قطع شدن پریود یا آمنوره چیست

آمنوره به قطع شدن یک یا چند پریود گفته میشود. قطع شدن پریود دلایل گوناگون میتواند داشته باشد. گاهی این وضعیت هیچ نیازی به درمان ندارد و گاهی هم باید درمانهایی انجام شود.

انواع قطع شدن پریود یا آمنوره

آمنوره اولیه به پریود نشدن در کسی گفته میشود که تا ۱۵ سالگی هیچ پریودی نداشته است. شایعترین علت آمنوره اولیه، هورمونها هستند. اگرچه مشکلات آناتومی نیز میتوانند باعث این پدیده شوند. آمنوره ثانویه به قطع شدن دستکم سه پریود (یا بیشتر) پشت سر هم در کسی گفته میشود که پیش از این پریود میشده است. بارداری شایعترین علت آمنوره ثانویه است اگر چه مشکلات هورمونی و عوامل دیگر نیز میتوانند آمنوره در پی داشته باشند.

برای اطلاعات بیشتر: دلایل عقب افتادن پریود

علائم آمنوره

بسته به این که چه چیزی باعث شده پریودتان قطع شود، نشانه ها میتواند متفاوت باشد. جدا از نشانه اصلی که پریود نشدن است، علائم دیگر میتواند برخی از اینها باشد:

• ترشحات شیری از نوک سینه
• سردرد
• ریزش مو
• تغییرات بینایی
• افزایش موهای زاید در چهره و بدن
• درد لگن
• جوش و آکنه
• گرگرفتگی
• خشکی واژن

برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان خشکی واژن

آمنوره چقدر شایع است؟

به طور میانگین از میان زنانی که (کسانی که از هنگام تولد دختر به شمار می آیند) در بارداری یا شیردهی نیستند یا یائسه نشده اند، از هر چهار خانم یکی زمانی در طول زندگی اش دچار آمنوره میشود.

در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر دستکم سه پریود پشت سر هم نداشته اید یا در کسانی که پریود نامنظم دارند شش ماه از پریود نشدنتان میگذرد یا اگر به ۱۵ سال رسیده اید ولی هنوز پریود نشده اید، نزد پزشک بروید.

برای اطلاعات بیشتر: علت پریود نامنظم

عوامل قطع شدن پریود

برخی موارد قطع شدن پریود طبیعی و نرمال است و برخی دیگر میتواند عارضه جانبی دارو یا یک مشکل پزشکی باشد. قطع شدن پریود اگر برای بارداری، شیردهی یا یائسگی باشد طبیعی است.

از عوامل قطع شدن پریود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• داروها
• سبک زندگی (مانند کمبود وزن، استرس، ورزش شدید و طولانی و …)
• متعادل نبودن هورمون ها که به دلایل گوناگون رخ میدهد
• مشکلات ساختاری و آناتومی

قطع شدن پریود چه عوارضی دارد؟

خود قطع شدن پریود عوارضی ندارد بلکه چیزی که باعث قطع شدن آن شده است میتواند عوارضی ایجاد کند. برای نمونه اگر علت آن بهم خوردن تراز هورمونها در بدن باشد، میتواند مشکلات باروری، تنشهای روانی و احساسی و نوسان خلق، پوکی استخوان، دیابت و بیماریهای قلبی عروقی را به دنبال داشته باشد چرا که هورمونهای جنسی در بدن نقشهای گوناگون دارند و در کار دستگاههای دیگر بدن نیز تاثیرگذار هستند. اگر مشکل آناتومی باعث قطع شدن پریود شده باشد میتواند ناباروری و درد لگنی در پی داشته باشد. دیگر عوامل منتهی به قطع شدن پریود نیز هر یک عوارض مربوط به خود را دارند.

برای اطلاعات بیشتر: آیا طبیعی است که دختری که به سن بلوغ رسیده پریود نشود؟

علت قطع شدن پریود پس از مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری

قرص های اورژانسی باعث میشوند پیش بینی زمان پریود بعدی تان سخت شود. برخی پژوهش ها نشان میدهند اگر در اوایل چرخه ماهانه باشید و قرص اورژانسی بخورید، احتمال اینکه پریود بعدی تان زودتر فرا رسد بیشتر است. رویهم رفته پس از مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری، پریود بعدی بیشتر وقتها در همان زمان همیشگی آغاز میشود ولی ممکن است زودتر یا دیرتر نیز بشود و شدت خونریزی بیشتر از همیشه باشد. پژوهشها نشان میدهند مصرف قرص اورژانسی پیش از تخمک گذاری و در اواخر چرخه ماهانه میتواند باعث شود پریودتان طولانی تر از همیشه باشد. اگر پس از قرص اورژانسی پریود نشده اید یا بسیار سبک بوده است، باید آزمایش بارداری بدهید.

راه های تشخیص آمنوره

هنگامی که به پزشک مراجعه میکنید، معاینه لگن انجام میدهد تا ببیند آیا مشکلی در اندامهای تولید مثلی تان وجود دارد یا نه. اگر تا کنون پریود نشده اید ممکن است پزشک پستانها و ناحیه تناسلی را بررسی کند تا ببیند نشانه های دیگر بلوغ در شما دیده میشود یا نه.

قطع شدن پریود میتواند نشانه انواع مشکلات هورمونی باشد. از این رو معمولا به بیش از یک آزمایش نیاز است تا علت آن روشن شود.

آزمایشهای تشخیص علت قطع شدن پریود

• آزمایش بارداری: این آزمایش خون نخستین آزمایشی است که پزشک پیشنهاد میکند تا احتمال بارداری را رد یا تایید کند.
• آزمایش کارکرد تیروئید: مقدار هورمون تحریک کننده تیروئید یا تی اس اچ (TSH) خون اندازه گیری میشود تا روشن شود آیا تیروئید خوب کار میکند یا نه.
• آزمایش کارکرد تخمدان: در این آزمایش خون، هورمون تحریک کننده فولیکول که اف اس اچ (FSH) نام دارد اندازه گیری میشود.
• آزمایش پرولاکتین: کم بودن پرولاکتین خون میتواند نشانه مشکلی در غده هیپوفیز باشد.
• آزمایش هورمون مردانه: اگر افزایش موهای زاید داشته باشید یا صدایتان تغییر کردهب اشد ممکن است هورمونهای مردانه خونتان اندازه گیری شود.
• آزمایش تاثیر داروهای هورمونی: پزشک به مدت هفت تا ده روز یک داروی هورمونی به شما میدهد تا خونریزی پریود به دنبال داشته باشد. نتیجه این آزمایش به پزشک نشان میدهد آیا پریود به دلیل کمبود استروژن قطع شده است یا نه.

بسته به نتیجه آزمایش خون، ممکن است برای به دست آوردن داده های بیشتر یکی از آزمایش های عکسبرداری زیر نیز تجویز شود:

• سونوگرافی: در این آزمایش دستگاه اولتراسوند، امواج صوتی به بدن میفرستد تا با بازتاب آنها تصاویری از اندامهای درون بدن به دست بیاید. اگر تا کنون پریود نداشته اید پزشک پیشنهاد میدهد با سونوگرافی رحم و تخمدان هر گونه ناهنجاری در دستگاه تولید مثل شما بررسی شود.
• ام آر آی (کوتاه شده عبارت تصویربرداری رزنانس مغناطیسی): در روش ام آر آی امواج رادیویی با میدان مغناطیسی قدرتمند به کار گرفته میشود برای ساخت تصاویر بسیار دقیق از بافتهای نرم درون بدن پ. همچنین ممکن است پزشک برای بررسی وجود تومور در هیپوفیز نیز ام آر آی بنویسد.
• هیستروسکوپی: در این آزمایش از دستگاه هیستروسکوپ برای دیدن درون واژن و دهانه رحم و رحم استفاده میکند.

برای اطلاعات بیشتر: مراقبت های قبل و بعد از هیستروسکوپی

روش های درمان قطع شدن پریود

درمان بستگی به این دارد که چه چیزی باعث این وضعیت شده است. در برخی موارد، با قطع مصرف قرص های ضد بارداری یا درمانهای دیگر دوباره چرخه های پریود از سر گرفته میشوند. اگر آمنوره در اثر مشکلات تیروئید یا هیپوفیز رخ داده باشد با دارو میتوان آن را درمان کرد. اگر تومور یا انسداد ساختاری باعث آن شده باشد ممکن است عمل جراحی نیاز باشد.

درمان های طبیعی و خانگی قطع شدن پریود

برخی چیزهایی که باعث قطع شده پریود میشوند مانند کمبود وزن را با درمانهای خانگی میتوان برظرف کرد. اگر وزنتان کم است با متخصص تغذیه باید گفتگو کنید. اگر ورزشکار حرفه ای هستید و ساعتهای طولانی را صرف ورزش شدید میکنید برای مدیریت این وضعیت و حفظ وزن سالم با پزشک باید صحبت کنید. کسانی که استرس زیادی دارند ممکن است با مدیریت و کاهش استرس بتوانند مشکل قطع شدن پریود را حل کنند. برای مدیریت استرس از تکنیکهای کاهش استرس و رواندرمانی و روابط اجتماعی میتوانید بهره بگیرید.