیواره پشتی واژن

افتادگی دیواره پشتی واژن معمولا به دلیل ضعیف شدن لایه های بافتی رخ میدهد که واژن را از بخش پایینی روده جدا میکنند. در ترمیم دیواره پشتی واژن، لایه های بین واژن و راست روده تقویت میشوند. هدف از این جراحی رفع علائم افتادگی و بهبود کارکرد روده و جلوگیری از مشکلات رابطه جنسی است. این جراحی نیز همانند جراحی دیواره جلویی واژن، تحت بیهوشی یا بی حسی موضعی یا نخاعی انجام میشود و شایعترین رویکرد در آن، برش در امتداد میانه دیواره پشتی واژن است. برش از نزدیک دهانه واژن آغاز شده و به بالای واژن میرسد. لایه های بافتی با بخیه های جذبی سفت میشوند. در مواردی که به تقویت بیشتر نیاز است از مش (توری) یا وسیله های دیگر برای تقویت بیشتر بهره گرفته میشود.

۳. جراحی در آوردن رحم (هیسترکتومی)

در کسانی که دچار افتادگی رحم شده اند میتوان رحم را از راه واژن بیرون آورد. هیسترکتومی واژنی یک عمل جراحی است که در بین انواع هیسترکتومی کم تهاجمی و کم عارضه تر است.

• ساکروکولپوپکسی (Sacrocolpopexy) جراحی است که برای درمان افتادگی بخش بالایی واژن (vaginal vault) و انتروسل با تکنیک لاپاراسکوپی انجام میشود. انتروسل به بیرون زدگی روده کوچک به درون واژن میگویند. در این روش چند برش کوچک در شکم زده میشود و مش یا توری جراحی به دیواره های جلویی و پشتی واژن و سپس ساکروم (استخوان خاجی) وصل میشود. این لیفت، واژن را به جای خود برمیگرداند.
• ساکروهیستروپکسی (Sacrohysteropexy) عمل جراحی است که برای درمان بیرون زدگی رحم در زمانی که فرد نمیخواهد رحم خود را بردارد، انجام میشود. در این روش توری جراحی به دهانه رحم و سپس به ساکروم (خاجی) پیوند شده ورحم بالا کشیده میشود تا به جای درست برگردد.

مراقبت های پیش از جراحی ترمیم کف لگن

• پیش از جراحی ممکن است از شما خواسته شود روده خود را پاکسازی کنید. اگر چنین باشد، دستورات لازم تخلیه و پاکسازی روده به شما گفته میشود.
• پس از مرخص شدن نمیتوانید رانندگی کنید پس از کسی بخواهید شما را به خانه برساند.
• هر دارویی که مصرف میکنید را پیش از عمل به پزشک بگویید، چرا که برخی داروها در عمل جراحی اختلال ایجاد میکنند و باید مصرفشان قطع شود.
• دو هفته پیش از عمل تا دو هفته پس از عمل نباید هیچ دخانیاتی استعمال کنید.
• آزمایشهای پیش از عمل را همراه با خود به بیمارستان ببرید.

مراقبت های پس از عمل ترمیم کف لگن

• دوران بهبودی و مراقبتها بستگی زیادی به شیوه عمل دارد. اگر جراحی باز انجام داده باشید بین ۴ تا ۶ هفته بهبودی طول میکشد و در لاپاراسکوپی و واژنی تنها یکی دو هفته کفایت میکند.
• در دوران بهبودی هرگز جسم سنگین بلند نکنید. بلند کردن کودکان یا کیسه های خرید در این دوران  ممنوع است. چند هفته ای باید کارهای خانه داری را کنار بگذارید مگر کارهای سبکی که هیچ فشاری به شما نمی آورد.
• هر گونه فعالیتی که به بدنتان فشار می آورد را در دوران بهبودی کنار بگذارید.
• یبوست (درمان یبوست) یکی از مشکلات شایع پس از جراحی است از این رو برنامه غذایی متعادل و پرفیبر داشته باشید تا مدفوعتان نرم باشد. مایعات زیاد بنوشید.
• دستکم پنج وعده میوه و سبزیجات در روز بخورید. غلات (نان، ماکارونی و غیره) بهتر است سبوس دار باشد.
• از خوردن غذاهای پرچربی مانند کیک، بیسکوئیت، همه سرخ کردنی ها و فست فودها خودداری کنید.

همچنین بخوانید: مراقبت های قبل و بعد از لاپاراسکوپی

عوارض عمل ترمیم کف لگن

در همه عمل های جراحی برخی عوارض مانند خونریزی، عفونت، واکنش به ماده بیهوشی و کبودی میتواند رخ دهد. جدا از اینها، برخی عوارضی که در عمل جراحی ترمیم کف لگن ممکن است رخ دهد عبارتند از:

• یبوست
• درد در رابطه جنسی
• آسیب دیدن مثانه یا رحم
• آسیب دیدن راست روده
• بی اختیاری ادرار
• عوارض مربوط به توری جراحی
• همچنین ممکن است درد یا نارحتی در ناحیه تناسلی، پایین شکم یا واژن داشته باشید که پس از یکی دو هفته برطرف میشود. در این مدت با مسکن درد را میتوان آرام کرد.
• خطر لخته شدن خون در سیاهرگ عمقی پا نیز یکی از خطرات جراحی ها از جمله این جراحی است که با پوشیدن جورابهای فشاری مخصوص، راه رفتن و داروهای رقیق کننده خون خطر آن به کمینه میرسد.

هزینه عمل ترمیم کف لگن

هزینه این عمل بسته به این که چه رویکرد جراحی باید انجام شود متفاوت است. همچنین فاکتورهای زیر تاثیر گذار هستند:

برای اطلاعات بیشتر: هزینه عمل هیستروسکوپی

• آزمایشهایی که در بیمارستان از شما گرفته میشود
• طول مدت و پیچیدگی عمل جراحی
• داروهایی که در بیمارستان نیاز دارید
• مواد مورد استفاده
• تجهیزات و امکانات به کار رفته
• خصوصی یا دولتی بودن مرکز درمانی و پوشش بیمه