بررسی شده توسط: دکتر نسیم غفوریان
بیماری عفونت متاپنومو ویروس انسانی چیست؟
متاپنومو ویروس انسانی یا اچ ام پی وی میتواند باعث بیماری در بخش بالایی و پایینی دستگاه تنفسی در انسان شود به ویژه در کودکان کم سن و سالخوردگان و کسانی که دستگاه ایمنی شان ضعیف شده است (مانند بیماران شیمی درمانی).
این ویروس در سال ۲۰۰۱ کشف شد و همانند ویروس سینسیشیال تنفسی (آر اس وی RSV) از خانواده پنوموویریده (Pneumoviridae) است. اکنون کاربرد گسترده تر ابزارهای تشخیص مولکولی به افزایش شناسایی و آگاهی از این ویروس کمک کرده و اکنون میدانیم این ویروس یکی از عوامل مهم عفونت های بخش بالایی و پایینی دستگاه تنفسی است.
علائم و نشانه های آلودگی به ویروس اچ ام پی وی
نشانه های هشدار دهنده عفونت اچ ام پی وی اختصاصی نیستند و در بسیاری از بیماری های تنفسی مشترک هستند: سرفه، گرفتگی بینی و کوتاه شدن نفس ها. علائم بالینی این عفونت ویروسی میتواند به برونشیت یا سینه پهلو پیشروی کند و همانند دیگر ویروسهایی است که باعث عفونتهای تنفسی میشوند.
بیماری متاپنوموویروس انسانی چقدر طول میکشد تا علائم ایجاد کند؟
براورد میشود از زمانی که آلوده میشوید تا زمانی که نشانه های آن نمایان میشوند، سه تا شش روز می باشد.
بیشتر بخوانید: علائم و راه های درمان تنگی نفس
طول مدت بیماری بستگی زیادی به شدت درگیری دارد ولی در کل همانند دیگر بیماری های عفونت تنفسی ویروسی است و پس از دو تا پنج روز بهبود می یابد.
از دیگر علائم آن میتواند گلودرد، تهوع، استفراغ و اسهال باشد.
ویروس اج ام پی وی چگونه سرایت میکند؟
در بیشتر وقتها گسترش متاپنوموویروس انسانی از راههای زیر است:
- پاشیدن ترشحات سرفه و عطسه بیمار به درون بدن فرد سالم
- تماس نزدیک مانند دست دادن به بیمار و تماس دست با بینی یا دهان یا چشم
- استفاده از وسایل مشترکی که ویروس روی آنها میتواند باشد و تماس دهان، بینی یا چشمها با آن وسیله آلوده
راههای پیشگیری از عفونت متاپنوموویروس انسانی (HMPV)
- دستهای خود را دستکم ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید و این کار را بارها در روز انجام بدهید (به ویژه هنگامی که بیرون هستید)
- از دست زدن به چشم، بینی یا دهان خود خودداری کنید
- از تماس نزدیک با کسانی که بیمار هستند پرهیز کنید
- اگر علائمی شبیه به سرماخوردگی دارید هنگامی که در کنار دیگران هستید ماسک بزنید و هنگام عطسه یا سرفه دهان خود را بپوشانید
- دستان خود را زیاد با آب و صابون بشویید
- از لیوان یا ظروف غذاخوری خود برای دیگران استفاده نکنید
بیشتر بخوانید: درمان عفونت ریه در خانه
- از بوسیدن دیگران پرهیز کنید
- در هنگامی که بیمار هستید در خانه بمانید
- برای جلوگیری از بیمار شدن دیگر کسانی که در خانه هستند، دستگیره ها، کلیدها، ریموت کنترل تلویزیون و دیگر چیزهایی را که زیاد دست میزنید را ضدعفونی کنید (میتوانید در این مدت از کاور یکبار مصرف پلاستیکی برای ریموت کنترل تلویزیون بهره ببرید)
آیا عفونت متاپنومو ویروس خطرناک است؟
معمولا این ویروس تنها علائمی مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا به دنبال دارد ولی در برخی افراد ممکن بیماری شدید شود.
شمار کمی از بیماران متاپنوموویروس دچار علائم جدی تر مانند موارد زیر میشوند:
- خس خس سینه
- عود کردن علائم آسم
- مشکلات تنفسی
- نفس های کوتاه کوتاه
- خستگی
- برونشیت
- برونشیولیت شدید (التهاب نایژک)
- سینه پهلو
کودکان زیر یک سال شیر خوردن برایشان دشوار میشود. پژوهشها نشان میدهند این عفونت ۵ تا ۱۰% از موارد بستری کودکان در بیمارستان را به خود اختصاص میدهد و داده ها نشان میدهند تا ۱۶% از آنها ممکن است دچار عوارض جدی مانند سینه پهلو (پنومونی) شوند. از این رو اگر علائم جدی است هر چه زودتر باید به پزشک مراجعه کنید.
چگونه تفاوت میان کرونا، آنفلوانزا و عفونت اچ ام پی وی را تشخیص دهیم؟
تشخیص تفاوت میان بیماریهای تنفسی از روی علائم کار سختی است چرا که نشانه های آنها همانند یکدیگر است در حالی که درمان متفاوتی دارند به ویژه در کسانی که بیماریشان شدید شده است. اگر نیاز به تشخیص دقیق باشد از بینی، دهان یا گلوی بیمار نمونه ترشحات گرفته میشود تا در آزمایشگاه بر روی آن آزمایش فوری آنتی ژن یا پی سی آر (PCR ) انجام شود تا ویروس شناسایی گردد.
بیشتر بخوانید: علائم بیماری کرونای جدید چیست
آنفلوانزا و کرونا (کوید ۱۹) درمانهای ضد ویروسی اختصاصی دارند و برای آنها میتوان از آزمایشهای تشخیص نوع ویروس استفاده کرد تا درمان دقیقتری به کار گرفته شود.
اگر کودک علائمش شدید باشد، پزشک ممکن است برونکوسکوپی انجام دهد تا گلوی کودک را خوب ببیند و نمونه مایع برای آزمایشگاه بردارد.
عفونت متاپنوموویروس انسانی چقدر شایع است؟
این بیماری بسیار شایع است. در واقع پژوهشها نشان میدهند بیشتر مردم احتمالا دستکم یک بار پیش از ۵ سالگی دچار این بیماری شده اند. شما ممکن است در طول زندگی بارها دچار این بیماری ویروسی بشوید. در کودکان متاپنوموویروس حدود ۱ مورد از هر ۱۰ مورد عفونت تنفسی را به خود اختصاص میدهد.
درمان متاپنوموویروس انسانی
درمان اختصاصی برای این عفونت ویروسی در دسترس نیست ولی بیشتر علائم خفیف هستند و خود بهبود می یابند. از این رو بیشتر مراقبهای پشتیبانی برای کاهش علائم انجام میشود:
- دادن مسکن و تب بر (مانند استامینوفن)
- دادن داروی باز کردن گرفتگی بینی و جلوگیری از آبریزش بینی (داروهای دکونژستانت)
- استفاده از اسپری یا دیگر گونه های داروهای استنشاقی برای باز کردن راه هوا و بهبود سرفه و خس خس
بیشتر بخوانید: درمان سریع سرفه خشک
- اسپری کورتون (استروئید) بینی برای آرام کردن فشار درون بینی
- داروهای استروئیدی مانند پردنیزون برای کاهش التهاب بدن
چه کسانی بیشتر در خطر عفونت متاپنوموویروس هستند؟
همه ممکن است به این بیماری دچار شوند و چیز عجیبی نیست ولی در گروههای زیر، دچار شدن به این عفونت تنفسی میتواند سخت تر باشد یا گاهی پیامدهایی به دنبال داشته باشد:
- نوزادان
- کودکان زیر ۵ سال
- کسانی که بالای ۶۵ سال هستند
- کسانی که آسم دارند و همیشه داروهای استروئید مصرف میکند
- کسانی که بیماری انسداد ریوی مزمن دارند
- کسانی که به دلایلی مانند سرطان یا ایدز یا مصرف داروهای سرکوب ایمنی (کسانی که پیوند عضو انجام داده اند) دستگاه ایمنی ضعیفی دارند
آیا بیماری متاپنوموویروس انسانی به یک همه گیری رسیده است؟
مواردی از شیوع زیاد این بیماری تنفسی در چین گزارش شده ولی اکنون فصل شیوع این بیماری است و این رویداد تازه ای نیست. از سویی دیگر این بیماری خطرات کرونا را ندارد. کارشناسان سلامت میگویند جای نگرانی برای همه گیری آن نیست.
