بیماری های دهان و دندان

انواع بیماری های دهان و دندان

بیماری های دهان و دندان شامل هرگونه مشکلات و بیماری هایی هستند که ممکن است در دهان، لثه ها، دندان ها و بافت های اطراف دهان رخ دهند. این بیماری ها می توانند از ساده ترین عفونت های دهان و لثه تا بیماری های جدی مانند سرطان دهان و فک و صورت را شامل شوند. برای جلوگیری از بیماری های دهان و دندان، بهتر است به بهداشت دهان و دندان خود توجه کنید و به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. در این مقاله به معرفی شایع ترین مشکلات و بیماری های دهان و دندان می پردازیم.

اطلاعیه

شایع ترین بیماری های دندان

شایع ترین مشکلات و بیماری های دندان شامل موارد زیر هستند.

1- پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان، یک بیماری در دندان است که به دنبال تخریب لایه های سطحی دندان و تشکیل حفره توسط باکتری های موجود در دهان رخ می دهد. علائم پوسیدگی دندان شامل درد و حساسیت دندان، تغییر رنگ دندان، شکستن یا ترک دندان، بوی نامطبوع دهان، تشدید درد در هنگام خوردن غذا، تورم و قرمزی لثه ها، خروج مایعات از دندان هستند. در صورتی که پوسیدگی دندان به حدی پیشرفت کند که باعث تخریب عمیق لایه های دندان یا گسترش عفونت به بافت های اطراف دندان شود غیرطبیعی است.

2- عفونت دندان

عفونت دندان یکی از بیماری های دهان و دندان

در عفونت دندان یا آبسه دندان، باکتری های موجود در دهان به دلیل پوسیدگی دندان، شکستگی دندان یا لثه های ملتهب وارد بافت های داخلی دندان می شوند و باعث التهاب و عفونت در این ناحیه می شوند. علائم عفونت دندان شامل درد شدید، تورم و قرمزی در ناحیه دندان و لثه، حساسیت دندان به دمای بالا و پایین، بوی نامطبوع از دهان و حتی تب و لرز هستند. در صورتی که عفونت دندان درمان نشود، ممکن است باعث تشدید درد و تورم شود و در نهایت باعث تخریب دندان و بافت های اطراف آن گردد.

بیشتر بخوانید: درمان و علت های  آبسه دندان

3- تیره شدن دندان ها

تغییر رنگ دندان ها به دلیل عوامل متعددی از جمله پوسیدگی دندان، مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های دارای رنگ، آسیب دیدگی و ورود رنگ به داخل دندان اتفاق می افتد. علائم تیره شدن دندان شامل تغییر رنگ دندان به رنگ تیره ای یا قهوه ای، تغییر شکل دندان و تغییر در براقیت دندان غیر طبیعی هستند.

4- دندان عقل نهفته

دندان عقل نهفته، دندان عقلی است که به دلیل عدم فضای کافی در دهان، درون لثه قرار گرفته و به صورت کامل در سطح دندان های دیگر قرار نمی‌ گیرد. دندان عقل نهفته در برخی موارد ممکن است باعث درد، التهاب و عفونت شود.

5- مال اکلوژن

مال اکلوژن یکی از بیماری های دهان و دندان

مال اکلوژن یک اختلال در تماس صحیح دندان ها با یکدیگر است که ممکن است به دلیل عدم تطابق بین دندان ها، اندازه و شکل نامناسب دندان ها، بیماری های لثه، فک و صورت و یا عوامل دیگری ایجاد شود. مال اکلوژن ممکن است باعث درد، خراشیدگی دندان ها، شکستگی دندان ها، خرابی روکش دندانی و یا بیماری های لثه شود.

6- ساییدگی مینای دندان

ساییدگی مینای دندان معمولا به دلیل تجمع باکتری ها و اسید های تولید شده توسط آن ها در دهان و بر روی سطح دندان ها ایجاد می شود. این باکتری ها با مصرف غذا های شیرین و نوشیدنی های قندی، روی دندان ها پلاک ایجاد می کنند که در نهایت منجر به ساییدگی مینای دندان می شود. علائم ساییدگی مینای دندان شامل تغییر رنگ، شکل یا اندازه دندان، درد دندان، حساسیت دندان و خراشیدگی دندان ها هستند.

7- دندان قروچه

دندان قروچه یا ساییدن دندان به معنای فشار دادن و ساییدن دندان ها به هم، به طور عمدی یا ناخودآگاه است. این عمل ممکن است در شرایطی که فرد مضطرب یا عصبانی است یا درد دندان دارد رخ دهد. علائم دندان قروچه شامل سردرد، درد در ناحیه ی فک، گردن و شانه، خستگی در عضلات صورت و فک، ساییدگی و شکستگی دندان ها و در برخی موارد خونریزی لثه هستند.

8- حساسیت دندان

حساسیت دندان یکی از بیماری های دهان و دندان

حساسیت دندان به علت آسیب دیدن لایه ی داخلی دندان که شامل عصب و عروق است، ایجاد می شود. علائم حساسیت دندان شامل درد، تورم، قرمزی و حساسیت به دما و فشار هستند. در صورتی که حساسیت دندان شما به شدت افزایش یابد و با درد شدید همراه باشد، ممکن است نشانه ی وجود عفونت دندانی باشد.

برای اطلاعات بیشتر: راه های درمان حساسیت دندان

9- اختلال مفصل فکی ـ گیجگاهی

اختلال مفصل فکی ـ گیجگاهی یک اختلال در مفصل فکی است. علائم این بیماری شامل درد در ناحیه ی سر و گردن، سختی در حرکت دادن دهان، صدای خرد شدن در مفصل فکی – گیجگاهی و سردرد هستند.

شایع ترین بیماری های دهان و لثه

شایع‌ ترین مشکلات و بیماری های دهان و لثه شامل موارد زیر هستند.

1- برفک دهان

برفک دهان یکی از بیماری های دهان و دندان

برفک دهان یک بیماری شایع در دهان است که معمولا با التهاب و زخم های کوچک در داخل دهان همراه است. علائم برفک دهان شامل درد و سوزش دهان، التهاب و تحریک منطقه آسیب دیده در دهان، ظاهر شدن زخم های کوچک و سفید رنگ در داخل دهان، قرمزی دهان هستند. برفک دهان ممکن است به شکل شدید تری اتفاق بیافتد و باعث آسیب به بافت های اطراف دهان و عفونت شود.

2- سوزش دهان

سوزش دهان یک عارضه شایع در دهان است که ممکن است به خاطر علل مختلفی از جمله التهابات، عفونت ها، زخم ها، عوامل تحریک کننده مانند سیگار کشیدن، مصرف غذا های گرم و تند، بیماری های داخلی مانند دیابت، عوارض دارویی و یا ناشی از تغییرات هورمونی در دوران بارداری و یا سن بالا ایجاد شوند. این عارضه معمولا با درد، سوزش و تحریک در منطقه آسیب دیده، ظاهر شدن زخم های کوچک و سفید رنگ در داخل دهان، خشکی دهان و لب ها، تغییر در طعم غذا و بوی دهان همراه است.

3- سوختگی دهان با آسپرین

سوختگی دهان با آسپرین یک حادثه ناخوشایند و دردناک است که ممکن است به صورت تصادفی اتفاق بیافتد. آسپرین حاوی اسید است و اگر به طور غیرمناسب با بافت های دهان در تماس باشد، می تواند به سوختگی، درد، تورم و التهاب در منطقه دهان منجر شود. علائم ذکر شده در سوختگی دهان با آسپرین هستند.

4- زبان جغرافیایی

زبان جغرافیایی یکی از بیماری های دهان و دندان

زبان جغرافیایی یک مشکل دهانی است که به نام های مختلفی همچون “زبان جغرافیایی”، “گلاسیتیس جغرافیایی” یا “گلاسیتیس زبانی” نیز شناخته می شود. این مشکل باعث بروز زخم های کوچک و دردآور در زبان می شود که شبیه نقشه های جغرافیایی به نظر می آیند. زخم ها معمولا در لایه های بالایی زبان شکل می گیرند و در اندازه ها و شکل های مختلفی هستند. از علائم این بیماری می توان خشک شدن زبان، درد، سوزش و تورم در زبان، خوردن و بلعیدن دردناک و تغییر در طعم غذا را نام برد.

5- بیماری لثه

در بیماری لثه یا پریودنتیت، لثه و بافت های اطراف دندان دچار التهاب می شوند. این بیماری معمولا به دلیل تجمع پلاک و باکتری ها در اطراف دندان ها و زیر خط لثه ایجاد می شود. علائم بیماری لثه شامل خونریزی، تورم و قرمزی لثه، بوی بد دهان، درد و حساسیت در دندان ها، تغییر رنگ لثه، جدا شدن لثه از دندان و تشدید حالت درد و حساسیت در دندان ها هنگام مصرف غذا و نوشیدنی های گرم و سرد غیرطبیعی هستند.

6- سرطان دهان

سرطان دهان، یک بیماری خطرناک است که در اثر رشد غیرطبیعی سلول های دهان و لثه ها ایجاد می شود. این بیماری می تواند در هر قسمتی از دهان از جمله لب ها، زبان، لثه ها و گلو ایجاد شود. از علائم شایع سرطان دهان می توان به زخم های مزمن، تغییر رنگ دهان، توده های سفت یا تورم های غیرطبیعی، خونریزی غیر طبیعی دهان و درد مداوم اشاره کرد.

7- زبان سیاه مودار

زبان سیاه مودار یکی از بیماری های دهان و دندان

زبان سیاه مودار یک بیماری نادر و کم‌خطر است که در اثر رشد غیرطبیعی باکتری ها و قارچ ها در زبان ایجاد می شود. در این بیماری، سطح زبان به شکلی غیرطبیعی توسط باکتری ها و قارچ ها پوشیده شده است و به نظر می رسد که موهای سیاه روی زبان وجود دارند. از علائم زبان سیاه مودار می توان به تغییر رنگ زبان به رنگ سیاه یا قهوه ای، بوی نامطبوع دهان را نام برد.

8- لکوپلاکیا

لکوپلاکیا یک بیماری دهانی است که با ظاهر شدن پلاک‌های سفید یا سفت در مخاط دهان ارتباط دارد. این پلاک‌ها ممکن است به شکل لکه‌های سفید یا سفت روی زبان، لثه و دیگر مناطق داخل دهان تشکیل شوند. از علائم و نشانه های لکوپلاکیا می‌توان به پلاک‌های سفید روی زبان، ضایعات پوستی، درد و سوزش دهان، خارش و تحریک دهان و بی‌اشتهایی اشاره کرد که غیرطبیعی هستند.

9- سیاه شدن لثه

سیاه شدن لثه ممکن است با علائم و نشانه های مختلفی همراه باشد، که به وجود مشکل جدی تری اشاره می کند. علائمی مانند تغییر رنگ و تورم لثه ها، خونریزی لثه ها، تغییر در ساختار لثه ها، بوی نامطبوع دهان ممکن است در سیاه شدن لثه دیده شوند.

10- لیکن پلان دهان

لیکن پلان یکی از بیماری های دهان و دندان

لیکن پلان دهان یک بیماری دهانی است که با ظاهری قرمز و خشک روی لب ها، دهان و گلوی بیمار مشخص می شود. این بیماری معمولا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند بیماران سرطانی، بیماران مبتلا به ایدز و بیمارانی که از داروهایی مانند کورتیکواستروئید ها استفاده می کنند رخ می دهد. علائم لیکن پلان دهان شامل ظاهری قرمزی و خشکی لب ها، دهان و گلو، درد و سوزش دهان، خارش و تحریک دهان و بی اشتهایی هستند.

11- خالکوبی یا تتوی آمالگام

خالکوبی یا تتوی آمالگام یک بیماری دهانی نادر و بی خطر است که در برخی افراد رخ می دهد. این بیماری ناشی از ورود ذرات آمالگام (آلیاژ آهن، جیوه، نقره و مس) به بافت های دهان است. ذرات آمالگام معمولا از روی دندان هایی که حاوی آمالگام هستند به بافت های دهان منتقل می شوند. علائم بیماری دهانی خالکوبی شامل خال های قهوه ای تیره یا آبی رنگ در بافت های دهان مانند بافت لثه و بافت دهان هستند. این خال ها معمولا در نزدیکی دندان های حاوی آمالگام قرار دارند و در برخی موارد ممکن است باعث تورم و التهاب بافت های دهان شوند.  بیماری دهانی خالکوبی در اکثر موارد به تدریج خود‌ به خود بهبود می یابد و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، بروز دردهای شدید و تکراری هستند.

پزشکان مرتبط

12- پیوره

پیوره یا بیماری لثه و دهان، یک بیماری التهابی است که معمولا به دلیل تجمع پلاک و باکتری ها در دهان ایجاد می شود. عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن، استفاده از تنباکو، تغذیه نامناسب و عدم بهداشت دهان نیز می توانند عامل بروز پیوره باشند. علائم و نشانه های بیماری پیوره شامل خونریزی لثه، تورم درد و تحریک لثه، بوی بد دهان هستند.

13- آفت دهان

آفت دهان یک مشکل شایع در دهان و دور لب ها است که به آن “لکه های دهانی” یا “زخم دهانی” هم گفته می شود. این مشکل معمولا به صورت زخم های کوچک و دردآور در داخل دهان، لب ها، لثه ها یا حلق ایجاد می شود. علائم آفت دهان شامل تورم، سوزش و درد ناحیه آسیب دیده در دهان هستند.

آفت لثه یکی از بیماری های دهان و دندان

14- بوی بد دهان

بوی بد دهان معمولا به دلیل تجمع باکتری ها و ذرات غذایی در دهان ایجاد می شود. علائم بوی بد دهان شامل بوی نامطبوع و ناخوشایند دهان، احساس خشکی دهان، تجربه طعم نامطبوع در دهان، رنگ تیره یا زرد روی زبان، ترشی و تلخی در دهان، خارش و سوزش در دهان هستند.

همچنین بخوانید: علت بوی بد دهان بعد از ایمپلنت

15- التهاب زبان

التهاب زبان ممکن است به علت عفونت، آسیب، حساسیت، استفاده از داروهای خاص، کمبود ویتامین ها و موارد دیگری رخ دهد. علائم و نشانه های التهاب زبان شامل درد و سوزش زبان، قرمزی و تورم زبان، تغییر شکل و اندازه زبان، خارش و سوزش زبان، خشکی و ترشی در دهان، سخت بلعیدن غذا هستند. در صورتی که علائم التهاب زبان شما به صورت مداوم و بدون علت قابل توجه ی ادامه دارند، غیرطبیعی هستند.