ایست قلبی به معنای از قطع ناگهانی عملکرد قلب و تنفس و از دست دادن هوشیاری است. این حالت اغلب به دلیل ایجاد شدن مشکلاتی در سیستم الکتریکی قلب است که عمل پمپاژ قلب را مختل کرده و جریان خون در بدن را متوقف می کند. ایست قلبی به معنای حمله قلبی نیست با این حال، یک حمله قلبی گاهی اوقات می تواند یک اختلال الکتریکی ایجاد کند که منجر به ایست قلبی ناگهانی شود. اگر ایست قلبی بلافاصله درمان نشود ممکن است منجر به مرگ شخص بیمار شود. درمان این بیماری با مراقبت های پزشکی سریع امکان پذیر است. آگاهی از درمان های موجود و کمک های اولیه هنگام ایست قلبی در افراد می تواند تا حد زیادی شانس بقا را در فرد بالا ببرد.
اگر فکر می کنید خودتان یا کسی دیگر دچار حمله قلبی شده است پیش از هر چیز باید با اورژانس تماس بگیرید. کسی که دچار حمله قلبی می شود، یک یا چند مورد از علائم زیر را ممکن است نشان دهد (همیشه این علائم دیده نمی شوند):
- درد سینه، احساس فشار یا تنگی قفسه سینه یا احساس درد در مرکز سینه
- درد یا ناراحتی که به شانه، بازو، کمر، گردن، فک، دندان ها یا گاهی بالای شکم می زند
- حالت تهوع، سوء هاضمه، سوزش معده یا درد شکم
- نفس نفس زدن
- سبکی سر، سرگیجه و غش
- عرق کردن
از چه زمانی علائم حمله قلبی شروع می شوند؟
حمله قلبی معمولا بیش از ۱۵ دقیقه درد سینه ایجاد می کند.
برخی علائم سکته قلبی ناگهانی است اما بسیاری از افراد علائم هشدار دهنده سکته را از چند ساعت یا حتی چند روز قبل تجربه می کنند.
آیا درد قلب در حمله قلبی شدید است؟
برخی از افراد درد سینه خفیفی را تجربه می کنند در حالی که برخی دیگر درد شدیدتری دارند. این ناراحتی معمولا به صورت احساس فشار یا سنگینی در ناحیه سینه توصیف می شود. با این حال برخی افراد اصلا فشار یا دردی احساس نمی کنند.
توجه داشته باشید که علائم سکته قلبی در زنان مبهم تر است مثلا ممکن است درد فک، درد کمر یا حالت تهوع داشته باشند.
چه تفاوتی در علائم سکته قلبی در زنان و مردان وجود دارد؟
علائمی که معمولا مردان تجربه می کنند عبارتند از:
- تپش قوی یا سریع قلب
- سفتی یا درد تیر کشنده در سینه که به بازوی چپ می زند
- عرق سرد
- تنگی نفس
محل بروز علائم سکته قلبی در مردان
علائم حمله قلبی در زنان ممکن است خیلی با مردان متفاوت باشد بنابراین در بسیاری از مواقع زود تشخیص داده نمی شود. علاوه بر علائم کلاسیک سکته قلبی مانند تنگی نفس و درد در سینه، اغلب زنان نشانه های زیر را نیز هنگام حمله قلبی تجربه می کنند:
- درد بالای شکم
- درد شانه، کمر یا ستون فقرات
- درد فک پایین یا پا
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه، مشکلات گردش خون و خستگی شدید
این علائم معمولا پیش از وقوع حمله اصلی رخ می دهد.
محل بروز علائم سکته قلبی در زنان
چرا علائم سکته قلبی در زنان و مردان ممکن است متفاوت باشد؟
علت آن می تواند به این موضوع مربوط باشد که در مردان رسوب و پلاک در رگ ها بیشتر در سرخرگ های بزرگ که به قلب خون می رسانند جمع می شود اما در زنان بیشتر سرخرگ های کوچکتر قلب مستعد تجمع پلاک و رسوب هستند.
اگر کسی دچار ایست قلبی شد چه کمک های اولیه ای هنگام ایست قلبی برایش انجام دهیم؟
- حتما با اورژانس تماس بگیرید. منتظر نمانید که مطمئن شوید سکته اتفاق افتاده است. چون موضوع مرگ و زندگی در میان است اشکالی ندارد اگر اشتباه تشخیص داده باشید، مهم این است که فورا دست به کار شوید. اگر نمی توانید آمبولانس بگیرید یا آمبولانس نمی تواند به شما برسد، از کسی بخواهید شما را به نزدیک ترین بیمارستان برساند. تنها در صورتی خودتان می توانید رانندگی کنید که هیچ گزینه دیگری وجود نداشته باشد. چون در حال سکته هستید، وضعیتتان بدتر می شود و رانندگی در این شرایط شما و دیگران را در خطر قرار می دهد.
- در مدت زمانی که منتظر هستید کمک برسد، آسپرین بخورید. این دارو به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند. در صورت مصرف آسپرین هنگام حمله قلبی، این دارو می تواند از ایست قلبی پیشگیری کرده یا آسیب را کاهش دهد. در صورتی که به این دارو آلرژی دارید یا پزشک به شما گفته به هیچ وجه نباید آسپیرین مصرف کنید، از این مرحله چشم پوشی کنید و آسپیرین نخورید.
- در صورتی که نیتروگلیسرین قبلا برایتان تجویز شده، مصرف کنید. اگر در حال سکته قلبی هستید و قبلا برایتان این دارو نسخه شده است، می توانید در مدت زمانی که منتظر فرا رسیدن اورژانس هستید آن را مصرف کنید.
- در صورتی که فردی که دچار حمله قلبی شده هوشیاری خود را از دست داده است، احیای قلبی ریوی روی او انجام بدهید. اگر فرد نفس نمی کشد یا نبض ندارد، انجام سی پی آر یا احیای قلبی ریوی به برقراری گردش خون در بدن او تا زمان فرا رسیدن اورژانس کمک می کند.
- در صورتی که دستگاه دفیبریلاتور یا شوک الکتریکی خودکار در دسترس قرار دارد و فرد بیهوش شده است طبق دستورالعمل استفاده از آن، سعی کنید به فرد ضربان بدهید.
نحوه انجام احیای قلبی CPR
برای انجام سی پی آر، مرکز قفسه سینه فرد را سفت و سریع فشار دهید و رها کنید. سرعت و دفعات فشار آوردن بر قفسه سینه و رها کردن آن در دقیقه، باید همانند آهنگ ضربان قلب باشد. حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ فشار در هر دقیقه وارد کنید.
آیا حقیقت دارد که سرفه کردن در هنگام سکته قلبی، جان فرد را نجات میدهد؟
پاسخ به این سوال کمی پیچیدگی دارد. هنگامی که سرفه می کنید، در فشار داخل سینه (محوطه ای که ریه ها را احاطه کرده است) تغییر ایجاد می شود. این تغییر بر جریان خون به قلب تاثیر می گذارد و همچنین بر هم کنشی با دستگاه عصبی به خصوص سیستم عصبی واگ که قلب، ریه و شکم را به مغز وصل می کند، برقرار می نماید. هنگامی که این سیستم عصبی تحریک می شود، بر سیستم جریان الکتریکی قلب تاثیر می گذارد. هنگامی که این دو اتفاق رخ می دهد، تغییر اندکی در گردش خون و دستگاه الکتریکی روی می دهد که می تواند آریتمی (نامنظم شدن ضربان قلب) را پایان دهد.
با این حال باید بدانید ضربان قلب سیستمی پیچیده تر از آن دارد که سرفه بتواند تغییر خاصی در آن ایجاد کند. بیشتر کسانی که وارد فاز حمله قلبی می شوند، ضربان قلبشان بهم ریخته یا آشوبناک می شود.
ضربان بهم ریخته چیزی نیست که با سرفه اصلاح شود. سرفه کردن نمی تواند ضربان دچار آشوب شده قلب را اصلاح کند و یا جلوی وارد شدن بیمار به این مرحله را بگیرد. بنابراین همچنان بهترین کاری که هنگام تجربه سکته قلبی می توانید انجام بدهید، تماس با اورژانس یا فرد آموزش دیده (در صورت در دسترس بودن) است چون کمک های اولیه هنگام ایست قلبی برای نجات جان بیمار بسیار حیاتی خواهد بود.
