بیماری های فصلی وابسته به نوع همه فصول و عوامل متنوعی مثل آب و هوا، عادات مردمی، ویروس ها، باکتری ها و دیگر عوامل محیطی و فرهنگی می باشند. در زیر، برخی از بیماری های فصلی را برای هر فصل توضیح می دهیم:
بیماری های شایع فصل بهار
بیماری های شایع در فصل بهار ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آسم: آسم یک بیماری ریوی مزمن است که در این فصل به دلیل وجود مواد تحریکی نظیر گرده ها و تغییرات دما ممکن است تشدید شود. این بیماری نیازمند مدیریت و درمان پزشکی است (دارو های موثر در بهبود آسم).
راینوویروس (سرماخوردگی معمولی): فصل بهار زمان اوج ابتلا به سرماخوردگی معمولی است و اغلب به دلیل انتقال آسان این ویروس در این فصل رخ می دهد.
آنفولانزا (آنفولانزا یا سرماخوردگی مرکب): ویروس های آنفولانزا در فصل بهار نیز فعال هستند. شستشوی دست ها و اجتناب از لمس چشم، بینی و دهان می تواند در پیشگیری موثر از انتقال این ویروس ها کمک کند (علائم آنفولانزا چیست؟).
بیماری لایم: این بیماری به خصوص در فصل بهار به دلیل فعالیت کنه های آهو منتشر می شود. باید از مراقبت های اجتنابی مانند استفاده از داروهای ضد کنه و پوشیدن لباس های مناسب در مکان های پوشیده پیروی کرد.
گاستروانتریت: این بیماری نیز در فصل بهار شایع است و نیاز به رعایت دقیق مسائل بهداشتی دارد.
آلرژی به حشرات: واکنش های آلرژیک به گزش حشرات نیز در این فصل رایج هستند، و ممکن است در برخی از افراد به واکنش های جدی تر منجر شوند.
ورم ملتحمه آلرژیک (چشم صورتی یا سرخ): واکنش آلرژیک به عواملی نظیر گرده ها می تواند منجر به ورم ملتحمه چشم شود. این وضعیت با سرخی، سوزش، و آبریزش چشم ها همراه است.
گلودرد استرپتوکوکی: این بیماری شامل التهاب حلق و گلودرد استرپتوکوکی است. انتقال این بیماری معمولاً از یک فرد به دیگری از طریق عطسه، سرفه یا تماس با اشیا آلوده به باکتری های استرپتوکوکی رخ می دهد. دستمال ها و اسپری های ضدعفونی کننده دست می توانند در پیشگیری از انتقال این بیماری مفید باشند.
از توجه به مواردی نظیر شستشوی دست ها، پوشیدن لباس های مناسب، و اجتناب از تماس با مواد تحریکی و آلرژن ها برای پیشگیری از این بیماری ها و آسیب ها در فصل بهار حائز اهمیت است.
علائم آلرژی تنفسی در فصل بهار
علائم آلرژی تنفسی در فصل بهار ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تورم و تولید مخاط در بینی
قرمزی، اشک، سوزش و خارش چشم ها
تورم، خس خس و تولید مخاط در ریه ها
آلرژی به گرده در فصل بهار تهدیدی برای زندگی ندارد، اما ممکن است به میزان قابل توجهی به راحتی زندگی روزمره افراد تأثیر بگذارد. این مشکل آزاردهنده در طول فصل بهار ادامه دارد. علاوه بر آلرژی به گرده، فصل بهار می تواند مشکلات سلامتی دیگری را نیز به همراه داشته باشد که نیازمند مراقبت و توجه خاصی هستند.
مدیریت و درمان بیماری های رایج فصل بهار
در فصل بهار، بیماری های رایجی از جمله آلرژی ها و عوارض ناشی از گرده ها و قارچ ها می توانند مردم را تحت تأثیر قرار دهند. در صورتی که علائم بیماری های فصل بهار مانند سرفه مزمن و آبریزش بینی شما را متراکم کند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از افراد با آلرژی فصلی طول سال علائم دارند.
به علاوه، رعایت تدابیری از قبیل:
نظارت بر مقدار گرده ها و قارچ های هوایی در هوا.
بسته نگه داشتن درها و پنجره ها در طول فصل آلرژی.
تعویض منظم فیلترهای دستگاه تهویه مطبوع.
تا حد امکان کاهش فعالیت های خارج از منزل در ساعات عصری در طول فصل آلرژی.
انجام دوش و تعویض لباس بعد از بیرون رفتن.
می تواند به کنترل و کاهش علائم بیماری های فصل بهار کمک کند. همچنین، پزشک ممکن است داروهایی برای مدیریت علائم تجویز کند. در موارد شدید تر، ایمنوتراپی یا تزریق واکسن ممکن است بهترین راه برای کنترل آلرژی ها باشد. این تزریق ها به شما کمک می کنند تا به تدریج علائم آلرژی های خود را مدیریت کرده و از واکنش های ناشی از تماس با عوامل آلرژیک جلوگیری کنید.
فصل بهار برای بسیاری از افراد خوشایند است، اما برای کسانی که به بیماری های فصل بهار حساسیت دارند، ممکن است چالش برانگیز باشد (راه های درمان حساسیت فصلی چیست؟). پیروی از راهنمایی ها و مشوره های پزشکی می تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند. در صورت بروز علائم شدید، به خصوص در موارد آنافیلاکسی، باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
بیماری های شایع فصل تابستان
فصل تابستان که در ایران معمولاً بسیار گرم است و در برخی مناطق دما به حدود 50 درجه سانتیگراد می رسد، برخی بیماری های شایع ممکن است برای مردم رخ دهد که عبارتند از:
مسمومیت غذایی: این بیماری معمولاً به علت مصرف مواد غذایی یا آب آلوده ایجاد می شود. باکتری ها، ویروس ها، سموم و مواد شیمیایی ممکن است به انتقال این بیماری ها در فصل گرم تابستان کمک کنند.
گرمازدگی: تابستان می تواند به افراد گرمازدگی ایجاد کند. علائم این بیماری شامل سردرد، تب، تهوع، استفراغ، خشکی پوست و ضعف عضلات هستند.
آفتاب سوختگی: برای مدت طولانی در آفتاب بودن باعث نفوذ اشعه ماورای بنفش به پوست می شود، که منجر به سوختگی پوست می شود. علائم شامل قرمز شدن پوست، خشکی، خارش و ترک ها هستند.
بثورات پوستی: این بیماری معمولاً ناشی از تعریق اضافی در تابستان است. اگر عرق در لباس ها جمع شود و شما این لباس ها را برای مدت طولانی بپوشید، می تواند خارش و بثورات را ایجاد کند.
آبله مرغان: این بیماری عمدتاً توسط گرما در تابستان شیوع پیدا می کند. علائم شامل تب بالا و آبله های پر از مایعات روی پوست هستند.
سرخک: این بیماری به صورت ویروسی منتقل می شود و علائم اولیه آن شامل تب، گلودرد، سرفه و قرمزی چشم هستند.
زردی: این بیماری به علت هپاتیت A و مصرف مواد غذایی و آب آلوده ایجاد می شود. علائم شامل زردی پوست، تغییر رنگ مدفوع و ادرار تیره هستند.
حصبه: این بیماری عمدتاً از طریق آب و مواد غذایی آلوده منتقل می شود و علائمی مانند تب، خستگی، درد شکم و تب بالا ایجاد می کند.
اوریون: اوریون نیز به صورت ویروسی منتقل می شود و معمولاً کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل تب، تورم غدد بزاقی، خستگی و درد عضلانی هستند.
تورم چشم: این مسئله معمولاً ناشی از التهاب های چشمی به دلیل عفونت های ویروسی یا باکتریایی است. تورم و قرمزی چشم و ترشح های چشمی همراه با آن وجود دارند.
یبوست: تغییرات آب و هوایی روی دستگاه گوارش تاثیر می گذارد و سبب تنبلی روده ها و یبوست خواهد شد.
برای جلوگیری از این بیماری ها، حفظ بهداشت شخصی، مصرف آب نظامی، استفاده از ضدآفتاب، و دریافت واکسن های معمولی می تواند کمک کند. همچنین برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، به مصرف مواد غذایی تازه و شستشوی میوه ها و سبزیجات دقت کنید.
راه های جلوگیری از بیماری های شایع فصل تابستان
نوشیدن آب کافی: روزانه حدود 2-3 لیتر آب بنوشید تا با تعریق ناشی از گرما مایعات از دست رفته بدنتان را جبران کنید.
محافظت از آفتاب: از پوشش های محافظی مثل کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید و ضدآفتاب با SPF مناسب را به موقع به پوست بزنید.
بهداشت دست ها: دست ها را مرتب شستشو دهید و از الکل و مواد ضدعفونی کننده دست استفاده کنید.
تغذیه سالم: در تابستان مصرف مواد غذایی سالمی مانند میوه ها، سبزیجات و غلات تازه را در برنامه غذایی خود داشته باشید.
سبک زندگی سالم: خواب کافی و ورزشهای سبک را مد نظر داشته باشید تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود.
این تدابیر می تواند به حفظ سلامتی شما در تابستان کمک کند.
بیماری های شایع فصل پاییز
در فصل پاییز، برخی از بیماری ها و علائم شائع عبارتند از:
آلرژی: بیماری ای که در اثر واکنش غیرعادی سیستم ایمنی به عوامل محیطی مانند گرده های گیاهان، قارچ ها و شن و ماسه رخ می دهد.
سرماخوردگی: علائم تنفسی معمولی که به علت عفونت های ویروسی مثل راینوویروس در پاییز پراکنده می شوند.
آنفولانزا (آنفلوانزای فصلی): عفونت ویروسی فصلی که تب، سرفه، درد عضلانی و خستگی را ایجاد می کند.
گلودرد: التهاب و درد در حلق که ممکن است به علت عفونت های ویروسی یا باکتریایی رخ دهد.
نوروویروس: عفونت ویروسی معده و روده که علائمی مانند اسهال و استفراغ را ایجاد می کند.
عفونت حاد گوش: التهاب و عفونت گوش که علائمی مانند درد گوش، افزایش دما و تورم را به همراه دارد.
برونشیت حاد: التهاب برونش ها که علائمی همچون سرفه و خلط ایجاد می کند.
آرتروز: کمردرد و التهاب مفاصلی که معمولاً در افراد مسن تشدید می یابد (آرتروز چیست؟).
سینوزیت: التهاب و عفونت که به علائم اسهال، درد سر و تورم صورت منتهی می شود.
آسم ناشی از سرما: تشدید علائم آسم به دلیل تاثیر سرمای پاییز و افزایش عوامل آلرژیک.
کمبود ویتامین D: کمبود این ویتامین می تواند به عوارض مثل ضعف عضلانی و کاهش سیستم ایمنی منجر شود (کمبود ویتامین D چه عوارضی دارد؟).
اختلال عاطفی فصلی: تغییرات مزاج و روحیات که می تواند منجر به افسردگی بالینی شود.
بیماری های شایع فصل زمستان
بیماری های فصلی زمستان به مجموعه ای از بیماری ها و علائم طبیعی و شایع اشاره دارند که معمولاً در این فصل سرد و برفی و در شرایط آب و هوایی سردتر و خشک تر ایجاد می شوند. برخی از بیماری ها و عوارض رایج زمستان شامل موارد زیر هستند:
سرماخوردگی: یک عفونت ویروسی که علائمی همچون سرفه، عطسه، گلو درد، تب و آبریزش بینی را به همراه دارد. این عفونت معمولاً در فصل سرمای زمستان شایع تر است.
آنفولانزا (آنفلوانزا فصلی): نوعی ویروس آنفلوانزا که در فصل زمستان منتشر می شود و ممکن است علائم شدیدی ایجاد کند. علائم این بیماری شامل تب بالا، سرفه، درد عضلانی و خستگی می شوند.
نوروویروس: ویروسی که به علائمی همچون اسهال و استفراغ انجام می دهد و معمولاً در فصل زمستان گزارش می شود.
آسم ناشی از سرما: در برخی از افراد با آسم، سرما و هوای سرد می تواند تشدید کننده علائم آسم باشد.
عفونت های تنفسی ناشی از ویروس ها: عفونت هایی همچون برونشیولیت و آلودگی تنفسی از جمله عفونت های شایع در زمستان هستند که معمولاً در کودکان بیشتر رخ می دهند.
کمبود ویتامین D: در زمستان، کمبود نور خورشید و کمترین ارتباط با نور خورشید می تواند به کمبود ویتامین D منجر شود. این ممکن است به عوارض مثل آسیب به استخوان ها و ضعف عضلانی منجر شود.
اختلال عاطفی فصلی: در فصل های سرد و کم نور، برخی افراد ممکن است اختلالات عاطفی مانند افسردگی فصلی (افسردگی زمستانی) تجربه کنند.
گلودرد (تونسیلیت): التهاب و درد در گلو که ممکن است ناشی از عفونت های ویروسی یا باکتریایی باشد.
درد مفاصل (آرتریت): در زمستان، درد مفاصل و تشدید علائم بیماری های التهابی مفاصل معمولاً بیشتر مشاهده می شود.
رینود (عارضه ای در عروق خونی): انقباض و تورم عروق خونی در انگشتان دست و پاها در پاسخ به سرما.
تبخال: بیماری پوستی مزمن که منجر به تشکیل پلاک ها و تبخال های زرد یا نقره ای بر روی پوست می شود.
عفونت حلق (فارنژیت): التهاب و درد در حلق که ممکن است توسط عفونت های ویروسی یا باکتریایی ایجاد شود.
خشکی پوست: در فصل زمستان، تورم و خشکی پوست به علت هوا خشک و کم رطوبت معمول است.
سیاه سرفه: ناشی از علائم بیماری های تنفسی مثل برونشیت یا آنفولانزا، معمولاً با تولید اسپوتوم تیره مرتبط است.
میگرن: تجربه درد سر حاد و شدید که ممکن است با علائم دیگر مانند تهوع و حساسیت به نور همراه باشد.
آلرژی زمستانی: وجود آلرژن ها مانند قارچ ها و آکاریوم در منازل می تواند علائم آلرژیک را تازه کند.
التهاب ریه (پنومونی): التهاب و عفونت در ریه ها که ممکن است علائم مثل تب، سرفه و تنگی نفس را ایجاد کند.
عفونت های گوش:عفونت های میان گوشی یا عفونت های گوش خارجی در زمستان رایج ترند.
عفونت های سینوسی (سینوزیت): التهاب و عفونت در سینوس های گوناگون اطراف بینی که با درد سر و فشار در ناحیه صورت همراه است.
تزریق سالیانه واکسن آنفولانزا برای چه کسانی مفید است؟
کودکان در رده ی سنی ۶ ماه تا ۵ سال
تمام بزرگسالانی که ۶۵ سال یا بیشتر سن دارند
افرادی که دارای نقص ایمنی بدن هستند یا مبتلا به بیماری هایی مانند آسم، بیماری های مزمن قلبی یا بیماری های ریوی هستند
بانوانی که در فصل شیوع آنفولانزا احتمال بارداری دارند
افرادی که در محیط هایی با خطر بالای ابتلا به آنفولانزا کار یا زندگی می کنند، از جمله کودکان مهدکودک، ساکنان خانه های سالمندان و افرادی که در مراکز بهزیستی مشغول به فعالیت هستند.
به صورت مرتب و مکرر دست های خود را با آب و صابون بشویید.
از تماس با افرادی که احتمال ابتلا به آنفولانزا دارند، خودداری کنید.
در هنگام صحبت با افراد مشکوک به ابتلا به آنفولانزا، حداقل یک متر فاصله را حفظ کنید.
اگر امکان استفاده از آب و صابون برای شستشوی دست ها وجود ندارد، دست های خود را به طور مکرر با ژل های ضدعفونی کننده تمیز کنید.
دست های خود را از چشم، بینی و دهان خود دور نگه دارید.
سطوحی که ممکن است آلوده شده باشند، مانند دستگیره ها، میزها، موبایل و صفحه کلید رایانه را به منظور ضدعفونی کردن مرتب تمیز کنید.
از وسایل شخصی افراد مبتلا به آنفولانزا، مانند بشقاب ها، قاشق ها و لیوان ها، خودداری کنید.
چگونه خطر منتقل کردن آنفولانزا به دیگران را کاهش دهیم؟
اگر به آنفولانزا مبتلا شدیم، باید در خانه بمانیم و به استراحت کافی دقت کنیم تا علاوه بر تسریع در فرآیند بهبودی، خطر انتقال بیماری به دیگران را کاهش دهیم.
در هنگام صحبت با افراد دیگر، از فاصله یک متری بین خود و آنان پیروی کنیم.
از روبوسی و دست دادن با دیگران پرهیز کنیم.
هنگام سرفه و عطسه، دهان و بینی خود را با دستمال پوشانده و دستمال آلوده را فوراً در سطل زباله دور اندازیم.
دست های خود را مکرراً و با آب و صابون بشوییم.
اقدامات موثر جهت کاهش علائم و بهبود بیماری آنفلوآنزا
استراحت در منزل و بهره گیری از خواب کافی، که به عنوان یکی از اقدامات اساسی جهت بهبود بیماری مطرح می شود.
مصرف مقدار زیادی مایعات از جمله آب، آب میوه های طبیعی و سوپ های رقیق به منظور حفظ هیدراتاسیون بدن.
تغذیه با میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین C برای تقویت سیستم ایمنی.
پرهیز از مصرف غذاهای چرب، سرخ کرده و حاوی ادویه های زیاد.
مصرف وعده های غذایی کوچک حاوی نشاسته و بدون ادویه (مانند برنج، پوره، غلات پخته، سیب زمینی پخته و …) در ایام ابتدای بیماری.
غرغره با آب نمک (سرم فیزیولوژی) و تنفس به مخزن این محلول چندین بار در روز به منظور کاهش تورم و التهاب حلقه و تنفس بهتر.
اجتناب از مصرف دخانیات، سیگار و الکل که می تواند به تضعیف سیستم ایمنی منجر شود.
افزایش رطوبت هوا با روشن کردن دستگاه بخور و تمیزی روزانه آن به منظور کاهش ترشحات ریه و بهبود تنفس.
انجام ورزش های ملایم و سبک جهت تقویت قدرت بدن و سیستم ایمنی.
مدیریت استرس و فشارهای روحی و روانی از طریق تکنیک های مانند مدیتیشن و یوگا.
سوالات متداول
1- خطر آنفولانزا ها در چه کسانی بیشتر است؟
آنفلوانزا در کسانی که به عنوان گروه های خاصی شناخته می شوند، با خطرات بیشتری همراه است. افراد زیر دارای خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری می باشند: کودکان، سالمندان، افرادی که مشکلات جسمی جدی مانند بیماران قلبی، ریوی یا افراد مبتلا به دیابت دارند. این گروه ها ممکن است در صورت ابتلا به آنفلوانزا نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند.
2- خطر انتشار بیماری چه زمانی بیشتر است؟
بیماری ها بیشترین خطر انتقال به دیگران را در بازه زمانی از یک روز قبل از ظهور علائم تا هفت روز پس از آن دارند. این بازه زمانی معمولاً مدتی است که ویروس ها یا باکتری ها در بدن فرد بیمار به گونه ای تقویت می شوند که قابلیت انتقال به افراد دیگر را دارند. از این رو بهترین راهکارها برای کاهش انتقال بیماری ها به دیگران شامل مواردی مانند پوشیدن ماسک، شستشوی دست ها و رعایت فواصل اجتماعی در این بازه زمانی می باشد.
3- آیا می توان به طور کامل از آنفولانزا پیشگیری کرد؟
از آنجا که ویروس آنفولانزا به طور مداوم تغییر شکل می دهد، ایمنی بدن در برابر این بیماری هرگز به صورت دائمی تضمین نمی شود. با این حال، واکسیناسیون سالانه در برابر آنفولانزا می تواند به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند. با توجه به تغییرات متقاطع ویروس، تزریق واکسن آنفولانزا به افرادی که در گروه های خاصی قرار دارند توصیه می شود.
