عمل قلب باز چیست

عمل قلب باز یک روش جراحی تهاجمی است که برای درمان مشکلات متنوع قلبی مورد استفاده قرار می گیرد. این جراحی شامل درمان بیماری عروق کرونر، نقایص مادرزادی قلب، نشانه های نارسایی قلبی، آریتمی و آنوریسم است. در این روش، قفسه سینه گشوده شده و جراحی روی ماهیچه ها، دریچه ها یا رگ های قلب انجام می شود. از روش های انجام عمل قلب باز میتوان به روش روی پمپ و روش خارج از پمپ اشاره کرد.

احتمال مرگ در عمل قلب باز

آمار نشان می دهد که یکی از شایع ترین انواع جراحی قلب باز در بزرگسالان CABG (جراحی پیوند رگی قلب) است. با وجود تهاجمی بودن این جراحی، آمار مرگ و میر در افرادی که این عمل را انجام می دهند، حدود ۲.۹ درصد است. این اطلاعات نشان می دهند که علی رغم استرس و ترس محسوس مرتبط با عمل قلب باز، این روش جراحی با مخاطرات کمتری همراه است. بنابراین عمل قلب باز به عنوان یک راه حل موثر برای درمان مشکلات قلبی از جمله آنوریسم، نارسایی قلبی و بیماری عروق کرونر شناخته می شود که با آمار مرگ و میر مناسبی همراه است.

در این مقاله به تمامی پرسش های مربوط به عمل قلب باز پاسخ داده شده تا شما بتوانید با دید باز تری برای این جراحی اقدام کنید.

انواع عمل قلب باز

جراحی قلب باز، یک فرآیند حیاتی برای درمان مشکلات قلبی است و دو روش اصلی برای انجام آن وجود دارد:

۱- روش روی پمپ:

در این روش، دستگاه بای پس قلب – ریه به قلب متصل می شود و قلب و ریه ها به طور موقت توسط این دستگاه کنترل می شود. در حالی که خون از قلب دور می شود، دستگاه بای پس خون را به گردش در می آورده و جراح قلبی بدون تپش قلب و بدون جریان خون، عمل خود را انجام می دهد. پس از جراحی، دستگاه قطع شده و قلب دوباره شروع به کار می کند.

۲- روش خارج از پمپ:

در آن جراحی بای پس خارج از پمپ روی قلبی انجام می شود که به تپش ادامه می دهد. این روش به طور خاص برای جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) مورد استفاده قرار می گیرد و به نام “جراحی قلب تپنده” نیز شناخته می شود. عمل قلب باز بای پس یا CABG یکی از مرسوم ترین روش های جراحی در بزرگسالان برای درمان عروق کرونر مسدود است. در این روش، یک شریان یا ورید سالم به یک شریان کرونر مسدود پیوند زده می شود. این اقدام به شریان پیوندشده این امکان را می دهد که خون را به شریان مسدود شده بازگردانده و باعث تامین خون تازه به قلب شود. CABG به عنوان یک روش کارآمد در بهبود عملکرد قلب و افزایش جریان خون به مناطق مهم قلبی شناخته می شود.

تنوع فراوانی در روش های جراحی قلب باز با لیزر یا عمل لیزر قلب وجود دارد. در این زمینه، جراحی سوزاندن رگ قلب با لیزر یکی از انواع جراحی های قلب باز است که معمولا در صورت فیبریلاسیون رگ های قلبی بیمار اجرا می شود. این روش بیشتر در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که جراحی های دیگری از جمله بای پس قلب یا قرار دادن دریچه انجام شده باشد. علاوه بر این، انواع دیگری از جراحی های قلب باز نیز وجود دارند، از جمله عمل آنژیو قلب که در آن رگ های قلبی که به قلب نمی توانند به طور کافی خون رسانی کنند، باز می شوند تا جریان خون به قلب افزایش یابد. همچنین، عمل بسته قلب به عنوان یک جراحی با کمترین خطرات نسبت به جراحی قلب باز ارائه شده و برای برخی از بیماران مناسب است.

خطرات یا عوارض بعد از عمل قلب باز

عوارض و خطرات پس از انجام عمل قلب باز یکی از نگرانی های اصلی بیماران می باشد. خونریزی از ناحیه برش داده شده یا محل جراحی، شایع ترین عارضه بعد از عمل قلب باز است. در طی این جراحی، برخی از خطرات دیگر نیز وجود دارند که این خطرات عبارتند از عفونت زخم قفسه سینه، حمله قلبی یا علائم سکته قلبی، نارسایی ریه یا کلیه در سن بالا، درد قفسه سینه و تب، از دست دادن حافظه، لخته شدن خون، ضعف، از دست دادن خون، آریتمی قلبی، مشکل تنفس در بیماران دیابتی، پنومونی، تشنج، درد بعد از جراحی، بخیه های عمل قلب باز، ورم پا، تنگی نفس، مرگ در حین عمل قلب باز، فشار خون بالا، گرفتگی صدا، عفونت و آمبولی ریه.

درد پس از عمل قلب باز یکی از اثرات جانبی ناخوشایند و معمولی است که بسیاری از بیماران احساس می کنند. با وجود اینکه در زمان عمل بیمار بیهوش است و دردی احساس نمی کند، اما پس از بیهوشی درد قفسه سینه به علت وجود لوله در محل جراحی بروز می کند. بخیه های عمل قلب باز نیز بعد از بهبودی کامل کشیده می شوند. ورم پا نیز یکی از علائم معمول پس از جراحی قلب باز می باشد که معمولا به دلیل کم تحرکی بیمار و قطع برخی از شریان ها رخ می دهد. تنگی نفس نیز یکی از علائم شایع و عادی پس از این نوع جراحی است. از این رو، بیماران باید در مراحل بعد از عمل به توصیه های پزشک خود رعایت کنند تا بهبودی بهتری را تجربه نمایند.

نحوه ی عمل قلب باز

جراحی قلب باز، یک روند پیچیده است که در طی آن، جراح به بیمار بیهوشی عمومی می دهد تا در طول جراحی خوابیده و بی درد باقی بماند. در این جراحی که معمولا حدود ۳ تا ۶ ساعت طول می کشد، جراح با ایجاد یک برش ۸ تا ۱۰ اینچی در قفسه سینه، به قلب دسترسی پیدا می کند. سپس با برش دادن تا قلب را در معرض دید قرار داده و با اتصال به دستگاه بای پس قلب و ریه، خون را از قلب دور می کند تا به جراح امکان انجام عمل را بدهد.

در این جراحی، جراح از یک شریان سالم برای ایجاد یک مسیر جدید در اطراف شریان مسدود شده استفاده می کند و سپس با بستن استخوان سینه با سیم و قرار دادن سیم درون بدن، برش اصلی دوخته می شود. در برخی موارد برای افرادی که در معرض خطر هستند، مانند افرادی که چندین عمل جراحی داشته اند یا افراد در سنین بالا، استرنوم (آبکاری استخوان سینه) نیز انجام می شود که در آن استخوان سینه با صفحات تیتانیومی کوچک دوباره به هم متصل می شود.

چگونه برای جراحی قلب باز آماده شویم؟

برای آماده سازی برای جراحی قلب باز، اطلاع رساندن به پزشک درباره داروهای مصرفی، حتی داروهای بدون نسخه و ویتامین ها، امری حیاتی است. همچنین، اطلاع دادن به پزشک از هر نوع بیماری یا علائمی از جمله تبخال، سرماخوردگی و آنفولانزا (علائم بیماری آنفولانزا) ضروری است. در دو هفته پیش از جراحی، ممکن است پزشک از شما بخواهد سیگار را ترک کرده و مصرف داروهای رقیق کننده خون را متوقف کنید.

پیش از آماده سازی برای جراحی، مصرف الکل نیز باید مورد بحث با پزشک قرار گیرد. مقدار مصرف الکل روزانه را با پزشک به اشتراک بگذارید و در صورت لزوم، پزشک می تواند به شما کمک کند تا بهترین راهکار برای ترک الکل را انتخاب کنید. ترک الکل مهم است زیرا مصرف زیاد آن ممکن است پس از جراحی با عوارض جدی همراه شود.

روز قبل از جراحی، ممکن است پزشک از شما بخواهد با یک صابون ویژه برای کاهش باکتری های پوست خود را بشویید. این اقدام می تواند خطر عفونت پس از جراحی را کاهش دهد. همچنین امکان دارد که شب قبل از جراحی از شما خواسته شود تا نخورید یا ننوشیده و در زمان ورود به بیمارستان، دستورالعمل های بهداشتی دقیق تری به شما اعلام شود.

بیشتر مطالعه کنید: کاربردهای نوار قلب

بعد از جراحی قلب باز چه اتفاقی می افتد؟

پس از انجام جراحی قلب باز، پس از بیدار شدن از خواب، که ۲ یا ۳ لوله در قفسه سینه شما وجود دارد که به تخلیه مایع اطراف قلب کمک می کنند. همچنین ممکن است در بازوهای شما خطوط داخل وریدی (IV) جهت تزریق مایعات و یک کاتتر (لوله نازک) در مثانه برای خروج ادرار نصب شده باشد.

پس از جراحی، دستگاه های نظارتی بر قلب شما متصل می شوند و در صورت بروز هرگونه مشکل، پرستاران در دسترس شما قرار دارند. همچنین ممکن است پس از عمل تغییراتی از جمله یبوست، افسردگی (عوارض افسردگی)، مشکلات خواب، از دست دادن اشتها، مشکلات حافظه و درد عضلانی در ناحیه قفسه سینه و محل برش را تجربه کنید.

اولین شب پس از جراحی را معمولا در بخش مراقبت های ویژه (ICU) سپری می کنید و سپس به یک اتاق مراقبت معمولی منتقل می شوید و برای ۳ تا ۷ روز آینده در آنجا مراقبت خواهید شد.

عمل قلب باز برای چه کسانی مناسب است؟

جراحی قلب باز در موارد گوناگونی انجام می شود و اغلب برای درمان بیمارانی که به بیماری های قلبی مبتلا هستند و دارای شرایط خاصی هستند، ضروری است. یکی از علل اصلی انجام این جراحی، بیماری عروق کرونر یا گرفتگی عروق قلبی است. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی که خون و اکسیژن را به عضله قلب می رسانند، به دلیل تشکیل پلاک چربی روی دیواره عروق کرونر باریک و سفت می شوند، که باعث سخت شدن شریان ها می شود.

این جراحی مناسب برای افرادی است که با مشکلاتی همچون بیماری کرونر قلب یا نارسایی قلبی، آریتمی، فیبریلاسیون آرتری و مشکلات و نواقص مادرزادی از جمله نقص دیواره، دیواره ی ناکامل، و ناساخته ی بین حفره های قلبی روبرو هستند. برای افرادی که این شرایط را دارند. این جراحی ممکن است به دلیل تعمیر یا جایگزینی دریچه های قلب، ترمیم نواحی آسیب دیده یا غیرطبیعی قلب، کاشت وسایل پزشکی برای حمایت از ضربان صحیح قلب، جایگزینی قلب آسیب دیده با قلب اهدایی، درمان نقایص مادرزادی قلب، بیماری عروق کرونر، درمان نارسایی قلبی، آریتمی قلب و حتی درمان آنوریسم آئورت توراسیک مورد استفاده قرار گیرد.

چه کسانی نمی توانند عمل قلب باز را انجام دهند؟

عمل قلب باز یک روند جراحی حیاتی است که برخی از افراد به دلیل ریسک های بالا و شرایط موجود در بدن خود نمی توانند این جراحی را انجام دهند. افرادی که کلیه ها یا کبد آنها به خوبی عمل نمی کند، افراد مبتلا به نارسایی ریوی و همچنین افرادی که پیشتر عمل قلب باز انجام داده اند و مشکلات ناشی از آن وجود دارد، جزو افرادی هستند که باید از انجام عمل قلب باز خودداری کنند. این شرایط به عنوان موانع اصلی شناخته می شوند و در این موارد، تجویز عمل جراحی ممکن است باعث خطرات افزایش یابد و به همین دلیل انجام عمل قلب باز برای آنها توصیه نمی شود.

عمل قلب باز برای افراد دیابتی

جراحی قلب باز در افراد دیابتی از دو منظر مورد بررسی قرار می گیرد. از یک سو، بیشتر افرادی که عمل جراحی بای پس قلب (CABG) انجام می دهند، بعد از جراحی نیاز به انسولین دارند، زیرا این جراحت ممکن است باعث افزایش قند خون شود. از سوی دیگر برای بیماران دیابتی که به جراحی قلب باز نیاز دارند، خطرات بیشتری نسبت به افرادی که به دیابت (راه های درمان دیابت) مبتلا نیستند، وجود دارد. یکی از مسائل مهم در این زمینه، میزان زنده ماندن بعد از جراحی در افراد دیابتی است.

افراد دیابتی پس از عمل قلب باز، به علت سیستم ایمنی ضعیف تر، احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت های پس از جراحی دارند و موفقیت آمیز بودن عمل کمتر است. این بیماران با احتمال بالاتری به مشکلات کلیوی، مغزی و عصبی دچار می شوند و نیاز به انتقال خون نیز دو برابر بیشتر از افراد غیر دیابتی دارند. بیماران دیابتی، حتی با شباهت در سایر ویژگی های جسمی و سلامتی پس از جراحی قلب باز، با مشکلات جدی تری مواجه می شوند که این مسائل شامل اختلالات کلیوی، مغزی و عصبی می شوند.

عمل قلب باز برای افراد مسن

عمل قلب باز در افراد مسن، به خوبی امکان پذیر است و در بیماران ۸۵ ساله و بالاتر نتایج مطلوبی دارد. انجام جراحی قلب باز در افراد سالخورده به دلیل نتایج قابل قبولی که این عمل به آنها می آورد، ممکن است یک گزینه موثر باشد. با این حال باید در نظر گرفت که ممکن است نیاز به بستری طولانی مدت در مراحل بعد از جراحی وجود داشته باشد که این موضوع می تواند برای بیماران مسن به عنوان یک چالش مطرح شود.

عمل قلب باز در بیماران دیالیزی

در مورد بیماران دیالیزی، تحلیل ها نشان داده است که این گروه نسبت به افرادی که عملکرد کلیه ای طبیعی دارند، با خطرات بیشتری در مواجهه با مرگ و میر و عوارض پس از عمل قلب باز روبرو است. بنابراین، تصمیم گیری در مورد انجام جراحی قلب باز در بیماران دیالیزی نیاز به ارزیابی دقیق و توازن میان مزایا و خطرات آن دارد. به منظور حفظ سلامت و بهبودی بیماران دیالیزی، لازم است که تدابیر احتیاطی و مراقبت های ویژه تری در نظر گرفته شود تا خطرات احتمالی کاهش یابند و این افراد بتوانند از فرآیند جراحی با حداکثر بهره وری و حداقل عوارض برخوردار شوند.

بعد از عمل قلب باز چند روز بستری می شویم؟

پس از اجرای، مدت زمانی که شما در بیمارستان بستری خواهید بود، به نسبت به پیشرفت و بهبودی شما متغیر است. اما به طور عمومی، بستری شدن در بیمارستان پس از عمل قلب باز معمولا ۳ تا ۷ روز طول می کشد. البته این مدت زمانی است که شما در بخش معمولی مراقبت های بعد از عمل به سر می برید و باید توجه داشته باشید که اگر پیشرفت شما نقص کند یا مشکلی در فرآیند بهبودی به وجود آید، ممکن است نیاز به بستری در بخش مراقبت های ویژه داشته باشید.

در این مدت پس از عمل، در صورت تجربه هر یک از موارد زیر بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید:

• گفتار نامفهوم یا هر نشانه ای از سکته مغزی
• تنگی نفس (علت به وجود آمدن تنگی نفس)
• درد نامعمول در قفسه سینه، به استثنای ناراحتی طبیعی در محل برش
• افزایش دمای بدن و لرز
• حالت تهوع و استفراغ
• علائم عفونت در محل جراحی، مانند ترشح و قرمزی

مراقبت های بعد از عمل قلب باز

مراقبت های بعد از عمل قلب باز نه تنها در بیمارستان، بلکه در خانه نیز بسیار حیاتی می باشند. تست نوار قلب، یکی از روش های اساسی برای ارزیابی صحیح عملکرد قلب است و دستگاه الکتروکاردیوگرام (ECG) این تست را ثبت می کند. این آزمایش می تواند در تشخیص بیماری های مختلف قلبی، از جمله ریتم های غیرطبیعی و مشکلات عروق کرونر قلب (حمله قلبی و آنژین صدری) کمک کند.

برنامه مراقبتی شامل مواردی چون مراقبت از برش نیز است که اهمیت بسیاری دارد. حفظ گرما و خشکی در محل برش، شستشوی دست ها قبل و بعد از لمس آن و پیگیری علائم عفونت از موارد ضروری در این برنامه محسوب می شوند. مدیریت درد، استراحت کافی، حفظ خواب سالم، و مشارکت در برنامه توانبخشی (فیزیوتراپی) نیز جزء موارد توصیه شده می باشند.

مدت بستن کمربند بعد از عمل قلب باز چقدر است؟

همچنین، استفاده از کمربند پس از عمل به مدت مشخص (۳ ماه) تا حفظ فشار مناسب بر روی قفسه ی سینه و جلوگیری از احتمال انسداد شریانی تا حد ممکن توصیه می شود. چشم انداز بلندمدت نیز نیاز به صبر دارد و انجام تغییرات در سبک زندگی از جمله سیگار نکشیدن، داشتن رژیم غذایی مناسب، کنترل فشار خون و کلسترول بالا، کاهش چربی، شکر و نمک از جمله رعایت رژیم غذایی سالم و کنترل عوامل خطر برای بهبود سلامت قلب ضروری است. تا ۶ ماه پس از جراحی نیز باید صبر کنید تا نتیجه آن را مشاهده کنید و بهبودی به صورت کامل برای شما حاصل شود.

بعد از عمل قلب باز چه بخوریم؟

پس از انجام جراحی قلب باز، اهمیت رژیم غذایی مناسب به عنوان یک قسمت حیاتی از فرآیند بهبودی برجسته می شود. تغذیه بهینه می تواند به تسریع فرآیند بهبودی و کنترل وزن کمک کرده و از سلامت قلب و عروق حفاظت نماید. رعایت چندین نکته کلی مانند استفاده از مواد غذایی تازه و کامل از جمله میوه ها، سبزیجات، نان ها، گوشت بدون چربی، لبنیات کم چرب، غلات کامل و … و محدود کردن مصرف چربی های اشباع، شکر و نمک و اجتناب از غذاهای پرچرب و پر نمک از جمله راهکارهای مهم در این برنامه غذایی می باشند. انتخاب بهترین صبحانه برای بیماران پس از جراحی قلب باز نیز به توجه به مواد غذایی سبزیجات و میوه، کاهش مصرف چربی و خامه پر چرب و مشاوره با یک دکتر تغذیه متخصص تاکید می شود.

عمل قلب باز نوزاد چگونه است؟

در برخی موارد نوزادان به دنیا آمده با مشکلات قلبی مانند نقص دیواره قلب مواجه می شوند. برای حل این مشکل و اطمینان از زندگی بهتر برای نوزاد، جراحی قلب باز در هفته های اول زندگی او انجام می شود. این جراحی اهمیت بسیاری در دوران ابتدایی زندگی نوزاد دارد، زیرا باعث می شود تا دیواره قلب به شکل صحیحی ترمیم شود و نوزاد قابلیت زندگی بلندتری را به دست آورد.

هزینه عمل قلب باز ۱۴۰۲ (دولتی و خصوصی)

هزینه جراحی قلب باز معمولا به عنوان یکی از جراحی های پر هزینه محسوب می شود. البته می توان از بیمه به عنوان یک راهکار مالی استفاده کرد. داشتن بیمه تکمیلی می تواند بیمار را از پرداخت هزینه های اضافی بی نیاز کند. در صورت استفاده از بیمه تکمیلی، ممکن است هیچ هزینه ای برای بیمار اعمال نشود.

هزینه جراحی قلب باز در ایران بسته به متغیرهای مختلفی از جمله نوع عمل و سایر عوامل متفاوت است. این هزینه ها به طور کلی نسبت به آمریکا و استرالیا به صورت یک چهارم تا یک دهم کمتر هستند. با این حال، این تفاوت قیمتی اثری بر کیفیت و ایمنی جراحی ندارد. عوامل زیادی از جمله نوع بیمارستان و نوع بیمه، در تعیین هزینه جراحی قلب باز تاثیر گذار هستند.

• میزان هزینه انجام عمل قلب باز دربیمارستان خصوصی: (۱۰ الی ۲۰ میلیون تومان با بیمه تکمیلی و ۵۰ الی ۱۰۰ میلیون تومان برای جراحی بدون بیمه)
• میزان هزینه انجام عمل قلب باز دربیمارستان دولتی: (۲ الی ۵ میلیون تومان با بیمه سلامت و ۵ الی ۱۰ میلیون تومان برای بیمه شدگان تامین اجتماعی)

بعد از عمل قلب باز چند سال زنده می مانیم؟

پس از انجام عمل قلب باز، مدت زمان زنده ماندن بیماران تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. عواملی همچون وضعیت عمومی بیمار، اجرای موفقیت آمیز جراحی و مهارت جراح در انجام این جراحی تاثیر گذار هستند. در طی سال ها، پیشرفت های چشمگیر در عمل قلب باز حاصل شده و نرخ زنده ماندن بیماران بهبود یافته است.

با توجه به آمارها، طول عمر بعد از عمل قلب باز به شرح زیر است:
حدود ۹۶٪ افراد پس از یک سال از انجام عمل قلب باز، همچنان زنده می مانند. همچنین، ۹۰٪ این بیماران تا ۵ سال پس از جراحی و ۷۴٪ آنها تا ۱۰ سال پس از عمل، به زندگی خود ادامه می دهند. این نتایج نشان از بهبود چشمگیر در نرخ زنده ماندن پس از عمل قلب باز دارند و امیدوارکننده است.

پیشرفت های اخیر و ارتقاء تکنولوژی در حوزه عمل قلب باز، نام این جراحی را به یک گزینه امیدبخش تبدیل کرده و نشان دهنده افزایش نرخ موفقیت و زنده ماندن بیماران پس از این جراحی است. این مطلب به بیماران اطمینان می دهد که نام عمل قلب باز دیگر نباید چندان ترسناک باشد.

بیشتر مطالعه کنید: نحوه انجام اکوی قلب 

عمل باز قلب برای بار دوم

اگر به علت نیاز به عمل دوم قلب، ناامید هستید، اطمینان حاصل کنید که با پیشرفت های روزافزون در زمینه جراحی قلب و پیشرفت ها در درمان های پزشکی، امکان انجام عمل قلب برای بار دوم وجود دارد. به این عمل همواره عمل مجدد قلب گفته می شود و به علت عوامل مختلفی مانند پیشرفت سنی، شرایط جسمی فرد یا عوامل ژنتیک ممکن است ایجاد شود.

دلایل متعددی وجود دارند که ممکن است شخص نیاز به عمل دوم یا حتی بیشتر در حوزه جراحی قلب داشته باشد. برخی از افراد با فاکتورهای خطر بالا یا وضعیت های پیچیده تر، در مراکز پزشکی معتبر تحت عمل دوم قلب قرار می گیرند و با تیم های متخصص و پشتیبانی با تجربه، بهترین مراقبت ها را دریافت می کنند. تقریبا یک سوم از جراحی های قلب انجام شده به صورت تکراری می باشند.

آیا جایگزینی برای جراحی قلب باز استاندارد وجود دارد؟

با توجه به پیشرفت های مداوم در علم پزشکی، گزینه های جایگزین برای جراحی قلب باز اکنون در دسترس هستند. روش های کم تهاجمی جراحی قلب، که معمولا نیاز به باز کردن قفسه سینه را کاهش می دهند، شامل جراحی مبتنی بر کاتتر، جراحی قفسه سینه با کمک ویدئو (VATS) و جراحی با کمک رباتیک می شوند.

در جراحی مبتنی بر کاتتر، جراح از یک کاتتر نازک برای ورود به قلب استفاده می کند و ابزارهای جراحی مانند بالون ها یا استنت ها را از طریق کاتتر به داخل قلب هدایت می کند. در VATS، جراح با قرار دادن یک دوربین فیلمبرداری و ابزارهای جراحی از طریق برش های کوچک در قفسه سینه، اقدام به جراحی می کند. همچنین، جراحی با کمک رباتیک با استفاده از ربات داوینچی صورت می گیرد که این ابزار جراحی چند پا و رباتیک امکان کنترل جراحی از راه دور را فراهم می کند.

فرق عمل قلب باز و بسته چیست؟

یکی از تفاوت های مهم بین دو نوع جراحی قلب باز و بسته این است که در جراحی قلب بسته، استفاده از دستگاه بای پس قلب – ریه در طول عمل ضروری نمی باشد. به این معنا که در این روش، جراحی بر روی قلب تپنده انجام می شود. در عین حال، در جراحی قلب باز، جراحی بر روی قلب غیر تپنده انجام می گیرد و نیاز به استفاده از دستگاه بای پس قلب – ریه برای حفظ جریان خون و کنترل وضعیت بیماری وجود دارد. این تفاوت در روش اجرای جراحی، انتخاب بین دو روش را به میزانی که به شرایط بالینی بیمار و نوع بیماری قلبی وابسته است، مشخص می کند.

چه پزشکانی عمل قلب باز را انجام می دهند؟

پزشکانی که در اجرای جراحی قلب باز نقش دارند، به صورت یک تیم هماهنگ و همکاری با یکدیگر در سالن عمل مشغول به کار می شوند. این تیم از افراد متخصص و ماهر در زمینه های مختلف تشکیل شده است:

• جراح اصلی: این پزشک، که به عنوان جراح اصلی شناخته می شود، نقش رهبری در جراحی دارد و سایر جراحان و اعضای تیم را هدایت می کند.
• متخصص بیهوشی: پزشک بیهوشی مسئول تزریق داروهای بیهوشی و نظارت بر علائم حیاتی بیمار در طول جراحی است.
• تیم پمپ (پرفیوژنیست): این تیم مسئول استفاده از دستگاه های پمپ و تجهیزات فنی مرتبط با قلب – ریه است که در جراحی قلب باز برای حمایت از عملیات استفاده می شود.
• پرستاران و تکنسین ها: این مجموعه در سالن عمل حضور دارند و با انجام وظایف پرستاری و فنی، به تیم جراحی کمک می کنند و سالن عمل را برای انجام جراحی آماده می سازند.

سوالات متداول

۱- آیا عمل قلب باز خطرناک است؟

این عمل یکی از جراحی های تهاجمی و پیچیده در زمینه قلبی است به همین خاطر عمدتا در شرایطی اجرا می شود که روش های دیگر برای تسکین مشکلات قلبی کافی نباشند. گرچه عمل قلب باز دارای خطراتی است، اما میانگین نرخ مرگ و میر پس از این جراحی نسبت به تعداد کل بیمارانی که آن را تجربه می کنند، بسیار پایین است و تنها ۳.۹٪ از افراد تحت این عمل در اثر عوارض جانبی جراحی جان خود را از دست می دهند.

۲- جراحی قلب باز بهتر است یا عمل استنت (فنر) قلب؟

این تصمیم به نوع انسداد عروق و شدت بیماری قلبی بستگی دارد. گزینه های موجود شامل درمان دارویی، روش عمل بالن قلب یا آنژیوپلاستی، عمل استنت قلب و جراحی قلب باز یا بای پس عروق کرونر هستند. تصمیم به انتخاب یکی از این روش ها به شرایط بالینی هر بیمار و تصمیم گروهی تیم درمان و بیمار بستگی دارد.

۳- چه مدت بعد از عمل قلب نباید دندانپزشکی برویم؟

پس از انجام جراحی قلب باز، توجه به مسائل دندانپزشکی امری حائز اهمیت است. در این مرحله، بدن شما به عمل جراحی پیوند رگ یا تعویض دریچه ی قلبی آمادگی دارد و سیستم ایمنی شما به دلیل این مداخله، ممکن است کمی ضعیف شده باشد. به همین دلیل، انجام فرآیندهای دندانپزشکی بلافاصله پس از عمل قلب باز ممکن است به عنوان یک عامل آلودگی موثر باشد.

توصیه می شود که در مورد نیاز به فرآیندهای دندانپزشکی، هماهنگی با کاردیولوژیست خود داشته باشید و تصمیمات لازم را با ایشان مشاوره نمایید. همچنین، ممکن است لازم باشد که قبل از اقدام به فرآیندهای دندانپزشکی، آنتی بیوتیک هایی را مطابق توصیه پزشک مصرف نمایید.

بیشتر مطالعه کنید: موارد مصرف انواع آنتی بیوتیک ها

۴- علت درد دست چپ بعد از عمل قلب باز چیست؟

پس از عمل، ممکن است بیماران با درد در دست چپ یا انگشتان دست چپ، به همراه بی حسی، گزگز و احساس عدم راحتی روبرو شوند. این وضعیت ممکن است منجر به استرس بیمار و اطرافیان او شود. این نوع دردها اغلب به عنوان دردهای ماهیچه ای شناخته می شوند و یا ناشی از آسیب به عصب ها به دنبال مدت زمان طولانی در حالت جراحی باشد. با این حال، این آسیب ها معمولا بهبود یافته و دلیلی برای نگرانی نیست. اگر این دردها بعد از گذشت مدت زمان مناسب از بین نرفته، توصیه می شود که به پزشک مراجعه نماییده .

۵- مدت زمان بیهوشی بعد از عمل پیوند قلب چقدر است؟

عمل پیوند قلب نسبت به دیگر جراحی های قلب باز طولانی تر و پیچیده تر است. مدت زمان مورد نیاز بر این جراحی و جراحی پیوند قلب معمولا بیشتر از ۳ تا ۶ ساعت است و به عوامل مختلفی نظیر وضعیت بیمار، موارد فنی و تعقیب جراحی بستگی دارد. بعد از اتمام عمل قلب باز، مدت زمان بیهوشی معمولا بین ۳ تا ۶ ساعت طول دارد.

۶- جای زخم و بخیه عمل قلب باز باقی می ماند؟

این جای زخم ناشی از جراحی قلب باز یکی از نشانه های معمول این جراحی و به صورت یک الگوی حرف T در منطقه عمل به چشم می آید. این جای زخم و بخیه نشانگر محلی است که پزشکان و جراحان از آن برای دسترسی به قلب برای انجام عمل جراحی استفاده می کنند.

۷- پیاده روی بعد از عمل قلب باز امکان پذیر است؟

پیاده روی پس از عمل مطمئنا امکان پذیر است و به عنوان یک فعالیت فیزیکی حیاتی پس از جراحی قلب باز توصیه می شود. این فعالیت همراه با یک برنامه منظم و با توجه به وضعیت فیزیکی بیمار انجام می شود. پیاده روی، به ویژه اگر به مدت یک ساعت در روز انجام شود، می تواند احتمال لخته خون در عروق را کاهش داده و ورم پاها و اندام ها را بهبود بخشد. این فعالیت فیزیکی، به تدریج و با توجه به توانایی بیمار، بهبودی را تسریع کرده و در فرآیند بازگشت به فعالیت های روزمره نقش موثری ایفا می کند.

۸- گرفتگی مجدد عروق بعد از عمل قلب باز ممکن است؟

احتمال گرفتگی مجدد عروق پس از انجام عمل قلب باز وجود دارد. اگرچه این موضوع ممکن است به وقوع بپیوندد، اما در صورت رخ دادن، پزشک معالج راه های درمانی جدید یا انجام جراحی مجدد را به بیمار پیشنهاد می دهد. اهمیت پیگیری و مراقبت دقیق بعد از عمل قلب باز از این جهت حائز اهمیت است که ممکن است به پیشگیری از اینگونه مشکلات کمک کند و از تداخل های جدید جلوگیری نماید.

۹- داروهای مصرفی بعد از عمل قلب باز کدامند؟

پس از انجام عمل قلب باز، داروهایی که معمولا تجویز می شوند، شامل داروهای فشار خون، داروهای ضد انعقاد و داروهای رقیق کننده ی خون می باشند. این داروها با هدف کنترل فشار خون، جلوگیری از تشکیل لخته های خونی ناشی از جراحی و کاهش خطر ایجاد لخته در عروق، به بیماران تجویز می شوند. علاوه بر این، نوع و ماهیت داروها ممکن است به تناسب با نوع عملی که انجام شده است، تغییر کند.

۱۰- عمل قلب باز بهتر است یا بالون؟

برای افراد مبتلا به بیماری گرفتگی عروق سه گانه، توصیه می شود که جهت درمان این حالت، عمل جراحی بای پس قلب را در نظر بگیرند، به ویژه اگر دچار دیابت باشند؛ زیرا این روش نتایج بهتری برای آنها به ارمغان می آورد. از سوی دیگر، برای افرادی که شدت بیماری عروق کرونر کمتری دارند، استفاده از روش بالون قلب مناسب تر به نظر می رسد.

۱۱- علت به هوش نیامدن بعد از عمل قلب باز چیست؟

شایع ترین دلیل به هوش نیامدن پس از عمل قلب باز می‌تواند به خاطر عفونت پس از عمل باشد.

۱۲- درصد موفقیت عمل قلب باز چقدر است؟

به واسطه استفاده از تجهیزات جدید و مدرن میزان موفقیت عمل قلب باز به ۹۷ درصد رسیده است.

۱۳- انواع رایج عمل قلب باز کدامند؟

جراحی دریچه های قلب به صورت کلاسیک، عمل بای پس عروق کرونری، جراحی آنوریسم آئورت، عمل پیوند قلب و جراحی بای پس چندگانه