بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
فرو رفتگی نوک سینه (Inverted nipple) به وضعیتی گفته می شود که در آن نوک سینه به جای این که بیرون زده باشد، مسطح و یا تو رفته است. ممکن است این وضعیت در یک یا هر دو سینه دیده شود. برخی افراد با نوک سینه فرو رفته متولد می شوند و در برخی افراد بعدا چنین وضعیتی اتفاق می افتد. گاهی اوقات فرو رفتگی نوک سینه نشان دهنده یک مشکل پزشکی است که باید بررسی شود.
انواع فرو رفتگی نوک سینه
فرو رفتگی نوک سینه را بر اساس شدت آن دسته بندی می کنند:
فرو رفتگی خفیف یا گرید یک نوک سینه: نوک سینه را میتوان به راحتی بیرون کشید و گاهی اوقات خود در هنگام احساس سرما یا تحریک شدن، برجسته می شود. فرو رفتگی در حدی است که هنوز فرد میتواند به کودک خود شیر بدهد.
فرو رفتگی متوسط یا گرید دوی نوک سینه: نوک سینه را میتوان بیرون کشید اما فورا به جا و شکل اولیه خود برمی گردد. ممکن است در شیردهی نیز مشکل داشته باشید.
فرو رفتگی شدید یا گرید سه نوک سینه: این وضعیت شدیدترین حالت گود افتادن نوک سینه است. ممکن است نتوانید نوک سینه را بیرون بکشید یا شیر بدهید.
اطلاعات بیشتر : بافت سینه از چه چیزهایی تشکیل شده است؟
عواملی که باعث فرو رفتگی نوک سینه می شوند
۱- افزایش سن
در اواسط دهه سی زندگی، سینه ها شروع به تغییر می کنند و با افزایش سن تغییرات آنها ادامه می یابد. مجاری شیر، با افزایش سن و نزدیک شدن به یائسگی، کوتاهتر می شود. گاهی اوقات این باعث می شود نوک سینه به داخل بدن کشیده شود.
از آنجایی که احتمال سرطان سینه (سرطان پستان) نیز با افزایش سن بیشتر می شود، در صورتی که متوجه هر گونه تغییری در پستان شدید اعم از فرو رفتگی نوک سینه یا هر چیز دیگر، سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
۲- شیردهی، جراحی و یا جراحت
اگر اخیرا دوره شیردهی تان به پایان رسیده است، ممکن است نوک سینه ها به داخل سینه کشیده شوند. در صورتی این اتفاق می افتد که مجاری شیر در حین شیردهی، دچار اسکار (تشکیل بافت جوشگاه) شده باشند. عمل جراحی پستان یا جراحتهای دیگر در این ناحیه از بدن نیز میتواند باعث تو رفتگی نوک سینه شوند.
۳- مادرزادی
زمانی که در داخل رحم مادر قرار دارید نوک سینه هایتان شکل می گیرند. اگر از بدو تولد نوک سینه ها مسطح یا تو رفته است، علت آن این است که قاعده نوک سینه در دوران جنینی کوچک مانده یا مجاری شیر کامل رشد نکرده اند و باعث تو کشیده شدن نوک سینه ها شده اند.
۴- اتساع مجاری پستان
مجاری که شیر را به نوک پستان می رسانند، ممکن است گشاد شده و مسدود شوند. این وضعیت، اتساع مجاری پستان (mammary duct ectasia) نام دارد که بیشتر بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی در زنان اتفاق می افتد. علاوه بر تو رفتگی نوک سینه ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- قرمز شدن نوک و اطراف نوک سینه
- حساسیت به لمس یا فشار
- ترشحات سفید، سبز یا سیاه از سینه
انسداد مجاری شیر ممکن است به خودی خود برطرف شود اما اگر چنین نشد، درمانهای آن شامل مصرف آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) برای باز کردن انسداد یا عمل جراحی است.
۵- عفونت پستان
گاهی اوقات باکتری ها به داخل مجاری شیر نفوذ کرده و عفونت ایجاد می کنند. این وضعیت، ماستیت پری داکتال خوانده می شود و در زنانی بیشتر شایع است که زایمان کرده اند یا در حال شیردهی هستند. همچنین باکتریها ممکن است در زنانی که زایمان نکرده اند اما در نوک سینه شان ترک خوردگی پوست دارند یا آن را سوراخ کرده اند و جواهرات از آن آویزان کرده اند، عفونت ایجاد کنند.
اگر نوک سینه به دلیل عفونت باکتری، فرو رفته است ممکن است علائم دیگری از جمله موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- سرخی
- حساسیت به لمس یا فشار
- احساس گرمی در پستان ها
- ترشحاتی از نوک سینه که ممکن است خون نیز در آن باشد
- وجود یک توده در پشت نوک سینه
برای تشخیص، دکتر سونوگرافی تجویز می کند و یا با یک سوزن، سلول هایی را از ناحیه مورد نظر جمع آوری می کند تا در آزمایشگاه بیشتر بررسی شود. متداولترین درمان این وضعیت، آنتی بیوتیک است. گاهی اوقات هم بدن خود به مرور زمان التیام می یابد.
اطلاعات بیشتر : علل عفونت سینه و راه های درمان آن
۶- آبسه پشت هاله نوک سینه
عفونت ممکن است در غدد پشت هاله قهوه ای رنگ نوک سینه نیز اتفاق بیفتد و یک کیسه مملو از چرک به نام آبسه ایجاد نماید. این وضعیت میتواند باعث عقب کشیدن نوک سینه شود. آبسه نوک سینه به ندرت اتفاق می افتد و معمولا با سیگار کشیدن، جواهرات آویز نوک سینه یا دیابت ارتباط دارد. درمان آبسه، آنتی بیوتیک و تخلیه آبسه با سوزن یا عمل جراحی است.
۷- سرطان پستان
اگر یک یا هر دو نوک سینه ناگهان تو کشیده شده اند، ممکن است سرطان عامل آن باشد. ممکن است علاوه بر این، علائم دیگری مانند وجود توده یا افزایش ضخامت در پستان، فرو رفتگی و یا تغییرات دیگر در پستان را نیز تجربه کنید.
دکتر ابزارهای مختلفی را برای تشخیص سرطان پستان به کار می گیرد از جمله معاینه پستان، ماموگرافی، سونوگرافی پستان، نمونه برداری (بیوپسی) و ام آر آی.
روش درمان سرطان پستان بستگی به نوع و مرحله آن دارد. گزینه های درمانی شامل عمل جراحی برداشتن توده یا کل پستان، پرتو درمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و درمان هدفمند می باشد.
همچنین بخوانید : سرطان سینه چگونه پدید می آید و آیا روش درمانی برای آن وجود دارد
۸- بیماری پاژه پستان
این وضعیت یک نوع نادر سرطان است که در نوک سینه و هاله اطراف آن ایجاد می شود. بیشتر زنانی که دچار این وضعیت می شوند، سرطان در مجاری شیر در همان پستان نیز دارند. در بیماری پاژه، علاوه بر مسطح شدن نوک سینه درد، خارش، پوسته پوسته شدن و ترشحات نوک سینه نیز ممکن است دیده شود.
روش های درمان فرو رفتگی نوک سینه
روش درمان بستگی به علت آن و شدت فرو رفتگی دارد.
تکنیک هافمن: اگر نوک سینه مسطح یا کمی فرو رفته باشد و میخواهید به نوزاد شیر بدهید، این ورزش میتواند مفید باشد. انگشت شست خود را در دو طرف قاعده نوک سینه می گذارید و در حالی که انگشتهایتان را از هم دور می کنید، آن را به عقب فشار دهید. این کار را با همه اطراف نوک سینه انجام بدهید. سپس نوک سینه باید برجسته شود.
دستگاههای برجسته کردن نوک سینه: ممکن است دکتر به شما پیشنهاد کند با دستگاه مکش یا سرنگ، نوک سینه را برجسته کنید. پوسته پلاستیکی سفتی که در داخل لباس زیر می پوشید، به نوک سینه فشار آورده و ممکن است آن را وادار به جلو آمدن کند.
عمل جراحی: درمان در بیشتر موارد تو رفتگی نوک سینه، جراحی است. اگر قصد شیردهی در آینده دارید، در مورد خطرات و عوارض این عمل با پزشک صحبت کنید.
همچنین بخوانید: کیست سینه چگونه به وجود می آید؟
کلام آخر
فرو رفتگی نوک سینه میتواند ارثی و یا اکتسابی باشد و بعدا در زندگی اتفاق بیفتد. اگر متوجه تغییر در نوک سینه خود شدید، برای بررسی علت آن به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات علت فرو رفتگی نوک سینه صرفا افزایش سن است و گاهی ممکن است وضعیت جدی مانند سرطان باعث آن شده باشد. بنابراین در مراجعه به پزشک تردید نکنید. درمان فرو رفتگی نوک سینه متناسب با عامل آن صورت می گیرد.
