مراقبت های پیش از آی وی اف
افزون بر اینهایی که گفته شد، موارد زیر میتواند به شما کمک کند وضعیت خود را بهتر مدیریت کنید:
- آب زیادی بنوشید.
- خواب زیاد داشته باشید و در روز هم چرت کوتاهی بزنید.
- با دوستان خود دیدار و گفتگو کنید.
- ورزشهای با شدت کم انجام بدهید.
- مدیتیشن کنید.
- هنگامی که استرس دارید، در وان آب گرم دراز بکشید.
- ماساژ بگیرید.
- کتاب بخوانید.
- تفریح کنید.
- فیلم های حال خوب کن ببینید.
- برای خود گل و گیاه بخرید.
- از این روزها، خاطره بنویسید.
مراقبت های پس از آی وی اف
تجربه هر کسی از چرخه آی وی اف متفاوت است و نمیتوان با قطعیت گفت پس از آی وی اف قرار است چه چیزی را تجربه کنید. اگر بارداری رخ دهد، همه مراقبتهای دوران بارداری را باید رعایت کنید و اگر بارداری رخ ندهد، پریود میشوید و باید در این مدت از خود مراقبت کنید و به بدن خود استراحت کافی بدهید. برخی از شایعترین علائم پس از آی وی اف و مراقبتهای آن :
- مشکلات گوارشی و نفخ و ورم : ممکن است بدنتان مایعات را در خود انباشته کرده و ورم ایجاد کند. همچنین مشکلات گوارشی مانند نفخ ممکن است تجربه شود. مایعات زیاد بنوشید. آب نارگیل میتواند سودمند باشد.
- تهوع و استفراغ : اگر دچار تهوع شده اید، درمانهای خانگی مانند زنجبیل میتواند برایتان سودمند باشد. اگر درمانهای طبیعی و خانگی کارساز نبودند، داروهای ضد تهوع مانند دیمن هیدرینات و پپتو بیسمول میتوانید بخورید ولی نخست با پزشک گفتگو کنید.
- سردرد و درد : اگر درد دارید برخی مسکن های معمولی مانند استامینوفن و ایبوپروفن میتوانند درد را آرام کنند.
- احساس خستگی : حتما دستکم هفت تا هشت ساعت در شب بخوابید. سعی کنید در روز هم نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه چرت بزنید. به خود استراحت بدهید و کارهای خود را کم کنید.
- استرس و اضطراب : اگر اضطرابتان بالاست با پزشک درباره آن گفتگو کنید. روشهایی مانند تنفس عمیق و مدیتیشن را امتحان کنید. ورزش منظم به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند. همچنین سعی کنید خواب کافی داشته باشید. دوش آب گرم بسیاری وقتها بدن و ذهن را آرام میکند.
- گرگرفتگی : لباسهای گشاد و نخی بپوشید. سعی کنید فضا گردش هوای خوبی داشته باشد. آب خنک بنوشید. از سیگار، غذاهای ادویه دار و کافئین پرهیز کنید. ورزشهایی انجام بدهید که کمتر گرمتان کند مانند شنا، پیاده روی یا یوگا.
- خونریزی و لکه بینی : اگر در طول چرخه آی وی اف دچار خونریزی یا لکه بینی شدید با پزشک خود تماس بگیرید. لکه بینی یا خونریزی سبک پس از برداشتن تخمک طبیعی است ولی خونریزی شدید طبیعی نیست.
نکته : برای خونریزی در دوران آی وی اف یا پس از آن، از تامپون یا کاپ قاعدگی استفاده نکنید.
پس از چرخه آی وی اف ممکن است شدیدترین پریود خود را تجربه کنید چون هورمونها باعث افزایش ضخامت دیواره رحم شده اند. این برای همه رخ نمیدهد ولی باید آمادگی آن را داشته باشید. اگر چنین شد نگران نباشید، اگر درد دارید مسکن بخورید و توصیه های پزشک خود را به کار بگیرید.
تغذیه در آی وی اف
در چرخه آی وی اف، خوراکیهای سالم و سودمند بیشتری به برنامه غذایی خود بیفزایید و از خوردن خوراکیهای کم ارزش و زیان آور خودداری کنید. یادتان باشد اکنون زمان رژیمهای غذایی شدید یا در پیش گرفتن تغییرات بزرگی همچون رژیم غذایی بدون گلوتن (اگر پیش از این نداشته اید) نیست. یکی از برنامه های غذایی که کارشناسان سلامت بیش از هر چیز سودمند میدانند و پیشنهاد میکنند، سبک تغذیه مدیترانه ای است که بر پایه غذاهای گیاهی و گوناگون می باشد.
پژوهشی که بر روی زنانی که زیر ۳۵ سال سن داشته و چاق نبوده اند انجام شده، نشان داده است تغذیه مدیترانه ای میتواند موفقیت آی وی اف را در این زنان بهبود ببخشد. اگر چه این پژوهش کوچک بوده است ولی تغذیه سالم در هفته هایی که میخواهید آی وی اف کنید، اگر هم سود آنچنانی نداشته باشد زیانی به شما نمیرساند. دستکم تلاش خود را کرده اید.
روشهای آسان برای بهبود تغذیه :
- خوردن فراوان میوه ها و سبزیجات
- انتخاب پروتئینهای کم چربی مانند مرغ و ماهی
- خوردن غلات کامل (تصفیه نشده) مانند ماکارونی و نان های سبوس دار به جای غلات تصفیه شده
- خوردن حبوبات مانند نخود، لوبیا و عدس
- لبنیات کم چرب
- جایگزین کردن روغن اشباع یا حیوانی با روغنهای سالم مانند روغن زیتون فرابکر، روغن مغزهای درختی و دانه ها
- پرهیز یا کاهش گوشت قرمز، شکر و غذاهای فراوری شده
- کاهش نمک، افزودنیها و نگهدارنده ها
- ورزش در آی وی اف
همچنین بخوانید : ایا تعیین جنسیت با ای وی اف صددرصد است؟
بسیاری از زنان در دوره چرخه آی وی اف از ورزش کردن خودداری میکنند چون نگران هستند ورزش برای باردار شدن خوب نباشد ولی نگران نباشید. شما میتوانید در آی وی اف ورزشهایی که انجام میدادید را دنبال کنید به ویژه اگر پیش از این، یک برنامه ورزشی منظم تناسب اندام داشته اید. بهتر است در هنگام آی وی اف و پس از آن، شاخص توده بدنی تان در دامنه وزن سالم باشد و چربی اضافه زیادی نداشته باشید. از این رو اگر وزن نرمال دارید و ورزش میکنید و رحمتان مشکل خاصی ندارد، به ورزش ادامه بدهید.
هرچند توصیه میشود زنانی که آی وی اف میکنند، بیش از ۲۴ کیلومتر در هفته ندوند. دویدن زیاد در باردار شدن با آی وی اف میتواند اختلال ایجاد کند. دوندگی بیش از مقدار گفته شده پس از آی وی اف، میتواند تاثیر منفی بر ضخامت دیواره رحم داشته و خون رسانی را از رحم کاهش داده و به سوی اندامهای دیگر که به آن نیاز دارند افزایش دهد. اگر دویدن بخشی از برنامه همیشگی تان بوده، میتوانید در این مدت آن را با پیاده روی تند، دویدن آهسته، دستگاه اسکی واره (الیپتیکال) و یا دوچرخه را جایگزین آن کنید.
استفاده از مواد شیمیایی در آی وی اف
از مواد شوینده، محصولات آرایشی بهداشتی و دیگر محصولات دارای مواد شیمیایی برهم زننده اندوکرین (endocrine-disrupting chemicals) که به اختصار به آنها EDC ها میگویند، پرهیز کنید. این مواد شیمیایی پیامدهای زیر را به دنبال دارند:
- به خطر انداختن سلامت دستگاه باروری
- ناهماهنگی میان هورمونها
- اختلال در رشد جنین
یادتان باشد این مواد شیمیایی برای سلامت همه ما زیان آور است. جامعه اندوکرین میگوید این مواد شیمیایی، نگرانی جدی برای سلامت ما درست کرده اند. از این رو هنگام خرید محصولات آرایشی بهداشتی، شوینده ها و لوازم و محصولات دیگر بررسی کنید که تا جایی که میشود از این مواد شیمیایی در آنها به کار نرفته باشد:
- فرمالدهید (ترکیبی که در لاک ناخن یافت میشود)
- پارابن ها، تریکلوزان ها و بنزوفنون ها (در مواد آرایشی، مرطوب کننده ها، شامپوها و صابونها به کار میروند)
- بیس فنول آ (BPA) و دیگر فنولها (در ظروف بسته بندی مواد غذایی به کار میرود)
- بازدارنده شعله بروم دار (در مبلمان، پارچه ها و فرش و موکت، لوازم الکترونیکی و مت ورزشی به کار میرود)
- ترکیبات پرفلورینه (مواد مقاوم به لکه و ظروف نچسب)
- دیوکسینها (سفالها، گوشت و لبنیات)
- فتالاتها (پلاستیک، پوشش داروها و مواد آرایشی اسانس دار)
دارو در آی وی اف
هنگامی که برای آی وی اف آماده میشوید، باید هر دارویی که میخورید را به پزشک خود بگویید تا مطمئن شوید تداخلی با داروهای آی وی اف ندارند. فهرستی از همه داروهایتان بنویسید. یادتان باشد حتی داروهای بدون نسخه مانند آنتی هیستامین ها، هر گونه مکمل و گیاهان دارویی را هم باید بنویسید. چرا که برخی از اینها دارای موادی هستند که با داروهای باروری یا هورمونها تداخل داشته و یا کارایی درمان آی وی اف را کاهش میدهند.
با داروهای تقویت تخمدان برای بارداری آشنا شوید.
از سوی دیگر پزشک ممکن است مکمل هایی برای کمک به پشتیبانی بارداری برایتان بنویسد. ویتامینهای پیش بارداری را از ۳۰ روز پیش از آی وی اف بخورید تا اسید فولیک بدنتان افزایش یابد. گاهی تا چند ماه مکمل باید مصرف شود. اسید فولیک از رشد مغز و نخاع جنین تازه درست شده، پشتیبانی میکند.
از سویی دیگر ویتامینهای پره ناتال یا پیش بارداری به بهبود کیفیت اسپرم نیز کمک میکند از این رو برای همسرتان نیز ممکن است تجویز شود.
روغن ماهی نیز یکی دیگر از مکملهای توصیه شده برای پشتیبانی رشد جنین است.
اگر ویتامین دی خونتان پایین باشد باید پیش از آی وی اف، خوردن ویتامین دی را آغاز کنید. کمبود ویتامین دی مادر با اوتیسم میتواند پیوند داشته باشد.
هنگام خرید مکمل، از پزشک درباره برند مطمئن پرس و جو کنید.
مقدار خواب در آی وی اف
خوابیدن و سلامت باروری ارتباط نزدیکی دارند. برای داشتن چرخه آی وی اف خوب باید خواب کافی داشته باشید.
در یک پژوهش در سال ۲۰۱۳، آشکار شد میزان بارداری در کسانی که ۷ تا ۸ ساعت خواب کامل و پیوسته شبانه داشتند بیشتر از کسانی بود که طول خوابشان کوتاهتر بوده است.
ملاتونین هورمونی است که هم چرخه خواب و هم چرخه باروری را تنظیم میکند. این هورمون میان ساعت ۹ شب و نیمه شب به اوج خود میرسد یعنی ساعت ۱۰ تا ۱۱ شب بهترین زمان برای خوابیدن است. ساخت ملاتونین در بدن با روشنایی روز که به چشمها میرسد پیوند دارد.
برای بهبود کیفیت خواب این راهها را بیازمایید:
- دمای اتاق خواب میان ۱۶ تا ۱۹ درجه سانتیگراد باشد.
- پیش از خوابیدن دوش آب گرم بگیرید.
- ۴ تا ۶ ساعت پیش از خوابیدن کافئین (قهوه، شکلات، چای و نوشابه) نخورید.
- دو تا سه ساعت پیش از خوابیدن چیزی نخورید.
- برای برخی افراد گوش دادن به موسیقی آرام مانند سمفونی ها سودمند است.
- دستکم نیم ساعت پیش از رفتن به رختخواب دیگر به نمایشگر گوشی یا تلویزیون یا کامپیوتر نگاه نکنید.
- حرکات کششی ملایم پیش از خواب انجام بدهید.
رابطه جنسی در آی وی اف
یکی از چالشهای برخی زوجها برای آی وی اف این است که برای رابطه جنسی پیش از آی وی اف محدودیتهایی وجود دارد. در سه تا چهار روز پیش از برداشت اسپرم، مرد باید از انزال جلوگیری کند تا هنگام برداشت اسپرم، مرد بیشترین میزان اسپرم را در منی خود داشته باشد.
ولی چنین نیست که باید از هر گونه رابطه جنسی در این زمان خودداری کنید، شما میتوانید هر رابطه ای که به انزال نینجامد را داشته باشید. همچنین باید از دخول عمیق به واژن پرهیز شود چرا که این میتواند دهانه رحم را تحریک کند و از آمادگی آن بکاهد.
نوشیدن الکل در آی وی اف
یکی از مراقبتهای بعد از آی وی اف، مصرف نکردن الکل است. به طور کلی نوشیدن الکل برای سلامتی خوب نیست. نوشیدن الکل در هفته ای که درمان آی وی اف دارید میتواند تاثیر منفی بر درمان بگذارد. از سویی دیگر گاهی الکل با داروهای باروری تداخل پیدا میکند.
رایج ترین بیماری های دوران بارداری چیست؟
در یک پژوهش در سال ۲۰۱۱ این یافته به دست آمد که آمار تولد نوزاد زنده در زنانی که بیش از چهار نوشیدنی در هفته خورده بودند ۲۱% کمتر بود و این آمار هنگامی که هر دو والد بیش از چهار هفته نوشیدنی در هفته خورده بودند ۲۱% کمتر از پیش شد.
یادتان باشد پس از انتقال جنین، دیگر نباید مادر الکل مصرف کند.