بیماری های گوش، حلق و بینی

شایع ترین بیماری های گوش، حلق و بینی

بیماری های گوش، حلق و بینی شامل مجموعه ای از مشکلات سلامتی هستند که می توانند بر روی عملکرد این سه عضو تاثیر بگذارند. بیماری های گوش، حلق و بینی می توانند از عفونت های مختلف، آلرژی، تغییرات در فشار هوا، استفاده نادرست از ابزارهای شنوایی و بسیاری عوامل دیگر ناشی شوند. برخی از بیماری های شایع در این حوزه شامل عفونت های گوش، سینوزیت، التهاب گلو، آلرژی‌ نسبت به گرده گیاهان، پولیپ های بینی هستند. در این مقاله به معرفی بیماری های شایع گوش، حلق و بینی می پردازیم.

شایع ترین بیماری های گوش

مشکلاتی که گوش را تحت تاثیر قرار می دهند شامل موارد زیر هستند:

1- عفونت گوش:

عفونت گوش به وضعیتی اشاره دارد که در آن باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها وارد گوش شده و باعث التهاب یا عفونت در گوش خارجی، گوش میانی یا گوش داخلی می شوند. علائم عفونت گوش ممکن است به نوع و محل عفونت بستگی داشته باشد. علائم متداول عفونت گوش شامل درد شدید یا ملایم گوش، خارش، تورم و قرمزی، ترشحات زرد یا سبز رنگ گوش و کاهش شنوایی هستند.

بیشتر بخوانید: علت و راه های درمان عفونت گوش داخلی 

2- اوتیت سروز (عفونت گوش میانی):

اوتیت سروز یا عفونت گوش میانی، عفونت و التهابی است که در بخش گوش میانی اتفاق می افتد. این بخش شامل فضایی است که پشت غشاء گوش بیرونی و جلوی غشاء گوش درونی قرار دارد. عفونت گوش میانی معمولا در اثر عدم تعادل فشار هوا در این فضا و ورود میکروب ها ایجاد می شود. از علائم اوتیت سروز می توان به درد گوش، کاهش شنوایی، تب و ترشح گوش اشاره کرد.

3- گوش شناگر (اوتیت خارجی):

گوش شناگر یا اوتیت خارجی، عفونت و التهابی است که در قسمت بیرونی گوش، به ویژه در کانال شنوایی خارجی رخ می دهد. این عفونت معمولا به دلیل ورود باکتری ها یا قارچ ها به کانال شنوایی خارجی ایجاد می شود. علائم گوش شناگر (اوتیت خارجی) شامل درد شدید و یا ملایم در گوش خارجی، قرمزی و تورم، خارش مداوم، ترشحات زرد یا سبز رنگ و بدبو در گوش داشته باشد.

4- لابیرنتیت:

لابیرنتیت یک نوع عفونت و التهاب در گوش داخلی (کانال های گوش داخلی) است. این بیماری ممکن است باعث تخریب گوش داخلی و کاهش حس شنوایی شود. این حالت گاهی به عنوان “عفونت های داخل گوش” نیز شناخته می شود. لابیرنتیت معمولا به علت ورود باکتری ها یا ویروس ها به کانال های گوش داخلی رخ می دهد. عواملی مانند عفونت های تنفسی، شکستگی طبیعی لابیرینت گوش، ترشحات از گوش میانی یا از بین رفتن طبیعی سلول های لابیرینتی می توانند موجب این التهاب شوند. از علائم لابیرنتیت می توان به سرگیجه، تاری دید، ناپایداری در هنگام حرکت کردن، استفراغ، تعریق، افت فشارخون و اضطراب اشاره کرد.

5-بیماری‌ خود ایمنی گوش داخلی:

بیماری‌ خود ایمنی گوش داخلی سیستم ایمنی بدن به اشتباه به اجزاء گوش داخلی (معمولا گوش میانی) حمله می کند و باعث التهاب و آسیب می شود. یکی از معروف ترین بیماری های خود ایمنی گوش داخلی، سندرم منیئر است که یک بیماری ناشناخته در گوش داخلی است. سندرم منیئر با علائمی مانند سرگیجه شدید، اختلالات شنوایی و عدم تعادل همراه است. علت این بیماری هنوز به طور دقیق مشخص نشده است اما فرضیه هایی وجود دارد که بیماری خود ایمنی گوش داخلی ممکن است به دلیل عفونت، استفاده از داروهای خاص، عوامل محیطی و یا عوامل ژنتیکی رخ می دهد. علائم بیماری خود ایمنی گوش داخلی شامل سرگیجه، تشنج، افتادگی شنوایی، وزوز گوش و یا کاهش شنوایی هستند.

6-پاره شدن پرده گوش (تمپانومپانی):

پرده گوش یا تمپانومپانی به معنای تمام یا جزئی شکستن پرده گوش است. پرده گوش یک لایه نازک از بافت است که بین کانال گوش خارجی و داخلی قرار دارد و وظیفه حفظ و تنظیم فشار هوا در گوش را دارد. به دلیل موقعیت پرده گوش ممکن است در برابر آسیب های مختلف نظیر ضربه، فشار زیاد، ترشحات گوش، عفونت ها حساس باشد و در صورت پاره شدن ممکن است عوارض جدی به وجود آید. از علائم و عوارض پاره شدن پرده گوش می توان درد شدید گوش، کاهش شنوایی، ترشح از گوش، سرگیجه اشاره کرد.

7- وزوز گوش:

وزوز گوش یا تینیتوس به علائمی اطلاق می شود که در آن فرد احساس می کند که صدایی مانند زنگ، سوت، خش‌خش، نویز یا صداهای دیگر در گوش خود می شنود در حالی که هیچ صدایی در محیط وجود ندارد. علت وزوز گوش ممکن است به دلیل مشکلات مختلفی از جمله عفونت، آسیب به گوش، بیماری های قلبی، فشار خون بالا، استفاده از داروهای خاص و یا تماس با صداهای بلند باشد. علائم وزوز گوش ممکن است شامل احساس درد و سرگیجه در گوش، اختلال در خواب و استرس، اختلال در تمرکز و حافظه، افزایش حساسیت به صداهای بلند باشد.

بیشتر بدانید: درمان خانگی فشار خون بالا

8-نوروم آکوستیک:

نوروم آکوستیک یک نوع تومور بنیادی در منطقه شنوایی و تعادل گوش داخلی (شناخته شده به عنوان لابیرینت) است. این تومور اغلب به نام “آکوستیک” شناخته می شود زیرا از نوروپلاسم هایی که سلول های عصبی شنوایی را تشکیل می دهند، ناشی می شود. برخی از علائم نوروم آکوستیک شامل کاهش تدریجی شنوایی، سرگیجه و از دست دادن تعادل، شنیدن صداهای زنگ در گوش، تغییر در دید، تغییر در عضلات صورت می شود.

9- بیماری منیر:

بیماری منیر یک بیماری مزمن و گوشی است که عوارضی نظیر گیجی، خارش گوش، ناشنوایی، تورم و فشار در گوش، تهوع و استفراغ را در افراد ایجاد می کند. این بیماری عمدتا گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است علت آن نامعلوم باشد.

10- گوش گل کلمی:

گوش گل کلمی التهاب بیرونی گوش است که معمولا به دلیل عفونت باکتریایی یا قارچی ایجاد می شود. علائم این بیماری شامل درد، قرمزی، تورم و خارش در گوش بیمار است. همچنین ممکن است بیمار دچار ترشحات گوشی، کاهش شنوایی و حساسیت در برابر لمس شود.

11- کم شنوایی:

کم شنوایی به معنی کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش است. این مشکل ممکن است به صورت تدریجی یا ناگهانی رخ دهد و می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت، آسیب، سن، عوامل ژنتیکی، استفاده از داروهای خاص، عوامل محیطی باشد. علائم کم شنوایی شامل مشکل در شنیدن صداهای کم، مشکل در درک صحبت های دیگران و نیاز به بلند کردن است.

بیشتر بخوانید: علت و راه های درمان کم شنوایی

12- ناشنوایی:

ناشنوایی، وضعیتی است که در آن فرد قادر به شنیدن صداها به صورت طبیعی نیست. این وضعیت ممکن است از نظر شدت و نوع متغیر باشد. ناشنوایی می‌تواند تأثیراتی مختلف بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشد و در ارتباط با دیگران مشکلاتی را ایجاد کند. ناشنوایی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت، آسیب، سن، عوامل ژنتیکی، استفاده از داروهای خاص و عوامل محیطی باشد. علائم ناشنوایی شامل ناتوانایی در شنیدن صداهای کم، مشکل در درک صحبت‌های دیگران، نیاز به بلند کردن صداها هستند.

13- گوش چسبنده:

گوش چسبنده یک مشکل گوشی است که در آن مایعات پشت یا درون گوش میانی جمع می شوند و باعث انسداد و تخلیه نامناسب آن ناحیه می شود. مشکل گوش چسبنده معمولا در اثر استفاده از سمعک های نامناسب، عفونت های گوش، آسیب به گوش و یا عوامل دیگری که باعث تحریک پوست گوش می شوند رخ می دهد. علائم گوش چسبنده شامل کاهش شنوایی، احساس فشار در گوش، تغییر در کیفیت شنوایی، دشواری در شنیدن صداهای ضعیف، احساس انسداد یا گوش پر شده و شنیدن صداهای با فرکانس‌های بالا هستند.

14- کلستئاتوم (کیست گوش میانی):

کلستئاتوم یک نوع کیست گوش میانی است که به صورت یک توده جامد و غیر قابل جذب شکل می گیرد. این توده معمولا به دلیل انسداد یا بسته شدن لوله گوش میانی که مایعات را به بیرون از گوش میانی حرکت می دهد شکل می گیرد. با گذشت زمان، کلستئاتوم می تواند به سمت استخوان های اطراف گوش گسترش یابد و باعث آسیب دیدگی و تخریب بافت های اطراف گوش شود. علائم کلستئاتوم شامل درد، سرگیجه، احساس سنگینی در گوش، کاهش شنوایی، خروج مایعات از گوش و بوی نامطبوع از گوش می‌ شود.

15- پیری گوش:

پیری گوش یک مشکل شنوایی است که معمولا با گذشت زمان و پیر شدن افراد در سنین بالاتر رخ می دهد. این نوع از ناشنوایی معمولا به صورت تدریجی افزایش می یابد و معمولا از دهه 40 سالگی به بعد شروع می شود. علل پیری گوش عمدتا به تغییرات طبیعی در گوش داخلی و سیستم شنوایی برمی گردد. این تغییرات شامل کاهش تعداد سلول های شنوایی، کاهش انتقال صداها به مغز در گوش داخلی، تماس مکرر با صداهای بلند می شود.

16- جوش در گوش:

جوش در گوش معمولا به دلیل عفونت باکتریایی یا ویروسی در کانال گوش شکل می گیرد. علائم جوش در گوش شامل درد، قرمزی، تورم و حساسیت در منطقه اطراف گوش می شود. در برخی موارد، ممکن است جوش باعث ایجاد عفونت گوش شود و علائمی مانند تب، تهوع و استفراغ نیز به همراه داشته باشد.

17- تجمع موم در گوش:

تجمع موم گوش به انباشت و تجمع موم در گوش گفته می شود. موم گوش یک ماده چسبنده و رطوبتی است که توسط غده هایی در داخل گوش تولید می شود و به منظور حفاظت از گوش در برابر گرد و غبار و عفونت ها به کار می رود. با این حال در برخی افراد، موم گوش بیش از حد تولید می شود و به صورت توده ای در گوش تجمع می کند که می تواند علائمی مانند درد، خارش، سرگیجه، کاهش شنوایی و حتی عفونت های گوش را ایجاد کند.

18-اختلال پرشنوایی و عدم تحمل صدا:

اختلال پرشنوایی و عدم تحمل صدا به کاهش توانایی شنیدن صداها و تشخیص صداهای مختلف اشاره دارد. این مشکل ممکن است از طریق تاثیر بر کمیت یا کیفیت شنوایی ایجاد شود. علل اصلی اختلال پرشنوایی و عدم تحمل صدا می توانند عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی (مانند تماس با صداهای بلند)، پیری گوش، عوامل دارویی و مسمومیت باشند. اختلالات پرشنوایی می توانند از نوع موقت یا دائمی باشند و در درجات مختلف شدت داشته باشد. این مشکل ممکن است با علائمی مانند درد گوش، سردرد، تنگی نفس، تنش عضلانی، و اضطراب همراه باشد.

بیشتر بخوانید: انواع مختلف سردرد

19- ماستوئیدیت:

ماستوئیدیت به عنوان یک عفونت باکتریایی در استخوان ماستوئید در پشت گوش شناخته می شود. این استخوان قسمتی از جمجمه است و دارای ساختاری شبیه به لاله زنبوری است. ماستوئیدیت معمولا به عنوان یک عارضه یا عفونت ناشی از عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) شناخته می شود. این عفونت ممکن است تحت تاثیر عواملی مانند تماس با آب یا اشیاء آلوده به باکتری ها و ویروس ها، شکستگی طبیعی یا جراحی در منطقه گوش، یا عوامل دیگر ایجاد شود. ماستوئیدیت معمولا با علائمی همچون درد پشت گوش، تورم و ترشحات گوش همراه است. ماستوئیدیت به خصوص در کودکان شایع تر است چرا که کانال گوش آنها به اندازه کافی تنگ است و باعث تجمع بیشتر ترشحات عفونی می شود.

20-ترشح از گوش:

ترشح از گوش ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله عفونت، التهاب، تجمع موم، آسیب به طبقات گوش، عفونت مجاری تنفسی و یا عوامل دیگری از این دست باشد. در صورتی که ترشح از گوش به همراه علائمی مانند درد، خارش، سرگیجه، کاهش شنوایی و یا تب همراه باشد غیرطبیعی است.

21- سکته گوش (کری ناگهانی):

سکته گوش وقوع ناگهانی کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش است. این مشکل معمولا در عرض چند ساعت تا چند روز رخ می دهد و ممکن است در صورت عدم درمان مناسب، به شکل دائمی باقی بماند. علائم سکته گوش می توانند شامل کاهش شنوایی، سوزش یا درد گوش، گیجی، و تورم گوش باشند. دلایل دقیق سکته گوش هنوز مشخص نشده است، اما این مشکل ممکن است به علت عوامل مختلفی مانند عفونت ها، التهاب ها، پرفشاری خون، اختلالات عروقی، عوامل ژنتیکی یا ترکیبی از این عوامل ایجاد شود.

22- تومور گوش:

تومور گوش به انواع تومورهایی اطلاق می شود که در مناطق مختلف گوش و سیستم شنوایی شکل می گیرند. تومورهای گوش ممکن است خوش خیم (بی خطر) یا بدخیم (سرطانی) باشند.

23- اختلال عملکرد شیپور استاش:

اختلال عملکرد شیپور استاش می تواند باعث مشکلات شنوایی و تنظیم فشار هوا در گوش میانی شود. شیپور استاش جزء سیستم تنظیم فشار هوا در گوش میانی است و در زمان عطسه یا بلند کردن صداها، باز می شود تا فشار هوا در گوش میانی به تعادل برسد. اختلال در عملکرد شیپور استاش معمولا به دلیل عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت های سینوسی یا آلرژی رخ می دهد. علائم اختلال عملکرد شیپور استاش ممکن است شامل کاهش شنوایی، احساس سنگینی در گوش، گوش‌درد، سرگیجه و عوارضی مانند نیاز به فشار دادن گوش برای تسکین احساس سنگینی در گوش باشد.

24-خارش گوش:

خارش گوش می تواند به عوامل مختلفی نظیر عفونت، التهاب، انسداد، حساسیت یا مشکلات پوستی واکنش نشان دهد. از علل متداول خارش گوش شامل عفونت گوش، التهاب گوش، انسداد گوش، حساسیت، مشکلات پوستی نظیر اگزما هستند. علائم خارش گوش ممکن است شامل احساس خارش و سوزش در گوش، احساس تنگی و پر شدن گوش، احساس درد و ناراحتی در گوش، ترشحات از گوش، قرمزی و التهاب در داخل گوش، احساس ناراحتی و اضطراب در برخورد با صداهای بلند باشند.

25- آترزی:

آترزی شنوایی یک بیماری مادرزادی است که باعث عدم تشکیل کامل یا عملکرد نامناسب بخش های مختلف گوش می شود. این بیماری معمولا با اختلال میکروتیا (بد شکلی مادرزادی گوش خارجی) همراه است. این اختلال منجر به شکل غیرطبیعی یا ناقص ‌تشکیل شدن یک یا هر دو گوش می شود. آترزی شنوایی می تواند باعث عدم تشکیل کانال گوش، پرده گوش، فضای گوش میانی و حتی استخوان های گوش شود.

شایع ترین بیماری های بینی

مشکلاتی که بینی را تحت تاثیر قرار می دهند شامل موارد زیر هستند:

1- حساسیت یا التهاب بینی:

حساسیت بینی یک واکنش غیرطبیعی بدن به آلرژن ها است که وارد بینی می شوند. وقتی بینی در معرض یک ماده آلرژی‌زا قرار می گیرد، سیستم ایمنی بدن به طور غلط به این ماده واکنش نشان می دهد و علائم حساسیت به وجود می آید. عوامل مختلفی از جمله گرده گیاهان، مواد غذایی و مواد شیمیایی باعث حساسیت بینی می شوند. علائم حساسیت بینی شامل عطسه‌ مکرر و شدید، قرمزی و خارش در چشم ها، آبریزش چشم ها، سرفه، خارش گلو، تنگی نفس و سرفه شدید می شود.

بیشتر بدانید: درمان آبریزش بینی

2- سینوزیت:

سینوزیت معمولا به دلیل عفونت یا التهاب ناشی از ویروس ها، باکتری ها در سینوس ها است. علائم سینوزیت شامل درد و تورم در ناحیه گردن، سرفه، عطسه، تب، خستگی و افزایش تولید مخاط ناحیه بینی می شود.

3- خونریزی بینی:

خونریزی بینی یا اپیستاکسیس نوعی عارضه ی شایع است که در آن خون از بینی فرد جاری می شود. این مشکل معمولا به دلیل آسیب دیدن عروق کوچک در داخل بینی، افزایش فشار خون، عفونت، خشکی بینی، تحریک شدید بینی، استفاده از برخی داروها و یا برخی بیماری های خونی ایجاد می شود. خونریزی بینی معمولا به صورت ناگهانی و بدون هشدار ایجاد می شود و ممکن است باعث ایجاد نگرانی و ترس در فرد مبتلا شود.

بیشتر بخوانید: علت خون دماغ شدن چیست؟

4- پولیپ بینی:

پولیپ بینی به عنوان یکی از مشکلات بینی شناخته می شود که در آن بافت های نرم در داخل بینی بزرگ شده و به صورت یک یا چند توده درون بینی قرار می گیرند. این توده ها معمولا بی خطر هستند اما ممکن است باعث ایجاد علائمی مانند انسداد بینی، سرفه، عطسه، خشکی و خارش بینی، سردرد، خستگی و بی اشتهایی شوند.

شایع ترین بیماری های گلو

مشکلاتی که گلو را تحت تاثیر قرار می دهند شامل موارد زیر هستند:

1- مشکل در بلع یا دیسفاژی:

مشکل در بلع یا دیسفاژی یک فرآیند طبیعی است که هنگام غذا خوردن یا نوشیدن رخ می دهد. این عمل به صورت خودکار انجام می شود و اغلب بدون مشکلی صورت می گیرد. در برخی موارد، افراد ممکن است مشکلاتی در فرآیند بلع داشته باشند که به عنوان “مشکل در بلع” یا “دیسفاژی” شناخته می شود. مشکلات در بلع می توانند به دلیل مسائل مختلفی ایجاد شوند از جمله عفونت، التهاب، ترشحات، آسیب به بافت های دهان و گلو، عوارض جانبی داروها، اختلالات عصبی و مشکلات عضلانی باشد.

بیشتر بدانید: علت ترشحات پشت حلق 

2- التهاب لوزه عود کننده:

التهاب مزمن لوزه ها وقتی اتفاق می افتد که لوزه های حنجره به طور متناوب التهاب یا عفونت ها را تجربه می کنند و بعد از آن بهبود پیدا می کنند اما در بازه های زمانی مختلف دوباره التهاب پیدا می کنند. علائم التهاب مزمن لوزه ها شامل گلودرد، سرفه، خلط، خستگی و تب ممکن است. این علائم می توانند به طور دوره ای یا عود کننده ظاهر شود.

3- فارنژیت یا التهاب گلو:

فارنژیت به التهاب حلق اشاره دارد. در این بیماری حلق دچار التهاب، قرمزی و تورم می شود. فارنژیت ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت های ویروسی یا باکتریایی، تحریکات شیمیایی (مانند دود سیگار یا ترشحات معده)، آلرژی ها یا عوامل دیگر باشد. علائم شایع فارنژیت شامل گلودرد، عطسه، آبریزش‌بینی، سردرد، سرفه، خستگی، بدن‌درد و لرز می شود.

4- لارنژیت:

لارنژیت به علت التهاب و تورم تارهای صوتی ایجاد می شود. علائم لارنژیت شامل سرفه، خشکی و سوزش در گلو، تنگی نفس، تغییر صدا و گاهی اوقات گلو درد می شود.

 5- خر و پف:

خر و پف یک نوع اختلال خواب است که به عنوان “نوعی اختلال تنفس در خواب” توصیف می شود. این اختلال در طی خواب رخ می دهد و ممکن است با صدایی شبیه به یک خر و پف (یا صدای خرخره) همراه با نفس گیری ناگهانی همراه باشد. خر و پف معمولا در سنین مختلف اتفاق می افتد و ممکن است بیشتر در افرادی که دچار آسم هستند یا خانواده ای با سابقه خر و پف دارند رخ دهد.

6- گرفتگی صدا:

گرفتگی صدا به عبارتی اشاره دارد که صدای شما غیرطبیعی یا خشک شده و ممکن است در هنگام صدازدن دچار مشکل باشید. این وضعیت می تواند به صورت موقت باشد و بهبود پیدا کند، یا ممکن است به شکل مزمن و دائمی باشد. این مشکل ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله التهاب گلو، عفونت های تنفسی، آلرژی، خشکی حنجره، استفاده نادرست از صدا، سیگار کشیدن، استفاده از الکل و داروهای خاص رخ دهد.

7- سرطان زبان:

سرطان زبان یک نوع از سرطان های دهان و حلق است که در بافت های زبان شکل می گیرد. این نوع سرطان می تواند در بخش های مختلف زبان ایجاد شود اما بیشتر در بخش پایینی زبان رخ می دهد. عوامل خطر ابتلا به سرطان زبان شامل سیگار کشیدن، مصرف الکل، عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، تغذیه نامناسب، و عدم بهداشت دهان و دندان می باشد. علائم سرطان زبان شامل درد، خونریزی، سفتی و تورم در ناحیه زبان، سختی در بلعیدن و صحبت کردن، تغییر در رنگ و شکل زبان و ایجاد زخم های مزمن در زبان می شود.