برای اینکه فرد بتواند از بارداری های ناخواسته جلوگیری کند روش های فراوانی وجود دارد. یکی از روش‌هایی که می توان گفت سابقه ای درخشان در این زمینه دارد، قرص های ضد بارداری خوراکی هستند.در ادامه این مقاله به برسی انواع قرصهای جلوگیری وقرص اورژانسی میپردازیم .
لوونورژسترول قرص اورژانسی چیست؟
قرص لوونورژسترول یا قرص اورژانسی ضد بارداری یکی از انواع روش های جلوگیری از بارداری های ناخواسته است.
نکته هایی در مورد این قرص وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت؛
نکته ی حائز اهمیت این است که قرص لوونورژسترول صرفا برای پیشگیری از بارداری اضطراری مورد استفاده قرار می‌گیرد اما در صورتی که فرد بخواهد به طور دائمی از بارداری جلوگیری کند، لازم است از محصولات دیگری استفاده کنید. مانند کاندوم، دستگاه داخل رحمی و سایر روش‌ها.
قرص لوونورژسترول در بسته‌هایی با بسته بندی فویل PVC یا آلومینیومی در داروخانه ها قابل عرضه است. این قرص سفید رنگ، گرد و صاف است. دو نوع قرص لوونورژسترول در داروخانه ها موجود است یک نوع تک قرص و یک نوع دو قرص.
قرص لوونورژسترول یا قرص های دیگر ضد بارداری
در ترکیبات قرص لوونورژسترول میتوان به پروژستین اشاره کرد این در حالی است که سایر قرص‌هایی که با هدف پیشگیری از بارداری استفاده می شوند علاوه بر پروژستین دارای استروژن نیز هستند.
تاثیر گذاری این قرص بر تخمک گذاری (رها سازی تخمک) است و باعث می شود این عمل با تاخیر ایجاد شود یا به کل از ایجاد آن جلوگیری می کند. به زبان ساده تر لوونورژسترول میتواند از عمل لقاح تخمک و اسپرم جلوگیری کند، و از وصل شدن یک تخم بارور شده به دیواره ی رحمی جلوگیری میکند.
تحقیقات متخصصین نشان می‌دهد که قرص‌هایی ضد بارداری که در ترکیباتشان تنها پروژستین وجود دارد برای فرد مصرف کننده عوارض جانبی کمتری خواهند داشت. و میتوان با خیال آسوده تر به مصرف آن رو آورد. اما این که بهترین قرص اورژانسی کدام یک است بستگی به بدن فرد و تشخیص پزشک وی دارد.
انواع قرص های ضد بارداری
۱. قرصهای ترکیبی
این نوع از قرص هایی ک با هدف جلوگیری از بارداری مصرف میشوند قرص های ترکیبی هستند که در ترکیبات خود حاوی استروژن و پروژسترون مصنوعی هستند.
۲. قرصهای مونوفازیک
روند پیشگیری با این قرص دوره‌های یک ماهه است و در هربار مصرف این قرص دوز هورمون وارد شده به بدن شما برابر است.
۳. قرصهای چندفازی
این قرص‌ها نیز همانند قرص های مونوفازیک در چرخه‌های یک ماهه مصرف می شوند با این تفاوت که در هر وعده ی مصرفی سطح متفاوتی هورمون وارد بدن خواهد شد.
۴. قرص‌ها بادوره طولانی
این قرص ها همان طور که مشخص است برای دوره های طولانی تر تجویز می شوند. در دوره های مصرف، این قرص در یک دوره ی ۱۲ ماهه به صورت قرص های فعال مصرف شده و سپس در یک ماه آخر چرخه قرص های غیرفعال مصرف خواهد شد.
۵. قرصهای فقط حاوی پروژسترون
این قرص‌ها فقط حاوی پروژسترون هستند نام دیگر این قرص ها مینی پیل است.
اطلاعات بیشتر : بیماریهای زنان
۶. قرصهای ضدبارداری LD بادوزکم
قرصهای LD دارای دو نوع ترکیبی و پروژسترونی هستند. میزان دوز این دو نوع با یکدیگر فرق دارد. هرچه دوز این قرص ها کمتر باشد عوارض جانبی کمتری نیز دچار فرد خواهند کرد.
عوارض جانبی مصرف قرص اضطراری
قرص اورژانسی تاثیر بر دیواره‌ی رحم میگذارد. قرصهای اورژانسی باعث ریزش دیواره‌ی رحم میشوند. این شرایط نامساعد دیواره‌ی رحمی باعث می شود ک حرکت اسپرم به سمت تخمک متوقف شود بنابراین از بارداری پیشگیری می شود.
لوون ورژسترول تغییرات دیگری نیز در بدن ایجاد می کند یکی دیگر از تاثیر قرص اورژانسی به هم زدن بالانس هورمونی است که عوارض هایی برای فرد دارد تهوع و استفراغ یکی از مهمترین عوارض خوردن قرص اورژانسی بارداری است.
برخی از کسانی که این قرص را مصرف میکنند ممکن است دچار عوارض خفیف و موقت شوند. این عوارض جانبی فقط چند روز ادامه می یابند و پس از آن برطرف می شوند.
اطلاعات بیشتر درباره دیگر روش های جلوگیری از بارداری
در زیر به چند عوارض اصلی و شایع اشاره می کنیم:
- حالت تهوع یا استفراغ
- سردرد و سرگیجه
- خستگی
- قاعدگی نامنظم و خونریزی شدید در سیکل ماهانه
- حساس شدن سینه ها
- لکه بینی در زمانی به غیر از سیکل قاعدگی درد لگن و شکم
- گرفتگی عضلات
- تغییرات در خلق و خو
روش مصرف قرص لوونورژستروات
متخصصان برای میزان مصرف این قرص عواملی را در نظر میگیرند همچون نوع قرص و دوز آن:
- اگر فرد بخواهد از روش تک دوز پیشگیری از بارداری کند باید یک قرص ۱/۵ میلی گرمی در هر بار مصرف کند.
- در رژیم دو دوز نیز فرد برای پیشگیری در هر بار مصرف یک قرص حاوی ۰/۷۵ میلی گرم لوونورژسترل را مصرف کند.
- در رابطه با مصرف این قرص این نکته حائز اهمیت است که اگر فرد قصد داشته باشد از رژیم دو دوز استفاده کند پس از ۱۲ ساعت از مصرف قرص اول باید به سراغ قرص دوم برود اما پیشنهاد پزشکان این است، که اگر دو قرص را باهم مصرف کنید تاثیر گذاری بیشتری دارد.
اطلاعات بیشتر : راههای سقط جنین
نکات مهم در مورد نحوه مصرف قرص اورژانسی
طریقه مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول نکاتی دارد که در اینجا درمورد آنها سخن خواهیم گفت؛
- قبل از اینکه اقدام به خوردن قرص لوونورژسترول کنید، مطمئن شوید که باردار نیستید.
- این قرص ممکن است یک هفته پریود شما را عقب بیندازد.
- اگر مدت ۳ تا ۴ هفته از مصرف قرص اورژانسی گذشت و پریود نشدید تست بارداری بدهید.
- اگر ۳ تا ۵ هفته پس از اینکه شروع به مصرف قرص اضطراری کردید و به درد شکمی دچار شدید، به پزشک مراجعه کنید این موارد ممکن است نشانگر سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی باشد.
- این نکته را در نظر داشته باشید که مصرف دوزهای اضافی از قرص ضد بارداری اضطراری نشان دهنده ی تاثیر بیشتر این قرص ها نیست.
- تحقیقات نشان داده است که لوونورژسترول بعد از مصرف روی شیر مادر تاثیر میگذارد بنابراین در مادران شیرده باید با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شود.
- اگر حساسیت به این قرص لوونورژسترل یا به ترکیبات موجود در آن دارید به پزشک مراجعه کنید.
- طبق تحقیقات این قرص لوونورژسترول در زنانی که اضافه وزن دارند تاثیر چندانی ندارد.
- این محصول برای کسانی که هنوز پریود نشده اند و کمتر از ۱۷ سال سن دارند توصیه نمی شود.
- در هیچ مواردی این نکته ذکر نشده است که مصرف این قرص ها در ایجاد سرطان نقشی داشته باشد.
زمان مصرف قرص اورژانسی
دستورالعمل‌های ارائه شده زیر، تنها در مورد کسانی که سن بیش از ۱۷ سال دارند قابل تجویز است بنابراین اگر سن شما کمتر از ۱۷ سال است باید برای مشاوره از پزشک زنان کمک بگیرید.
برای اینکه قرص لوونورژسترول حداکثر تاثیر خود را بگذارد باید در اسرع وقت و کمتر از ۷۲ ساعت (۳روز) پس از رابطه جنسی مصرف شود.
در واقع هرچه مصرف این قرص به تاخیر بیفتد احتمال جلوگیری آن از بارداری کمتر می شود بنابراین اگر قرص لوونورژسترول تا ۳ روز بعد از رابطه‌ی جنسی مصرف شود احتمال بارداری ۷۵ تا ۹۸ درصد کاهش می‌یابد.
اگر بعد از مصرف این قرص نیز رابطه‌ی جنسی داشتید ممکن است باردار شوید زیرا تاثیر این قرص در واقع فقط تا ۳ روز در بدن باقی می‌ماند.
اگر ۲ ساعت بعد از خوردن قرص دچار استفراغ شدید باید دوز دیگری مصرف کنید زیرا قرص نتوانسته وارد سیستم گردش خون شود بنابراین نمیتواند از بارداری جلوگیری کند.
چند بار میتوان از قرص لوونورژسترول استفاده کرد؟
شما مجاز هستید که فقط یک بار در طول چرخه‌ی قاعدگی خود از قرص اورژانسی استفاده کنید و این یک بار میتواند در بین روزهای قاعدگی متغیر باشد و بسته به نیاز شما مصرف شود.
مصرف این قرص بیشتر از ۲ تا ۳ بار در سال توصیه نمی شود.
قرص اورژانسی در شیردهی
ضروری است که در دوران شیردهی که احتمال حامله شدن مجدد مادر بسیار زیاد است، مادر برای سکس های محافظت نشده ی خود یک روش جلوگیری از بارداری انتخاب کند.
توصیه میشود که مادر از روز ۲۱ تا ۲۸ بعد از زایمان، برای جلوگیری از بارداری مجدد از قرص هایی چون پروژسترون و یا آیودی استفاده کنند.
در صورتی که مادر در دوره شیردهی باشد و سکس محافظت نشده‌ای اتفاق افتاده باشد، میتواند با استفاده از ۱.۵ میلی گرم قرص لوونورژسترول جلوی بارداری ناخواسته را بگیرد. در واقع این مقدار از این قرص مشکلی در شیردهی فرد ایجاد نخواهد کرد.
آیا بعد از مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری هست؟
جالب است بدانید که برخلاف تصور عموم قرص اورژانسی به صورت حتمی و صد در صدی از باردار شدن فرد پیشگیری نمی کند. ممکن است که این قرص به دلایل مختلفی نتواند تاثیر گذار باشد و روش استفاده شده ی شما برای جلوگیری از بارداری شکست بخورد و بارداری اتفاق بیفتد.
یکی از دلایلی که ممکن است باعث تاثیر گذار نبودن این قرص شود، این است که خانم باردار از قرص های دیگری که با قرص اورژانسی تداخل دارند استفاده کرده باشد. این مورد در زمان مصرف قرص ال دی نیز دیده میشود.
همچنین بخوانید : بارداری بدون دخول چگونه است؟
از دیگر دلایلی که ممکن است باعث بی اثر بودن قرص شود BMI بالا در فرد باردار است. کسی که خیلی چاق باشد ممکن است این قرص نتواند برای او کارساز باشد.
قرص اورژانسی بازه ی زمانی خاصی دارد در واقع اگر این بازه رعایت نشود ممکن است تا حد زیادی اثربخشی این دارو از بین برود.
سخن پایانی
در صورتی که قصد باردار شدن ندارید بهتر از است قبل از اقدام به نزدیکی و مقاربت با همسر از راه های پیشگیری از بارداری مطمئن شوید. در صورت نیاز و بی اثر بودن راه های پیشگیری راه های درمان همچون قرص های ضد بارداری را به شما پیشنهاد می دهیم که مهمترین و کم عوارض ترین این نوع قرص ها قرص لوونورژسترول است.
