ویتامین D گروهی از ترکیبات استرولی است. فرم های زیادی از این ویتامین وجود دارد که مهم ترین آنها ویتامین D2 (ارگوکلسیفرول) و ویتامین D3 (کوله کلسیفرول) است. تابش اشعه ماورا بنفش بر پوست به ترتیب سبب سنتز ویتامین های D2 و D3 می شود. به همین دلیل ویتامین دی به نام «ویتامین آفتاب» شناخته می شود. اشکال مختلف ویتامین در بدن به فرم فعال ویتامین D تبدیل می شوند. کاهش کلسیم خون، کاهش فسفات خون، نرمی استخوان و راشیتیسم از عوارض شایع کمبود ویتامین دی است.
ارزش این ویتامین در ۱۸۱۲ و حتی بسیار پیش از آن شناخته شده بود اما صد سال طول کشید تا برای درمان راشیتیسم توسط فرانسوی ها مورد استفاده قرار بگیرد. در سال ۱۹۳۱ این ویتامین همزمان در انگلستان و آلمان به طور خالص جدا شد.
ویتامین دی از سایر ویتامین های محلول در چربی متفاوت است به دلیل این که کاملا در بدن ساخته می شود، بنابراین نیازی نیست که الزاما در غذا موجود باشد به شرط آن که فرد به مقدار کافی در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرد.
انوع ویتامین D
کوله کلسیفرول، کلسیفدیول، کلسیتریول و ارگوکلسیفرول از اشکال مختلف ویتامین دی هستند.
- کوله کلسیفرول: نام دیگر آن ویتامین D3 است و با تابش اشعه ماوراء بنفش روی پوست و از کلسترول ساخته میشود. این شکل غیرفعال از ویتامین D پس از انتقال به کبد از طریق جریان خون به نوع دیگری از ویتامین D به نام کلسیفدیول تبدیل میشود.
- کلسیدیول: برای اندازهگیری میزان ویتامین دی در بدن، مقدار این ویتامین در خون سنجیده میشود. سطح پایین کلسیدیول ممکن است تولید ویتامین دی را با اختلال روبرو کند و مانع از استحکام استخوانا میشود.
- کلیستریول: کلسیفدیول در کلیه به ویتامین دی فعال بیولوژیکی یا کلسیتریول تبدیل میشود. کلسیتریول موجب متعادل شدن گلبولهای خون و جذب کلسیم میشود. همچنین این ویتامین به سلامت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و التهاب را کاهش میدهد.
- ارگوکلیسفرول: این شکل از ویتامین دی در واقع D2 است و به کوله کلیسفرول شباهت دارد. ارگوکلیسفرول که در گیاهان یافت میشود ویتامین دی سنتز شدهاست. ارگوکلیسفرول نیز همانند کوله کلیسفرول در کبد به کلسیدیول تبدیل میشود.
مزایای ویتامین دی
تحقیقات نشان میدهد که مصرف ویتامین دی میتواند فواید زیر را برای بدن داشته باشد:
- محکم شدن استخوان ها: در همه دورانهای زندگی داشتن استخوانهای قوی اهمیت فراوانی دارد و ویتامین دی به محکم شدن استخوانها بسیار کمک می کند و حذب کلسیم در روده را افزایش میدهد.
- جلوگیری از بیماری ام اس (MS): در مناطقی که دور از خط استوا هستند و بهره مندی آنها از نور خورشید کمتر است ابتلا به ام اس شیوع بیشتری دارد و مصرف ویتامین دی از ابتلا به این بیماری جلوگیری میکند.
- پیشگیری از ابتلا به دیابت: برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف ویتامین دی میتواند ریسک ابتلا به دیابت را کاهش دهد. البته مطالعات و مدارک کافی برای اثبات این موضوع وجود ندارد.
- جلوگیری از چاقی: در خون افراد چاق مقدار کمتری از ویتامین دی در مقایسه با افراد دیگر وجود دارد. البته دلایل کافی که نشان دهنده بروز چاقی به دلیل کمبود ویتامین دی وجود ندارد؛ اما نتایج یک مطالعه حاکی از آن است که افزودن ویتامین دی به برنامه غذایی افراد چاق روند کاهش وزن را در آنها آسان میکند.
- کاهش نشانههای افسردگی: مصرف ویتامین دی در تقویت عملکرد مغز موثر است و بر اساس تحقیقات در بهبود علایم افسردگی خفیف تاثیرگذار است.
- کاهش ابتلا به سرطان روده: خطر ابتلا به سرطان سینه، روده و سرطان پروستات با مصرف ویتامین دی کاهش پیدا میکند؛ اما برای این که بتوانیم این موضوع را با قاطعیت بیان کنیم تحقیقات بیشتری باید انجام شود.
- جلوگیری از زوال عقل: سالمندانی که در برنامه غذایی آنها ویتامین دی کمتری وجود دارد بر اساس تحقیقات حافظه ضعیفی دارند.
- کاهش خطر بیماریهای قلبی: کمبود ویتامین دی خطر بروز ناراحتیهای قلبی- عروقی مانند سکته مغزی، فشارخون بالا و نارسایی قلبی را افزایش میدهد.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: احتمال ابتلا به انواع عفونت و بیماری های خود ایمنی مانند التهاب روده (IBD)، روماتیسم و دیابت نوع ۱ با مصرف ویتامین دی کاهش پیدا میکند.
کمبود ویتامین دی یعنی چه؟
میزان کمبود ویتامین دی در بدن به چند گروه تقسیم می شود:
- کمبود شدید ویتامین دی (Deficiency)
- کمبود ویتامین دی یا ناکافی بودن ویتامین دی (Insufficiency)
- متوازن و نرمال بودن ویتامین دی (Sufficiency)
- بالاتر از مجاز بودن ویتامین دی (Toxicity)
دامنه نرمال D25 (OH) بین ۲۵ تا ۸۰ نانوگرم بر میلی لیتر عنوان می شود. در مورد معیار ناکافی بودن و کمبود شدید ویتامین دی تفاوت های جزئی در منابع مختلف علمی وجود دارد.
زمانی که D25 (OH) سرم خون بین ۲۰ تا ۲۹ نانوگرم بر میلی لیتر است، کمبود یا ناکافی بودن ویتامین D گزارش می شود و اگر مقدار آن کمتر از ۲۰ باشد، کمبود شدید ویتامین دی و مقدار کمتر از ۷ نانوگرم بر ملیلی لیتر کمبود بسیار شدید ویتامین دی می باشد. اگر غلظت این ماده بالای ۱۰۰ نانوگرم بر میلی لیتر باشد بیش از حد مجاز و در محدوده مسموم کردن بدن قرار دارد.
هم چنین کمبود خفیف تا متوسط ویتامین دی با پوکی استخوان (علائم پوکی استخوان) و پرکاری پاراتیروئید همراه می شود.
بیشتر مطالعه کنید: ویتامین K چه نقشی در بدن دارد
علائم کمبود ویتامین D
اختلال در خواب، درد استخوان و دردهای عضلانی، گرفتگی عضلات، سوزن سوزن شدن دست و پا و رنگ پریدگی از نشانههای سطح پایین ویتامین دی در بدن هستند. ویتامین دی به طور غیرمستقیم میتواند در تغییر وزن تاثیر داشته باشد. کمبود ویتامین دی در بزرگسالان عوارض زیر را به دنبال دارد:
- استئومالاسی: سطح پایین ویتامین دی در بزرگسالان منجر به نرمی استخوان میشود که در واقع همان راشیتیسم در کودکان است که در بزرگسالانی به صورت نرمی استخوان نمایان میشود.
- استئوپنی: این عارضه به دلیل تراکم پایین استخوان ایجاد میشود و یکی از عواملی است که خطر پوکی استخوان را افزایش میدهد.
- پوکی استخوان: ضعیف و شکننده بودن استخوانها، پوکی استخوان گفته میشود. در این عارضه احتمال شکسته شدن استخوانها افزایش پیدا میکند.
سطح پایین ویتامین دی در بروز بیماریهایی مانند ناراحتی های قلبی، مشکلات عصبی و روانی، اختلالات ناشی از سیستم ایمنی و سرطان نقش تاثیرگذاری دارد.
کمبود ویتامین D در خانم ها دارای چه علائمی است؟
برخی از مشکلات و عوارض ناشی از کمبود ویتامین دی عبارتند از:
- بروز پی در پی بیماری های عفونی و مسری: سلامت عمومی بدن و تقویت دستگاه ایمنی وابسته به وجود ویتامینها است. مقابله با سرماخوردگی و آنفلونزا نیازمند ارتباط مستقیم سلولهای تمایز یافته با ویتامین دی است و کمبود این ویتامین احتمال بیماری های مسری فصلی را افزایش میدهد.
- درد کمر و استخوانها: کمر درد یکی از دردهای رایج در بین انسانها است که زندگی روزمره را مختل میکند. یکی از دلایل بروز کمردرد و درد های استخوانی در هنگام صبح میتواند پایین بودن سطح ویتامین دی بدن باشد. ویتامین دی جذب کلسیم را افزایش میدهد و مانع از دردهای استخوانی میشود.
- اضطراب و افسردگی: سطح پایین ویتامین دی صرفا موجب مشکلات جسمی در زنان نمیشود بلکه در سلامت روانی آنها نیز تاثیر منفی دارد. گیرندههای ویتامین دی در مغز رفتار و شرایط روحی افراد را تنظیم میکند؛ بنابراین اگر ویتامین دی به اندازه کافی در بدن وجود نداشته باشد عملکرد صحیح این گیرندها دچار اختلال میشود. ایجاد مشکل در پردازش افکار و احساسات نیز یک اختلال روانی است.
- درد شدید شکم در زمان قاعدگی: شدید بودن دردهای پریودی در زنان میتواند یکی از نشانههای کمبود ویتامین دی باشد. گرفتگی شدید عضلات شکم در زمان قاعدگی زنان اتفاق میافتد. شدت التهاب دیواره شکم با تامین ویتامین دی مورد نیاز بدن کاهش پیدا میکند.
- ریزش موی سر و بدن و ابتلا به طاسی: ریزش مو علاوه بر مردان در زنان نیز اتفاق میافتد. پایین بودن مقدار ویتامین دی باعث ریزش موی شدید در زنان میشود؛ زیرا ویتامین دی موجب تقویت فولیکولهای مو میشود. بررسیها نشان میدهد که بروز طاسی در سر زنان و دیگر نقاط بدن آنها به دلیل کمبود ویتامین دی است.
- خطر ابتلا به اسکیزوفرنی تا سرطان: تامین نشدن ویتامین دی مورد نیاز بدن میتواند اختلالات خطرناکی از اسکیزوفرنی تا انواع بیماریهای پوستی را ایجاد کند. بیماریهای خطرناک مانند ام اس، دیابت، پوکی استخوان، فشار خون بالا و ابتلا به سرطان از عوارض عدم توجه به سطح ویتامین دی و کمبود شدید و طولانی آن در بدن است.
چه افرادی نیاز به ویتامین D بیشتری دارند؟
بهرهمندی کمتر از نور خورشید موجب میشود که ویتامین دی کافی در بدن تولید نشود؛ همچنین برخی شرایط جسمی و بیماریها نیاز افراد را به ویتامین دی را افزایش میدهد؛ بنابراین افرادی که نیاز به ویتامین دی بیشتری دارند عبارتند از:
موارد | توضیحات |
بزرگسالان | بزرگسالان از جمله افرادی هستند که باید به منابع ویتامین دی بیشتر توجه کنند و از این مواد غذایی بیشتر استفاده کنند؛ زیرا پوست آنها نمیتواند به اندازه کافی ویتامین دی جذب کند. همچنین کمتر در معرض نورخورشید هستند و بیشتر وقت خود را در محیط بسته به سر میبرند. |
نوزادان شیرخوار | صرفا با خوردن شیر مادر نیاز روزانه نوزادان شیرخوار به ویتامین دی تامین نمیشود. وضعیت ویتامین دی مادر در مقدار ویتامین دی موجود در شیر او تاثیرگذار است و مادرانی که ویتامین دی مورد نیاز آنها تامین شدهاست حجم این ویتامین در شیر آنها نیز بیشتر است. |
افرادی که کمتر در معرض نور خورشید هستند | برخی افراد به خاطر زمین گیر بودن و برخی به دلیل شغلی که دارند نور کمتری را دریافت میکنند؛ این افراد برای جذب نیاز روزانه خود به ویتامین دی باید از غذاها و مکملهای غذایی استفاده کنند. |
افرادی که پوست تیره دارند | هرچه رنگ دانههای مشکی موجود در پوست بیشتر باشد پوست تیرهتر خواهد بود و ویتامین دی کمتری را میتواند تولید کند. گزارشها نشان میدهند افرادی که پوست تیره دارند در مقایسه با سفیدپوستان بیشتر در معرض کمبود ویتامین دی قرار دارند. |
مبتلایان به التهاب روده | برای جذب ویتامین دی معده باید توانایی جذب چربی غذایی را داشته باشد. افرادی که در جذب چربی غذایی دچار مشکل هستند برای تامین ویتامین دی باید از مکملهای حاوی این ویتامین استفاده کنند. |
افرادی که اضافه وزن دارند یا تحت جراحی بای پس معده قرار گرفته اند | افرادی که توده بدنی آنها به اندازه ۳۰ یا بیشتر باشد نسبت به افراد لاغر از سطح پایین ویتامین دی برخوردار هستند. افرادی که اضافه وزن دارند برای این که حجم ویتامین دی بدنشان به اندازه نرمال شود باید از منابع ویتامین دی بیشتری استفاده کنند. |
منابع ویتامین D
بدن توانایی ساخت ویتامین ها را ندارد و باید با مصرف مواد غذایی تامین شود. موادغذایی که سرشار از ویتامین دی هستند عبارتند از:
- ماهی سالمون: این ماهی چرب حاوی مقدار زیادی ویتامین دی است. بنابر اعلام وزارت کشاورزی آمریکا در ۱۰۰ گرم ماهی سالمون ۶۶ درصد نیاز روزانه بدن ویتامین دی وجود دارد.
- شاه ماهی و ماهی ساردین: این دو ماهی نیز حاوی مقدار زیادی ویتامین دی هستند. شاه ماهی، ماهی کوچکی است که برای تهیه کنسرو، ماهی دودی و ترشی و همچنین به صورت خام مورد استفاده قرار میگیرد. در هر ۱۰۰ گرم از شاه ماهی تازه آتلانتیک حدود ۲۷ درصد نیاز روزانه ویتامین دی موجود است.
- روغن کبد ماهی کاد: مواد مغذی موجود در روغن کبد ماهی کاد در دیگر مواد غذایی وجود ندارند و افرادی که تمایلی به مصرف ماهی ندارد میتوانند برای تامین ویتامین دی مورد نیاز خود از این ماده غذایی استفاده کنند. این روغن که سرشار از ویتامین دی است با مصرف یک قاشق چایخوری از آن ۵۶ درصد نیاز روزانه ویتامین دی تامین میشود.
- کنسرو ماهی تن: مصرف ۱۰۰گرم کنسرو ماهی تن میتواند ۳۴ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین را تامین کند. مقدار زیادی نیاسین و ویتامین K نیز در این غذای لذیذ وجود دارد.
- میگو: میگو یک ماده غذایی لذیذ است که سرشار از ویتامین دی است همچنین منبع خوبی برای پروتئین و امگا۳ به شمار میآید. چربی و کالری کم میگو موجب متعادل شدن کلسترول زیاد آن میشود.
زمان مناسب برای خوردن قرص ویتامین D
متخصصان توصیه میکنند که مکملهای ویتامین دی با غذا و در طول روز مصرف شوند. برخی نیز بر این باورند که مصرف شب هنگام این قرص خواب افراد را مختل میکند. البته در این مورد مطالعهای انجام نشده و صرفا این عارضه در مورد برخی از مصرف کنندگان دیده شدهاست. نتیجه تعداد کمی از تحقیقات نشان میدهد که ویتامین دی که به حفظ سلامت بدن کمک میکند و موجب تولید ملاتونین میشود در بهبود کیفیت خواب نیز موثر است و موجب تنظیم ساعت خواب میشود. البته تحقیقاتی نیز وجود دارد که نشان میدهد مصرف زیاد ویتامین دی موجب بروز مشکلات خواب در افراد میشود. به هر حال افرادی که خوردن ویتامین دی هنگام شب خواب آنها را مختل میکنند بهتر است در طول روز این مکمل را مصرف کنند.
میوه های حاوی ویتامین D کدامند؟
تعداد کمی از میوهها دارای ویتامین دی هستند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- موز: موز یکی از بهترین میوههای حاوی ویتامین دی است؛ زیرا منیزیم موجود در این میوه موجب فعال شدن ویتامین دی در بدن میشود. برای بهرهمندی از فواید ویتامین دی، بدن به مقدار کافی منیزیم نیاز دارد.
- پرتقال: یکی از میوههای نادر حاوی ویتامین دی پرتقال است. در این میوه علاوه بر ویتامین دی مواد مغذی دیگر از جمله ویتامین C نیز وجود دارد. مصرف آب پرتقال غنی شده با ویتامین دی نیز میتواند تا حدی نیاز به ویتامین دی را برطرف کند.
- انجیر خشک: این میوه خوشمزه و پرخاصیت را میتوانید به عنوان میان وعده مصرف کنید تا به تامین ویتامین دی مورد نیاز بدن خود کمک کنید. انجیر خشک را میتوانید به همراه صبحانه، همراه با سالاد یا به صورت جداگانه مصرف کنید.
- خرما: خرما دارای قندهای طبیعی و تامین کننده انرژی بدن است. این میوه یک انتخاب خوب برای تامین ویتامین دی مورد نیاز بدن است. خرما را میتوانید به صورت جداگانه یا همراه با دسرها و آبمیوهها میل کنید.
- کشمش: انگور خشک کوچک یا کشمش از دیگر میوههای خشک حاوی ویتامین دی است که میتوانید با ماست یا سایر غذاها آن را مصرف کنید.
- زردآلو خشک: این میوه که حاوی مواد مغذی فراوانی است به شما کمک میکند که سطح ویتامین دی بدن خود را افزایش دهید و به صورت تکی یا همراه با غذاهای دیگر قابل استفاده است.
- آلو خشک: آلو خشک از میوههایی است که فواید فراوانی برای دستگاه گوارش دارد همچنین حاوی ویتامین دی است و به عنوان یک میان وعده مفید و مغذی میتوانید از آن استفاده کنید.
نیاز روزانه بدن
- تا ۲۵ سالگی: ۱۰ میکروگرم
- ۲۵ به بالا: ۵ میکروگرم
- بارداری و شیردهی: ۱۰ میکروگرم
از آن جا که ویتامین D در تشکیل استخوان ها و دندان ها شرکت دارد در دوران رشد به مقدار بیشتری از آن نیاز هست مصرف بعضی از داروهای ضد تشنج و مسکـن افزایش دفع این ویتامین و نیاز بیشتر به آن می شود.
کمبود ویتامین دی چقدر شایع است؟
این کمبود یک معضل جهانی است به طوری که یک میلیارد نفر در سرتاسر دنیا دچار مشکل کمبود شدید ویتامین دی هستند و نیمی از جمعیت دنیا ویتامین D ناکافی دارند.
عوارض کمبود ویتامین دی
عوارض ویتامین D شامل عوارض مستقیم که در آن این ماده مغذی مستقیما نقش دارد و عوارض غیر مستقیم که با واسطه، به ویتامین دی مربوط می شود و یا اصلا ارتباط آن را نمی دانیم می باشد.
مهم ترین عوارض کمبود ویتامین دی به صورت زیر است:
- کاهش کلسیم خون
- کاهش فسفات خون
- نرمی استخوان (در کودکان و بزرگسالان)
- راشیتیسم
با این حال برخی از عوارض کمبود ویتامین دی از مواردی هستند که ارتباط بین عارضه و ویتامین دی هنوز شناخته شده نیست و نمی دانیم کدام علت است و کدام معلول.
۱- کمبود ویتامین دی و بیماری های تنفسی:
همان طور که برخی از ما می دانیم تحقیقات اولیه نشان داده اند مکمل ویتامین D در پیشگیری یا مدیریت بیماری کرونا (کوید ۱۹) ممکن است مفید باشد. اگر چه این پژوهش ها هنوز در مراحل اولیه قرار دارند اما تحقیقات پیشین نیز نشان می دهند ویتامین دی از ما در مقابل بیماری های تنفسی ممکن است تا حدی محافظت کند.
مثلا در پژوهش منتشر شده در BMJ درسال ۲۰۱۷، داده های به دست آمده از ۲۵ مرکز درمانی بررسی شد تا تاثیر ویتامین دی بر عفونت های تنفسی از جمله سینه پهلو (ذات الریه)، برونشیت و سینوزیت مشخص شود. در بین ۱۱۳۲۱ شرکت کننده، کسانی که ویتامین دی مصرف می کردند ۱۲ درصد کمتر از کسانی که این ویتامین را مصرف نمی کردند، دچار بیماری های تنفسی می شدند.
۲- کمبود ویتامین دی و افسردگی:
اگر با اختلال افسردگی فصلی آشنا باشید ممکن است از ارتباط بین کمبود ویتامین دی و افسردگی تعجب نکنید.
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد بین خلق ما و میزان ویتامین دی بدنمان ارتباط وجود دارد.
در یک پژوهش فرا تحلیلی در سال ۲۰۱۴ که در Nutrients منتشر شد چنین پیشنهاد شد که مکمل های ویتامین دی در برخی موارد به اندازه داروهای ضد افسردگی موثر بودند. اگر چه تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است. کمبود ویتامین دی در احساس افسردگی نقش دارد. بنابراین اگر خلقتان تنگ است و احساس افسرده خویی دارید، آزمایش خون بدهید تا میزان ویتامین D بدنتان مشخص شود.
۳- کمبود ویتامین دی و خطر اسکیزوفرنی (شیزوفرنی):
اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی یک اختلال مغزی شدید است که در برخی افراد اتفاق می افتد و معمولا بین ۱۶ تا ۳۰ سالگی بروز می کند. در شیزوفرنی علائمی مانند توهم، گیج یا عجیب بودن صحبت ها، کناره گیری از دیگران و مشکل در تمرکز تجربه می شود.
تحقیقات بازبینی که در سال ۲۰۱۴ در Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism منتشر شد نشان می دهد کسانی که کمبود ویتامین D دارند دو برابر کسانی که ویتامین دی کافی دارند، دچار شیزوفرنی می شوند. در این پژوهش یافته های به دست آمده از ۱۹ پژوهش مشاهده ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
بیشتر مطالعه کنید: کمبود انواع ویتامین B چه عوارضی دارد
۴- کمبود ویتامین دی و زوال عقل:
یک پژوهش که در journal Neurology منتشر شد دریافت کمبود متوسط تا شدید ویتامین دی در افراد سالمند با افزایش دو برابری انواع مختلف زوال عقل از جمله بیماری آلزایمر همراه است. دمانس یا زوال عقل به معنی ضعف توانایی فکر کردن، رفتار و حافظه است. حدود ۸۰ درصد موارد زوال عقل را بیماری آلزایمر به خود اختصاص می دهد.
۵- کمبود ویتامین دی و دیابت:
ارتباط بین پایین بودن ویتامین دی و بیماری دیابت (راه های درمان دیابت) مشخص است. محققان می گویند اگر چه ما ارتباط بین کمبود این ماده مغذی در بدن و دیابت را می بینیم اما علت آن را نمی دانیم. برخی معتقدند علت آن می تواند به نقش ویتامین دی در حساسیت به انسولین و مقاومت به انسولین مرتبط باشد. با این حال شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد مصرف مکمل ویتامین دی به بهبود حساسیت به انسولین منجر می شود. یک احتمال دیگر، نقش ویتامین دی در کاهش التهاب است. چون کسانی که دیابت نوع ۲ دارند بدنشان بیشتر دچار التهاب مزمن است.
۶- کمبود ویتامین دی و سرطان پروستات:
در یک پژوهش که در سال ۲۰۱۴ در نشریه (Clinical Cancer Research) منتشر شد بین پایین بودن مقدار ویتامین دی و سرطان تهاجمی پروستات (دلایل ابتلا به سرطان پروستات) در مردن اروپایی، آمریکایی و آمریکایی – آفریقایی ارتباط دیده شد. در این مقاله ۶۶۷ مرد ۴۰ تا ۷۹ ساله مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش مشاهده ای بوده و نشان نمی دهد آیا عامل سرطان پروستات کمبود ویتامین دی است یا برعکس و یا هر دو معلول عامل دیگری هستند. تنها چیزی که مشخص می شود این است که بین این دو، ارتباط وجود دارد.
۷- کمبود ویتامین دی و اختلال عملکرد نعوظ شدید:
یک پژوهش کوچک که بر روی ۱۴۳ شرکت کننده صورت گرفت نشان داد مردانی که اختلال عملکرد نعوظ شدید داشتند، در مقایسه با مردانی که اختلال عملکرد نعوظ خفیف داشتند، دچار کمبود قابل توجه ویتامین دی نیز بودند. مولفان این مقاله فکر می کنند ممکن است کمبود ویتامین دی به واسطه ایجاد اختلال عملکرد اندوتلیال (endothelial dysfunction) که نوعی بیماری غیر انسدادی رگ ها و تنگی آنهاست، باعث مختل شدن نعوظ می شود.
پژوهش دیگری نیز نشان داده است که کمبود ویتامین دی واقعا با سخت شدن سرخرگ ها در افراد سالم، مرتبط است. یکی از شرایط لازم برای نعوظ در مردان، عملکرد درست سرخرگ هاست. سرخرگ خون لازم را به آلت تناسلی می رساند تا بزرگ و سفت شده و حالت نعوظ ایجاد شود.
۸- کمبود ویتامین دی و بیماری قلبی:
تحقیقات متعدد نشان داده است بین کمبود ویتامین D و انواع بیماری های های قلبی و عوارض مرتبط با آن ارتباط وجود دارد. هر چند هنوز علم نتوانسته است به روشنی این ارتباط را درک کند تا مشخص شود آیا مصرف مکمل ویتامین دی می تواند خطر بیماری قلبی را پایین بیاورد یا خیر.
۹- کمبود ویتامین دی و ام اس:
تحقیقات نشان می دهند داشتن ویتامین D کافی در بدن، ممکن است خطر ام اس را کاهش دهد. مطالعات متعدد نشان می دهند کسانی که آفتاب بیشتری می گیرند و ویتامین دی بیشتری به صورت خوراکی مصرف می کنند، کمتر دچار ام اس می شوند. به همین دلیل گفته می شود مصرف مکمل ها یک راهکار مهم برای کمتر کردن خطر بیماری ام اس در نظر گرفته می شود. برخی مطالعات نشان می دهند ویتامین دی ممکن است برای کسانی که دچار ام اس شده اند هم سودمند باشد.