واکسیناسیون گربه ها به عنوان یکی از مهم ترین روش های پیشگیری در برابر بیماری های عفونی مطرح است. واکسیناسیون به منظور ایجاد مقاومت سازمانی در برابر عامل های بیماری زا است. اولین زمان واکسیناسیون اصلی گربه در ۸ الی ۱۰ هفتگی است و برای انجام دومین مرحله واکسیناسیون باید ۳ الی ۴ هفته از زمان اولین واکسیناسیون گذشته باشد. بعد از آن، واکسیناسیون یادآور سالانه تجویز خواهد شد. واکسن های اصلی عبارتنداز: کلسی ویروس، هرپس ویروس، پنلوکوپنی و هاری اشاره کرد. برخی از واکسن های غیر اصلی گربه ها عبارتنداز: کلامیدیا، لژیونلا و لکوز اشاره کرد.
| موارد | توضیحات |
| واکسن های اصلی و ضروری گربه |
|
| واکسن های غیر اصلی |
|
| علائم پس از واکسیناسیون گربه ها |
|
| مراقبت های قبل از واکسیناسیون گربه |
|
| مراقبت های بعد از واکسیناسیون گربه ها |
|
چکاپ به معنای مراجعه منظم به پزشک دامپزشک یا وتریناری veterinary (دامپزشکی)، جهت ارزیابی و بررسی سلامت عمومی گربه ها است. این فرآیند شامل بررسی وزن، بررسی فیزیکی، بررسی دندان ها، تعیین واکسیناسیون های ضروری و تست های پیشگیرانه برای شناسایی بیماری ها و علائم زودهنگام آنها می شود. با انجام چکاپ های منظم، مشکلات سلامتی در گربه ها به موقع تشخیص داده و درمان مناسب به آنها ارائه می شود.
واکسن های ضروری گربه
واکسیناسیون های ضروری برای گربه ها شامل مجموعه ای از واکسن هاست که برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری های عفونی مهم می باشند. در زیر، به برخی از واکسیناسیون های ضروری برای گربه ها اشاره می کنیم:
۱- واکسن های اصلی:
- واکسن سه گانه (FVRCP): این واکسن حاوی آنتی ژن هایی است که علیه بیماری های کلیه (Feline Viral Rhinotracheitis)، کالیسی ویروس (Calicivirus) و پانلوکوپنی (Panleukopenia) موثر است. این بیماری ها عمدتا منجر به عفونت های تنفسی و گوارشی در گربه ها می شوند.
- واکسن رابیس (Rabies): برای محافظت در برابر بیماری های همه گیر، که به وسیله حشرات و حیوانات منتقل می شود اعم از گربه و انسان.
۲- واکسن های غیر اصلی:
- واکسن ویروس ناکا (FIV): این واکسن برای پیشگیری از عفونت ویروس ناکا یا عفونت معروف به AIDS (آزمایش ایدز) گربه ها توصیه می شود. ویروس ناکا به طور عمده از طریق لقاح خونی یا لمس مستقیم مخاط گربه ها منتقل می شود.
- واکسن کلامیدیا (Chlamydia): این واکسن برای پیشگیری از عفونت کلامیدیا استفاده می شود که منجر به عفونت چشمی و تنفسی در گربه ها می شود.
- واکسن لوسمی (Leukemia): این واکسن برای پیشگیری از بیماری لوکمی گربه ها توصیه می شود. بیماری لوکمیا یک بیماری ویروسی است که سیستم ایمنی گربه را ضعیف می کند و به عفونت های دیگر و حتی سرطان در گربه ها افتادگی را افزایش می دهد.
توجه داشته باشید که واکسیناسیون های ضروری ممکن است براساس شرایط جغرافیایی و جهانگردی گربه توصیه شده یا تغییر کنند. بنابراین، بهتر است با وتریناری یا دامپزشک خود درباره واکسیناسیون هایی که برای گربه خود مناسب است مشورت کنید. همچنین برنامه واکسیناسیون های گربه شما باید به روز رسانی شود و مطابق با برنامه توصیه شده توسط پزشک دامپزشک یا وتریناری اجرا شود.
برنامه واکسیناسیون گربه
زمان واکسیناسیون اصلی گربه ها معمولا در دوران کودکی آنها تعیین می شود. بطور کلی، واکسیناسیون گربه ها در سه دوره اصلی انجام می شود. زمان واکسیناسیون می تواند متفاوت بر اساس عواملی مانند نژاد گربه، تاریخ تولد، و استرس های محیطی باشد.
جدول واکسیناسیون گربه
| سن گربه | نوع واکسن |
| ۶ تا ۸ هفتگی |
|
| ۹ تا ۱۱ هفتگی |
|
| ۱۲ تا ۱۵ هفتگی |
|
| ۱۶ تا ۲۰ هفتگی |
|
در برخی موارد می توان نیازمندی های واکسیناسیونی را تا ۱۶ هفته ادامه داد، به خصوص در مناطقی که بیماری های خاصی مانند لوکمیا رایج تر هستند. همچنین برای حفظ سلامت بهتر گربه ها، توصیه می شود واکسیناسیون سالانه به عنوان برنامه ای پیروی شود.
علائم پس از واکسیناسیون گربه ها
علائم تزریق واکسن های گربه عموما متناسب با نوع واکسن و واکسیناسیونی که انجام می شود، ممکن است متفاوت باشند. اما برخی از علائم معمول پس از تزریق واکسن در گربه ها عبارتند از:
- تورم و درد موضعی: ممکن است محل تزریق واکسن در ناحیه تزریق تورم یا حساسیت نشان دهد. این علائم معمولا بلافاصله پس از تزریق ظاهر می شوند و به طور عمومی در عرض چند روز بهبود می یابند.
- آرامی و خواب آلودگی: بعضی گربه ها پس از تزریق واکسن، برای مدت کوتاهی به طور طبیعی آرام و خواب آلود می شوند. این وضعیت معمولا به سرعت بهبود می یابد و گربه به حالت عادی خود برمی گردد.
- لرزش: در برخی موارد، گربه ممکن است بعد از تزریق واکسن لرزش کند. این لرزش معمولا در کمتر از یک ساعت بعد از تزریق ظاهر می شود و به طور طبیعی بهبود می یابد.
- افزایش دمای بدن: در برخی موارد، گربه ممکن است پس از تزریق واکسن دمای بدن بالاتری نسبت به حالت طبیعی خود داشته باشد. اگر دمای بدن گربه بیش از حد بالا رفت و بیشتر از ۳۹ درجه سانتی گراد شد، باید به دامپزشک خود اطلاع دهید.
در صورتی که هرگونه علایم نگران کننده بعد از تزریق واکسن مشاهده شود، بهتر است به دامپزشک یا وتریناری خود مراجعه کنید. آنها می توانند شرایط خاص گربه شما را ارزیابی کنند و راهنمایی لازم را ارائه دهند.
چطور بفهمیم علائم گربه طبیعی است یا خیر؟
تشخیص علائم گربه تان که طبیعی هستند یا نگران کننده می تواند یک چالش باشد. اما هنگام بررسی وضعیت گربه، می توانید به نکات زیر توجه کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید:
- شناخت رفتار طبیعی گربه: درک رفتار و عادت های طبیعی گربه تان می تواند به شما کمک کند تا تغییرات غیرمعمول را تشخیص دهید. اگر گربه به طور معمول خودش رفتار کرده و نشانه های تغییری مثل لنگیدگی شدید یا آرامی غیرمعمول نشان دهد، ممکن است نیاز به مراجعه به دامپزشک داشته باشد.
- توجه به تغییرات رفتاری: اگر گربه شروع به نشانه های تغییر رفتار مانند عدم اشتها، ضعف و بی حالی (دلایل ضعف و بی حالی)، تغییرات در الگوی خواب و بیداری، یا تغییرات در فعالیت فیزیکی می کند، ممکن است نشانه هایی برای وجود مشکلات صحی (بهداشتی) باشد و باید به دامپزشک مراجعه کنید.
- تغییرات در میزان مصرف غذا و آب: اگر گربه تغییرات غیرمعمول در میزان مصرف غذا و آب مانند کاهش شدید یا عدم تمایل به خوردن و آشامیدن داشته باشد، این می تواند نشانه مشکلات صحی باشد و نیازمند ارزیابی پزشکی باشد.
- تغییرات در میزان ادرار و مدفوع: تغییرات ناگهانی در میزان ادرار و مدفوع، مثل اسهال یا یبوست (راه های درمان یبوست) شدید و مداوم، نشانه مشکلات گوارشی و ادراری می باشد و مراجعه به دامپزشک لازم است.
- علائم جسمانی خارجی: توجه به وجود علائم جسمانی خارجی مانند تورم، زخم، ضعف عمومی، تغییرات در پوست و مو، علائم التهابی و غیره می تواند به شما کمک کند تا بفهمید آیا نیاز به توجه پزشکی دارد یا خیر.
در صورتی که هر یک از علائم نگران کننده را مشاهده کردید بهتر است با دامپزشک یا وتریناری خود مشورت کنید. آنها با توجه به تجربه و دانش خود می توانند به شما راهنمایی کنند و تشخیص دقیق و درمان صحیح را ارائه دهند.
مراقبت های قبل از واکسیناسیون گربه
قبل از واکسیناسیون گربه می توانید تدابیر زیر را انجام دهید:
- مشاوره با دامپزشک: بهتر است قبل از واکسیناسیون با دامپزشک خود مشاوره کنید. آنها می توانند شما را درباره نوع و زمان واکسیناسیون مناسب برای گربه تان راهنمایی کنند.
- بررسی وضعیت سلامتی: اطمینان حاصل کنید که گربه در وضعیت سلامتی مناسب قرار دارد. در صورتی که علائم بیماری یا ناراحتی دارد، قبل از واکسیناسیون باید مشکلاتش را مورد بررسی و درمان قرار دهید.
- بررسی تاریخچه واکسیناسیون: اگر گربه تان قبلا واکسینه شده است، بهتر است تاریخچه واکسیناسیون را به دامپزشک خود ارائه کنید. این اطلاعات به آنها کمک می کند تا برنامه واکسیناسیون مناسب را برای گربه تان تعیین کنند.
- پیشگیری از عفونت ها: اطمینان حاصل کنید که گربه تان از عفونت های دیگری که ممکن است واکسیناسیون را تحت تاثیر قرار دهند، محافظت شده است. مثلا از عوارض گوارشی و عفونت های انگلی درمان شود.
- تغذیه سالم: به گربه تان یک رژیم غذایی سالم و تعادل درست ارائه دهید. تغذیه مناسب به سیستم ایمنی گربه کمک می کند تا برابر عفونت ها مقاومت نشان دهد.
مراقبت های بعد از واکسیناسیون گربه ها
مراقبت بعد از واکسیناسیون گربه می تواند به حفظ سلامت و بهبود عوارض پس از تزریق کمک کند. در ادامه، تعدادی از نکات مهم درباره مراقبت بعد از واکسیناسیون گربه را برای شما آورده ایم:
- نظارت: پس از تزریق واکسن، مهم است گربه خود را به دقت مشاهده کنید. توجه کنید که گربه ممکن است بعد از تزریق واکسن ضعیف و لاغر باشد و ممکن است آرام و خواب آلود به نظر برسد. اگر این علائم در مدت زمان طولانی ادامه یابد یا علائم دیگر نگران کننده را مشاهده کردید به دامپزشک خود اطلاع دهید.
- آرامش و استراحت: به گربه تان زمان کافی برای استراحت و بهبود بعد از تزریق واکسن بدهید. ایجاد یک محیط آرام و مسالمت بخش با کمترین تنش و استرس برای گربه مفید است.
- آب و غذا: برای حفظ هیدراتاسیون و انرژی گربه، آب تازه و غذای مورد علاقه اش را در دسترس قرار دهید. در صورتی که گربه برای مدت طولانی از غذا و آب دوری کند و بی نشاطی طولانی مدت داشته باشد به دامپزشک خود اطلاع دهید.
- اجتناب از فعالیت های فیزیکی شدید: در ایام اولیه پس از تزریق واکسن، گربه را از فعالیت های شدید فیزیکی نظیر پرش و بازی های زیاد منع کنید. این کار می تواند خطر ایجاد آسیب و صدمه را کاهش دهد.
- مراقبت از محل تزریق: محل تزریق واکسن ممکن است حساسیت یا تورم نشان دهد. اگر محل تزریق قرمز، آبکی یا گرم به لمس باشد یا اگر گربه به آن برخورد می کند، به دامپزشک خود اطلاع دهید.
- توجه به علائم نگران کننده: در صورتی که بعد از تزریق واکسن علائم نگران کننده ای مانند تب بالا، تنفس سریع، آرامی شدید یا علائم دیگر شدیدتر ظاهر شود فورا به دامپزشک خود مراجعه کنید.
آیا واکسن ها فورا بعد از تزریق در برابر بیماری اثر می کنند؟
خیر، واکسن ها فورا بعد از تزریق محافظت کامل را در برابر بیماری ها برای گربه فراهم نمی کنند. پس از تزریق واکسن، سیستم ایمنی گربه به مرور زمان به واکسن واکنش نشان می دهد. این فرآیند زمان برده و تعدادی واکسیناسیون تکراری برای تقویت پاسخ ایمنی نیاز است.
بیماری هایی که با واکسن ها پیشگیری می شود، به طور کلی دارای دوره حفاظت است. پس از تزریق اولیه واکسن، گربه شروع به توسعه پاسخ ایمنی می کند. با تزریق های تکراری واکسن در بازه های زمانی مشخص، پاسخ ایمنی تقویت می شود و محافظت در برابر بیماری ها افزایش می یابد. این دوره های تکرار واکسیناسیون برای هر واکسن خاص، توسط دامپزشک یا وتریناری تعیین می شود.
بنابراین، پس از تزریق اولیه واکسن، ممکن است گربه در طول دوره تقویت پاسخ ایمنی آسیب پذیر باشد. تا زمانی که دوره های واکسیناسیون کامل نشده اند، ممکن است گربه در معرض خطر بیماری های مرتبط باشد. به همین دلیل، رعایت برنامه واکسیناسیون توصیه شده توسط دامپزشک و تکمیل دوره های تکراری واکسیناسیون بسیار مهم است تا به حداکثر حفاظت ایمنی برسید و گربه خود را در برابر بیماری ها محافظت کنید.
در صورت عدم واکسیناسیون گربه چه می شود؟
واکسیناسیون گربه ها برای پیشگیری از بیماری های مشترک و خطرناک بسیار مهم است. واکسن ها برای تقویت سیستم ایمنی گربه ها در برابر عوامل عفونی و ویروسی که بیماری ها ایجاد می کنند، طراحی شده اند.
با عدم واکسینه کردن گربه خود، او را در معرض خطر قرار می دهید. این به معنای این است که اگر با بیماری مشترکی مانند پن لوکوپنی وارد شود، گربه نمی تواند از این بیماری محافظت شود و ممکن است به شدت مبتلا شود. همچنین، بیماری هایی مانند ناراحتی معده و روده، آنفلوآنزا گربه و کلیه سایر عفونت ها و بیماری ها نیز در برابر آن ضعف می کنند.
به عنوان صاحب حیوان خانگی، مسئولیت بهداشت و سلامت گربه خود را دارید. واکسیناسیون بهترین راه برای پیشگیری از بیماری های قابل اجتناب است. با مشاوره و راهنمایی دامپزشک خود، برنامه واکسیناسیون مناسبی برای گربه خود تنظیم کنید و آن را همیشه به روز نگه دارید.
هزینه واکسیناسیون گربه
قیمت واکسیناسیون گربه بین ۴۵۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است. این قیمت می تواند بهعلت تغییرات نرخ ارز و همچنین نوع واکسن های استفاده شده متغیر باشد. در حالت کلی هرچقدر واکسن گربه حاوی تعداد بیشتری از بیماری ها باشد قیمت آن افزایش می یابد. اما در برخی موارد ممکن است دامپزشک یک دوره کامل واکسیناسیون را به شما پیشنهاد دهد به خصوص اگر گربه شما سابقه واکسیناسیون دقیق نداشته باشد.
میزان هزینه های تزریق واکسن گربه بستگی به محل، نوع کلینیک (دولتی یا خصوصی) شهر و نوع واکسن مورد استفاده دارد. همچنین در صورتی که دامپزشک به خانه شما بیاید، ممکن است برای خدمات رفت و آمد هزینه اضافی دریافت کند. اگر به دنبال مکان های ارزان تری هستید، ممکن است کلینیک های دامپزشکی دولتی یا مراکز خیریه نیز گزینه های خوبی باشند.
در صورت عدم اطلاع از واکسینه بودن یا نبودن گربه چکار کنیم؟
اگر که گربه ای را به سرپرستی گرفتید و اطلاعی در خصوص واکسینه بودن یا نبودن آن ندارید باید فرض را بر واکسینه نبون آن بگذارید. در صورت بالغ نشدن گربه باید واکسیناسیون بچه گربه را طی سه نوبت هر یک ماه یکبار انجام دهید و در صورت بالغ بودن گربه، دریافت یک دوز واکسن چندگانه و هاری می تواند کافی باشد و آن را به صورت سالیانه تکرار کنید.
در صورت فراموشی زمان واکسیناسیون گربه باید چه کرد؟
اگر زمان واکسیناسیون گربه خود را به هر دلیلی فراموش کردید در اولین فرصت او را پیش دامپزشک ببرید تا تزریق واکسن برای او انجام شود. در صورت فاصله افتادن بین واکسن ها ایمنی از بین رفته و امکان ابتلا به انواع بیماری ها بالا خواهد رفت. همچنین توجه داشته باشید که تکرار واکسن های بعدی بر اساس آخرین واکسن زده شده است و ارتباطی با تاریخ واکسن های گذشته ندارد.
تزریق واکسن گربه به چه صورت انجام می شود؟
تزریق واکسن توسط دامپزشک صورت می گیرد. در صورتی که گربه سالم بود واکسن از یخچال خارج شده و به صورت زیر پوستی در پشت حیوان و بین تیغه های شانه تزریق می گردد. همچنین باید دامپزشک و شما به این نکته توجه داشته باشید که واکسن بلافاصله پس از خروج از یخچال باید تزریق گردد و با بیرون ماندن آن اثر بخشی آن از بین خواهد رفت.
معاینات مخصوص گربه های مسن تر
برای گربه های مسن تر، معاینات مخصوصی می تواند به عنوان بخشی از مراقبت های بهداشتی و پزشکی آنها انجام شود. معاینات زیر می توانند در مورد گربه های مسن تر انجام شوند:
- بررسی جسمانی کلی: معاینه جسمانی کلی برای بررسی سلامت عمومی گربه انجام می شود. این شامل بررسی وزن، فشارخون، تنفس و ضربان قلب (ضربان قلب نرمال در سنین مختلف) می شود.
- بررسی دندان ها و دهان: گربه های مسن ممکن است مشکلات دندانی مانند ترسیم دندان، سنگ دندان و التهاب لثه داشته باشند. بررسی دندان ها و دهان به منظور تشخیص و درمان این مشکلات انجام می شود.
- بررسی چشم ها و بینایی: در این معاینه، چشم ها و بینایی گربه بررسی می شود. مشکلاتی مانند کاتاراکت (آب مروارید)، التهاب چشم، و ناراحتی های بینایی ممکن است در گربه های مسن دیده شود.
- بررسی گوش ها: بررسی گوش ها به منظور تشخیص عفونت ها، پولیپ ها و مشکلات دیگر در گوش ها انجام می شود.
- بررسی پوست و مو: در این معاینه، پوست و مو گربه بررسی می شود تا علائمی مانند آفتاب سوختگی، ترک ها، خارش یا عفونت ها تشخیص داده شود.
- بررسی سیستم تنفسی و قلبی: بررسی سیستم تنفسی و قلبی به منظور تشخیص مشکلاتی مانند آسم (داروهای موثر در درمان آسم)، برونشیت و بیماری های قلبی انجام می شود.
- تست های تشخیصی: در صورت لزوم، تست های تشخیصی مانند آزمایش خون (تفسیر آزمایش خون) و ادرار، اکوکاردیوگرافی (سونوگرافی قلب) و رادیوگرافی ممکن است در برخی موارد مورد استفاده قرار گیرند.
